محسن آرمين: جريان راست افراطي هيچ آينده‌‏اي در عرصه سياسي كشور نخواهد داشت، ايلنا

تهران- خبرگزاري كار ايران

عضو شوراي مركزي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي و نماينده اصلاح‌‏طلب مجلس ششم جريان‌‏هاي درون جبهه اصلاحات و مخالفان اين جبهه را تحليل كرده است، آرمين معتقد است كه طيف افراطي و تازه به دوران رسيده راست پس از فتح شوراها و مجلس هفتم، اكنون تمام توجه و قدرت خود را معطوف به كسب كرسي رياست جمهوري كرده است تا قدرت را در كشور يكپارچه كند و البته در اين راه از قرباني كردن و كنار گذاشتن موتلف سنتي خود هم ابايي ندارد.

محسن آرمين؛ فارغ التحصيل مهندسي الكترونيك از دانشگاه علم و صنعت و دانشجوي مقطع دكتراي دانشگاه تربيت‌‏مدرس با سابقه فعاليت سياسي بيش از ربع قرن، قبل و پس از پيروزي انقلاب با مواضع چپ‌‏گرايانه‌‏اش به عنوان يكي از اعضاي اصلي و تأثيرگذار اين سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي در عرصه سياسي كشور حضور داشته است.
در يكي از روزهاي سرد زمستان 83 در محل كتابخانه ساختماني قديمي متعلق به تشكل متبوعش و در حاليكه با خونسردي سيگارش را روشن مي‌‏كند، قاطعانه مي‌‏گويد كه؛ « در صورت برگزاري انتخاباتي آزاد، اصلاح‌‏طلبان در انتخابات رياست جمهوري پيروز مي‌‏شوند» .
آرمين متعلق به آن دسته از سياستمداراني است كه همچنان بر اصلاحات حكومتي تأكيد دارد و تنها راهبرد سياسي در شرايط فعلي كشور را ادامه اصلاحات مي‌‏داند، آن هم در قالب اصلاحات حكومتي.
پاسخ‌‏ "محسن آرمين" به پرسش‌‏هاي "ميثم عنقايي" در پي مي‌آيد؛

عضو شوراي مركزي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي با بيان اين مطلب كه تحولات جامعه غيرقابل برگشت به فضاي قبل ازدوم خرداد 76 است، ضمن ارزيابي فضاي اجتماعي و سياسي كشور ،گفت: چالش‌‏هاي هشت ساله اخير در عرصه سياسي و فاصله نسبتاً قابل توجهي كه بين نتايج بدست آمده و مطالبات و خواست‌‏هاي اجتماعي وجود دارد، موجب نوعي دلسردي و وازدگي در عرصه اجتماعي شده است.
وي افزود: اين امر مورد تأييد همگان است، صرف نظر اين كه جريانات سياسي ممكن است در تحليل اين دلسردي با هم اختلاف داشته باشند، اما در اينكه چنين چيزي واقعيت دارد، ترديدي وجود ندارد.
آرمين در تشريح علل فضاي انفعالي در جامعه، متذكر شد: معتقدم علت اين وازدگي و سرخوردگي، نوع چالش و جنجال‌‏ آفريني‌‏هاي سياسي، فاصله نسبتاً قابل توجه‌‏اي است كه جامعه بين خواسته‌‏ها و مطالباتش با دست آوردهاي عرصه مبارزات سياسي احساس مي‌‏كند.
سخنگوي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي معتقد است كه عرصه رقابت سياسي در كشور ما؛ عرصه بسيار سخت، پرهزينه و كم‌‏بازده‌‏ايي است، يعني انرژي و توان بسياري از كنش‌‏گران سياسي براي بازده بسيار اندك تلف مي‌‏شود.
وي در تشريح اين موضوع، تصريح كرد: علت اين امر عمدتاً حضور سنگين و دخالت گسترده بخش‌‏هايي از حاكميت در عرصه سياسي است كه اصلاً اجازه نمي‌‏دهند اين عرصه بر اساس قواعد، قوانين و ضوابط رقابت سياسي عمل كرده و پيش برود. اين حضور سنگين و دخالت آشكارا ، باعث مي‌‏شود كه روند رقابت سياسي با اختلال‌‏هاي جدي مواجه شود و به هيچ وجه قواعد و ضوابطي كه در عرصه يك رقابت قانونمند سياسي مي‌‏تواند، تعيين كننده باشد، بر روند معادلات سياسي كشور حاكم نباشد.
آرمين با بيان اين مطلب كه اين واقعيت را در هشت ساله گذشته مشاهده كرده‌‏ايم، تأكيد كرد: اگر مروري بر حوادث، تنش‌‏ها و جنجال‌‏هاي هشت سال گذشته داشته باشيم، در تمامي آنها ردپا و نقش بخش‌‏هايي از حاكميت و دخالت نارواي آنها در عرصه سياسي را به نفع يك جريان و به ضرر جريان يا جريان‌‏هاي ديگر را، مشاهده مي‌‏كنيم.
وي يادآوري كرد: مروري بر پرونده‌‏هاي جنجالي ساليان گذشته و بررسي نتايج آنها مويد دخالت و حضور بخشي از حاكميت در امور سياسي كشور است، شايد به نظر آنها حضورشان كاملاً موجه باشد، اما قطعاً مغاير با اصول رقابت سياسي است.
آرمين از پرونده متهمان پرونده‌‏هاي موسوم به سايت‌‏هاي اينترنتي به عنوان آخرين مورد اينگونه دخالت‌‏ها ياد كرد و بيان داشت: اين پرونده را بررسي كنيد؛ يك عده دستگير مي‌‏شوند، عمدتاً كساني هستند كه در سايت‌‏هاي اصلاح‌‏طلبان فعاليت فني مي‌‏كنند، تا سه ماه معلوم نيست كجا هستند، در چه شرايطي به سر مي‌‏برند، اصلاً اتهام آنها چيست؟! نه خانواده آنها مي‌‏دانند كه اتهام‌‏شان چيست و نه وكيل مدافع‌‏شان، تا مدت‌‏ها حتي از پذيرش وكالت آنها جلوگيري مي‌‏شود و نهايتاً زماني كه اعلام مي‌‏شود پرونده آماده ارسال به دادگاه است، تازه وكيل پذيرفته شده و ملاقات‌‏هايي محدود با آنها صورت مي‌‏گيرد و بعداً اعلام مي‌‏شود كه حكم آنها جاسوسي است و بعد چند نفر با رسانه ملي مصاحبه و اعلام مي‌‏كنند كه به حضرت عباس؛ ما جاسوس بوده‌‏ايم و افرادي كه از ما حمايت مي‌‏كنند، بيخود مي‌‏كنند، ما اصلاً اسناد مملكت را به بيگانگان داده‌‏ايم.
