سيدمحمد خاتمي در گفت‌وگو با الجزيره: مصلحت اروپا در حل مسالمت‌آميز مساله هسته‌يي ايران است، ايسنا

* رفتار ناعادلانه و سياست‌هاي دوگانه‌ منشا بحران در منطقه و جهان است
*آمريكا در مبارزه با تروريسم در عراق كاملا شكست خورده است
* ممكن است بخواهند مسير حركت صحيح را به سوي جنگ داخلي در عراق بكشانند


خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي خارجي

حجت‌الاسلام والمسلمين سيد محمد خاتمي با بيان اين كه مصلحت اروپا در حل مسالمت‌آميز مساله هسته‌يي ايران است، خاطر نشان كرد كه رفتار ناعادلانه و سياست‌هاي دوگانه‌ منشا بحران در منطقه و جهان است.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، حجت‌الاسلام و المسلمين سيد محمد خاتمي، رييس جمهور سابق كشورمان ايران با شبكه تلويزيوني الجزيره در خصوص مساله هسته‌يي، عراق، لبنان فلسطين و ... گفت‌وگو كرد.

به دنبال سلاح هسته‌يي نيستيم

خاتمي اظهار داشت: تصور مي‌كنم كه در دوره رياست جمهوري من و حتي در اين دوره مسايل گفته شده است؛ ما نه خواهان ساخت سلاح‌هاي اتمي هستيم و نه به دنبال آن هستيم. دانشمندان ايراني درسال‌هاي گذشته تلاش كردند به ظرفيت فني دست يابند كه البته اين ظرفيت نيز براساس قواعد بين‌المللي است.منتهي معتقدم درعين حال كه بايد حق دستيابي ايران به اين فناوري به رسميت شناخته شود، ايران هم بايد مسيري را در پيش بگيرد كه در آن بتواند از طريق تفاهم و با دادن اعتماد به كساني كه نگران داشتن سلاح اتمي ايران هستند اين مشكل را حل كند.

فشار عليه ايران به نفع هيچ كس نيست

رييس جمهور سابق كشورمان افزود: بارها به دوستانم و اروپايي‌ها گفته‌ام كه اين فشارها و اين بهانه‌هايي كه عليه ايران مطرح مي‌شود به نفع ايران، اروپايي‌ها و آمريكا نيست و اميدوارم كه ازطريق مذاكره و از طريق تفاهم و هم چنين از طريق آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌يي اين مساله حل شود.

وي ادامه داد: اميدوارم كه دوستانم در ايران اين تلاش را داشته باشند كه مشكلي در روند پرونده هسته‌يي به وجود نيايد؛ به خصوص به اروپايي‌ها مي‌گويم كه مصلحت آنها و منطقه است كه اين مساله به صورت مسالمت‌آميز و در داخل آژانس و براساس قوانين مشروع بين‌المللي حل شود و خداي ناخواسته اين مساله به يك بحران تبديل نشود كه اين بحران تنها دامن تهران را نخواهد گرفت؛ البته براي ما زيانبار است و ما هم از آن استقبال نمي‌كنيم و اميدواريم كه با تدبير و تعقل اين مساله به صورت مسالمت آميز حل شود و حق ايران در اين باره به رسميت شناخته شود و در عين حال دنيا و آژانس هم مطمئن شوند كه ما از سياست هسته‌يي‌مان خارج نخواهيم شد؛ همانطور كه تا به حال خارج نشده‌ايم.

