سيد محمد خاتمي رييس جمهوري اسلامي ايران پنجشنبهشب درباره مناسبات ايران با جهان عرب، صدورانقلاب، آينده اصلاحات درايران و برگزاري نهمين دوره انتخابات رياست جمهوري با شبكه ماهوارهاي العربيه گفت وگو كرد.
آقاي خاتمي درباره آينده مناسبات ميان ايران و جهان عرب گفت: مناسبات تهران با جهان عرب واسلام يكي از اصول سياست خارجي ايران است زيرا تقويت اين مناسبات به نفع تمامي كشورهاي منطقه ميباشد.
خاتمي افزود: يكي از گامهاي بزرگ دولت من بهبود بخشيدن به مناسبات تهران با كشورهاي عرب واسلامي بودهاست و دولت من يك سال پس از تشكيل اقدام به برپايي مناسبات بسيار حسنه باعربستان و ساير همسايگان جنوبي خود كرد.
رييس جمهوري براي نمونه به كشور مصر اشاره كرد و گفت: براي نزديك شدن به كشور بزرگ مصر تلاشهاي ثمربخشي انجام ولي متاسفانه ظهور موانع متعددي در برابراين تلاشها مانع از عملي شدن آن شد.البته اين تلاشها همچنان ادامه دارد.
خاتمي اظهار اميدواري كرد كه اين مناسبات روز به روز گسترش پيدا كند و دولت جديد ايران نيز اين مسير را ادامه دهد تا مناسبات ميان ايران و كشور هاي عربي و اسلامي تقويت وگسترش پيدا كند.
رييس جمهوري در پاسخ بهاين سوال كه برخي از نظريه پردازان محافظهكار سخن از صدور انقلاب ميكنند، گفت: به هيچ وچه اينطور نبوده. حتي در دوران حضرت امام (ره) مساله صدور انقلاب بعنوان دخالت در امور ديگران تعبير نشد.
خاتمي در اين زمينه به روابط ايران و عراق اشاره كرد و افزود: به رغم اينكه شيعيان اكثريت مردم عراق را تشكيل ميدهند و ايران مناسبات حسنهاي با آنها دارد تهران همواره به عنوان مدافع اصلي برقراري دمكراسي در عراق بوده تااينكه تمامي گروهها و قوميتها در عراق بتوانند در سايه دمكراسي نقش واقعي خود را ايفا كنند.
خاتمي گفت: ما هرگز به خود اجازه تحميل نمونه حكومتي خويش را به آنها نخواهيم داد.
وي افزود: تفسير برخيها از مساله صدور انقلاب هرگز از اصول اساسي انقلاب اسلامي نبوده.البته دشمنان اينگونه توجيه و تفسير ميكنند و كساني كه دراين معنا سخن گفتند، يااينكه نسبت به اين مسالهاطلاعي ندارند يا اينكه مقاصد آنها خيرخواهانه نبودهاست .البته اين عده هيچ نقشي در سياست خارجي ايران ندارند.
رئيس جمهوري در مورد نگراني از آينده اصلاحات درايران گفت: اصلاحات يك حركت پيشروانه وخودجوش است و نه يك طرح، اصلاحات وابسته به شخص معيني نيست بلكه اين مفهوم در دل جامعه ما نهفتهاست و جامعه ايراني امروزه بسيار آگاه است و به هيچ نظامي بجز حاكميت مردم گردن نمينهد.
خاتمي تصريح كرد مردم ما، دمكراسي را مطابق ارزشهاي ديني و فرهنگي خود ميخواهد. بنابراين اگر دولتها بتوانند اين روش را ادامه دهند بيشك مورد حمايت مردم قرار خواهند گرفت در غير اينصورت جريان ماندگار در كشور جريان اصلاحات خواهد بود. البته كساني كه مخالف اصلاحات گام بردارند منزوي خواهند شد زيرا مردم ما امروز در اوج هوشياري و آگاهي بسر ميبرند.
خاتمي گفت: براي همهآشكار بود كه درانتخابات اخير گروههاي مختلف از اصلاحات سخن راندند. در تجربه هشت سال حكومت اخير، دولت از حصار بلند خود بيرون آمد و مساله انتقاد از دولت به صورت يك امر بسيار عادي درآمد و در جامعه امروز ما رئيس قوه قضائيه يكي از كساني است كه از حقوق شهروندي دفاع ميكند. البته از اهداف اصلاحات دفاع از حرمت وحقوق شهروندان بود.