وي با تأكيد بر اين موضوع كه اساساً چنين تصويري را در هيچ كشوري نخواهيد ديد، بيان داشت: اين مسائل تمام مي‌‏شود و افراد آزاد مي‌‏شوند و جالب‌‏تر اينكه؛ افرادي كه متهم به جاسوسي شده‌‏اند و خود اعتراف كرده‌‏اند پس از اعتراف عليه ديگران آزاد مي‌‏شوند و كسي به آنها كاري ندارد و نهايتاً پس از مدتي برخي از اين افراد مي‌‏آيند و مطرح مي‌‏كنند كه ما را شكنجه داده و ما را مجبور كرده‌‏اند كه اين اعترافات را بكنيم و در ملاقات با هيات پيگيري قانون اساسي از فشارها و رفتارهايي در دوران بازجويي براي اجبار به اعتراف و مصاحبه سخن گفته‌‏اند كه شنونده از شدت تاثر به گريه مي‌‏افتد.
به گفته آرمين عمده سوژه‌‏هاي هشت سال اخير از چنين قاعده‌‏اي پيروي مي‌‏كنند؛ بدين معني كه يك هجوم تبليغاتي سنگين، بعد دستگيري‌‏ها و پرونده‌‏سازي، احياناً يك مصاحبه تلويزيوني، نامه‌‏پراكني‌‏ها و اظهارات غيرمستند و آخرش معلوم مي‌‏شود كه هيچ چيزي وجود ندارد؛ الا يك جنجالي كه عليه جريان ديگر شده است.
عضو سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي با انتقاد شديد از نحوه برخورد برخي از جريانات سياسي با مجلس ششم، اين برخوردها را قسمتي ديگر از پروژه مخالفان جريان اصلاح‌‏طلب دانست و تصريح كرد: تبليغاتي كه عليه مجلس ششم صورت گرفت، تقريباً با حمايت قوي بخش‌‏هاي رسانه‌‏اي حاكميت همراه بود، اين كه مجلس ريخت پاش دارد، اين كه حقوق يك ميليوني دارند و يا تخريب نمايندگان و شايعات در مورد آنها شايد در طول تاريخ پارلماني كشور اين حجم حمله و تهاجم عليه مجلس كه قوه قانون‌‏گذار كشور است، بي‌‏سابقه بوده باشد.
وي متذكر شد: در هيچ مقطع و هيچ دوره‌‏اي از ادوار تاريخ از آغاز مشروطيت تا بحال نمي‌‏توانيد مجلسي را پيدا كنيد كه به اندازه مجلس ششم زير حملات تبليغاتي قرار گرفته باشد و قسمتي از حاكميت هم به اين مساله دامن زده و با اين بخش همراهي كند، بدون اينكه توجه كند كه صرف نظر از اين كه چه كساني كه در اين مجلس هستند، مجلس يك قوه اين حاكميت است و بعداً شما به جايگاه آن نياز داريد. چرا كه اگر قوه مقننه بي‌‏اعتبار شود؛ يعني نظام بي اعتبار شده است، ليكن اين برخوردها از سوي صدا و سيما و نماز جمعه هم ديده شد.
آرمين با اشاره به عملكرد هفت ماهه مجلس هفتم، اظهار داشت: حال ببنيد چه اتفاقي افتاده است، مجلس هفتم مجلسي شد كه بالاخره به گفته آقايان؛ امام زمان اسم‌‏هاي نمايندگان را داده و در شب قدر به اسم و آدرس مشخص شده‌‏اند. البته ما هم از پيش مي‌‏دانستيم اراده‌‏اي در كار است كه افراد مشخص انتخاب شوند، اما معتقد نبوديم كه آن اراده ؛ امام زمان است، به هرحال اين مجلس ساده زيست شروع بكار كرد و در زمان افتتاح مجلس، نمايندگانش گل بر سر آرامگاه حضرت امام نبردند كه صرفه‌‏جويي شود، اما حالا مي‌‏بينيد كه از همين مجلس امام زماني، هر روز يك مشكل و يك مساله و يك بحران در مي‌‏آيد. ماشين پژو، زانتيا مي‌‏شود، حقوق و مزايا بيشتر مي‌‏شود، يك ميليون تومان بن كتاب مي‌‏گيرند،‌‏ كمك‌‏هاي يك ميليون توماني مي‌‏گيرند؛ تازه آقايان مي‌‏گويند كه اين كمك يك ميليون توماني بخش ناچيزي از هزينه‌‏هاي ماهيانه نمايندگان است.
سخنگوي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي، تصريح كرد: من كاري به درست و غلط بودن اين بحث‌‏ها ندارم كه چرا نماينده‌‏اي حقوق يك ميليوني مي‌‏گيرد؛ چرا كه فكر نمي‌‏كنم چنين برخوردي با مجلس درست باشد، مي‌‏خواهم عرض كنم همان سوژه‌‏هايي كه موجب شديدترين حملات تبليغاتي عليه مجلس ششم مي‌‏شود، اكنون با شدت بيشتر و بعضاً غيرقابل مقايسه در محلس هفتم وجود دارد، اما مجلس؛ مجلس امام زمان است و مشكلي هم احساس نمي‌‏شود.
آرمين آثار سوء اينگونه تبليغات و تخريب‌‏ها را متوجه كل مصالح نظام و كشور برشمرد و افزود: نتيجه آن كارشكني‌‏ها و تنش‌‏هاي سخت و سنگين در عرصه سياسي در مقابل مجلس ششم، نهايتاً موجب بوجود آمدن فضاي سرخوردگي در جامعه شد.
نماينده مردم تهران در دوره ششم مجلس شوراي اسلامي ضمن ترسيم فضاي حاكم بر جريانات سياسي كشور ، گفت: از دوم خرداد به بعد جناح بندي سياسي در كشور تغيير كرد و در واقع جريانات سياسي در قالب دو جريان كلي با عنوان "جبهه اصلاح‌‏طلبان" و "جبهه مخالف اصلاحات" آرايش پيدا كرده و در مقابل يكديگر صف بندي كرده‌‏اند.