معيارهاي دوگانه مشكل‌آفرين درقبال ايران

وي در پاسخ به اين سوال كه "منظور شما از اين كه گفتيد اميدواريد بحران ايجاد نشود چيست؟ چه چيزي از اين بحران مي‌تواند ايجاد شود؟ مطمئنا شما طي چند سال گذشته و زمانيكه رييس جمهور بوديد در اين باره فكر كرديد" گفت: من معتقدم معيارهاي دوگانه‌اي كه در اين باره اتخاذ شده مشكل آفرين است؛ اگر نگراني از سلاح‌هاي هسته‌يي‌ است، ايران هنوز سلاح هسته‌يي ندارد و آمادگي هم براي انجام چنين كاري ندارد و اعلام كرده كه قصد چنين كاري هم ندارد؛ اگر مساله نگراني است، ما در منطقه قدرت‌هاي اتمي داريم؛ چرا آمريكا و اروپا عليه آنها فشار نمي‌آورند؟ اين سوال براي ما هم مطرح شد كه اگر منطقه عاري از سلاح‌هاي هسته‌يي است چرا غرب به سراغ دولت‌هايي كه داراي سلاح‌هاي هسته‌يي هستند، نمي‌رود؟ چرا دولتي مثل اسراييل سلاح هسته‌يي داشته باشد و در عين حال بگوييم كه ديگر كشورها به سراغ سلاح هسته‌يي نروند؟ معتقدم كه رفتار ناعادلانه و سياست‌هاي دوگانه‌اي كه استفاده مي‌شود منشا بحران در منطقه و جهان ماست و معتقدم كه اگر با اين مسايل منطقي رفتار كنيم، خيلي راحت‌تر مي‌توانيم اين مسايل را حل كنيم.

حمله نظامي عليه ايران ممكن نيست

خاتمي درباره اين كه آيا طي دوران رياست جمهوري‌اش با تهديد جدي آمريكا و رژيم صهيونيستي براي حمله به تاسيسات استراتژيك ايران روبرو شده اظهار داشت: قبل از اينكه روي كار بيايم، اين تهديد جد‌ي‌تر بود. در دوره من اين تهديد كمتر بود، البته اين اواخر و بعد از اشغال عراق احتمالا برخي گرايش‌ها در آمريكا بود كه نسبت به ايران فشار وارد مي‌كردند كه خوشبختانه مورد موافقت قرار نگرفت و امروز با توجه به مشكلاتي كه آمريكا در عراق دارد و با توجه به وضعيت جامعه جهاني احتمال تهاجم نظامي به ايران را خيلي كم مي‌دانم و فكر مي‌كنم كه فشارها عليه ايران مي‌تواند سياسي يا اقتصادي باشد؛ اما ما در موقعيتي هستيم كه حتي فشارهاي اقتصادي و تحريم‌ها هم در ايران خيلي كارگر نخواهد بود و اين اشتباه بزرگي از سوي آمريكا و اروپاست؛ امروز نفت در دنيا بالاي 70 دلار است و الان استفاده از نفت در كشورهاي صنعتي بيشتر از هر جاي ديگري است و بنابراين هر گونه فشار عليه ايران موجب افزايش قيمت نفت خواهد شد كه عمده‌ترين زيان آن متوجه كشورهاي صنعتي خواهد بود و معتقدم كه جهان تحمل قيمت بالاي نفت را نخواهد داشت؛ بنابراين در عين حال كه خطر فشار عليه ايران زياد است فكر مي‌كنم در وضعيتي قرار داريم كه حمله نظامي عليه ايران و يا هر فشار ديگري ممكن نيست و اگرچه ممكن است ايران متضرر شود؛ اما دنيا هم زيان زيادي خواهد ديد و فكر مي‌كنم كه تصميم نهايي‌شان با توجه به اين گونه مسايل اتخاذ شود و حاضر نشوند كه بهاي سنگيني را در اين باره بپردازند.
خبرنگار الجزيره اين اظهارات را يك هشدار از سوي سيد محمد خاتمي خواند.

شكست آمريكا درمبارزه با تروريسم در عراق

به گزارش ايسنا، خاتمي در ادامه اين گفت‌وگو درباره اين كه چه چيزي در عراق در حال وقوع است و نظرش درباره اين كه آيا آمريكا در عراق موقعيت‌هايي را به دست آورده؟ پاسخ داد: اگر هدفي كه آمريكا به خاطر آن وارد عراق شده؛ يعني مبارزه با تروريسم‌ و افراطي‌گري، را در نظر بگيريم، آنها در اين باره كاملا شكست خورده‌اند؛ براي اينكه حجم و عمق افراطي‌گري و خشونتي كه در عراق مي‌بينيم حتي در دوره طالبان در افغانستان هم وجود نداشته؛ بنابراين اگر هدف مبارزه با تروريسم و امن كردن دنيا بود، ما آمريكا را در اين باره شكست خورده مي‌دانيم. اما به هر حال معتقدم كه سقوط رژيم صدام به نفع مردم و منطقه و جهان بوده است و خوشبختانه مردم عراق در مسير استقرار يك دموكراسي سالم حركت مي‌كنند و از افتخارات ما شيعيان است كه امروز رهبر بزرگ شيعه عراق مثل آيت‌الله سيستاني بهترين مبلغ دموكراسي در عراق است و استقرار دموكراسي كه همه قوميت‌ها، قبايل اديان و مذاهب بتوانند در آن دخالت داشته باشند امري ضروري به شمار مي‌رود. هم چنين همه بايد در تعيين سرنوشت كشورشان نقش داشته باشند.

