 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
تهران- خبرگزاري كار ايران
در ادامه مراسم بزرگداشت سومين سالگرد درگذشت دكتر يدالله سحابي كه عصر پنج شنبه با حضور جمعي از شخصيتهاي سياسي و دانشگاهي در حسينيه ارشاد برگزار شد، هاشم آقاجري گفت: در جمهوري اسلامي، اسلامي بايد حكومت كند كه مورد فهم و خواست ملت است.
به گزارش خبرنگار "ايلنا"، آقاجري از اكبر گنجي, هدي صابر, رضا عليجاني, تقي رحماني, عباس عبدي, منوچهر محمدي, احمدي باطبي، طبرزدي, دانشجويان كوي دانشگاه تهران به عنوان زندانيان سياسي ياد كرد و خواستار دفاع جامعه از حقوق همه شهروندان و زندانيان شد.
وي، با گراميداشت ياد دكتر يدالله سحابي، دين, علم و آزادي را سه شاخصه تفكر آن مرحوم دانست و گفت: دكتر سحابي يك عمر در كنار مرحوم بازرگان براي مبارزه با استبداد جنگيد.
آقاجري كه با عنوان "سه گفتمان جمهوري در ايران كنوني"، سخن ميگفت، با بيان اينكه پس از فروپاشي شوروي و حادثه 11 سپتامبر نظام جهاني دستخوش پارادايم دگرگوني شده است، دموكراسيخواهي و عدم حمايت از حكومتهاي استبدادي را از ويژگيهاي اين پارادايم دانست و دفاع از اسلام رهاييبخش و دينپشتيبان دموكراسي و حقوق بشر را به عنوان مسووليت روشنفكران مسلمان در اين پارادايم بيان كرد.
وي با اشاره به تكوين فرآيند استعمارزدايي و به رسميت شناختن حق تعيين سرنوشت در روابط بين ملتها و اصل برابري انسانها و اعلاميه جهاني حقوق بشر پس از پايان جنگ جهاني دوم و تكوين نظام دو قطبي، گفت: با فروپاشي نظام دو قطبي حمايت از حكومتهاي ديكتاتوري بسيار آسيبپذير و شكننده است و در موج دموكراسيخواهي، هيچ دولتي جرات حمايت از رژيمهاي ديكتاتوري را ندارد.
اين استاد دانشگاه تصريح كرد: با توجه به موج دموكراسي پيرامون ايران نيازمنديم كه با بازنگري و تامل جدي، گفتماني را سامان دهيم تا بتوانيم، نقشي فعال و همتراز تاريخ فرهنگ و تمدن ديرينه اين مرز و بوم داشته باشيم.
به گفته آقاجري، ايران ميتوانست در دوم خرداد 76 پيشتاز دموكراسي و حقوق بشرخواهي در منطقه شود كه به دلايلي اين تجربه تاريخي متوقف شد.
وي در ادامه سخنانش از قانون به عنوان تبلور خواست و اراده ملت و امري غيرمقدس و قابل نقد ياد كرد.
به عقيده آقاجري اگر قانون را امري مقدس و فرا اراده ملي بدانيم، در واقع آن را به بت تبديل كرده و خواستار تسليم مردم در برابر اين بت شدهايم.
آقاجري اظهار داشت: در جوامع قانوني و دموكراتيك بايد عرصه براي نقد و تغيير قانون باز باشد و اگر مشخص شود كه اراده يك ملت پس از چند نسل تغيير كرده است، امكان جايگزين قانوني جديد وجود داشته باشد، اين همان منطقي است كه بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران هنگام بازگشت به ايران در بهشت زهرا آن را مورد تاكيد قرار داد.
استاد دانشگاه تربيت مدرس سپس به بيان ديدگاهش در مورد سه گفتمان جمهوري پرداخت.
وي با بيان اينكه اقتدارگرايان به صراحت و در عمل اعلام كردهاند كه جمهوريخواه نيستند، افزود: اقتدارگرايان در اوايل انقلاب نظام شورايي را به نظام مشورتي تعبير كردند، اين نشان ميدهد كه آنها مردم را حداكثر در حد مشورتدهنده ميدانند و معتقدند كه تصميمگيرندگان اصلي افرادي هستند كه در رأس قدرت قرار دارند.
آقاجري تصريح كرد: جمهوريخواهي اقتدارگرايان، ابزاري و فرماليستي است، به اين معنا كه اگر مردم ارادهاي مخالف خواست آنها داشته باشند، اين اراده را نميپذيرند.
