دانشجويان ديدبان حقوق بشر باشند
برداشت اسلامي حقوق بشر را ترويج كنيم
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي
همايش «حقوق بشر در جهان امروز؛ از نظر تا عمل» از سوي كانون دانشگاهيان ايران اسلامي با همكاري معاونت فرهنگي وزارت علوم در تالار علامه اميني كتابخانهي مركزي دانشگاه تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار سياسي ايسنا، در ابتداي اين همايش دكتر «خواجهسروي» دبير اين همايش هدف از برگزاري آن را پيگيري مقولهي حقوق بشر خواند و افزود: كشور ما هر از گاهي مخاطب و يا مورد پرسش نهادهاي حقوق بشر قرار ميگيرد. دكتر احمدينژاد نيز از مدتي پيش خواستار تعامل دوطرفه در مسائل حقوق بشر شدهاند و اين بحث را مطرح كردهاند. پس ما وظيفهي خود دانستيم تا به عنوان يك تشكل دانشگاهي بحث را از نگاه علمي بررسي كنيم.
آيتالله «عميد زنجاني» رييس دانشگاه تهران در اين همايش گفت: امروز نظام جمهوري اسلامي ايران در تمام سلسله مراتب مديريت از رهبري معظم انقلاب، دولت جمهوري اسلامي ايران و همهي مسوولان در صدد تحقق عدالت اجتماعي هستند لذا بحثهايي از اين دست ميتواند در راستاي اجراي عدالت در سطح جامعه باشد.
به گزارش ايسنا، عميد زنجاني با بيان اينكه «اسلام احياءگر حقوق بشر است»، گفت: ما با بررسي مقولهي حقوق بشر در مراكز دانشگاهي حق نقد و انتقاد و بررسي آن را براي خود قائل هستيم. وقتي كه صحبت از حقوق بشر ميكنيم قواعد آن به اصطلاح حقوقي بايد بنيادي باشد يعني همه بر آن اتفاقنظر و اجماع كلي داشته باشند و اگر اين مسأله مورد اختلاف باشد مشمول قواعد بنيادي نميشود. اعلاميهي حقوق بشر نيز بايد با آرمانهاي جمعي ملتها و تمام ايدههاي بشري سازگار باشد تا اجماع بر روي آن صورت بگيرد. به همين دليل بايد بينشها و دانشهاي مختلف بر روي آن اعمالنظر كنند تا در نهايت به حقوقي بنيادي برسيم، كاري كه تا اكنون انجام نگرفته است.
اين مدرس دانشگاه خاطرنشان كرد: اسناد و مدارك حقوق بشر همه و همه عكسالعملي است و همهي مراكز علمي حق دارند با بررسي اين مسأله به تحليل و آناليز دقيق دربارهي مقولهي حقوق بشر برسند. حقوق بشر بايد سمتگيري داشته باشد و اگر بخواهد به صورت اعلاميهي جهاني دربيايد بايد شامل مباني حقوقي، فلسفي و جامعهشناختي هم باشد در حالي كه هنوز مباني فلسفي حقوق بشر در غرب مورد نقد و انتقاد دانشمندان قرار دارد.
وي در ادامه يادآور شد: ما نميخواهيم در مسيري قدم برداريم كه به نفي حقوق بشر منتهي شود چراكه همانطور كه گفتم اسلام احياگر حقوق بشر است اما تمامي مباني حقوق بشر اساس و پايهي فلسفي به معنايي كه مورد قبول اكثريت باشد، نيست. همچنين از نظر بسياري از جامعهشناسان بررسي حقوق بشر و تعميم آن با وجود تمام اختلافات بروني و دروني ملتها مورد ترديد است.
عميد زنجاني گفت: اگر با ديد اسلامي نگاه كنيم بسياري از حقوق هستند كه اسلام بر آنها تأكيد دارد ولي در حقوق بشر نامي از آنها به ميان نيامده؛ نمونهي آن حقوق كودك است. حداقل ميتوانم 30 حق از ديد اسلام ذكر كنم كه مشمول قوانين حقوق بشر نميشود. در حقيقت بستن حقوق بشر با منطق علمي سازگار نيست.
