 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي
«انديشه‌ي متحجرانه در جامعه وجود دارد و نمي‌شود آنرا به اين راحتي‌ها حذف كرد، مهم اين است كه اجازه ندهيم كه اين طرز فكر، ميدان دار شود و كم‌كم ديگران را از صحنه خارج كند، چراكه اگر چنين شود، همه‌چيز و همه‌كس نابود خواهد شد.»
اين جملات بخشي از سخنان حجت‌الاسلام والمسلمين مهدي كروبي است كه به گفته‌ي خودش در سال‌هاي عمر پر بركت حضرت امام خميني (ره) بارها به دليل سوابق انقلابي و سياسي‌اش از سوي معمار كبير انقلاب مورد تشويق و تمجيد قرار گرفته بود. به مناسبت ايام سالگرد صدور پيام حضرت امام خميني(ه) خطاب به روحانيت(منشور روحانيت) به سراغ وي رفتيم تا خطاب‌هاي همراه با هشدار آن عزيز را برايمان احيا كند. آن‌چه درپي مي‌آيد حاصل گفت‌وگوي تفصيلي خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) با وي است.
كروبي، در ابتدا، استحكام پايه‌هاي نظام را از جمله اهداف بنيانگذار انقلاب كه همواره بر آن تاكيد داشتند عنوان و تاكيد كرد:« بنيانگذار انقلاب بر اين اعتقاد بودند كه پايه‌هاي نظام بايد قرص و محكم باشد، لذا همه‌ي تلاش‌شان اين بود كه بحث‌هايي كه باعث تشتت و تفرقه و تضعيف مي‌شود وجود نداشته باشند.»
موسس حزب اعتماد ملي، امام(ره) و روحانيت را راهبرهاي اين نهضت و حركت معرفي كرد و اظهارداشت: « در اوايل انقلاب ارتباط روحانيت با جامعه بسيار تنگاتنگ بود، از اين‌رو حضرت امام خميني (ره) توجه داشتند كه اين رابطه قطع و يا تضعيف نشود، چرا كه در آن مقطع روحانيون جزء حكومت شده بودند و ممكن بود قدرت، آنها را از بعضي امور غافل كند.»
وي با اشاره به تاكيد حضرت امام خميني (ره) بر خارج نشدن روحانيون از زي طلبگي، گفت:« شخص ايشان به اين قضيه بسيار توجه داشتند و بررسي در شيوه‌ي زندگي ايشان مشخص مي‌كند كه هيچ زمان از اين قضيه غافل نبودند.»
دبير كل حزب اعتماد ملي، با اشاره به اينكه امام خميني (ره) هيچ‌گاه از موقعيت و جايگاهشان حتي استفاده‌ي مباح و مشروع نكردند، ادامه داد:« از آنجا كه خود امام به اين نكات توجه ويژه داشتند حكومت به ويژه روحانيت را در اين زمينه در معرض خطر مي‌ديدند و از اين هراس داشتند كه اين قشر يا از جهت قدرت به انحراف كشيده شود و يا زماني برسد كه از مسير مردمي بيرون آيند و يا بيگانگان بتوانند در تشكيلات آنها نفوذ كنند.»
دبير كل سابق مجمع روحانيون مبارز، منشور برادري حضرت امام خميني (ره) را در اين زمينه مورد اشاره قرار داد و گفت:« در آن منشور حضرت امام خميني (ره) خطاب به گروه‌ها و روحانيون آورده بودند كه اگر هم اختلاف سليقه داريد مراقب باشيد كه آتش‌بياران معركه بين‌تان وجود نداشته باشند.»
كروبي به انشعاب مجمع روحانيون مبارز از جامعه‌ي روحانيت اشاره كرد و گفت:« در آن مقطع ما احساس كرديم كه بايد در اين زمينه از امام(ره) سوال كنيم. لذا خدمت ايشان رفتيم و حضرت امام خميني (ره) چون احساس كردند كه بين ما اختلاف سليقه وجود دارد و كنار هم نمي‌توانيم كار سياسي كنيم فرمودند اختلاف غير از انشعاب است و اين باعث شد كه اين دو تشكل از هم جدا شوند.»