وي افزود: امروز مي‌بينيم كه فردي از يك قوم رييس جمهور و فردي از يك مذهب نخست وزير مي‌شود و در دولت عراق نه تنها نمايندگان مذاهب بلكه نمايندگان اديان مختلف حضور دارند و اين يك حركت بسيار مثبت است؛ اما آنچه كه از خشونت و ايجاد آشوب‌هاي طايفه‌اي در عراق وجود دارد زنگ خطري است كه ممكن است بخواهد مسير حركت صحيح را به سوي جنگ داخلي بكشاند كه در اين صورت نتيجه نه به نفع شيعه است و نه به نفع اهل سنت؛ در حال حاضر جو متشنجي در اين كشور وجود دارد و اميدوارم كه اين مساله برطرف شود.

چه كسي از جنگ داخلي در عراق سود مي‌برد؟

رييس جمهور سابق كشورمان ادامه داد: در اين شرايط سوال اين است كه چه كسي از جنگ داخلي سود مي‌برد و آيا اين توجيه كننده ادامه اشغال‌گري نخواهد بود و آيا اگر بخواهيم كه به سوي عراقي امن و باثبات حركت كنيم اين مساله مسبب اين خواهد بود كه اشغالگري‌ها تمام شود و دولتي دايمي در اين كشور تشكيل شود؟ كساني كه دست به تخريب در عراق مي‌زنند آيا مزدوران ديگران هستند و يا از روي جهالت دست به چنين كاري مي‌زنند؟ برخي اقدامات بسيار تاسف بار است؛ مساله تجاوز به حريم ائمه (ع) كه مورد اعتقاد شيعيان است به آن شكل فجيع و آن هم به اسم اسلام مورد حمله قرار گرفت و خوشبختانه علماي شيعه مردم را به آرامش دعوت كردند و اميدواريم كه مردم عراق بدانند كه هر حركتي كه به سوي ايجاد اختلاف شود، ضررش در مرحله اول متوجه خود ملت عراق خواهد بود و اميدواريم كه دموكراسي كه سازگار با خواسته‌هاي ملت اين كشور باشد، تحقق يابد.

ايران دخالتي در عراق ندارد

خاتمي در پاسخ به اين سوال كه «اين سخنان زيبا است، اما خوب مي‌دانيد كه بسيار‌ي‌ها مي‌گويند ايران در امور داخلي عراق دخالت مي‌كند»، گفت: تا آنجا كه مي‌دانم و در هشت سالي كه بر سر قدرت بودم و به ويژه بعد از سقوط صدام و در اين سه چهار سالي كه از اشغال اين كشور مي‌گذرد ايران دخالتي نداشته است؛ البته پيوند‌هاي معنوي و فرهنگي ميان ما و عراق بسيار قديمي است و اين به معناي دخالت نيست. از جمله كشورهايي كه بسيار خواهان ثبات عراق بوده‌اند ما بوديم. ما بوديم كه با شوراي حكومت انتقالي عراق موافقت كرديم، ما بوديم كه خواهان برگزاري انتخابات در عراق بوديم و در اين زمينه همكاري كرديم و شايد بسياري از دوستان ما در منطقه خيلي تمايلي به اين مساله نداشتند؛ ما بوديم كه مخالف حضور دوباره بعثي‌ها به قدرت بوديم و همواره مي‌گفتيم كه بايد كشور در اختيار مردم عراق باشد و مطمئنا اگر ايران علاقه‌مند به آرامش در عراق نبود قدرت زيادي داشت كه كارهايي انجام دهد، خوشبختانه دوستان ما در استقرار عراقي امن و آرام و استقرار يك حكومت منتخب حركت كردند؛ در افغانستان هم همين كار را انجام داديم و حتي خود آمريكايي‌ها اعتراف كردند كه سياست درست ايران در افغانستان موجب شده تا مشكلات سريعتر حل شود؛ آنها هم بلافاصله پاداش ما را دادند؛ آن هم با جمله‌ بي‌ربطي كه رييس جمهور آمريكا گفت و ايران را محور شرارت خواند. اين عليرغم اعتراف آنها به اين كه ايران خواهان آرامش در افغانستان است يك نسبت ناروا بود. از نظر منطقي هم عراق و افغانستان همسايگان ما هستند و هرگونه ناآرامي در اين كشورها اولين زيانش متوجه ايران خواهد بود؛ بنابراين ايران به لحاظ منطقي هم خواهان آرامش و ثبات در اين دو كشور است و اين سياست را داشته و اميدوارم كه اين سياست ادامه يابد. همان‌هايي كه جنگ داخلي را به راه مي‌اندازند و بهانه‌اي به دست اشغالگران مي‌دهند؛ همان‌ها يا خود كساني كه خواهان ادامه اشغالگري هستند بايد بهانه‌اي داشته باشند كه كاري را كه خواست مردم عراق نيست، ادامه دهند. آنها بايد بهانه‌اي داشته باشند كه يكي از آن بهانه‌ها دخالت همسايگان در امور داخلي اين كشورها است كه آنها بايد براي جلوگيري از اين دخالت‌ها كاري كنند، اما واقعيت چيز ديگري است.

