«در روز جهاني آزادي مطبوعات اعلام ميكنم كه ما حائز يك مقام جهاني شدهايم: ايران بزرگترين زندان روزنامهنگاران است در منطقه خاورميانه.»
محسن كديور، نماينده انجمن دفاع از آزادي مطبوعات، ديروز، در مراسميكه براي بزرگداشت روز جهاني آزادي مطبوعات در محل انجمن صنفي روزنامهنگاران برگزار شده بود، اعلام كرد: «در كل دنيا 124 روزنامهنگار زنداني وجود دارد كه 10 درصد از كل اين روزنامهنگاران در ايران هستند. از اكبر گنجي گرفته تا آخرين روزنامهنگار زنداني، يعني بنيطرف.»
او كه در حضور بعضي از مقامهاي دولتي از جمله دكتر محمد صحفي، معاون مطبوعاتي وزير ارشاد و در جمع روزنامهنگاران سخنراني ميكرد، حرفهايي به زبان آورد كه به گفته خودش «امكان چاپ در نشريهها را ندارد.»
كديور تأكيد كرد: «من سخنانم را گفتم اما آيا ميتوانيد اينها را منتشر كنيد؟ اين موضوع، محك آزادي بيان در جامعه ماست!»
او در ادامه به اقدام مجلس هفتم در حذف هيأت منصفه از محاكم سياسي و مطبوعاتي اشاره كرد و گفت: «مجلس هيأت منصفه را به شكل ارتجاعي برگردانده است و دستور حذف هيأت منصفهاي را داده است كه براي تصحيح قانونش سالها زحمت كشيده شده بود. با اين حساب ديگر حتي هيأت منصفه صوري هم نداريم چه برسد به هيأت منصفه واقعي.»
نماينده انجمن دفاع از آزادي مطبوعات هيأت منصفه را الفباي حقوق بشر دانست و گفت: «قانون اساسي ما جز اصول 56 و 110، اصل 3 هم دارد. اصلي كه متضمن حقوق ملت است و آزادي بيان يكي اصليترين حقوق مردم است.»
او با هيجان سخناني را بيان كرد و در پايان اين بخش از سخنانش دوباره بر محدوديت نشريات براي انعكاس حرفهايش تأكيد كرد: «روزنامهنگاران چنان در آچمز سانسور گرفتار آمدهاند كه امكان انتشار سخنان شهروندي را كه دارد اينجا، پشت اين تريبون، در يك مراسم رسميسخنراني ميكند، ندارند. نوشتن درباره چاله و چوله خيابان كه زمان شاه هم امكان داشت.»
محمدمهدي فرقاني، استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبايي، ديگر سخنران مراسم ديروز بود.
او آزادي مطبوعات را سنگ بناي همه آزاديهاي ديگر دانست و گفت: «آزادي مطبوعات ميزان و شاخصي است از تقيد و پايبندي دولتها به آزادي بيان كه از مهمترين حقوق شهروندي است.»
فرقاني اعلام كرد كه نسبت به آينده مطبوعات ايران خوشبين است. با اين حال گفت: «آزادي بيان و قلم در ايران از مشروطه تا امروز دچار حركت سينوسي بوده و همه را خسته و عصبي كرده است، اما ما شاهد ظهور نسل جديدي از روزنامهنگاران جوان، شجاع، جسور و باسواد به معناي واقعي هستيم. محتواي روزنامههايمان را هم اگر با گذشته مقايسه كنيم، درمييابيم كه بسيار كيفيتر شده است.»
او دو تهديد را براي آزادي مطبوعات برشمرد: «اگر مطبوعات بخواهند تأثيرگذار باشند و تهديدها را به حداقل برسانند، بايد از زبان نرم يا نرم گفتار استفاده كنند. دومين تهديد هم آلوده شدن روزنامهنگاري حرفهاي به بعضي بدهبستانهاي تجاري است.»