دبيركل حزب اعتماد ملي، ورود نااهلان و كساني كه به گفته‌ي وي در انقلاب نبوده و درد انقلاب نداشتند به صحنه‌هاي سياسي و مديريتي كشور را از جمله نگراني‌هاي بنيانگذار كبير انقلاب عنوان كرد و افزود: « درمقابل اين قضيه امام مقيد بودند كه نيروهاي انقلابي و كساني كه براي اين انقلاب تلاش كرده بودند پرورش و ارتقا يابند.»
كروبي در اين زمينه به سوابق انقلابي و سياسي خود و نگاه مثبت امام(ره) به شخص خود اشاره كرد و افزود:« حضرت امام خميني (ره) در همان زمان بارها از خدمت‌گزاران انقلاب و افرادي مثل آقايان آيت‌الله خامنه‌اي، هاشمي رفسنجاني، محتشمي‌پور، شهيد محمد منتظري، مهدي عراقي و ناطق نوري تجليل كردند و يا زماني‌كه آيت‌الله روح‌الله خاتمي از دنيا رفت امام(ره) از او به عنوان يك روشنفكر و مبارز عليه تحجرگرايي و واپس‌گرايي ياد كرد.»
اين فعال سياسي پرورش نيروهاي انقلابي را از جمله خصوصيات بنيانگذار انقلاب عنوان كرد و اظهار داشت:« از سوي ديگر ايشان به افرادي كه در انقلاب نبودند، پر و بال و اجازه نمي‌دادند كه صحنه گردان انقلاب شوند و تفكرات خودشان را به انقلاب و انقلابيون القا كنند.»
دبير كل سابق مجمع روحانيون مبارز، مبارزه با متحجران و تفكرات انحرافي را از جمله فعاليتهاي امام(ره) معرفي كرد و گفت:« ايشان بر روي تحجر حساسيت بالايي داشتند و هميشه از حضور اين افراد در صحنه‌هاي انقلاب شكوه مي‌كردند، تا حدي كه وقتي ايشان در سال 41 حركت انقلابي خود را آغاز كردند مي‌دانستند يك‌سري روحانيت مخالف ورود اين قشر به عرصه‌هاي سياسي هستند.»
دبير كل حزب اعتماد ملي، در اين زمينه به ذكر خاطره‌اي درباره‌ي مرحوم سيد محمدتقي خوانساري پرداخت و افزود:« آيت‌الله محمد تقي خوانساري (از مراجع تقليد) در جنگ‌هاي عراق عليه انگليسي‌ها شركت داشت و در نهضت ملي از دوستان آيت‌الله كاشاني بودند و حركت نهضت ملي و كاشاني را حمايت مي‌كردند، امام در اين زمينه مي‌فرمودند زماني كه وي وارد اين صحنه‌ها شده بود يكي از روحانيون به وي پيغام داده بود كه تو ديگر سيد محمدتقي خوانساري نيستي بلكه از اين پس آقاميرزا تقي‌خان (اشاره به اميركبير) شده‌اي.»
كروبي با ابراز تاسف نسبت به اين گونه تفكرات دگم و ارتجاعي، ادامه داد:« در طول تاريخ، تحجر بزرگ‌ترين ضربه‌ها را به يك نظام وارد كرده است كه به عنوان نمونه‌ي بارز آن مي‌توان به نهرواني‌ها و خوارج در زمان اميرالمومنين (ع) اشاره كرد.»
وي با اشاره به بخشي از منشور روحانيت كه در آن حضرت امام خميني (ره) از طلاب انقلابي و جامعه‌ي مدرسين ياد كرده بود، گفت:« سه مرحله را مي‌توان براي تقسيم‌بندي روحانيت قائل بود، ابتدا مرحله‌ي حوزه كه مراجع تقليد و كساني را كه درس خارج گفته‌اند، شامل مي‌شود، مرحله‌ي دوم مدرسين كه در قم به عنوان طلبه معروفند و درس سطح مي‌دانند و دسته‌ي سوم طلاب جوان‌تر.»