ديوار بلند بي‌اعتمادي ميان ايران و آمريكا

به گزارش ايسنا، رييس جمهور سابق كشورمان در پاسخ به اين سوال كه "شما درباره عراق و افغانستان صحبت كرديد و شكي نيست كه ايران حتي يكي دو سال پيش اعلام كرد كه اگر ايران نبود آمريكا نمي‌توانست در افغانستان پيروز شود، اما بعد از همكاري مستقيم و يا غير مستقيم در افغانستان ايران به محور شرارت تبديل شد و الان هم در يك همكاري غير مستقيم در عراق بوش گفته كه ايران بزرگترين كشور تروريستي در جهان است، آيا معتقديد گفت‌وگو و عادي‌سازي روابط بين ايران و آمريكا به ويژه در زمان دولت بوش دشوار يا حتي محال است؟" گفت: اين تعبير شما را تصحيح مي‌كنم ما محور شرارت نيستيم، بلكه به اين مساله متهم شده‌ايم؛ معتقدم كه در حال حاضر نزديكي ايران با آمريكا دشوارتر از گذشته شده است، تصور مي‌كنم در زمان رياست آقاي كلينتون و با برنامه‌هايي كه خود داشته‌ام زمينه‌هايي كه موجب سوءتفاهم شده بود برداشته شد، من شخصا معترف هستم كه گام‌هايي كه دولت كلينتون و ما برداشته‌ايم مثبت بودند؛ البته برخي مخالف اين امر هستند و به تعبير من اگر ديوار بلند بي‌اعتمادي برداشته مي‌شد اين گام‌ها تداوم مي‌يافت.

نئو محافظه‌كاران آمريكايي مشكل را بيشتر كردند

وي افزود: ايران كشور فوق‌العاده مهمي است و اگر هر كشوري با ايران رابطه داشته باشد از اين رابطه مطمئن خواهد بود؛ منتها بعد از روي كار آمدن نئو محافظه‌كاران آمريكايي به ويژه با اين ديدگاه باطل‌شان كه معتقد بودند همه دنيا بايد تابع آن‌ها باشند طبيعتا مواضع تندي نسبت به ايران گرفتند و روي كار آمدن اين نئو محافظه‌كاران اين مشكل را بيشتر كرد. الان هم معتقدم سياستي كه آن ها در پيش گرفته‌اند در دراز مدت به ضرر آمريكا خواهد بود و موجب اختلاف و بحران در منطقه خواهد شد و الان اگر واقعا احساس كنيم كه آمريكا مي‌خواهد موضع‌گيري‌ها و سياست‌هايش را در قبال ايران تغيير دهد (البته الان در قدرت نيستم) معتقدم كه ايران هم اين آمادگي را دارد كه گام‌هايي را در آن مسير بردارد؛ چرا كه ادامه بحران براي اين دو كشور مهم به نفع هيچ كس نيست، اما ثبات و آرامش به نفع همگان و به ويژه منافع منطقه است؛ با اين حال متاسفانه با سياست‌هايي كه نئو محافظه‌كاران در پيش گرفته‌اند افق واضحي را پيش رو نمي‌بينم.

