*تاكيد چين و روسيه بر حل مساله درچارچوب آژانس
*ايران تا صبح فردا در دستور كار شوراي حكام قرار ميگيرد
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: انرژي هستهيي
مسالهي هستهيي ايران در نشست بعدازظهر امروز (سهشنبه) يا صبح فرداي شوراي حكام بر روي ميز 35 عضو اين شورا قرار خواهد گرفت تا نظرشان را دربارهي سه سال بازرسي آژانس بينالمللي انرژي اتمي از فعاليت هستهيي ايران اعلام كنند.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دور جديد و فشردهيي از رايزنيها در وين در حال انجام است و به نظر ميرسد روسيه تلاش ميكند طرح خود را كه به پيشنهاد دقيقهي 90 مشهور است، براي حل مسالهي هستهيي ايران به كرسي بنشاند.
ارزيابيها از مذاكرات و رايزنيها در نشست فعلي شوراي حكام حاكي از آن است كه ائتلاف بر سر ارجاع مساله هستهيي ايران به شوراي امنيت در حال شكست است.
يك مقام مسوول در گفتوگو با خبرنگار انرژي هستهيي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) با اعلام اين مطلب اظهار داشت: مذاكرات از سوي تيم مذاكره كنندهي هستهيي ايران با كشورهاي روسيه، چين و برخي از كشورهاي اروپايي در حال انجام است. در حال حاضر چين و روسيه بر اين كه بررسي مساله هستهيي ايران در شوراي حكام باقي بماند اتفاق نظر دارند، حتي برخي كشورهاي اروپايي نيز اين مساله را تصريح كردهاند.
وي در خصوص مذاكرات ايران با روسيه در نشست فعلي شوراي حكام گفت: اين مذاكرات بر روي چارچوب توافق شدهي طرفين در مذاكرات قبلي به ويژه در تهران ميباشد.
اين مقام مسوول در خصوص موافقت ايران با مدت زمان تعليق فعاليتهاي مربوط به غنيسازي در مقياس صنعتي گفت: اين زمان چيزي است كه ايران پذيرفته در صورت پذيرش رسمي تحقيق و توسعه در ايران، آن را در چارچوب و زمانبندي مشخص بپذيرد.
وي در خصوص احتمال تصويب نشدن قطعنامه در نشست شوراي حكام براي ارجاع ايران به شوراي امنيت گفت: در حال حاضر كشورهاي روسيه، چين و برخي كشورهاي اروپايي منتظرند تا تفاهمات به دست آمده در آژانس از سوي آمريكا و متحدانش پذيرفته شود، چنانچه اين تفاهم به دست آيد، مسالهي هستهيي ايران در شوراي حكام باقي ميماند.
در همين حال شبكهي خبري بي.بي.سي گزارش كرد، احتمال ميرود مسالهي هستهيي ايران در نشست بعدازظهر امروز شوراي حكام در دستور كار اعضا قرار بگيرد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين شبكهي خبري تلويزيوني گزارش كرد، حس مشترك عمومي در ميان ديپلماتهاي آژانس بينالمللي انرژي اتمي اين است كه از بحراني شدن شرايط اجتناب شود.
بر اساس اين گزارش، فعاليتهاي ديپلماتيك گستردهيي در حاشيهي نشست شوراي حكام در حال انجام است تا راهي براي حل مسالهي هستهيي ايران يافته شود.
روزنامهي نيويوركتايمز نيز در گمانهزني دربارهي طرح هستهيي مسكو به نقل از مقامات اروپايي نوشت: در نخستين روز نشست شوراي حكام آژانس بينالمللي انرژي اتمي زماني كه روسيه پيشنهاد دقيقهي نودش را كه به تهران اجازه ميدهد، به توليد مقادير اندكي سوخت هستهيي بپردازد، ارايه كرد، شكافي جدي ميان روسيه و آمريكا و اروپا بر سر برنامهي هستهيي ايران پديد آمد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران، اين روزنامهي آمريكايي به نقل از يك مقام دولت آمريكا افزود: گزارشهاي مربوط به ارايهي چنين پيشنهادي باعث شد تا كاندوليزا رايس، وزير امور خارجهي آمريكا با محمد البرادعي، مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي تماس بگيرد و بگويد «نميتواند از اين پيشنهاد حمايت كند.»