آقاجري از گفتمان جمهوري اسلامي جمهوري، عرفي و سكولار و جمهوري دموكراتيك اسلامي به عنوان سه گفتمان موجود در ايران ياد كرد و با برشمردن برخي وجوه تمايز اين سه گفتمان، خاطرنشان كرد: گفتمان جمهوري مطرح در سالهاي اخير، نوعي واكنش نسبت به گفتمان جمهوري اسلامي بوده است، اينكه امروز دانشجويان به اين نتيجه رسيدهاند كه دين بايد از عرصه عمومي جدا شود، در واقع معلول شرايط سياسي و اجتماعي به دليل واكنش به نظام موجود است.
به گفته استاد دانشگاه تربيت مدرس، رفتار برخي از افراد چنان تصويري از اسلام ترسيم كرده است كه هر جوان آزاديخواه و دموكراسيخواه را ناگزير ميكند علاوه بر جدايي نهاد دين از نهاد سياست، به جدايي دين از سياست نيز حكم دهد.
وي، با تصريح بر اينكه در گفتمان جمهوري اسلامي، نهاد دين و نهاد سياست ادغام شده و اين ادغام به قدري شديد است كه كوچكترين تمايزي بين عرصه عمومي و عرصه خصوصي را برنميتابد، ادامه داد: در قانون اساسي نهادهايي به طور مشخص متولي دين هستند كه اين امر ريشه در نوعي روحانيتگرايي و روحانيتسالاري دارد، بنابراين تا زماني كه اين گفتمان وجود دارد، جدايي نهاد دين از نهاد سياست به طور كامل امكانپذير نيست.
آقاجري، در توضيح گفتمان جمهوري دموكراتيك اسلامي ضمن برشمردن برخي از مولفههاي اين گفتمان از قبيل اعتقاد به جدايي نهاد دين از نهاد سياست و عدم تفكيك دين از سياست گفت: براساس اين گفتمان سياست از مذهب الهام ميگيرد و مباني اعتقادي در سياست سرريز ميشود و سياستمداران متعهد به ارزشهاي ديني و اعتقاد ديني هستند.
وي اظهار عقيده كرد: اين در حالي است كه در گفتمان جمهوري سكولار، هيچ نسبت مشخصي بين حكومت با معنويت و اخلاق وجود ندارد.
به گفته اين استاد دانشگاه، تجربه حكومتهاي سكولار در منطقه خاورميانه نشان داده است كه به دليل مسلمان بودن منطقه هيچگاه سكولاريسم نتوانسته است جمهوريت و دموكراسي را در فرهنگ مردم نهادينه كند.
وي در ادامه سخنانش با بيان اينكه در نظام جمهوري اسلامي براساس ديدگاه بنيانگذار اين نظام، اسلامي بايد حكومت كند كه مورد فهم و خواست مردم باشد، تصريح كرد: فهم و خواست مردم متغير است، بنابراين اسلامي كه مردم در سال 57 ميخواستند با اسلامي كه در حال حاضر ميفهمند و ميخواهند، متفاوت است.
به عقيده آقاجري در گفتمان جمهوري دموكراتيك اسلامي، نهاد دين از نهاد حكومت جداست، حكومت و ولايت از آن خداست و پس از عصر نبوت و در روزگار غيبت به مردم داده ميشود و مردم نيز اين قدرت را به صورت موقت به حاكمان تفويض ميكنند و ميتوانند به صورت مداوم حاكمان را عزل و نصب كنند.
وي، همچنين خاطرنشان كرد: در جمهوري دموكراتيك اسلامي هيچ نابرابري بر اساس جنسيت، قوميت و مذهب وجود ندارد.
آقاجري با تاكيد بر اينكه قانون اساسي بايد به گونهاي باشد كه بر اساس خواست ملت قابل تغيير باشد، اظهار داشت: در گفتمان جمهوري دموكراتيك اسلامي، هيچگاه راه انتخاب مردم بسته نميشود و حتي اين حق براي مردم محفوظ است كه بگويند حكومت اسلامي نميخواهيم.
عزت الله سحابي: مردم رئيسجمهوري تداركاتچي نميخواهند
عزت الله سحابي گفت: مردم رئيسجمهوري تداركاتچي نميخواهند، به همين دليل براي حضور در انتخابات بايد بدانند رئيسجمهوري منتخبشان چه اختياراتي دارد.
سحابي، سخنانش را به بررسي انتخابات رياستجمهوري اختصاص داد و با بيان اينكه در افكار مردم اين مساله مطرح است كه رياستجمهوري در ساختار قدرت ايران چه جايگاهي دارد، خاطرنشان كرد: هماهنگي بين قواي كشور و نظارت بر اجراي قانون اساسي از وظايف رئيسجمهوري است اما تاكنون روساي جمهور ما چنين اختياري نداشتهاند و نتوانستهايم موثر باشيم.