نقطه قوت و ضعف لبنان

خاتمي در پاسخ به اين سوال كه "در خصوص عراق شما به جنگ داخلي اشاره كرديد؛ اين اصطلاح را در سال گذشته و 24 آوريل زمان ملاقات با وليد جنبلاط، از مسوولان لبناني به كار برديد و گفتيد كه لبنان از چندين طوايف و گروه‌هاي ديني ضعيف تشكيل شده است و احتمال ايجاد داخلي وجود دارد؛ آيا هم چنان از وقوع چنين احتمالي در لبنان نگران هستيد؟" اظهار داشت: نقطه قوت لبنان در نقطه ضعف آن است. تعدد مذاهب اديان و طوايف و موادي كه فرهنگ و تمدن لبناني را ايجاد كرده است به همزيستي ميان آنها كمك مي‌كند و موجب شده تا قد و قامت فرهنگ و آزادي و دموكراسي در لبنان از همه كشورهاي منطقه بلندتر باشد.

لبنان؛ مدرسه مهم گفت‌وگوي تمدن‌ها

وي افزود: واقعا وقتي من از گفتگوي تمدن‌ها صحبت مي‌كنم فكر مي‌كنم كه مدرسه مهمي براي گفتگوي تمدن‌ها در لبنان باشد. شما مي‌بينيد وضعيت آزادي مطبوعات و رسانه‌ها در لبنان قابل مقايسه با كشورهاي ديگر نيست و اين به دليل تعدد و تكثر مذاهب در لبنان است؛ اما همين مساله نقطه ضعفي است كه مي‌تواند همه دستاوردهاي دولت لبنان را از بين ببرد؛ يعني كنار يكديگر قرار گرفتن اين تبعات ممكن است تركيب زيبايي كه در لبنان وجود دارد را از بين ببرد و مردم لبنان با مشكل داخلي مواجه شوند.

ضرورت هشياري رهبران و مردم لبنان

رييس جمهور سابق كشورمان در ادامه اظهار داشت: هميشه مساله جنگ داخلي لبنان مورد توجه اسراييل و كشورهايي كه خواهان شكوفايي و ثبات اين كشور نيستند، بوده است. معتقدم كه خطر جنگ داخلي همواره وجود دارد و تنها هشياري لبنان و به ويژه رهبران آن است كه مي‌تواند اين مشكل را از بين ببرد. متاسفانه بعد از ترور رفيق حريري، نخست وزير فقيد لبنان كه از دوستان خوب ما بود و اين حادثه را توطئه‌اي عليه لبنان مي‌دانم، معتقدم كه برخي اشتباهات از سوي رهبران برخي احزاب و گروه‌ها انجام شد، اما اميدوارم با رشد عميقي كه در عمق وجدان لبناني‌ها است ما به سوي يك تعارض داخلي حركت نكنيم و لبنان همواره از نظر فرهنگي، همزيستي و تمدن، عروس خاورميانه باقي بماند.

خلع سلاح حزب الله لبنان

وي درباره موضع ايران درقبال خلع سلاح حزب‌الله لبنان گفت: نمي‌دانم چرا در اين باره از ايران سوال مي‌شود؛ حزب‌الله يك جريان لبناني و نماينده مقاومت لبنان است. هيچ كس خواهان آن نيست كه در كشورهاي مختلف جز ارتش و پليس و كساني كه مسوول حفظ امنيت هستند سلاح در دست داشته باشند. اما آيا لبنان مي‌تواند از خود دفاع كند؟ آيا هنوز بخشي از لبنان در اشغال نيست؟ آيا خطر و تهديد اشغال دوباره لبنان وجود ندارد و آيا در لبنان ما ارتشي داريم كه بتواند در مقابل اين اشغالگران مقاومت كند؟ آيا حزب‌الله يك گروه خاص هدايت كننده لبنان است و يا واقعا نماينده مقاومت لبنان در مقابل اشغال است؟ معتقدم تا وقتي كه اشغال و تهديد به اشغال باشد بايد مقاومت لبنان مسلح باشد. البته اين مقاومت مقاومت پخته و رشد يافته‌اي است و فكر مي‌كنم كه با وجود همه اختلافات كه در لبنان وجود دارد، حداقل طي دو سه ماه گذشته احساس كردم كه همه گروه‌ها در اين نقطه توافق نظر دارند كه حزب‌الله مظهر مقاومت است و مقاومت مسلحانه بايد براي اطمينان لبناني‌ها و ايجاد كشوري مستقل و آزاد حضور داشته باشد؛ اين اتحاد و اين اتفاق نظر تقريبا در لبنان وجود دارد، اما دست‌هايي هم وجود دارد كه مي‌كوشند تا اختلافات و تفرقه‌افكني كنند؛ بنابراين معتقدم هر جايي كه اشغال شود و يا تهديد به اشغال شود وجود مقاومت امري ضروري است و لبنان هنوز بخش اعظمي از آن تحت اشغال است و تهديد جدي وجود دارد كه حضور مقاومت را ايجاب مي‌كند. مقاومت در امور داخلي كشورهاي ديگر دخالت نمي‌كند بلكه تنها براي حفاظت از لبنان است و تصور مي‌كنم كه اين نظر خود مقاومت است.