وي ضمن كالبد شكافي فضاي حاكم بر جبهه مخالف اصلاحات، با طرح اين مطلب كه در واقع ابتكار عمل و فرماندهي اين جبهه در ابتدا به دست جريان راست سنتي بوده است، تصريح كرد: در سطح گروه‌‏هاي سياسي در جبهه مخالف اصلاحات شاهد يك تحول قابل توجه هستيم . جريان راست افراطي از ابتداي شكل‌‏گيري اين جبهه در مقطع سال 76 در كنار راست سنتي وجود داشت، اما در هشت سال پيش به عنوان يك جريان سياسي مطرح نبود و عمدتاً به عنوان نيروي عملياتي جناح راست عمل مي‌‏كرد و سطح و كاركرد آن از حمله به تجمعات و برهم زدن جلسات و كتك زدن اين و آن تجاوز نمي‌‏كرد.
نماينده تهران در مجلس ششم در تشريح مشخصات جريان راست افراطي، افزود: اين جريان سه مشخصه اصلي دارد، در انديشه؛ بنيادگراست، در عمل؛ توتاليتر و در عرصه سياست؛ ميليتاريست است.
وي ادامه داد: در طول اين هشت سال جريان راست افراطي به تدريج به سمت يك نوع استقلال پيش رفت، مخصوصاً از دوره دوم رياست جمهوري خاتمي با حمايت‌‏هاي گسترده مالي و لجستيكي و از همه مهم‌‏تر حمايت‌‏هاي تشكيلاتي از سوي بخشهايي از حاكميت اين بخش در طول اين مدت توانست، نهادهاي مربوط به خود را ايجاد كند و با نهادسازي در سطح كشور و شهرهاي مختلف، تشكيلات خود را گسترش دهد و در اين راستا امكانات فوق‌‏العاده‌‏اي در اختيارش قرار گرفت.
آرمين تأكيد كرد: اين جريان نهادسازي كرد، رسانه‌‏سازي كرد، موسسه فرهنگي در قالب اشكال سنتي ايجاد كرد، تئوريسن و نظريه‌‏پرداز سياسي خود را پديد آورد و به تدريج اين جريان در جبهه ضداصلاحات ابتكار عمل را بدست گرفت و بخش معتدل را كنار زد و انتخابات شوراها اولين عرصه‌‏اي بود كه اين جريان اولين تجربه را آزمود و با نام مشخص به ميدان آمد و با توجه به وضعيت خاص آن مقطع و مشاركت اندك مردم توانست پيروز شود و اعتماد به نفس لازم را بدست آورد.
عضو شوراي مركزي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي با تأكيد بر اين مطلب كه جريان افراطي راست، فاقد مشخصات يك جريان سياسي است، در تشريح اين موضوع متذكر شد: اين جريان همه چيزش از طريق قدرت تأمين مي‌‏شود و اگر اين بند ناف قطع شود، همه چيزش فرو مي‌‏ريزد و تا به حال با اتكاء به نهادها و تشكيلات قدرتمند پشت سرش توانسته، نقش آفريني كند.
وي ادامه داد: با توجه به اعتماد به نفسي كه اين جريان در انتخابات شوراها بدست آورد، در انتخابات مجلس با يك روحيه مضاعف و با ادعايي بيشتر حضور پيدا كرد، به طوري كه ليست انتخاباتي جريان راست در مجلس هفتم در شهرهاي اصلي كشور زير نظر اين طيف از جريان راست بسته شد و به جايي رسيد كه حتي چهره‌‏هاي بارز و سرشناس جريان راست سنتي با اعمال فشار بخش افراطي، از برخي ليست‌‏هاي انتخاباتي در سطح شهرهاي بزرگ خط خوردند و موضع غيرقابل توجيه شوراي نگهبان در ردصلاحيت‌‏ها هم كاملاً عرصه انتخابات مجلس را به انتخاباتي يك‌‏سويه و نتايج از پيش تضمين شده براي اين جريان تبديل كرد.
آرمين معتقد است كه در حال حاضر اين جريان بعد از گام شوراها و گام مجلس هفتم به دنبال اين است كه دولت را در اختيار بگيرد و كاملاً حاكميت خود را به صورت يكپارچه بر كشور تحميل كند و به هيچ وجه حاضر نيست كه اين موقعيت را با موتلف خودش كه همان جريان راست سنتي است، تقسيم كند، يعني اين بخش به تدريج به دو جريان مخالف اصلاحات به قدري تفوق پيدا كرده است كه حاضر نيست اين غنيمت را با موتلف خودش تقسيم كند و در واقع همين امر عامل بروز تنش‌‏هاي شديد در جناح راست شده است .
سخنگوي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي در تكيمل ديدگاه خود در خصوص تقسيم‏بندي موجود در جبهه مخالف اصلاحات، افزود: اين جريان تندرو مي‌‏گويد كه بايد همه چيز در اختيار من باشد و شعارهاي جديد اين طيف نظير؛"ضرورت جوانگرايي"،"اصول‌‏گراها بايد مملكت را اداره كنند"،"بيست و چهار سال مملكت دست ما نبوده است"،"پيرمردها جايشان روي سر ما، اما حالا بايد بروند خانه بنشيند تا جوانترها مملكت را اداره كنند و اتاق فكر راه بيندازيم"،" آنهايي كه جنگ را اداره كردند، بايد كشور را اداره كنند". مخاطب اينگونه شعارها و اظهارات، موتلف افراطي راست يعني بخش معتدل جبهه ضداصلاحات است، يعني بايد شما برويد كنار بنشيند و رياست جمهوري عرصه‌‏اي نيست كه شما دخالت كنيد.
آرمين تأكيد كرد كه در جريان نهمين دوره انتخابات رياست جمهوري، اصلاح‌‏طلبان با جريان راست طرف نيستند، بلكه با يك جريان اقتدارگرا كه به شدت حمايت مي‌‏شود، طرفند.