بر اساس اين گزارش، تماس رايس با البرادعي پس از آن انجام شد كه مديركل آژانس به خبرنگاران گفت: «مسالهي هستهيي ايران ميتواند در حدود يك هفتهي آينده حل شود» و ظاهرا به پيشنهاد روسيه اشاره داشت.
نيويورك تايمز نوشت: استراتژي آمريكا اين است كه نشست شوراي حكام كه دوشنبه آغاز شده است، به بررسي قطعنامهي مصوبهي بهمنماه شورا بپردازد و ايران را به فورا به شوراي امنيت سازمان ملل ارجاع دهد، اما مقامات آمريكا به وضوح از آن بيم دارند كه هدف از پيشنهاد روسيه آهسته كردن اين روند باشد.
مقامات آمريكايي گفتند كه مقامات روس به آنها اطمينان دادهاند، هيچ پيشنهاد رسمي روي ميز قرار ندارد.
سرگي لاوروف، وزير امور خارجهي روسيه دوشنبه شب با رايس و استفان هادلي، مشاور امنيت ملي كاخ سفيد شام خورد و قرار است امروز با جورج بوش، رييسجمهور آمريكا ديدار كند.
به گفتهي مقامات اروپايي كه خواستند نامشان فاش نشود، بر اساس پيشنهاد روسيه، ايران به طور موقت تمامي فعاليتهاي مربوط به غنيسازي در نطنز را تعليق ميكند، اما اجازه مييابد آنچه كه روسها آن را فعاليتهاي محدود تحقيقاتي در غنيسازي ميخوانند، انجام دهد.
بر اساس اين گزارش، مقامات ياد شده ادعا كردند، ايران بايد با تعليق توليد اورانيوم غني شده در سطح صنعتي به مدت هفت تا 9 سال موافقت كند، معيارهاي بيشتري كه به آژانس انرژي اتمي اجازه ميدهد بازرسيهاي فشردهتري انجام دهد را تصويب كند و شركت سهامي مشترك غنيسازي اورانيوم در خاك روسيه را تاسيس كند.
يك مقام آگاه از نظرات البرادعي در اين خصوص گفت: اين پيشنهاد كه هنوز علني نشده است، باعث شد البرادعي ارزيابي خوشبينانهيي درباره حل احتمالي برنامهي هستهيي ايران داشته باشد.
اين در حالي است كه نيكلاس برنز، معاون امور سياسي وزارت امور خارجهي آمريكا در مصاحبهاي گفت كه دولت متبوعش هيچ گونه پيشنهاد را كه مستلزم توقف غنيسازي داخلي در ايران نباشد، نخواهد پذيرفت.
به گزارش ايسنا، اين گزارش به نقل از يك مقام آگاه از مذاكرات رايس و البرادعي نوشت: رايس به البرادعي گفته است كه واشنگتن ميخواهد شاهد ارجاع مورد ايران به شوراي امنيت ظرف يك هفته پس از نشست جاري شوراي حكام باشد كه در آن يك بيانيهي رييس شوراي امنيت درخواست شود و به نقصهاي گذشتهي ايران در بر آوردن تعهدات بينالمللياش اشاره ميكند و پس از آن مورد ايران براي بررسي ببيشتر به شوراي حكام بازگردد.
براساس گزارش نيويورك تايمز، پيشنهاد روسيه برعكس موضع پيشينش است و به نظر ميرسد از قصدش براي حمايت از ايران در برابر شوراي امنيت ناشي شده باشد.