رييس جمهوري افزود: شايد دولتي بيايد كه در مسائل اجتماعي واقتصادي خود موفق نباشد و ملت براي تحقق چنين هدفهايي به سوي دولت ديگر برود. اين مساله از ديدگاه من نشاندهنده مظلوميت حكومت بندهاست. علاوه برآن نشانگر اين است كه مردم نسبت به دستاوردهاي حكومتم راضي نبودند زيرا عقيده داشتند كه اوضاع اقتصادي آنها ميتوانست بهتر از اين باشد و درانتخابات اخير از اين مساله بخوبي استفاده شد.
خاتمي تاكيد كرد: البته هر كسي كه درانتخابات پيروز شود مورد احترام است .
سيدمحمد خاتمي درباره آينده شغلي خود گفت كه هيچ پست دولتي را نخواهد پذيرفت، ولي همواره در ميان مردم، با مردم و در خدمت به نظام خواهد ماند.
وي گفت: مهم اين است كه تمامي سازمانها با هر مديريتي، بايد در راه خدمت به مردم گام بردارند. البته كسي كه در حكومت باشد خيلي راحت ميتواند دراين مسير گام بردارد، ولي در بيرون از حكومت اين مسئوليت كمي مشكل است، ولي از سوي ديگر موجب حشر و نشر بيشتر بامردم ميگردد.
رييس جمهوري ايران درباره وساطتهايي كه در راه بهبود مناسبات ميان تهران و واشنگتن بويژه از سوي توكيو واروپا به عمل آمد ولي پيشرفتي حاصل نشد، گفت: زماني اين وساطتها ميتواند موفقيتآميز باشد كه اصل بر بهبود مناسبات استوار باشد ولي متاسفانه از آغاز اين تلاشها يك ذهنيت هم درايران وهم در آمريكا وجود داشت كه اين مناسبات بهبود نيابد.
وي افزود: برخيها درايران وآمريكا، هنگاميكه دو كشور در حال نزديك شدن به هم بودند، سياست تخريب را آغاز كردند. البته كساني كه در ايران وجود داشتند، نسبت به آمريكا بسيار بدبين بوده و عقيده داشتند هرگونه نزديكي با آمريكا به ضرر منافع ملي ايران است.
خاتمي تصريح كرد: اين ديدگاه ناشي از سابقه بد آمريكاييها درايران و نيز سياستهاي اشتباه آنها نسبت به ايران ميباشد. از سوي ديگر برخيها در آمريكا بودند كهايران را به صورت يك كشور انقلابي ميديدند كه قصد دارد نوعي دمكراسي اسلامي بوجود بياورد كه از اهداف آن برچيدن پايگاههاي بيگانگان در منطقه ميباشد واين سوءظن همواره ميان دو طرف وجود داشت.
خاتمي گفت: علاوه برآن، سياست اصلي دو كشور بر عدم نزديك شدن به هم استوار بود. بنابراين و با وجود اين اصل، ديگر وساطت معني نداشت. البته در دوران بنده و دوران آقاي كلينتون گامهاي خوبي برداشتهشد. زيرا سياست هاي وي نسبت به ديگران واقعبينانه تر بود.
خاتمي گفت: البته من نيز براي برقراري تماس باآمريكا تلاش كردم و در اين راستا با سخنان خود به افكار عمومي آمريكا سعي كردم چهره فرهنگي ايران واصول ثابت آن را بيان كنم. البته دراين راه كمي به هم نزديك شديم و خانم "البرايت" وزيرخارجه وقت آمريكا نيز اشتباهات كشورش در ايران در خلال چهار دهه اخير را پذيرفت.
خاتمي افزود: البرايت وزير خارجه وقت آمريكا دخالت كشورش در امور داخلي ايران را تقبيح كرد، ولي متاسفانهاشتباهات برخي از سياستمداران آمريكا بويژه افراد موثر آنها و نيز دشمني آنها باايران، موجب تشديد بدبيني در داخل ايران شد.