وي تصريح كرد: معتقدم كه روند افتراق در جناح مخالف اصلاحات هنوز به اوج خود نرسيده است، بدين معني كه اين جناح افراطي به طيف مستقلي تبديل مي‌‏شود. اگر پس از انتخابات رياست‌‏جمهوري نتيجه به نفع جريان افراطي جناح راست تمام شود، آنگاه روند افتراق كامل خواهد شد و اين جريان خيلي راحت موتلف سنتي خود را كنار خواهد زد و كاملاً جدا مي‌‏شود.
عضو شوراي مركزي سازمان مجاهدين انلاب اسلامي، افزود: اين روند افتراق ادامه پيدا خواهد كرد و بستگي به نتايج انتخابات دارد، هر چه به انتخابات نزديكتر شويم، انشعاب در اين جبهه به صورت واضح‌‏تر صورت خواهد گرفت.
اين نماينده اصلاح‌‏طلب مجلس ششم يادآور شد: در واقع در حال حاضر بخش راست سنتي به تدريج احساس مي‌‏كند كه در اين روند، فقط قرار نيست اصلاح طلبان از گردونه قدرت حذف شوند، بلكه جريان راست سنتي هم حذف خواهند شد و آنها اكنون اين خطر را احساس كرده‌‏اند و علت چالش جبهه ضداصلاحات در نرسيدن به اجماع بر روي يك كانديداي واحد، همين احساس ناخوشايند است، چرا كه بخش افراطي حاضر به هيچ تنازل و انعطافي نيست، لذا با بن بست مواجه شده‌‏اند.

عضو شوراي مركزي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي، به غير از پيش‌‏بيني قاطعانه‌‏اش در مورد پيروزي اصلاح طلبان در انتخابات رياست جمهوري، پيش‌‏بيني ديگري نيز دارد، او تأكيد مي‌‏كند كه اختلافات دروني جناح راست آشكارا نشان مي‌‏دهد كه انشقاق در اين جريان حتمي است.

محسن آرمين در ادامه گفت‌‏وگوي تفصيلي خود با خبرنگار "ايلنا" ، در پاسخ به اين سوال كه آيا جريان مقابل اصلاح‌‏طلبان جهت معرفي كانديداي اجماعي، در ميان خود به نقطه مطلوبي خواهد رسيد، اظهار داشت: فكر مي‌‏كنم اگر افراد دقت كنند، مشخص است كه بخش افراطي از چه كساني حمايت مي‌‏كند و بخش سنتي از چه افرادي.
وي ضمن تأكيد مجدد دغدغه‌‏هاي بخش سنتي جناح راست، تصريح كرد: اين طيف از جناح راست دغدغه‌‏هايش به حدي خواهد رسيد كه براي اينكه بخش افراطي را سر جاي خود بنشاند، حتي حاضر خواهد شد به سمت حمايت از كانديداتوري هاشمي‌‏رفسنجاني برود، چرا كه اگر احساس كند پروژه يكدست شدن حاكيمت به نفع افراطين در حال تحقق است و پروژه تبديل شدن رئيس جمهور به تداركاتچي و رئيس دفتر شدن در حال پياده شدن است؛ وضعيت خود را در خطر خواهيد ديد، هر چند كه در حال حاضر اين مسئله دغدغه اصلاح‌‏طلبان است، اما راست سنتي هم نگران وقوع چنين اتفاقي خواهد شد.
سخنگوي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي بخش افراطي راست را از لحاظ سياسي بسيار عقب‌‏مانده توصيف كرد و افزود: اين جناح به هيچ وجه نمي‌‏تواند منافع و مصالح خود را در شرايط مختلف تشخيص دهد و دائم در تشخيص مصالحش دچار اشتباهات فاحش مي‌‏شود، مسايل اخيري كه در مجلس اتفاق افتاد و نطق‌‏هاي برخي از نمايندگان مجلس به روشني اين مساله را نشان مي‌‏دهد.
وي افزود: در شعارهاي اخير آقايان توجه كنيد؛ مطرح مي‌‏كنند كه 25 سال انقلاب دست ما نبوده است، حالا ما مي‌‏خواهيم مملكت را اداره كنيم. در اين 25 سال, ده سال دوره امام و جنگ بود و هشت سال بعد آن نيز كه دولت آقاي هاشمي سركار بود، ببنيد؛ اين جريان چقدر خطا در تعيين شعار دارد و بي‌‏بهره از هوشياري سياسي است.
آرمين با بيان اين مطلب كه وقتي اين جريان مي‌‏گويد 25 سال نبوده است يعني اينكه تمام 25 سال عمر انقلاب را نفي مي‌‏كند، متذكر شد: جريان افراطي با اين شعار خود را در كنار بخش‌‏هاي مخالف انقلاب قرار مي‌‏دهد، آنها حتي دوره امام را نفي مي‌‏كند، دوره بعد كه دوره هاشمي است و خود اينها بودند كه شعار «مخالف هاشمي،مخالف رهبر است - مخالف رهبري، دشمن پيغمبر است» مي‌‏دادند را، فراموش كرده‌‏اند. بعد متوجه مي‌‏شوند كه اين حرف كه 25 سال در انقلاب نبوده‌‏ايم، معناي بدي دارد و معني‌‏اش اين است كه، تازه به دوران رسيده‌‏ايم، لذا شعارشان را عوض كرده‌‏اند و مي‌‏گويند 16 سال مملكت دست ما نبود.
وي در مقام ارزيابي لوايح مطرح شده در مجلس هفتم، ابراز عقيده كرد: مسائل مطرح شده در مجلس به شدت كل جامعه را نگران كرده است كه سرنوشت 60 ميليون نفر را براي رسيدن به قدرت به بازي گرفته‌‏اند. چنين عملكردي مي‌‏تواند اقتصاد كشور را فلج كند، مي‌‏تواند مناسبات اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي جامعه را بهم بريزد و مثلاً در خصوص بحث تثبيت قيمت‌‏ها خيلي بي‌‏رودربايستي مطرح مي‌‏كنند كه تمام اين اقدامات براي يكسال است، هر فردي مي‌‏فهمد كه اين يك سال يعني تا وقتي كه انتخابات را بدست آوريم، لذا با توجه به اين ناپختگي و عدم بلوغ سياسي تصور من اين است كه اين جريان به دست خود و با اقدامات خود جامعه را عليه خود بسيج مي‌‏كند و آنچنان جامعه را نگرتن مي‌‏كنند كه همگي براي دفع خطر حاكميت اين حريان به پاي صندوق‌‏هاي رأي بيايند. بنابراين به نظر مي‌‏رسد اين جريان خيلي سريع به لحاظ سياسي زمين خواهد خورد و هيچ آينده‌‏اي در عرصه سياسي كشور نخواهد داشت.
