طي يك هفته اخير شايعات محافل سياسي داغ است از اخبار متفاوت در مورد احضار و بركناري سفراي خارجي. در اين ميان اخبار اوليه در مورد احضار و بركناري 4 سفير بود: صادق خرازی، محمد حسین عادلی، شمس الدین خارقانی و امیر حسین زمانی نیا.اما اخباري كه متعاقبا منتشر شد، نشان داد كه قضيه بسيار جدي تر از اين حرفهاست، چرا كه خبر رسيد: 40 سفير، به زودي بركنار مي شوند.
خبرگزاري انتخاب : طي يك هفته اخير شايعات محافل سياسي داغ است از اخبار متفاوت در مورد احضار و بركناري سفراي خارجي. در اين ميان اخبار اوليه در مورد احضار و بركناري 4 سفير بود: صادق خرازی، محمد حسین عادلی، شمس الدین خارقانی و امیر حسین زمانی نیا.اما اخباري كه متعاقبا منتشر شد، نشان داد كه قضيه بسيار جدي تر از اين حرفهاست، چرا كه خبر رسيد: 40 سفير، به زودي بركنار مي شوند.
بنا بر گزارش خبرنگار سرويس سياسي خبرگزاري «انتخاب»، اولين خبر از سوي خبرنامه گويا منتشر شد.در اين خبر آمده بود: در پی انتشار اخباری از برکناری چند تن از مهمترین نمایندگان جمهوری اسلامی در خارج از کشور، گزارش ها حاکی از آن است که در مجموع 18 سفیر آسیایی و اروپایی ایران به کشور فراخوانده شده اند.به گزارش منابع موثق از ایران، برخی از این افراد (شامل سفرا و نمایندگان ذکر شده در خبرهای قبلی) برکنار خواهند شد و برخی دیگر به منظور توجیه مواضع سیاست خارجی جمهوری اسلامی، به کشور خواهند رفت.
اين خبر باعث واكنش سريع خبرگزاري فارس شد.اين خبرگزاري به نقل از يك منبع آگاه نوشت: اكثر قريب به اتفاق افراد فراخوان شده كسانى هستند كه ماههاست دوره مأموريت آنها به پايان رسيده است. مأموريت بيش از ۳۰ سفير كشورمان در مناطق مختلف جهان بالاخص قاره هاى اروپا و آمريكا به پايان رسيده و تا پايان سال جارى نيز جمعاً دوره مأموريت ۴۸ سفير به پايان خواهد رسيد.
وى با اشاره به برخى اخبار منتشره درباره بازگرداندن و يا عزل افراد ياد شده، تصريح كرد: اخبار منتشره در رسانه ها مبنى بر استعفاى سفراى ايران در كشورهاى اروپايى و قبول استعفاى آنان كذب محض بوده و اين افراد به دليل پايان دوره مأموريت به كشور بازگشته اند.
اما سايت امروز در خبري «ناگفته هاى احضار سفراى ايران» را اعلام كرد: چهار تن از سفراي ارشد ايران در اروپا و آسيا پس از آنكه به بهانه رايزني به تهران فراخوانده شدند از سمتهاي خود عزل و مكلف شدند بلافاصله اقدامات لازم را براي بازگشت به كشور به عمل آورند. اين حادثه اواسط هفته گذشته رخ داد. دستور عزل اين چهار وزير را احمدي نژاد صادر كرده است.
صادق خرازي سفير ايران در فرانسه، محمدحسين عادلي سفير ايران در انگليس، شمس الدين خارقاني سفير ايران در آلمان و اميرحسين زماني نيا سفير ايران در مالزي، بعد از دريافت حكم عزل خويش چهارشنبه قبل تهران را ترك کردند.
اين چهار سفير در جريان مذاكرات هستهاي دو سال گذشته از ديپلماتهاي فعال بودند. البته صادق خرازي و امير زمانينيا بيش از دو سفير ديگر در مذاكرات هستهاي صاحب نقش بوده اند.
صادق خرازي بعد از ورود احمدي نژاد به كاخ رياست جمهوري با توجه به پايان دوره سه ساله مأموريتاش، كار خود را خاتمه يافته اعلام كرد و از وزير امور خارجه جديد خواست هر چه سريعتر سفير جديد ايران در فرانسه را انتخاب و معرفي كند. وي اين روزها در انتظار سفير جديد بود و تصور نميكرد كه با اين رفتار غيرديپلماتيك و غيراخلاقي روبرو شود. وي از سفراي موفق ايران در اروپاست و در بهبود مناسبات ايران و فرانسه نقش مهمي ايفا كرده است.
از انتصاب امير زماني نيا كه از ديپلماتهاي با كفايت وزارت خارجه، به سفارت ايران در مالزي، تنها حدود پنج ماه می گذرد.
شمس الدين خارقاني و محمد حسين عادلي سفراي ايران در آلمان و انگليس نيز از ديپلماتهاي باسابقه هستند كه هر دو بعد از روي كار آمدن احمدي نژاد از اين مساله ابراز نارضايتي كرده بودند و يكي از دلايل عزل ايشان نيز همين مساله است. احمدي نژاد در روزهاي اول رياست اش كه كابينه وی هنوز به مجلس معرفي نشده بود به قدري حساس شده بود كه از كمال خرازي وزير خارجه خواسته بود درباره اظهارات عادلي عليه وي (احمدينژاد) تحقيق كند. از مأموريت عادلي تنها اندكي بيش از يك سال ميگذرد.