رييس جمهوري ايران تصريح كرد: دراين رابطه بايستي يك تحولي در ديدگاههاي دو طرف ايجاد كنيم و طرف شروعكننده بايد آمريكا باشد ولي متاسفانه هيچ پيشرفتي در تحقق اين ديدگاه حاصل نشد و با آمدن نو محافظهكاران در آمريكا و نيز ادعاهاي واهي دولت "بوش" نسبت به ايران، اين تلاش ناكام ماند.
بنابراين و با توجه به اين سياست جديد آمريكا هم اكنون نسبت به تلاشهاي اوليه خود در اين زمينه بسيار دور شديم.
خاتمي گفت: البته اميدوارم با توجه به درسهايي كه آمريكا در خاورميانه وعراق گرفت و نيز تجربه موفق هشت سال اخير ايران بدليل اعمال سياست وفاق عاملي باشد براي بروز ديدگاه مثبت ميان دو كشور باشد.
وي افزود: آمريكا بايستي از خلال ايجاد تغييرات عملي در سياستهاي خود گام نخست را براي بهبود مناسبات خود باايران بردارد، دراين صورت ديگر نيازي به وساطت نيست.
خاتمي در پاسخ به اين سوال كه "برخيها عقيده دارند كليد اصلي برقراري مناسبات باآمريكا در دست رهبر انقلاب است و اينكه در سايه انتخاب يك رئيس جمهور محافظهكار ممكن است در برقراري اين مناسبات گشايشي حاصل شود"، گفت:
طبيعي است كه رهبر انقلاب خطوط اصلي سياستهاي نظام را تعيين ميكنند و نيز هر دولتي كه بيايد براي پيشبرد سياستهاي نظام بايستي با ايشان هماهنگي كند.
"البته ما هنوز براي ايجاد مناسبات سياسي باآمريكا متقاعد نشديم ومادام كه اين سياست پا برجاست، هر دولتي كه بياييد اعم از اصلاح طلب و محافظه كار نميتواند خلاف اين سياست عمل كند."
وي افزود: بعقيده من با تغيير دولت درايران هيچ تغييري در مناسبات ميان ايران وآمريكا حاصل نخواهد شد. البته اگر آمريكاييها در سياستها و روشهاي خود تجديد نظر كنند بدون شك ايران نسبت به اين موضوع تجديد نظر خواهد كرد.
خاتمي در پاسخ بهاين سوال شبكه العربيه كهايران در عراق با آمريكا همكاري غير علني داشته است و با اين كشور منافع مشتركي دارد گفت: برغم وجود فاصله زياد ميان هدفهاي دراز مدت ايران باآمريكا، ولي در بسياري مواقع ميان دو كشور منافع نزديكي مانند قضيه عراق وافغانستان وجود داشته است.
وي افزود: ايران وآمريكا از مدافعان اصلي برگزاري انتخابات دراين كشورها بودند و آمريكا بدون همكاري ايران در مورد سرنگوني طالبان در افغانستان با مشكلات زيادي روبه رو ميشد، ولي اين همكاري ايران تاكتيكي بود و نه همكاري اصولي، زيرا آمريكائيها ميخواستند افغانستان وعراق را تحت كنترل خود در بياورند.
"البته ما همواره ميگفتيم كه اين سياست آمريكا به ضرر آنها خواهد بود، چرا كه اين سياست موجب آسان شدن فعاليت خرابكاران در عراق شد واين مساله براي خود آمريكاييها مشكل ساز شد."
خاتمي گفت: اين نزديكي تاكتيكي بمعناي نزديكي در هدفهاي استراتژيك نيست زيرا ديدگاههاي دو كشور بكلي باهم اختلاف دارد.البته من عقيده دارم كه دو كشور ميتوانستند از اين فرصتها براي زدودن بحران ميان دو كشور و نيز براي ايجاد ثبات امنيتي بيشتري استفاده كنند.
خاتمي در مورد اوضاع عراق و تلاش ايران براي جلوگيري از وقوع جنگ مذهبي در اين كشور گفت: متاسفانهاين واقعيت در عراق و در بسياري از كشورهاي اسلامي و جهان سوم وجود دارد.
وي افزود: بخاطراينكه اين حوادث را پيش بيني ميكرديم و تمام تلاش خود را براي جلوگيري از تشديد اين مشكلات وبروز فتنههاي فرقهاي و مذهبي بكار برديم و امروز خوشحاليم كهاين مشكلات تا اندازهاي مهار شدهاست.