آرمين در پاسخ به اين سوال كه آيا جناح راست با استرتژي انتخابات مجلس هفتم در انتخابات رياست‌‏جمهوري آينده، وارد عرصه مي‌‏شود، گفت: انتخابات نهمين دوره رياست‌‏جمهوري انتخاباتي نظير مجلس هفتم نيست كه به نفع آنها تمام شود، يعني شرايط اين انتخابات به لحاظ سياسي با انتخابات مجلس هفتم كاملاً متفاوت است. در انتخابات مجلس نقطه مقابل اين جناح، جريان اصلاح‌‏طلب بود و با حذف كانديداهاي اصلاح‌‏طلبان راه براي اين جريان باز شد، اما به تدريج اين جريان دارد با رقيب‌‏هاي ديگر مواجه مي شود.
وي افزود: بخش موتلف اين جريان افراطي، رقيبي براي وي است. آقاي هاشمي و ديگران هستند، اين انتخابات چيزي نيست كه با حذف جريان اصلاح‌‏طلب مشكل آنها رفع شود، مساله خيلي بغرنج‌‏تر از اين حرفهاست. در انتخابات مجلس 270 نفر انتخاب مي‌‏شود، اما در رئيس جمهوري يك نفر برگزيده مي‌‏شود و نمي‌‏شود تمام كانديداهاي ديگر را حذف كرد و فقط كانديداي طيف افراطي را باقي گذاشت.
آرمين عدم تعيين كانديداهاي بخش افراطي را ناشي از يك برنامه حساب شده ندانست و تصريح كرد: اختلافات جناح راست به قدري شديد است كه امكان اجماع وتصميم‌‏گيري وجود ندارد و چون اين جريان ظرافت‌‏هاي سياسي لازم را ندارد و اساساً؛ نه منافع كشور بلكه حتي منافع خودش را نمي‌‏تواند تشخيص دهد، بنابراين اين سردرگمي را دارد.
اين نماينده مجلس ششم تأكيد كرد: جريان تندرو جناح راست، در حال حاضر قطع اميد نكرده و در پي فتح كردن پست رياست‌‏جمهوري است و تمام فشار را مي‌‏آورد كه بخش متحد آنها، كانديدايشان را بپذيرد.
وي سهم‌‏خواهي اين طيف محافظه‌‏كاران در مقطع كنوني از هم موتلف خود را، رد كرد و افزود: اساساً سهم‌‏خواهي براي يك جريان سياسي معني دارد كه مي‌‏خواهد به قواعد بازي ملتزم باشد و بر اساس آن وارد عرصه رقابت ‌‏شود و به اندازه پايگاه اجتماعي‌‏اش سهم مي‌‏خواهد، اما اقتدارگرايي و تماميت‌‏خواهي به اين جريان امكان چنين بازي‌‏ها و مانورهايي نمي‌‏دهد، ضمن اينكه اصلاً قابل اعتماد نيست. جز قدرت به چيزي نمي‌‏انديشد و اگر سهم معاون اولي رئيس‌‏جمهور را از موتلف خود بگيرد، معلوم نيست تمام قدرت را قبضه نكند و رييس جمهور را به يك دكور تبديل نكند.
عضو دفتر سياسي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي پيش‌‏بيني كرد: جريان افراطي سعي مي‌‏كند كه نهايتاً رئيس جمهور از خودش باشد و نهايتاً اگر ناگريز شد كانديداي مورد نظر بخش ديگر جناح مخالف اصلاحات را بپذيرد، به كمتر از معاون اول رئيس‌‏جمهوري و وزارتخانه‌‏هاي اصلي رضايت نمي‌‏دهد، لذا سهم‌‏خواهي آنان مربوط به مرحله بعد است و در حال حاضر آنها در مرحله زورآزمايي هستند.

عضو شوراي مركزي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي معتقد است كه حضور در حاكميت مي‌‏تواند تضميني جهت ثمربخشي فعاليت‌‏هاي نهادهاي مدني باشد، از اين روست كه در ارزيابي كارنامه دولت خاتمي دستاوردهاي اين دولت را مثبت ارزيابي مي‌‏كند.

محسن آرمين در ادامه گفت‌‏وگو با خبرنگار "ايلنا"، به بحث چرايي شركت مردم در انتخابات پرداخت.
وي با بيان اين مطلب كه مجموعه گرو‌‏ه‌‏هاي اصلاح‌‏طلب مصمم به شركت فعال در انتخابات آتي هستند، تصريح كرد: علت اين امر روشن است. با توجه به تصوير نگران‌‏كننده‌‏اي كه از آينده كشور و علائم حاكم شدن جرياني كه مي‌‏تواند كشور را به سمت پرتگاه ببرد، وجود دارد. در مقطع كنوني تمام دغدغه و نگراني اين است كه انتخابات رياست‌‏جمهوري به‌‏گونه‌‏اي رقم بخورد كه يك حاكميت متصلب بر كشور حاكم شود، ديدگاهي كه به هيچ وجه قدرت تشخيص مصالح ملت را ندارد و تمام دستاوردها را به باد فنا مي‌‏دهد.
سخنگوي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي با بيان اين مطلب كه در طول هشت ماه گذشته به تدريج شاهد نوعي تحرك و ذوب شدن تدريجي يخهاي بي‌‏تفاوتي و دلسردي در سطح جامعه كشور بوده‌‏ايم كه نتيجه عملكرد بخش اقتدارگرا است، تصريح كرد: مردم نسبت به آينده خود، زندگي و سرنوشت ملت نگران هستند كه اگر كشور به دست اين جريان بيافتد، چه اتفاقاتي ممكن است، بيافتد. فكر مي‌‏كنم همين دليل براي اين كه جامعه به اين نتيجه برسد كه بايد در انتخابات آينده شركت كند، كافي است.