اين گزارش حاكي است، اين پيشنهاد هفتهي گذشته پديدار شد يعني زماني كه سرگي كيسلياك، مذاكرهكنندهي هستهيي روسيه آن را به مقامات انگليس، فرانسه و آلمان ارايه كرد.
وي گفته بود: ايران بايد تعليق كامل تمامي فعاليتهاي مربوط به غنيسازي از جمله تحقيق و توسعه را مادامي كه دربارهي اين مجموعه مذاكره ميشود، به حالت تعليق كامل درآورد و زماني كه توافق حاصل شود ايران مجاز خواهد بود فعاليتهاي محدود تحقيقاتي مربوط به غنيسازي را تحت برنامهي پيلوت انجام دهد. به محض آنكه ايران و آژانس بينالمللي انرژي اتمي دربارهي غنيسازي در مقياس كوچك توافق كنند، مجلس ايران نيز بايست پروتكل الحاقي را تصويب كند.
به گفتهي يكي از مقامات، وقتي يكي از اروپاييها از كيسيلياك پرسيد، تعريفش از برنامهي پيلوت چيست؟ گفت كه تعريفي واقعي براي آن ندارد.
اين گزارش حاكي است، تعليق فعاليتهاي غنيسازي صنعتي و بازفرآوري دو تا سه سال طول خواهد كشيد و در اين زمان آژانس دربارهي فعاليتهاي گذشتهي ايران تحقيق ميكند و پنج تا شش سال ديگر طول ميكشد تا اعتماد به ايران احيا شود.
كيسلياك گفته است كه يكي از خطرات اين مجموعه ميتواند اين باشد كه ايران به تسلط بر اين فنآوري اندكي نزديك شود. وي همچنين حدس زده است كه ايران بعيد است با اين پيشنهاد موافقت كند، زيرا غنيسازي صنعتي را در بلند مدت محدود ميكند.
نيويورك تايمز نوشت: با وجود آن كه زمان بندي مشخصي براي اعمال تحريم عليه ايران مطرح نيست چين و روسيه با چنين كاري مخالفند.
اين روزنامهي آمريكايي به نقل از يك مقام اروپايي نوشت: البرادعي در گفتوگو با وزيران خارجهي آلمان، فرانسه و فرستادهي عالي رتبهي وزارت خارجهي انگليس و رييس سياست خارجي اتحاديهي اروپا در وين كه جمعه گذشته انجام شد ابراز داشت كه لازم است ايران براي حفظ ظاهر به برخي فعاليتهاي غنيسازي ادامه دهد.
اروپاييها كه با علي لاريجاني، دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران ديدار كرده بودند، گفتند مساله حفظ ظاهر نيست بلكه حفظ اعتماد به آژانس اتمي و موضع قاطع در برابر ايران است.
نيويورك تايمز نوشت: مسالهي حياتي براي ايران تسلط بر چرخهي سوخت با انجام غنيسازي است. در واقع لاريجاني يكشنبه تاكيد كرد كه ايران توليد در مقياس كوچك سوخت هستهيي را حتي اگر به شوراي امنيت برود، رها نخواهد كرد.
خبرگزاري رويتر نيز در گزارشي به نقل از يك ديپلمات نزديك به مذاكرات ايران - اتحاديهي اروپا ادعا كرد: ممكن است ايران با بسط دادن تعليق توليد صنعتي سوخت هستهيي در صورتي كه مجاز به انجام غنيسازي تحقيقاتي شود، موافقت كند.
وي گفت: ايران آماده است در خصوص زمان تعليق غنيسازي در مقياس بزرگتر مصالحه كند، در صورتي كه بتواند فعاليتهاي تحقيقاتي هستهيي را حفظ كند. برخي كشورها نظير روسيه و المان از اين ايده حمايت كردهاند.
در همين حال خبرگزاري فرانسه نيز گزارش كرد، يك ديپلمات ايراني در وين گفت كه روسها از ايرانيها درخواست نكردهاند كه فعاليتهاي تحقيقاتياش را براي مدتي كوتاه به حال تعليق در آورد.