وي افزود: خاتمي در دوران هشت ساله رياست جمهوري از مواضع اوليه خود عدول نكرد و اگرچه سعي كرد اقداماتي انجام دهد اما نتوانست موفق شود.
به عقيده سحابي، در صورتي ميتوانيم شاهد مشاركت حداكثري مردم در انتخابات باشيم كه رئيسجمهوري منتخب، از اختيارات لازم جهت پيش برد اهدافش برخوردار باشد.
وي با بيان اينكه مردم نسبت به كليت قانون اساسي التزام دارند؛ كليتي كه در آن اصول مربوط به حقوق ملت در كنار اصول ديگر قرار دارد و اصول غيردموكرات را مقيد ميكند، افزود: ميثاق قانون اساسي به شرطي حاكم است كه كليت آن مورد اجرا درآيد و هم مردم و هم حاكمان به كليه اصول آن التزام داشته باشند.
سحابي تاكيد كرد: به كليت قانون اساسي عليرغم اختلاف نظر ملتزميم اما اگر اين التزام توسط حاكميت نقض شود، ما نيز خود را به آن متعهد نميدانيم.
وي با اشاره به انتخابات رياستجمهوري گفت: آنچه اهميت دارد، اين است كه به چه ميزان رئيسجمهوري اختيار اجراي كليه اصول قانون اساسي را دارد، از اين روست كه ما نسبت به انتخابات بيتفاوت هستيم چرا كه معتقديم مردم يك رئيسجمهوري كه رئيس دفتر يا تداركاتچي باشد را نميخواهند.
عزت الله سحابي با بيان اينكه شرايط نهضت آزادي ايران جهت حضور در انتخابات را قبول دارم، هرچند معتقدم شرايط ديگري نيز ميتوانست مطرح شود، تاكيد كرد: بايد بر تحقق اين شروط پافشاري كرد و در غير اين صورت انتخابات مردمي نيست.
وي تحريكات آمريكا عليه ايران را يادآور شد و ضمن جنگطلب و قدرطلب خواندن نئومحافظهكاران حاكم در آمريكا و با تاكيد بر خصمانه بودن اقدامات آنها نسبت به ايران تصريح كرد: متاسفانه امروز در ايران افرادي ميخواهند قهرمان جنگ شوند و به همين دليل اعمالي انجام ميدهند كه آمريكا را نسبت به جنگ با ايران تحريك ميكند.
اين فعال ملي- مذهبي با بيان اينكه درست است كه آمريكا امپرياليست است اما در مقابل امپرياليسم جهاني، جهان است كه بايد بايستد نه يك ملت و يك كشور، گفت: براساس آموزههاي ديني نيز در صورتي بايد براي جنگ به مصاف با دشمنان رفت كه ارتباطي معقول و منطقي بين توان ما و توان دشمن وجود داشته باشد، در غير اين صورت مبارزه راههاي ديگري هم دارد.
به گفته سحابي، در شرايطي كه آمريكا در چهار طرف مرزهاي ايران حضور دارد، در صورت وقوع جنگ، خسارت اصلي متوجه ايران خواهد بود، بنابراين كشيده شدن دامنه جنگ به داخل مرزهاي ايران به مصلحت نيست.
اين فعال ملي- مذهبي به شرايط پيش آمده در زمان رياست جمهوري كلينتون، رئيس جمهوري پيشين آمريكا در بهبود روابط ايران و آمريكا اشاره كرد و عدم استفاده از اين شرايط را از نقاط ضعف و اشتباهات دولت حاضر دانست.
سحابي با انتقاد به عدم انعكاس فشارهاي اقتصادي موجود به مردم در رسانهها، اين فشارها و همچنين تحميل قراردادهاي غيرعادلانه اقتصادي از سوي كشورهاي غربي را نتيجه محاصره اقتصادي دانست و تاكيد كرد كه اين شرايط در صورت عدم رفع مشكلات ايران در عرصه بينالمللي تشديد خواهد شد.
مديرمسوول ماهنامه ايران فردا در بخش ديگري از سخنان خود، از تاسيس مكتب سياست ديني به عنوان بزرگترين خدمت دكتر يدالله سحابي ياد كرد كه به كمك مهندس بازرگان و آيت الله طالقاني بنيان نهاده شد.
به گفته او در اين مكتب اصل حاكميت ارزشهاي ديني صداقت، صراحت و شفافيت است.
به گزارش خبرنگار ايلنا، در اين مراسم جمعي از فعالان ملي- مذهبي و شخصيتهاي سياسي فرهنگي از جمله ابراهيم يزدي، هاشم صباغيان, محمد توسلي, محمد بسته نگار، مرضيه مرتاضي لنگرودي، عبدالله نوري، محسن كديور، حسن يوسفي اشكوري، مهدي كروبي و حسين انصاريراد حضور داشتند.