وي ادامه داد: معتقدم كه به تدريج واخوردگي، سرخوردگي و يخ زدگي در سطح جامعه در حال از بين رفتن مي‌‏باشد و آثار يك نوع تحرك و حساسيت مجدد نسبت به تحولات در عرصه سياسي را شاهد خواهيم بود، مخصوصاً با گذشت هشت ماه از عمر مجلس هفتم و با مشاهده عملكرد آقايان زمينه بسيار مناسبي براي قضاوت افكار عمومي به وجود آمده است و بالاخره يك مبناي قضاوتي به وجود آمد كه عملكرد مجلس ششم با آن مقايسه شود و مردم خود قضاوت كرده و بسياري از نقدها و انتقادها خودبه‌‏خود با اين مقايسه پاسخ خود را پيدا خواهد كرد .
آرمين تأكيد كرد: فكر مي‌‏كنم روند موجود به اندازه كافي در افكار عمومي دغدغه و نگراني ايجاد مي‏كند كه آنها به سرنوشت انتخابات رياست جمهوري حساس بشوند، با توجه به اين واقعيت تصور مي‌‏كنم اگر در سطوح كانديداهاي موجود در انتخابات رياست جمهوري دچار مشكل نشويم و كانديداهاي اصلاح طلب مشمول تيغ نظارت استصوابي قرار نگيرند، احتمالاً انتخاباتي قابل قبول خواهيم داشت.
وي اظهار داشت: تا جايي كه به ما به عنوان جريان اصلاح‌‏طلب مربوط است، به هيچ وجه حاضر به ترك عرصه رقابت سياسي نيستيم، چون نيروي سياسي اصلاح‌‏طلب هستيم و فكر مي‌‏كنيم كه تا آنجايي كه امكان دارد، بايد حضور داشته باشيم، لذا از يك جريان سياسي معتقد به مشي مبارزه پارلمانتاريستي نمي‌‏شود سوال كرد كه چرا در عرصه سياسي حضور داريد؟، چرا كه ماهيت اين جريان سياسي حضور در انتخابات است.
آرمين تأكيد كرد: آنچه كه به مردم مربوط است، پر رنگ شدن اين دغدغه‌‏ها و تجربه‌‏اي است كه از عملكرد اين جريان در همين مدت وجود دارد. به نظرم اين تجربه كافي است كه جامعه را به اين نتيجه برساند كه بي‌‏تفاوتي نسبت به آينده خودش، مي‌‏تواند آنرا را با وضعيتي خطرناك‌‏تر از وضعيت موجود مواجه كند. قطعاً در انتخابات رياست جمهوري آينده شاهد يك مشاركت پرشور و فراگير مانند دوم خرداد نخواهيم بود، اما اگر حداقل رقابت وجود داشته باشد، اگر كانديداهايي كه داراي توان و ظرفيت رقابت هستند و مي‌‏توانند حداقل مطالبات مردم را نمايندگي كنند، از صحنه حذف نشوند، تصور مي‌‏كنم بر اساس همين احساسي كه در جامعه به‌‏وجود آمده است و شاهد تشديد آن در ماه‌‏هاي آينده خواهيم بود، يك مشاركت نسبتاً قابل قبول را خواهيم داشت.
وي تصريح كرد: در صورت رعايت شرائط برابر، يك انتخابات رقابتي سالم، اما ناعادلانه خواهيم داشت، مگر اينكه كانديداي اصلاح‌‏طلب را رد صلاحيت كند و يك عرصه يك‌‏سويه ايجاد كنند.
وي بيان داشت: با توجه به ماهيت انتخابات رياست‌‏جمهوري، براي تضمين نتيجه انتخابات به سمت ردصلاحيت برخي از كانديداها رفتن، امري نامتحمل نيست. البته نمي‌‏توانم بفهمم كه شوراي نگهبان وقتي فردي مثل "فلاحيان" را براي انتخابات خبرگان تأييد صلاحيت مي‌‏كند، چگونه مي‌‏خواهد معين را ردصلاحيت كند.
آرمين متذكر شد: از سوي ديگر حداقل اين ادعا وجود دارد كه آقايان به دنبال مشاركت گسترده و حداكثري هستند، اين مشاركت اگر فقط يك شعار نباشد و بخواهند مابه‌‏ازاي خارجي داشته باشد، قطعاً با ردصلاحيت كانديداهايي نظير دكتر معين تحقق نخواهد يافت.
سخنگوي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي در ادامه، وضعيت جبهه اصلاحات را بسيار مناسب‌‏تر از جريان محافظه‌‏كار ارزيابي كرد و بيان داشت: اگر در بين محافظه‌‏كاران بحث بر سر پنج كانديدا است، اما در ميان اصلاح‌‏طلبان نهايتاً روي دو كانديدا بحث است. اگر آنجا شما شاهد برخوردهاي تخريبي هستيد كه يك بخش، بخش ديگر را تخريب مي‌‏كند و به آن مي‌‏گويد؛ "كوتوله سياسي" و "تازه به دوران رسيده" و حتي همديگر را سانسور مي‌‏كنند، شما اين چيزها را در بخش اصلاح‌‏طلب نمي‌‏بينيد.
وي تصريح كرد: جبهه مشاركت ايران اسلامي و سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي كه از "دكتر معين" حمايت مي‌‏كنند، همواره احترام خود را نسبت به آقاي"كروبي" اعلام كرده‌‏اند، به طور جد نه تنها از هرگونه برخورد تخريبي پرهيز دارند، بلكه با هرگونه حركت تخريبي به شدت برخورد خواهند داشت.
آرمين با بيان اين موضوع كه تحقق اجماع در سطح جبهه دوم خرداد، حالتي ايده‌‏ال است و تلاش‌‏هاي جدي هم در اين مورد انجام شده است، افزود: متأسفانه تا اين مقطع نتوانستيم به چنين حالتي دست پيدا كنيم. عدم دستيابي به اجماع در سطح جبهه دوم خرداد تا اين مرحله به اين معني نيست كه تا زمان برگزاري انتخابات رياست جمهوري نمي‌‏توانيم به چنين اجماعي برسيم، اما با توجه به تكثيري كه در سطح كانديداها وجود دارد، از طرفي جبهه مخالف اصلاحات هم يقيناً نمي‌‏تواند به اجماع برسد، فكر مي‌‏كنم تنوع در جبهه دوم خرداد، لطمه‌‏اي جدي به ما وارد نخواهد ساخت و نتايج انتخابات به ضرر ما نخواهد بود.