دبير كل حزب اعتماد ملي، مدرسين را اهل مبارزه و انقلابي كه مقداري از نظر فكري و انديشه‌اي به روز نبودند، معرفي كرد و افزود:« در مقابل طلاب جوان روشن‌تر و احساسي‌تر هستند. هر دو اين تفكرات بعضا در مواقعي حتي به امام(ره) پرخاش هم مي‌كردند، اما امام تحمل مي‌كردند زيرا تفرقه‌ي اين دو قشر را مفيد نمي‌دانستند، لذا همواره بر وحدت طلاب جوان و مدرسين تاكيد مي‌كردند.»
دبير كل سابق مجمع روحانيون مبارز، تاكيد حضرت امام خميني (ره) بر حفظ وحدت طلاب انقلابي و مدرسين را يك نصيحت پدرانه دانست و افزود:« امام همواره اين نصحيت‌هاي پدرانه را داشتند تا جايي كه زماني كه بني‌صدر عزل شده بود او را موعظه كرده و گفتند برو و به كارهاي فكري و علمي بپرداز.»
وي جايگاه علمي و روحيه‌ي بانشاط و جوان حضرت امام خميني (ره) را علي‌رغم سن و سال ايشان يكي از ويژگي‌هاي بارز آن حضرت دانست و افزود:« امام(ره) همواره از اين قضيه هراس داشتند كه جريان‌ها و گروه‌هاي داخلي و به ويژه روحانيون آلت دست بيگانگان شوند. از اين رو همواره تاكيد مي‌كردند كه دعواهايتان طلبگي باشد. يعني اگر هم دعوا مي‌كنيد بنشينيد و با هم چاي بنوشيد تا آن دعوا به خصومت و كينه‌توزي و تخريب همديگر تبديل نشود.»
كروبي در ادامه‌ي اين گفت‌وگو انشعاب مجمع روحانيون مبارز و جامعه‌ي روحانيت، و پس از آن پيروزي مجمع را در انتخابات مورد توجه قرارداد و گفت:« بعد از اين انشعاب ما در انتخابات پيروز ميدان شديم و طيف آيت الله محمد يزدي اندكي راي آوردند كه دقيقا در همان زمان بود كه حضرت امام خميني (ره) ايشان را به عضويت شوراي نگهبان درآوردند و او همان زمان خطاب به امام(ره) مطرح كرد كه شما من را احياء كرديد.»
دبير كل حزب اعتماد ملي، اين عمل را نشانه‌ي قدرت و رهبري حضرت امام خميني (ره) دانست و افزود:« از آنجا كه حذف شدن يك تفكر براي حكومت تبعاتي به بار خواهد داشت حضرت امام اين عمل را انجام دادند تا تعادل برقرار شود.»
دبيركل سابق مجمع روحانيون مبارز، با بيان اينكه البته بحث افرادي كه كينه‌توز و عداوت‌طلب هستند از اين قضيه جداست، ادامه داد:« اگر بين روحانيون در يك جامعه تفرقه به وجود آيد، قطعا اين شائبه پيش مي‌آيد كه به اسم اسلام و بر سر حكومت جنجال پيش آمده است. اين لباس به فرد جايگاه ويژه‌اي مي‌دهد؛ از اين رو يك روحاني بايد توجه بيشتري به رفتار و عملكرد خود داشته باشد.»
كروبي هشدارهاي حضرت امام خميني (ره) درمنشور روحانيت را مورد توجه قرار داد و گفت:« اين هشدارها در مقطعي مورد توجه يك گروه است و از ذهن گروه ديگر پاك مي‌شود.در سال‌هاي قبل از 76 اين هشدارها در ذهن ما حك شده بود،اما طرف مقابل چون قدرت را در اختيار داشت فراموش كرده بود؛ اما در دهه‌ي هفتاد و حوادث سال 76 كه پيش آمد توجه گروه مقابل به اين قضيه بيشتر شد و ما تا حدودي هشدارهاي بنيانگذار انقلاب را فراموش كرديم. اما الان وضع تا حدودي بهتر شده و توجه طيف متبوع ما به اين قضيه افزايش يافته است و اين در حالي ست كه هم‌اكنون ممكن است طرف مقابل از اين قضيه غافل شود.»