رييس دانشگاه تهران اضافه كرد: مسألهي ديگري كه موجبات نگراني دانشمندان را فراهم كرده ابزاري بودن حقوق بشر است. به اين معني كه حقوق بشر به مثابه ابزاري در دست قدرتهاي بزرگ قرار گرفته و آن را چماقي كردهاند براي كوفتن بر سر كساني كه با آنها مخالف هستند. ابزاري شدن حقوق بشر مسألهي خطرناكي است كه به خود حقوق بشر خدشه وارد ميكند و آن را به يك ملعبه تبديل ميسازد.
وي افزود: دولتهاي بزرگ آن زندانهاي كذايي را با تمام شكنجههاي ضدبشري دارند و با اتكاء به اين همه جرايم باز با كمال وقاحت ادعاي حقوق بشر ميكنند كه اولين معناي آن تهي كردن حقوق بشر از درون است. اگر سياستهاي استعمالي بخواهد حقوق بشر را از چشم مردم بياندازد هيچ راهي بهتر از اين نيست. از طرفي آن را نقض ميكنند و از سوي ديگر از آن به عنوان ابزار استفاده ميكنند. بحث من از اين نظر نيست كه ابزاري بودن آن به ضرر ماست بلكه اين مسأله در وهلهي اول به ضرر حقوق بشر است.
اين مدرس دانشگاه ادامه داد: تساوي در حوزهي عدالت به معناي برابري عددي و كمي نيست بلكه محاسبهي آن از محاسبهي رياضي بسيار دقيقتر است و اينجاست كه مشكل بروز ميكند. بايد ديد اصولا درست است كه مساوات را به معناي عددي بگيريم و بعد بگوييم اجحاف شده است؟ در حقيقت وقتي مساوات به معناي عددي به چشم نميخورد معادلات پيچيدهاي وجود دارد كه معادلسازي شده است مثل مسائل حقوق زن، ارث، شهادت، وصيت و امثال آن؛ اينها موارد حقوقي است كه به آن نسبت داده ميشود، عدالت و برابري در آن رعايت نميشود در حالي كه حتي در بسياري از اين معادلات جنبهي حمايتي هم منظور شده است كه خلاف عدالت و موجب تبعيض نيست.
رييس دانشگاه تهران گفت: خوشبختانهي رشتهي حقوق بشر در دانشگاه تهران تأسيس شده و كارشناسي ارشد آن در دانشكدهي حقوق و علوم سياسي در جريان است. حقوق بشر را بايد نه با ديد سياسي كه با ديد علمي نگاه كرد، آن گاه آن را قابل نقد دانست. در حقيقت اين حقوق بايد منطبق با فرهنگ، باورهاي ملي، مذهبي و آرمانهاي ما باشد. اما با تمام اين حرفها ما نياز به ترويج حقوق بشر داريم و مهم نيست كه غربيها و دشمنان از آن چه برداشتي دارند بلكه ما بايد برداشت صحيح اسلامي خود را در داخل و خارج ترويج كنيم و همانطور كه رييس جمهور محترم گفتهاند ما در اين زمينه مدعي هستيم.
عميد زنجاني در ادامه گفت: من هميشه به دانشجويان حقوق بشر تأكيد ميكنم كه جمهوري اسلامي ايران خواسته شما سر كلاس درس اين رشته را بخوانيد نه براي اينكه سر و صدا كنيد كه در گوشهاي چه خبر است، اين سر و صداها وجود دارد اما انگيزهي شما بايد اين باشد كه ديدهباني حقوق بشر را در كشور به عهده داشته باشيد. مراكزي در دنيا هست كه خط قرمز است و در آنجا حقوق بشر نقض ميشود، ديدهبانها بايد بروند آنجا را پيدا كنند.
اين مدرس دانشگاه افزود: چنين نشستهايي در عين اينكه پاسخ به اتهاماتي است كه غرب به ما وارد ميكند تلاشي نيز هست براي اينكه آمار نقض حقوق بشر را در مراكزي كه خط قرمز وجود دارد كمتر كنيم و به اين سمت برويم كه اين حقوق هرچه كمتر نقض شود.
وي در پايان خاطرنشان كرد: بانيان و مؤسسان اوليهي حقوق بشر انبياء هستند و اسلام احياءگر حقوق بشر بوده است، اكنون نيز ميتواند اين نقش را ايفا كند.