اين در حالي بود كه خبرگزاري اينترفكس به نقل از سرگي لاورف نوشت: پيشنهاد مسكو براي تاسيس شركت سهامي مشترك غنيسازي اورانيوم ايران در خاك روسيه هم چنان به قوت خود باقي است، اما به بازگشت تهران به تعليق غنيسازي اورانيوم بستگي دارد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران، اين خبرگزاري روسي از اتاوا گزارش داد، وزير امور خارجهي روسيه پس از گفتوگو با پيتر مك كي، همتاي كانادايياش در نشستي خبري گفت: يك سري معيارها بايد اتخاذ شود. منظورم احياي تعليق در ايران از جمله بازگشت ايران به پروتكل الحاقي آژانس بينالمللي انرژي اتمي و تصويب آن است.
وي ادامه داد: البته پيشنهاد تاسيس شركت سهامي مشترك در روسيه هم چنان بر روي ميز مذاكره قرار دارد. اين امكان وجود دارد كه برآورده شدن تمامي نيازهاي بخش هستهيي صلح آميز ايران تضمين شود.
خبرگزاري ايتارتاس نيز به نقل از لاورف نوشت: نتيجهي نشست آژانس بينالمللي انرژي اتمي كه در وين آغاز شده است، تنها در صورتي ممكن است قابل پذيرش باشد كه پاسخهاي كاملي را به پرسشهاي باقي مانده دربارهي برنامه هستهيي گذشته ايران بدهد.
وزير امور خارجهي روسيه گفت: هم چنين اهميت دارد كه از بروز موقعيتي كه ممكن است رژيم منع اشاعه به خطر بيفتد، جلوگيري شود.
در همين حال، خبرگزاري كيودو نيز به نقل از مقامات وزارت امور خارجهي ژاپن گزارش كرد: وزيران امور خارجهي ژاپن و روسيه در گفتوگويي تلفني در خصوص لزوم تداوم تلاشها براي حل مسالهي هستهيي ايران از طريق مذاكرات توافق كردند.
به گزارش ايسنا، تارو آسو، وزير امور خارجهي ژاپن در اين گفتگوي 30 دقيقهيي به سرگي لاوروف، همتاي روسياش گفته است كه در ديدار با منوچهر متكي، وزير امور خارجهي ايران در توكيو از وي درخواست كرده است راهي را براي حل اين مساله بر مبناي پيشنهاد روسيه بيابد.
كيودو به نقل از مقامات ژاپني ياد شده افزود: لاوروف در پاسخ گفته است كه روسيه ادامهي تلاشهاي ديپلماتيك براي حل اين مساله را مهم ميداند و قصد دارد به مذاكرات با ايران در نشست شوراي حكام آژانس بينالمللي انرژي اتمي كه روز دوشنبه آغاز به كار كرده است، ادامه دهد.
روزنامهي « دي ولت» نيز با اشاره به نشست شوراي حكام نوشت: شوراي حكام آژانس بينالمللي انرژي اتمي قرار است امروز به بررسي گزارش مديركل اين آژانس دربارهي برنامهي هستهيي ايران بپردازد. محمد البرادعي روز دوشنبه به صورتي غيرمنتظره ابراز خوشبيني كرد كه راه حلي سياسي به زودي براي اين مناقشه پيدا شود.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين روزنامهي چاپ آلمان در ادامه گزارش كرد: بر خلاف او، آمريكا بر مطرح شدن اين بحث در شوراي امنيت اصرار دارد. تام كيسي، سخنگوي وزارت امور خارجهي آمريكا در واشنگتن اعلام كرده است، هيچ پيشنهاد يا ايدهي مشخصي كه تعويق در ارجاع را خواستار باشد، مطرح نيست. وي هم چنين امكان حصول توافقي را بر سر اين كه مصالحهاي براي غنيسازي اورانيوم در مقياس آزمايشگاهي انجام بگيرد، رد كرد. كيسي ادعا كرد كه براي غنيسازي هيچ فضايي براي مانور وجود ندارد. نبايد به ايران اجازه دستيابي به اين فنآوري را داد.