شمسالدين خارقاني نيز مأموريت سه سالهاش پايان يافته و به طور طبيعي امكان معرفي سفير جديد وجود داشت اما عزل وي از نارضايتي شديد احمدي نژاد و تيمش از وي حكايت دارد.
متكي نيز با بازنشستگي دكتر غلامعلي خوشرو معاون امور بينالملل و حقوقي وزارت امور خارجه نيز موافقت كرد و با اذعان به توانايي و كارآمدي او متذكر شده بود كه چارهاي جز موافقت با بازنشستگي او ندارد.
متكي همچنين خبر باطل اعلام كردن استوارنامه سفراى انگليس، فرانسه و آلمان را در ايران توسط محمود احمدىنژاد رئيس جمهور كشورمان تكذيب كرد.
با اين حال «بي بي سي فارسي» گزارش داد: سرانجام پس از هفته ها شايعات مبنی بر برکناری چند سفير ارشد جمهوری اسلامی در کشورهای اروپايی، سفارت جمهوری اسلامی در لندن تأييد کرد که محمدحسين عادلی، سفير ايران در بريتانيا دوسال پيش از پايان مأموريتش به تهران فراخوانده شده است.گزارشهای موثق ديگر حاکی است که به مأموريت سفيران ايران در کشورهای فرانسه، آلمان، مالزی و نماينده ايران در مقر اروپايی سازمان ملل متحد در ژنو نيز پايان داده شده است.
برای اين تغييرات گسترده در نمايندگيهای ديپلماتيک جمهوری اسلامی در کشورهای کليدی اروپايی تاکنون توضيح رسمی داده نشده ولی اغلب سفيرانی که به مأموريتشان پايان داده شده است در کشورهايی حضور داشته اند که درگير مذاکرات هسته ای با ايران بوده اند.
ممکن است بعضی از اين ديپلماتها به دليل پايان مأموريتشان به تهران فراخوانده شده باشند ولی حداقل در مورد محمدحسين عادلی و اميرحسين زمانی نيا، سفيران ايران در بريتانيا و مالزی، اين موضوع صدق نمی کند.
زمانی نيا به گفته کارشاسان ديپلماتيک بتازگی منصوب شده و از مأموريت آقای عادلی نيز بيش از يک سال نگذشته بود.
از اين رو کارشناسان فراخوان آنان به تهران را برکناری از مقامشان می دانند.
اين تغييرات ناگهانی در سفارتخانه های ايران حتی خشم بعضی از محافظه کاران در مجلس شورایی اسلامی را بر انگيخته به طوری که کاظم جلالی مخبر کميسيون امنيت ملی و سياست خارجی مجلس اين اقدام را "مبهم" توصيف کرد و گفته که کميسيون او موضوع برکناری و فراخوان سفيران را بررسی می کند.
جلالی همچنين فاش ساخت که در وزارت امور خارجه فهرستی تهيه شده است که به موجب آن تا پايان سال جاری حدود چهل سفير ايران برکنار يا به تهران فراخوانده می شوند.
سفيران ايران در فرانسه، آلمان و بريتانيا، سه کشوری که در مذاکرات هسته ای با ايران نقش داشته اند از ديپلمات های ارشد جمهوری اسلامی محسوب می شوند و سفير ايران در مقر اروپايی سازمان ملل در ژنو نيز به طور مستقيم در مذاکرات هسته ای درگير بوده است.
بنابراين بعضی از صاحب نظران فراخواندن و برکناری آنان را اقدام دولت آقای احمدی نژاد برای اتخاذ سياستی متفاوت در زمينه هسته ای می دانند.
اين سفيران موقعی منصوب شده بودند که اصلاح طلبان قدرت را در ايران در دست داشتند.
عادلی در موقع انتخابات رياست جمهوری اخير به همراه عده ای ديگر از ديپلماتها با محمود احمدی نژاد که در نهايت برنده اين انتخابات شد مخالفت کرد و با صدور بيانيه ای به حمايت از رقيب او، اکبر هاشمی رفسنجانی پرداخت که سرانجام بازنده انتخابات از آب درآمد.
بعضی از روزنامه های وابسته به جناح تندرو در هفته های اخير طی حملات شديدی به آقای عادلی او را متهم کردند که در مواردی عليه منافع ملی ايران رفتار کرده است.
در محافل ديپلماتيک و مطبوعاتی در لندن از آقای عادلی به عنوان سفيری نسبتاً محبوب نام برده می شود که در مدت مأموريت کوتاه خود سعی داشته است روابط ايران با غرب را بهبود بخشد.
برکناری و فراخوان چنين سفيران مهمی می تواند نگرانيهايی در پايتختهای اروپايی ايجاد کند، بخصوص که سياستهای دولت احمدی نژاد از ديدگاه غربيها هر چه بيشتر تند می شود و مذاکرات هسته ای تقريباً به بن بست رسيده است.