خاتمي به همكاري اعراب ، كردها وتركمنها در تشكيل دولت كنوني عراق اشاره كرد وگفت:در گذشته ذهنيات منفي در ميان اقوام عراقي وجود داشت زيرا در گذشته كه حكومت در دست سنيها بود و شيعيان بدور از حكومت بودند، سنيها نيز پس از سقوط صدام، خود را بدور از قدرت ديدند. شيعيان نيز كه احساس ميكنند در گذشته از قدرت بدور بودند هماكنون ميخواهند از اين ظلم تاريخي رهايي يابند.
وي تصريح كرد:ايران باتوجه بهاين مساله همواره براي تشكيل دولت فراگير كه دربرگيرنده تمامي گروهها و قوميتها باشد دعوت كردهاست.البتهايران اين مساله را بابرادران شيعه وسني دنبال كردهاست و ما به برادران شيعه عراق براي هرگونه تلاش فرقهاي هشدار داديم و خوشحال هستيم كه برادران سني در ليست ائتلاف شيعيان كه مورد تاييدآيت الله سيستاني بود، عضويت داشتند.
خاتمي با تقدير از توجهات آيت الله سيستاني در شركت دادن برادران سني در تدوين قانون اساسي عراق بر تشريك مساعي تمامي عراقيها براي تقويت اين توجه تاكيد كرد وگفت : تمامي مردم عراق و همسايگان اين كشور بايستي بر اين معنا تاكيد كنند كه دمكراسي به معناي اراده اكثريت و نه بمعناي ديكتاتوري اكثريت است.
وي درباره نقش ايران در عراق وآمادگي تهران براي عقد قراردادهايي با عراق گفت: مناسبات ما باعراق همواره خوب بوده و تهران از تشكيل شوراي حكومت انتقالي عراق حمايت كرده بود.
خاتمي افزود: تهران امروزه نيز از دولت فعلي عراق به رياست آقاي الجعفري حمايت ميكند وايران آمادگي كامل براي بازسازي عراق وعقد قراردادهاي دراز مدت بااين كشور دارد.
خاتمي بااشاره بهاينكه كميته همكاري ميان ايران وعراق به رياست معاون اول رئيس جمهوري ايران و نخست وزير عراق ميباشد از اختصاص مبالغي براي كمك به عراق سخن گفت و افزود دو كشور در زمينههاي نفت وگاز و ساختمان سازي قراردادهايي بستهاند.
خاتمي اظهار اميدواري كرد در خلال سفر آقاي جعفري بهايران ،دو كشور قراردادهاي خوبي ببندند، زيرا هيچ مانعي در برابر تقويت مناسبات ميان دو كشور نميبينم.
خاتمي بااشاره به تلاش برخيها براي اخلال در مناسبات تهران و بغداد گفت كه هوشياري و بيداري مسئولان دو كشور مانع از بروز هرگونه مشكلي در اين زمينه خواهد شد.
وي گفت: تهران در راستاي همكاري و برقراري روابط حسن همجواري و بازسازي عراق و عدم دخالت در امور داخلي اين كشور تلاش ميكند.
خاتمي درباره اين سوال العربيه كه تهران ميخواهد از خلال همپيمانان خود در عراق، نظام مشابه نظام ايران در اين كشور ايجاد كند، گفت: ايران هرگز چنين انديشهاي ندارد و ما هيچ وقت نگفتيم عراق بايد از الگوي ايران تبعيت كند بلكه ما همواره گفتيم كه عراقيها بايستي سرنوشت خود را با توجه به شرايط موجود در اين كشور تعيين كنند.
خاتمي بااشاره به مواضع آقايان سيستاني و حكيم، الجعفري و ديگران گفت اين مواضع چنين شايعاتي را رد ميكند زيرا چنين شايعات تلاشهاي شيطاني براي سنگ اندازي در مناسبات ميان دو كشور است.
خاتمي گفت: ايران، ايران است و عراق، همان عراق است. عراق باتوجه به ساختار جمعيتي، قومي ومذهبي خود بايستي نمونهاي از يك كشور وفادار به اسلام و بافت تشكيلدهنده اين كشور باشد.
او تاكيد كرد كه ايران هرگز قصد ندارد الگوي خود را بر ديگران تحميل كند.