پيروزي حماس؛ تحولات منطقه

رييس جمهور سابق كشورمان درخصوص تحولات موجود در منطقه بعد از به پيروزي رسيدن حماس در فلسطين گفت: به نظر من آنچه رخ داد غير منتظره نبود؛ اگر حماس پيشتر از اين در انتخابات شركت مي‌كرد اكثريت آرا را به خود اختصاص مي‌داد؛ يادم مي‌آيد كه طي چهار پنج سال پيش يك نظرسنجي در غزه و كرانه باختري انجام شد كه بيشتر از 70 درصد از مردم حمايتشان را از حماس اعلام كرده بودند؛ امروز هم مي‌بينيم كه اين جنبش توانست اكثريت بالايي را به خود اختصاص دهد؛ بنابراين در اين كه حماس نماينده مردم فلسطين است، شكي وجود ندارد و اينكه حماس آمده است در عرصه مبارزات دموكراتيك شركت كرده گامي است به سوي اصلاحات و رقابت دموكراسي منتها به شرط اين كه اسراييل، آمريكا و ديگران هم اين واقعيت را درك كنند و بپذيرند. تا كي مي‌توان در برابر اين ملت ايستاد؟ تا كي مي‌توان اسم يك كشور را از نقشه محو كرد و از بين برد و چيزي به اسم فلسطين را انكار كرد؟ تا كي مي‌توان مانع از بازگشت افراد به سرزمين آبا و اجدادي‌شان شد؟ اگر مي‌خواهيم كه صلح را در خاورميانه برقرار كنيم بايد اين امر با شناخت حقوق ملت فلسطين، احترام به آن، رها شدن از يكجانبه‌گرايي و به ضرر ديگران عمل كردن انجام شود. فكر مي‌كنم اين مساله مي‌تواند هشداري باشد به واقعيت‌هايي كه در فلسطين مي‌گذرد و به همين دليل است كه مي‌بينيم ما در زمينه صلح كم نگذاشته‌ايم؛ ولي چرا صلح در خاورميانه محقق نشد؟ براي اينكه كاملا به دور از واقعيت موجود و به دور از تحقق عدالت بوده است. دولت فلسطين را بشناسيم و بيت‌المقدس را پايتخت آن بدانيم و اگر حق بازگشت آوارگان فلسطيني را به رسميت بشناسيم اجازه مي‌دهيم كه كشوري با قيام فلسطين و سابقه‌يي كه داشته تشكيل شود و من فكر مي‌كنم كه ما شاهد ثبات در منطقه خواهيم بود و بالاخره اين نگراني از بين خواهد رفت.

به گزارش ايسنا، خاتمي در ادامه اظهار داشت: در حال حاضر مهم اين است كه حماس از لحاظ اقتصادي تحت فشار قرار دارد، همه كشورها و دولت‌هاي اسلامي اين جنبش دموكراتيك مردمي را تاييد كنند.

وي درباره‌ي حماس گفت: اين جنبش اعلام كرده مي‌خواهد از طريق مبارزات دموكراتيك به حقوق خود برسد و اين امر را بر راه‌هاي ديگر ترجيح داده است. حماس نه تنها احساس تنگنايي براي رسيدگي و پاسخگويي به نيازهاي مردمي نخواهد كرد. بايد با حمايت اين حكومت دموكراتيك كه واقعا نماينده مردم فلسطين به شمار مي‌رود، ما گامي به سوي ثبات و آرامش و ايجاد صلحي پايدار و عادلانه در منطقه برداريم و حتما بايد اين حمايت، حمايت مالي هم باشد.