در اين گزارش آمده است: در آژانس بينالمللي اتمي مستقر در وين، پيشنهادهاي جديد متعددي براي مصالحهاي هستهيي ميان ايران و اتحاديهي اروپا در جريان است. گفته ميشود كه آژانس و روسيه پيشنهاد دادهاند دانشمندان ايراني در آينده بتوانند در غنيسازي همكاري داشته باشند. اما تهران تاكنون بر انجام غنيسازي در خاك خود تاكيد داشته است. در پيشنهاد ديگري آمده است كه غرب به ايران اجازه دهد كه غنيسازي را در چارچوبي محدود و آزمايشگاهي در ايران انجام دهد و در عين حال براي مدتي طولاني از غنيسازي صنعتي چشمپوشي كند.
در اين گزارش آمده است: البرادعي روز دوشنبه در آغاز نشست شوراي حكام به صورتي غيرمنتظره خوشبينياش را نسبت به حل مسالهي هستهيي ايران ابراز كرد. وي گفت: امكان حل سياسي مساله ظرف يك هفتهي آينده يا در همين حدود وجود دارد. در هفتههاي گذشته پيشرفتهاي بزرگي حاصل شده است. اهميت دارد كه دو طرف (ايراني و اروپايي) دوباره به ميز مذاكرات بازگردند. تنها راه حل توافقي جامع ميان تهران و اتحاديهي اروپاست.
از سوي ديگر، نمايندهي چين در آژانس بينالمللي انرژي اتمي تاكيد كرد: تمامي طرفهاي مربوطه بايد به دنبال راهحلي از طريق مذاكراك براي حل مسالهي هستهيي ايران باشند.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران به نقل از چاينا برودكست، ژانگ يان، نمايندهي چين در آژانس بينالمللي انرژي اتمي كه سمت مديركلي دفتر كنترل تسليحات و خلع سلاح وزارت امور خارجهي كشورش را عهدهدار است، در وين اظهار داشت: پكن صادقانه اميدوار است مذاكرات به راهحلي مناسب براي مساله هستهيي ايران دست يابد.
وي با ذكر اين كه «ما ميدانيم كه مذاكرات هنوز ادامه دارد» افزود: چين از تمامي طرفهاي مربوطه براي رسيدن به توافقي در چارچوب آژانس بينالمللي انرژي اتمي حمايت ميكند.
خبرگزاري آلمان نيز در گزارش ديگري دربارهي نشست امروز شوراي حكام نوشت: يك روز پيش از برگزاري مباحثات در خصوص برنامهي هستهيي ايران در برابر شوراي حكام، مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي به صورت غيرمنتظره نسبت به حل اين مناقشه ابراز خوشبيني كرد.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين خبرگزاري همچنين نوشت: در همين حال پيشنهادات جديدي براي مصالحه ميان ايران و اتحاديهي اروپا در آژانس بينالمللي انرژي اتمي در جريان است.
بر اساس اين گزارش، شوراي حكام قرار است اين هفته به بررسي گزارش محمد البرادعي، مديركل آژانس دربارهي فعاليتهاي هستهيي ايران بپردازد. ايران تاكنون برخي درخواستهاي نشست اضطراري بهمنماه شوراي حكام را مبني بر تعليق فعاليتهاي هستهيي برآورده نكرده است.
در ادامهي اين گزارش آمده است: اظهارات خوشبينانهي البرادعي ناظران سياسي در آژانس را شگفتزده كرد. وي گفته است: در هفتههاي گذشته پيشرفتهاي بزرگي حاصل شده است. مهم است كه دو طرف ايران و اروپايي دوباره به ميز مذاكرات بازگردند.