وي در واكنش به اين مطلب كه "جريان محافظه‌‏كار بيان مي‌‏كند كه اصلاح‌‏طلبان در جهت تشديد اختلافات جريان راست فعاليت مي‌‏كنند"، تصريح كرد: اينقدر اختلافات راست شديد است كه نياز به دامن زدن ندارد. دوستان افراطي ما زحمت ما را كم كرده‌‏اند، به دليل اينكه نگاه آقايان، نگاهي انحصارطلبانه است و همين امر عامل تضادهاي شديد است.
آرمين مجدداً تأكيد كرد: مساله خيلي روشن است، يك جريان در پي اين است كه مملكت را در قبضه خود بگيرد و اين فقط شامل مجلس و دولت نيست، بلكه در پي گرفتن قوه قضاييه هم هست و اختلافات جديد آنها با قوه قضاييه براساس همين ديدگاه است. يعني يك حاكميت يكپارچه توتاليتر و يكدست با مشخصات فكري خود را مي‌‏خواهند و از سوي ديگر جريان راست در طول هشت سال گذشته به عنوان متحدين بخش افراطي عمل كرده و در مقابل ديدگاه‌‏هاي افراطي موضع نگرفته و همواره خود را در اتحاد اين ديدگاه بر عليه اصلاح طلبان ديده است، لذا الان اگر اين بخش سنتي مشكلي دارد، براي اين است كه دارد خودش حذف مي‌‏شود و طبيعي است كه از خودش واكنش نشان مي‌‏دهد.
عضو شوراي مركزي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي در خصوص دلائل انتخاب دكتر معين به عنوان كانديداي حزب متبوعش، گفت: با توجه به سوابق سياسي، شخصي و فردي، تقارب و نزديكي ديدگاه‌‏هاي وي به ديدگاه‌‏هاي سازمان و همچنين توانايي نمايندگي كردن ديدگاه‌‏هاي ما و البته ميزان ظرفيت و زمينه رأي‌‏آوري، دكتر معين را انتخاب كرديم. در مجموع "معين" اين مشخصه‌‏ها را به ميزاني بيش از ديگران در خود جمع دارد، هر چند كه شخصيت‌‏هاي ديگر بودند كه در نهايت احساس كرديم، معين مناسب‌‏تر است.
آرمين درخصوص اينكه با معرفي معين در پي معرفي رئيس‌‏جمهوري برنامه‌‏محور بوده‌‏ايد ونه كاريزما، گفت: يكسري مسايل را در علوم سياسي به صورت تئوري مي‌‏خوانيم اما يكسري بحث‌‏ها در عمل اتفاق مي‌‏افتد. اين كه در مسايل تئوري مطرح مي‌‏كنيم كه "كاريزما" چيز خوبي نيست و بايد به سمت يك وضعيت نهادي پيش برويم، اينها در تئوري درست است، اما درعالم واقع اين طور نيست و اين فقط مخصوص كشورهاي جهان سوم نيست.
وي تصريح كرد: اين مساله را در آمريكا هم مي‌‏بينيد؛ اگر بوش انتخاب مي‌‏شود به خاطر كاريزما انتخاب مي‌‏شود، يعني كاريزما چيزي نيست كه ديگر در دنيا وجود نداشته باشد. كاريزما يكي از عواملي بود كه مي‌‏توانست در انتخاب ما در كنار عوامل ديگر موثر باشد، ما استراتژي كه دنبال مي‌‏كنيم، شكست پروژه حاكميت انحصاري و شكست تبديل شدن رييس‌‏جمهور به رييس دفتر است و روي آن هم سرمايه‌‏گذاري مي‌‏كنيم.
آرمين ادامه داد: جمع‌‏بندي ما اين بود كه حضور مهندس موسوي اين پروژه را شكست مي‌‏دهد، خب حالا كه ايشان نيامد، رفتيم سراغ كانديداي ديگر. ما با توجه به ملاك‌‏هايي كه داشتيم به اين نتيجه رسيديم كه دكتر معين براي تحقق و پيگيري اين استراتژي در سطح رياست جمهوري، شخصيت و فرد مناسبي است و مي‌‏تواند مانع از يكدست شدن حاكميت شود.
اين عضو سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي، تصريح كرد: معتقديم كه عامل كاريزما حداقل در سطح كانديداهاي مطرح دوم خردادي و حتي در جناح مقابل وجود ندارد. طبعاً بايد جايگزين كاريزما عقل جمعي، كار گروهي و برنامه باشد. نقش تيم همكار برنامه در شرايط فقدان كاريزما بيشتر خواهد شد و طبعا دكتر معين هم بايد با يك تيم در انتخابات ظاهر و مطرح شود.
وي با تاكيد اين مطلب كه در سطح كانديداهاي مطرح كاريزما وجود ندارد، متذكر شد: تصور مي‌‏كنم كه همه كانديداها چنين فكري را مي‌‏كنند كه با برنامه بيايند كه خلاء كاريزما را جبران كنند. چنين حالتي فضاي انتخابات را متحول خواهد كرد و به شدت در آراء كانديداها و اقبال جامعه تأثيرگذار خواهد بود.
آرمين با بيان اين مطلب كه جامعه ايران كماكان به كاريزما اهميت مي‌‏دهد، اظهار داشت: در اين انتخابات اگر شخصيت كاريزمايي مانند ميرحسين موسوي وجود داشت، مطمئناً در انتخابات پيروز مي‌‏شد، اما حالا كه نيست، منطقي است كه به سمتي برويم كه خلاء كاريزما را با عوامل ديگر جبران كنيم. در دوران‌‏هاي گذشته بحث اينكه رئيس‌‏جمهور با چه تيمي مي‌‏آيد، مطرح نبود، اما الان تقريباً تمام جريانات مي‌‏گويند كانديدايمان را با تيم مشخص مي‌‏كنيم، لذا احساس كرده‌‏اند كه با عوامل ديگر بايد اين كمبود را جبران كنند و در واقع در غياب كاريزما اين نوعي پاسخ به خواست جامعه است .
وي با طرح اين مطلب كه كماكان به اصلاحات حكومتي معتقد است، تأكيد كرد: قطعا به اين روش معتقدم، يعني به حضور در حاكميت براي اصلاحات معتقد هستيم، ضمن اينكه فعاليت و تلاش در بدنه اجتماعي را نفي نمي‌‏كنيم، اما بر اين باوريم كه در جوامعي شبيه جامعه ما موفقيت و نتيجه بخش بودن كاركرد نهادهاي اجتماعي مدني، مستلزم حمايت حاكميت است و به پشتوانه حضور در حاكميت اساساً آن تلاش‌‏ها مي‌‏تواند، واقعيت پيدا كند.