دبير كل حزب اعتماد ملي، با اشاره به اين بخش از منشور روحانيت كه امام فرموده‌اند در ترويج روحانيت و فقاهت، نه زور و سرنيزه بوده است و نه سرمايه‌ي پول‌پرستان و ثروت‌مندان، بلكه هنر و صداقت و تعهد خود آنان بوده كه مردم آنان را برگزيدند، افزود:« در اينجا امام (ره) تاكيد دارند كه دليل جايگاه مثبت روحانيت در بين مردم، سرنيزه و يا ثروت نيست، لذا ايشان مطرح مي‌كنند كه مواظب باشيد اين جايگاه را از دست ندهيد، اما علي‌رغم اين قضيه امروز بايد اعتراف كرد كه بخشي از اين جايگاه از دست رفته، چرا كه به آن هشدارها به خوبي توجه نشد.»
وي عملكرد نامناسب بخشي از قشر روحاني را عامل ضربه و آسيب به كل اين قشر عنوان كرد و افزود: «متاسفانه از امتحاني كه براي ما وجود داشت به طور كامل سربلند بيرون نيامديم. امام همواره نگران اين قضيه بودند كه سرمايه‌ي روحانيون كه معنويت و پشتوانه‌ي مردمي بود، از دست رود؛ اما متاسفانه بخشي از آن از دست رفت و اگر نرفته بود، اوضاع‌مان امروز بهتر از اين بود.»
دبير كل سابق مجمع روحانيون مبارز، روحانيت را يك سرمايه‌ي هزار ساله معرفي كرد و افزود:« امروز من و امسال بنده از كيسه‌ي ديگران مي‌خوريم و اگر امكانات و آبرويي داريم از گذشتگان به دست آورده‌ايم و اين در حاليست كه مي‌توانستيم در مقاطعي به اين قدرت و جايگاه و آبرو اضافه كنيم. يعني زماني كه در قدرت بوده يا هستيم، به نحوي عمل كنيم كه به شان روحانيون اضافه شود نه آن‌كه از آن چيزي هم كم كنيم.»
كروبي در ادامه با اشاره به شان و حرمتي كه حضرت امام خميني (ره) براي مردم قائل بودند، افزود:« امام همواره مي‌فرمودند - ميزان راي ملت است و مردم ولي نعمت ما هستند-. اما امروز متاسفانه شاهديم كه برخي مطرح مي‌كنند راي مردم تنها در حد يك نظر است و اين در حالي است كه امام به مردم مي‌گفتند شما اثرگذار و محور همه‌ي مسائل هستيد.»
كروبي ادامه داد:« زماني كه گفته شود مردم در حاشيه هستند، قطعا آنها انگيزه‌شان را براي حضور پرشكوه در صحنه‌هاي مختلف از دست مي‌دهند؛ اميرالمومنين (ع) در نهج‌البلاغه خطاب به مالك فرمودند افرادي كه مسووليت‌شان را به خوبي انجام مي‌دهند بايد تشويق شوند.»
وي در ادامه با تاكيد بر وجود برخي انديشه‌هاي متحجرانه در كشور خاطرنشان كرد:« اين نوع انديشه درجامعه وجود دارد و نمي‌شود، آنرا به اين راحتي‌ها حذف كرد، چيزي كه مهم است اين است كه اجازه ندهيم كه اين طرز فكر ميدان‌دار شود و ديگران را از صحنه خارج كند؛ چراكه اگر چنين شود نتيجتا همه‌چيز و همه‌كس نابود خواهند شد.»
وي مهم‌ترين وظيفه‌ي روحانيت را در شرايط فعلي كشورعملكرد مناسب آنها عنوان كرد و گفت:« روحانيت امروز در حيطه‌ي آزمايش قرار دارد، ديگر حرف زدن فايده ندارد، بايد عادلانه عمل كرد چراكه در عمل است كه روش و منش يك شخص مشخص مي‌شود.»