رئيس جمهوري ايران در مورد مساله حزب الله لبنان واظهارات وي در سفرش به فرانسه درباره نقش حزب الله و ضرورت مشاركت اين حزب در روند سياسي لبنان واينكه اين مساله ممكن است بعنوان مقدمهاي براي همكاري ميان تهران وپاريس و در راستاي خلع سلاح حزب الله باشد، گفت كه مساله حزب الله فراتر از ارتباط يك گروه كوچك باايران يا هر كشور ديگر است.
خاتمي گفت كه حزب الله يك جريان مستقل والگوي مقاومت مردم لبنان در برابر اشغالگران است.
وي افزود: اين مساله خوشبختانه يك مساله ملي در لبنان است و تمامي گروهها در لبنان اعم از شيعيان، سنيها و ساير جريانهاي اين كشور برغم وجود اختلاف ميان آنها براين مقوله كه حزب الله الگوي مقاومت در لبنان است تاكيد ميكنند.اين گروهها با خلع سلاح اين گروه مقاومت در برابر دشمني كه همچنان خاك آنها را در اشغال دارد، مخالف هستند.
خاتمي تصريح كرد: لبنانيها ميگويند اگر حزب الله نبود اسرائيل به لبنان حملهور ميشد. البته به نفع لبنان نيست كه مقاومت دراين كشور متوقف شود.
خاتمي با تاكيد براينكه حزب الله را دوست دارد گفت: ايران همواره از اين ايده حمايت ميكند و عقيده دارد كه حزب الله داراي شخصيت اصيل لبناني است.
وي افزود: اين مساله در مذاكرات با" ژاك شيراك " رييس جمهوري فرانسه تاكيد شد و آقاي شيراك گفت وي هرگز خواستار تضعيف حزب الله يا خلع سلاح آن نشدهاست و وي دراين زمينه بابرخي از همپيمانان اروپايي اختلاف نظر دارد.
خاتمي گفت: حزب الله باقي است و اين حزب با اسلحه خود باقي است.
البته اين سلاح براي ايجاد بحران در منطقه بكار گرفته نخواهد شد و حزب الله آغازگر استفاده از اين اسلحه نخواهد بود.
وي تاكيد كرد: اين سلاح به عنوان سد بلندي در برابر هرگونه تجاوز به لبنان ومردم اين كشور خواهد بود.
خاتمي درباره تعامل ايران با قطعنامه ۱۵۵۹شوراي امنيت درباره لبنان گفت كه بسياري از كشورها بويژه كشورهاي غربي خواهان خلع سلاح حزب الله هستند، ولي آنچه مهم است ميزان توانائي اين كشورها در تحقق اين امراست.
خاتمي گفت: لبنانيها خود بر اجراي موافقتنامه "طايف" تاكيد دارند و قطعنامه ۱۵۵۹را قبول ندارند.
خاتمي باتاكيد بر اينكه مردم لبنان باخلع سلاح حزب الله مخالفند گفت كه چرا اسرائيل تمامي قطعنامههاي سازمان ملل را زير پا ميگذارد ولي لبنان حق نداشته باشد بخشي از يك قطعنامه بينالمللي را كه به ضرر منافع ملي خود و به نفع منافع خارجيها است، نپذيرد ؟
رئيس جمهوري افزود: بعقيده من قطعنامه " "۱۵۵۹شوراي امنيت نميتواند از حضور مقتدرانه ومسلحانه حزب الله در صحنه اين كشور جلوگيري كند.
خاتمي در ادامه اين مصاحبه ايجاد ديوار حائل از سوي اسرائيل در مناطق فلسطيني را يك فاجعه خواند وگفت كه اين ديوار مشكلات زيادي براي فلسطيني ها بوجود ميآورد .
وي افزود: آقاي شيراك به من گفت كه وي به اسرائيليها اطلاع داده است كه چنين وضعيتي را كه آنها بوجود آوردهاند، قابل تحمل نيست.
يك فرد فلسطيني كه قصد ديدار با برادرش كه در فاصله ۳۰متري وي قرار دارد بايستي چندين كيلومتر مسافت طي كند تابرادرش را ببيند. البته واقعيت ها نشان داد كه احداث اين ديوار بيفايده است و اسرائيل نه فقط بايستي اين ديوار را خراب كند بلكه بايستي از تمامي مناطق اشغالي عقب نشيني كند وبه فلسطينيها اجازه بازگشت به سرزمين خود داده شود تادرباره سرنوشت خويش بدست خود تصميم بگيرند.