سخنران ديگر، حسن يوسفي اشكوري، بود: «بعد از 5 سال بازداشت، توفيق پيدا كردهام در جمع اهل قلم حاضر شوم.»
او به بازداشت روزنامهنگاران در 6 سال اخير اشاره كرد و گفت: «والله آنچنان دچار خودسانسوري شدهايم كه حتي وقتي ميخواهم فيش دايرهالمعارفي هم بردارم، فكر ميكنم روي جملههايم كه اگر زماني به دست كسي افتاد چه برداشتي از آن ميشود. روزنامهنگاران ما در چنين فضايي دارند كار ميكنند.»
اشكوري پرسيد: «چرا تا امروز گنجي آزاد نشده است؟» و پاسخ داد: «جرمش اين بود كه اسرار هويدا ميكرد.»
رجبعلي مزروعي، رئيس انجمن صنفي روزنامهنگاران ايران نيز در اين جلسه ياد روزنامهنگاراني را كه به گفته وي به دليل ايفاي وظيفه خود دچار مشكل شدهاند و به ويژه روزنامهنگاران زنداني از جمله گنجي، عبدي، قاضيان، صابر، عليجاني و انصافعلي هدايت را گراميداشت و اظهار اميدواري كرد زمينه آزادي اين افراد هر چه زودتر فراهم شود و آنها به زودي در جمع اصحاب قلم قرار گيرند.
وي با يادآوري پايان پنج سال زنداني شدن اكبر گنجي در عين حال از وضعيت سلامتي وي ابراز نگراني كرد و از مسؤولان امر مصرانه خواست زمينه مرخصي و آزادي همه روزنامهنگاران زنداني و به ويژه كساني كه از وضعيت جسميمناسبي برخوردار نيستند، فراهم آيد.
مزروعي در مرور وضعيت آزادي مطبوعات، با ابراز ناخشنودي از وضعيت مطبوعات كشورمان نسبت به گذشته در عين حال اين سال را بدترين سال براي مطبوعات در چند سال اخير دانست.
رئيس انجمن صنفي روزنامهنگاران ايران با اعلام اينكه مطبوعات از لحاظ كميو كيفي به دليل مشكلاتي كه برايشان ايجاد شده پاسخگوي نيازهاي جامعه امروز نيستند، مدعي شد: تا آنجا براي مطبوعات محدوديت اعمال شده كه حتي اخبار مربوط به انجمن صنفي در مطبوعات سانسور ميشود و به اين مطبوعات دستور داده ميشود حق ندارند برخي اخبار را چاپ كنند.
در اين جلسه پيام مدير كل يونسكو و دبيركل سازمان ملل به مناسبت روز جهاني آزادي مطبوعات هم قرائت شد.
در پيام كوفي عنان آمده است: «به نقل از كميته حمايت از روزنامهنگاران، 56 روزنامهنگار تنها در سال 2004 طي انجام وظيفه به قتل رسيدند، 19 تن ديگر مفقودالاثر شدهاند كه بيم آن ميرود كشته شده باشند و 124 تن نيز زنداني شدهاند. در روز جهاني آزادي مطبوعات، ما به آناني كه قرباني مخاطرات پيام خود شدهاند اداي احترام مينماييم. ما شجاعت و تعهد و تلاش روزنامهنگاراني را كه در مبارزه عليه خطر و خشونت بيپروا به منظور بهره بردن از حق خود براي ابراز حقيقت كوشش ميكنند، ارج مينهيم. ما به ويژه به دولتها يادآور ميشويم كه حق «طلب، دريافت و انتقال اطلاعات و عقايد از راه رسانهها» در ماده 19 اعلاميه جهاني حقوق بشر محفوظ نگه داشته شده است. سانسور، سركوب اطلاعات، ارعاب، دخالت و يا نفي مردمسالاري، مانعي براي توسعه و تهديدي عليه امنيت همگي ما است.»