دبير كل سابق مجمع روحانيون مبارز، عمل كردن، تبيين و گفتن را در نحوه‌ي فعاليت روحانيون در اين مقطع زماني بسيار موثر دانست و گفت:« تبيين واقعي گاهي مضراتي دارد و گاهي گفتن واقعيت به مذاق برخي جريان‌ها و افراد خوش نمي‌آيد. لذا گفتن آن هم سخت است، امروز هم عمل كردن سخت است و هم گفتار.»
كروبي كه در زمان انتخابات از وي با عنوان «شيخ اصلاحات» ياد مي‌شد، با اشاره به دوران اصلاحات و اختلافات موجود بين افراد وگروههاي اين جريان افزود:« در آن زمان بنده مطرح مي‌كردم كه اگر نواقصي در كارمان است بايد آنرا مطرح كرد اما برخي مي‌گفتند چرا نواقص را به زبان مي‌آوري. من مطرح مي‌كردم كه اگر نواقص وجود دارد بايد بيان شود. من بر اين اعتقاد بودم كه ما از اختياراتي كه داريم چه‌قدر استفاده‌ي بهينه كرديم كه مدعي هستيم كه اختيارات‌مان كم است.»
دبير كل حزب اعتماد ملي، ادامه داد:« در آن زمان براي من از روز روشن‌تر بود كه به چه وضعيتي خواهيم رسيد و سرنوشت اصلاح‌طلبان چه خواهد شد. اما متاسفانه برخي به اين قضيه توجه نكردند و نتيجه‌ي آن چيزي جز شكست اصلاحات نشد.»
رييس سابق مجلس شوراي اسلامي، با اشاره به طرح بحث اجماع در زمان انتخابات از سوي برخي، به ايسنا گفت:« در آن زمان صحبت از اجماع مثل اين بود كه در تابستان از برف صحبت كنيم؛اما متاسفانه برخي بدون توجه به مسائل تنها اين بحث را مطرح مي‌كردند.»
وي در ادامه با اشاره به توهين برخي نشريات غربي به نبي‌مكرم اسلام (ص) و نحوه‌ي واكنش كشورهاي مسلمان به اين نوع اعمال قبيح، گفت:« ابتدا تصور مي‌شد كه حماقتي كينه‌توزانه توسط يك جريده‌ي دانماركي صورت گرفته است، اما بعد از آن حركت‌هايي صورت گرفت و اين قضيه به نوع‌هاي ديگري تكرار و مشخص شد كه آنها در عمق اين مساله اسلام را هدف قرار گرفته‌اند.»
كروبي با ابراز خشنودي از واكنش جهان اسلام نسبت به اين مساله و قابل تقدير دانستن حركت مسلمانان، تاكيد كرد:« در مقابل چنين مسائلي بايد يك حركت مدني صورت بگيرد. نبايد با به خشونت كشيدن امور، خلاف مصلحت كشور عمل شود. البته در اين قضيه تحريم كالاهاي دانماركي مي‌تواند يك راه حل باشد، چرا كه مشخص شد اين مساله از يك اهانت روزنامه‌اي فراتر بود.»
دبير كل سابق مجمع روحانيون مبارز، با تاكيد بر اينكه در واكنش به اين قضيه بايد از ابزار قدرت استفاده كرد، گفت:« خشونت و يا بي‌ادبي نتيجه‌اي معكوس دارد. البته گفت‌وگوي تنها هم در اين قضيه جوابگو نيست؛ همان‌گونه كه گاهي واكنش‌هاي غير منطقي و خشن مسائلي را به وجود مي‌آورد كه بعضا به ضرر خود ما تمام مي‌شود.»
رييس سابق مجلس شوراي اسلامي، با اشاره به تاكيد خطيب نماز جمعه تهران نسبت به واكنش‌هاي صحيح و غيرخشونت‌آميز نسبت به اين قضيه، ابرازداشت:« بعد از اين تاكيد ما مجددا شاهد واكنش‌هاي خشن بوديم. اين قضيه احتمال دارد از خشم زياد باشد و يا اين احتمال هم وجود دارد كه خشم نباشد و مسائل سياسي دراين قضيه دخيل بوده باشد.اجمالا بايد گفت كه حتي‌الامكان نبايد بگذاريم كار به جاهاي باريك بكشد. البته اين در حالي است كه بايد قاطع بايستيم.»