خاتمي افزود: تجارب پنج دهه گذشته ثابت كرد كه بدون ايفاي حقوق فلسطينيها كه صاحبان اصلي اين سرزميناند ، سرنوشت هرگونه طرح وپروژه در اين زمينه محكوم به شكست است .
رئيس جمهوري ايران درباره طرح وي موسوم به خاورميانه بزرگ اسلامي ونيز طرح آمريكا درباره خاورميانه بزرگ گفت: متاسفانه ما از توانائيها وظرفيت هاي خود به نحو مطلوب استفاده نكرديم. طرح بنده درباره گفت و گوي تمدن ها ممكن بود در جهان تاثير گذار باشد . البته در سطح بينالمللي مورد توجه واقع شد ولي در ايران مورد عنايت كافي قرار نگرفت. اينجانب اين مساله را پيگيري خواهم كرد .
البته طرح خاورميانه بزرگ اسلامي را بايستي پيش از طرح خاورميانه بوش مطرح ميكرديم . اين مساله به معناي اين نيست كه نظر خويش را بر ديگران تحميل كنيم . ما بايستي بر تعدادي از اصول مشترك مانند دمكراسي كه با اصول ديني وانديشهها وكسب دانش وتوسعه تطابق دارد، تاكيد كنيم .
وي افزود: امروزه بايستي شعار خاورميانه بزرگ كه بر پايههاي دمكراسي وتوسعه واحترام به شعور ملتهاي اين منطقه استوار است، تاكيد كنيم.
من عقيده دارم كه ملتهاي خاورميانه از وجود حكومتهاي استبدادي كه هيچ ارتباطي باملت ندارند واز وابستگي چنين حكومتها به خارجيها ونيز نگراني موجود از بابت جنبشهاي افراطي كه ميخواهند به نام اسلام عقب افتادگي و خشونت را در منطقه حاكم كنند ، رنج ميبرند.
البته ملتهاي اسلامي بويژه نخبگان فرهنگي آنها ميخواهند كشورشان يك كشور مستقل ودمكرات باشد كه در آن ارزشهاي معنوي ديني متناسب با زمان حال و مترقي باشد .
خاتمي باتاكيد بر انجام دادن اين طرح گفت: اين طرح اماده است وجهان اسلام از طرح وي استقبال خواهد كرد .
سيد محمد خاتمي در پاسخ به اين سوال محمد نون مصاحبه گر شبكه العربيه كه وي همواره بر نقش زن تاكيد كرده است واين مساله شخصا در چهارده سفر خارجي اقاي خاتمي به كشورهاي جهان طي هشت سال دوران رياست جمهوري وي مورد تاكيد قرار گرفته است، گفت كه وي هيچ مانعي از حضور زنان در تمام زمينه هاي اجتماعي نميبيند .
رئيس جمهوري افزود: بايستي به زنان اجازه حضور در جامعه بدهيم وسپس اين حضور را ارزيابي كنيم. در هر جائي كه به زنان اجازه حضور داديم، مشاهده كرديم كه زنان در بسياري از زمينهها بيش از مردها شايستگي نشان دادند.
وي ادامه داد كه برخي از علما عقيده دارند كه زنان نميتوانند برخي از پستها را تصاحب كنند ولي من عقيده دارم كه با يك نگاه دقيق وامروزي به اسلام البته بادر نظر گرفتن عنصر زمان ومكان كه امام خميني بر اهميت آنها در اجتهاد تاكيد كرده است، ميتوان به اين نتيجه رسيد كه زن ميتواند رييس جمهور شود . البته من نسبت به شايستگي زنان براي احراز پست رياست جمهوري در كشورهاي اسلامي اطمينان دارم .
خاتمي در پاسخ العربيه از اين كه زن در ايران توانست معاون رئيس جمهور شود ولي از تصاحب پست رياست جمهوري ناكام ماند گفت كه اين حضور خود بخود گامي بزرگ به جلو است زيرا زنان ايراني نقش خود را در مجلس وپستهاي مهم دولتي ايفا ميكنند . البته در راستاي هماهنگي با تحولات اجتماعي گامهاي بيشتري در اين زمينه خواهيم برداشت .