حقوق مردم فلسطين

رييس جمهور پيشين كشورمان اظهار داشت: حق مسلم ملت فلسطين است كه از ماليات‌ها و عوارضي كه اسراييل دريافت مي‌كند و به حكومت خودگردان مي‌دهد، بهره‌مند شود. آمريكا از كمك‌هايي كه خيلي هم زياد نبودند، براي تهديد دولتي كه نماينده واقعي ملت است، استفاده و اعلام كرده كه آن را به مردم نخواهد داد.

وي ادامه داد: كشورهاي اسلامي و نفت‌خيز مي‌توانند با يك تا دو درصد از درآمدهايشان بيش از آنچه كه آمريكايي‌ها به فلسطيني‌ها مي‌دانند، در اختيارشان قرار دهند و به اين ترتيب يك دولتي كه بتواند قادر به تامين نيازهاي ملتش باشد، در فلسطين مستقر شود. مطمئنا استقرار يك دولت دموكراتيك منتخب مردم گامي به سوي آرامش بيشتر در منطقه است.

روابط با كشورهاي حوزه خليج فارس

خاتمي در ادامه درباره‌ي روابط ميان ايران و كشورهاي حوزه‌ي خليج فارس اظهار داشت: اگر ما با تفاهم و منطق پيش برويم و درك كنيم كه همه‌ي ما در يك ضرورت و در يك مسير هستيم، هيچ گاه از يكديگر نگراني نخواهيم داشت. يك ايران امن براي همه ما امنيت ايجاد مي‌كند و يك منطقه امن براي ايران هم امنيت ايجاد مي‌كند و من خدا را شكر مي‌كنم كه توانستم در دوره‌اي كه در مسند قدرت بودم، نه تنها سوءتفاهم‌هاي موجود را رفع كنم، بلكه تا حد امضاي توافقنامه استراتژيك امنيتي با كشورهاي حوزه خليج فارس هم پيش برويم و اين سوءتفاهمات را از بين ببريم و مطمئن باشيم كساني كه امنيت و آرامش و همبستگي كشورهاي‌مان را نمي‌خواهند، ما را از يكديگر مي‌ترسانند.

رييس جمهور سابق كشورمان گفت: مثلا يك شايعه‌اي از بيرون درباره‌ي نيروگاه بوشهر و نشت گاز از آن منتشر شده بود، اما اصلا گازي به اين نيروگاه تزريق نشده است تا از آن نشت كند. هنوز سوختي كه بايد به ما بدهند، دست روسيه است و هنوز دستگاه‌هاي ما تكميل نشده تا سوخت به آن تزريق شود. ما شاهد دست‌ها و سوء‌نيت‌هايي عليه منطقه هستيم كه قصد ترساندن و اختلاف‌افكني ميان ما را دارند. امنيت ما به يكديگر وابسته است بايد در كنار هم باشيم و اين استراتژي است كه در ايران و كشورهاي منطقه اتخاذ شده و بايد اين استراتژي را تقويت كنيم.

ايده گفت‌وگوي تمدن‌ها

به گزارش ايسنا، خاتمي درباره‌ي ايده‌ي گفت‌وگوي تمدن‌ها اظهار داشت: متاسفانه قدرت در دست كساني است كه گفت‌وگوي تمدن‌ها را قبول ندارند و تنها به زور و خشونت ايمان دارند. اما خوشبختانه اين آمادگي ذهني ايجاد شده كه تنها راه براي دستيابي به جهاني امن و باثبات گفت‌وگو ممكن مي‌كنند.

رييس جمهور سابق كشورمان گفت: البته بايد سعي كرد تا خشونت در جهان را منزوي كرد كه اين كار تدريجي است و فكر مي‌كنم كه انسان‌هاي خوب دنيا به اين مرحله رسيده‌اند كه گفت‌وگو و توافق، امنيت را براي تمام جهان ايجاد مي‌كنند و طبيعتا نمي‌توان انتظار داشته باشيم كه يك شبه گفت‌وگوي تمدن‌ها موجب از بين رفتن ناامني شود، اما كاملا خوشبين هستيم كه وجدان بشريت به اين مطلب دست خواهد يافت.