كروبي با بيان اينكه البته به نظر مي‌رسد دنياي غرب مقداري حواسش جمع‌تر شده است، گفت:« آنها فكر كرده بودند كه اگر به اسلام بن‌لادن و طالبان توهين مي‌كنند كه ما هم آن را قبول داريم، مي‌توانند پايشان را فراتر گذاشته و به پيغمبر و اسلام هم توهين كنند اما ديدند اين قضيه خيال باطلي بيش نيست.»
دبير كل حزب اعتماد ملي، در ادامه‌ي گفت‌وگوي خود با ايسنا، درباره‌ي نحوه‌ي برخوردهاي انجام شده با فعاليتهاي شبكه‌ي ماهواره‌اي صبا ضمن ابراز ناخرسندي از اين برخوردها، افزود:« ما قصدمان اين بود كه به شكل كاملا رايج، طبيعي و عادي فعاليت‌مان را آغاز كنيم، اما متاسفانه با برخوردهايي مواجه شديم كه به هيچ عنوان برايمان توجيه نداشت.»
وي هم‌چنين در رابطه با مطالبي درباره اعلاميه‌ايي كه از سوي برخي نهادها در برخي جرايد در آن زمان منتشر شده بود و در آن آمده بود كه علي رغم گفته‌ي كروبي، پليس فرودگاه دبي مانع رسيدن نوارهاي اولين برنامه‌ي شبكه‌ي صبا بوده است، ضمن ابراز تعجب نسبت به اين قضيه افزود:« من از اين نوع برخورد بسيار شگفت‌زده و متعجب شدم. يك نهاد انقلابي و نظامي هر حرفي كه مي‌خواهد بزند بايد تبعات و آثار آنرا بسنجند.»
كروبي، با بيان اينكه داوري اين داستان را به عهده‌ي خود مردم مي‌گذارد، در عين حال به شرح ماوقع توقف برنامه‌هاي شبكه‌ي صبا اشاره كرد و در اين باره افزود:« فرد مسوول رساندن نوارهاي برنامه به دبي، بعد از حدود دو ساعت كه در هواپيما بود بين زمين و آسمان از سوي كادر هواپيما احضار شده بود و به او گفته بودند كه يا بايد نوارهاي برنامه را تحويل بدهي و بعد پياده شوي و يا با همان هواپيما برگردي. آن فرد با ما تماس گرفت و من به او گفتم آن نوارها دست تو امانت است و نبايد آنها را تحويل بدهي، لذا آن شخص با نوارها برگشت، اما مجددا در فرودگاه او را بازداشت كرده بودند، پس از اين شخص بنده با آن آقايان تلفني صحبت كردم تا او را آزاد كردند اما وسايلش را نگه داشته بودند.»
دبير كل حزب اعتماد ملي ادامه داد:« نوع واكنش آقايان به اين قضيه اصلا براي من مهم نيست، اما وقتي مردم مشاهده مي‌كنند كه چنين رفتارهايي صورت مي‌گيرد، ممكن است به خيلي چيزها شك كنند. امروز اگر بنده به عنوان يك روحاني خلاف‌گويي كنم اين خلاف گويي‌ها به همه‌ي قشر روحاني برمي‌گردد و اگر يك نفر هم از يك نهاد مقدس نظامي به اين شكل عمل كند، قطعا عملكردش ممكن است همه‌ي آن نهاد را زير سوال ببرد.»
وي، افزود:« برخي از مسوولان قضايي در آن قضيه به ما گفتند كه به آنها گفته شده بود وارد قضيه شده و جلوي آن را بگيرند، اما آنها مخالفت كرده بودند.»
حجت‌الاسلام والمسلمين مهدي كروبي در پايان اين گفت‌وگو با اعلام توقف پي‌گيري فعاليتهاي شبكه‌ي صبا گفت:« مردم بحمدالله امروز همه‌ي مسوولان و نحوه‌ي سخن گفتن آنها را مي‌شناسند؛ اما من شخصا از بزرگان ارگان نظامي مذكور انتظار داشتم لااقل به زيردستان خود تذكرات لازم را بدهند.»