رئيس جمهوري در مورد زندگي شخصي ونحوه رفتار وي باخانودهاش گفت كه روابط خانوادگياش كاملا دوستانه و براساس تفاهم واحترام متقابل استوار است .
همسر وي فعاليتهاي برجسته اجتماعي انجام ميدهد .او علاوه بر نقشي كه در مسجد دارد، اداره موسسهاي را كه براي جوانان شايسته ونيازمند كسب آموزشهاي لازم براي ادامه زندگي ميدهد نيز بعهده دارد.
وي گفت كه پيش از دوران رياست جمهوري همكاري بيشتري را در خانه انجام ميداد مانند انجام كارهاي خريد در بيرون از خانه وكار در خانه.
وي بااشاره به مسووليتهاي وي پس از احراز پست رياست جمهوري گفت كه بدليل اين مسووليتها ، كارهاي فوق بعهده فرزندانم افتاد.
خاتمي تاكيد كرد كه در خانواده من هيچ تبعيضي وجود ندارد زيرا تمامي تصميمات بامشورت انجام ميگيرد.
وي مناسبات خانوادگي خويش را بسيار صميمي دانست وگفت كه روابط خانوادگياش بر پايه تفاهم استوار است .
رئيس جمهوري بااشاره به اينكه همسر وي داراي ريشه عربي است گفت كه وي داماد لبنان است زيرا همسر وي خواهر زاده امام موسي صدر است.
خاتمي بااشاره به اينكه ريشههاي خانواده همسر وي از جبل عامل لبنان است گفت كه وي از اينكه بخاطر اين وصلت به عربها ارتباط دارد، خوشحال است .
وي افزود كه فرهنگ عرب وشخصيتهاي عربي وجهان عرب را دوست دارد و خود را نزديك عربها ميداند.
خاتمي در پاسخ به اين سوال العربيه كه وي پس از رياست جمهوري در ميان سياستمداران يا در ميان انديشمندان ديده خواهد شد، گفت: در هر دو، البته هيچ پست رسمي را نخواهم پذيرفت ولي در خدمت جامعه ونظام باقي خواهم ماند وفعاليتهاي خويش را خود انتخاب خواهم كرد واين فعاليتها بدون شك اجتماعي ، دانشگاهي وبينالمللي خواهد بود.
خاتمي درباره شيرينترين وسختترين خاطرات هشت سال رياست جمهوري خود گفت كه بخاطر اينكه خاطرات تلخ وشيرين وي در اين دوران بسيار زياد بود تعيين اينكه كدام شيرين تر ياتلخ تر است، بسي مشكل است .
وي گفت كه از لحاظ تجارب شخصي ميگويم كه در ابتداي ورودم به رياست جمهوري با سيل بزرگ محبت مردم بويژه جوانان مواجه شدم . در اين دوران دهها هزار نامه ، پيام الكترونيك ، فاكس ، تماسهاي تلفني ونيز ديدار شخصي در كوچه وخيابان داشتم كه اين بهترين خاطرات براي من است .
خاتمي افزود: خداوند را شكر ميكنم كه اين وضعيت بارديگر در شش ماه آخر رياست جمهوري ام تكرار شد و من نيز خوشحالم كه جامعه به رغم تمامي تقصيرها وكوتاهيهاي اينجانب و نيز به رغم اينكه مردم احساس كردند كه بسياري از خواستههاي خويش تحقق نپذيرفت، بهمان ترتيب كه در ابتدا از من استقبال كرد اين احساس را تجديد كرد.
وي افزود: من بااين عشق مردم ماموريت خود را شروع كردم ونيز باهمين عشق اين ماموريت را پايان ميدهم و به همين دليل هم مخلصانه در خدمت اين ملت عاشق وبزرگوار خواهم ماند.
آقاي خاتمي در پايان اين ديدار چند جمله به زبان عربي ايراد كرد .
وي با درود فرستادن به بينندگان عرب از اينكه نميتواند بخوبي عربي صحبت كند، اظهار تاسف كرد و گفت: بياري خداوند به كشورهاي عربي سفر خواهد كرد تا در آنجا تدريس و زبان عربياش را تقويت كند تا در ديدار بعدي بااين شبكه به زبان عربي صحبت كند.