سخنگوي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي،در بيان دلائل ديدگاه خود ،اظهار داشت: اگر اين حضور نباشد، در جامعه‌‏اي كه نهادهاي مدني ضعيف هستند و ديدگاه‌‏هاي اقتدارگرايانه وجود دارد، حاكميت اين ديدگاه‌‏ها مي‌‏تواند به راحتي موجب سركوب احزاب شود، رشد نهادهاي مدني در گرو جلوگيري از حاكميت تفكرات اقتدارگرايانه است. به دوره اصلاحات آقاي خاتمي انتقاد مي‌‏شود، ولي از اين منظر كارنامه اصلاحات نه تنها منفي نيست، بلكه قابل قبول است.
وي افزود: اگر نهادهاي مدني در اين هشت سال توانستند كه در جامعه شكل بگيرند، به خاطر حضور اصلاح طلبان در سطح حاكميت بود، تا هشت سال پيش نهادهاي مدني در جامعه نامفهوم بود، اما الان انجمن‌‏هاي صنفي، احزاب و سازمان‌‏هي غيردولتي را مي‌‏بينيد كه وجودشان مديون وجود اصلاح‌‏طلبان در حاكميت مي‌‏باشد.
آرمين هشدار داد: اگر حاكميت را به صورت يكپارچه به اقتدارگرايان تقديم كنيد، به واسطه كينه‌‏اي كه از نهادهاي مدني در آنها وجود دارد، مطمئن باشيد كه به سرعت نهادهاي مدني توسط آنان نابود خواهد شد، لذا فكر مي‌‏كنم اين دو بايد با هم باشد، نبايد خيلي ايده‌‏آليستي به اين قضيه نگاه كنيم، نگاه تك‌‏ساحتي نبايد در اين زمينه وجود داشته باشد.
عضو دفتر سياسي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي در ارزيابي از آخرين نظرسنجي‌‏ها در خصوص وضعيت كانديداها، گفت: روند نظرسنجي روند اميد بخشي است، هر چه به زمان انتخابات نزديك مي‌‏شويم، نظرسنجي‌‏ها اميدوار كننده‌‏تر مي‌‏شود. دكتر معين در بين كانديداهاي موجود شايد تنها كانديدايي است كه تا الان كار جدي برايش صورت نگرفته است و علي‌‏رغم اين مساله، وضع ايشان در نظرسنجي‌‏ها اميدواركننده است. سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي و جبهه مشاركت ايران اسلامي تازه ،كار را شروع كرده‌‏اند و بايد در دو ماه آتي قضاوت كرد.
وي در پاسخ به اين سوال كه تا چه اندازه‌‏اي ردصلاحيت دكتر معين را جدي مي‌‏دانيد و در صورت چنين امري چه روشي را پيش خواهيد گرفت، تصريح كرد: در مقطع كنوني وارد يك رقابت كاملاً نابرابر مي شويم، رقابتي كه حزب هستيم، اما اجازه داشتن يك نشريه حزبي نداريم، سايت اينترنتي ما فيلتر شده، اعضاي شاخص‌‏مان هر كدام چندين پرونده در قوه قضاييه دارند، به خاطر مصاحبه‌‏ها و حتي اين مصاحبه هم پرونده‌‏اي به پرونده‌‏هاي ديگر من اضافه مي‌‏كنند، كوچكترين اظهار نظر ما به عنوان تشويش اذهان عمومي موضوع پيگيرد به اصطلاح قانوني مي‌‏شود.
آرمين تصريح كرد: با چنين وضعيتي وارد رقابت با جرياني مي‌‏شويم كه نشريات متعدد دارد، رسانه‌‏هاي مختلف دارد، در نقد طرف مقابل هيچ نگراني از پيگردهاي قضايي ندارد. اما تمام اين نابرابري‌‏ها مانع از حضور ما در انتخابات نخواهد شد و قطعاً مصمم بر شركت در انتخابات هستيم، اما حضور يك حزب در انتخابات و معرفي كانديدا در شرايطي است كه كانديدايي داشته باشد كه بتواند ديدگاه‌‏هاي آن جريان سياسي را پيگيري نمايد، اگر كانديدايي اين چنين نيابد و يا اجازه حضور به كانديدايش داده نشود، شركت در انتخابات بايد فاقد يك توجيه و منطق عقلاني است.
سخنگوي سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي، اعلام كرد: ما قطعاً نسبت به اين مساله واكنش نشان مي‌‏دهيم، اما اين واكنش چه باشد، در حال حاضر از بيانش معذوريم و در زمان مناسب مطرح خواهيم كرد و متناسب با شرايط و با توجه به ميزان رقابتي بودن يا رقابتي نبودن انتخابات، تصميم‌‏گيري خواهد شد.
آرمين درخصوص نحوه عملكرد شوراي نگهبان در انتخابات نهمين دوره رياست‌‏جمهوري، خاطر نشان كرد: واقعيت تجربه شده نشان داده كه افكار عمومي و فشارهاي اجتماعي بر تصميم‌‏گيري اين آقايان موثر است. يك نماينده در دوره‌‏اي ردصلاحيت مي‌‏شود، اما در دوره بعد به دليل اينكه شرايط سياسي عوض مي‌‏شود، تأييد صلاحيت مي‌‏شود.
وي در پايان تصريح كرد: در دوم خرداد 76 هم ديديم كه خيلي تائيد صلاحيت آقاي خاتمي قطعي نبود، اما تائيد صلاحيت شد، بنابراين خارج از اين كه مي‌‏گويند ملاك‌‏هاي شوراي نگهبان شرعي و قانوني است، اما تجربه نشان داده كه واقعيت اجتماعي و سياسي در اين مساله حرف اول را مي‌‏زند، لذا هر چه حساسيت افكار عمومي نسبت به انتخابات ارتقاء پيدا كند و انتخابات هر چه بيشتر كانون توجهات مردم قرار گيرد، به همان نسبت مي‌‏توانيم به وجود يك انتخابات رقابتي اميدوارتر باشيم.