رفراندوم آری یا نه، محمدمسعود سلامتي

بیست وهفت سال پیش در چنین روزهایی رفراندومی برای تعیین نوع حکومت درایران برگزار شد . به ادعای منابع رسمی حکومت، بیش از 98 درصد مردم به جمهوری اسلامی به عنوان گزینه مورد نظر خود رای دادند. گرچه به اقتضای سن خود درآنروزدرآن رفراندوم شرکت نداشتم اما تصورمی کنم مردمی که مخیربودند تنها درمقابل یک گزینه آری یا خیربگویند متاسفانه از شناخت محدود ونارسایی دربرابرآن گزینه آنهم درحد سخنان وشعارهای رهبران دینی آنروزبرخورداربودند. شناختی که شاید برآمده ازسخنانی اینگونه بود: جمهوری اسلامی یک دمکراسی مانند همه دمکراسی های دنیا می باشد. (نقل به مضمون ازمصاحبه های آیت اله خمینی درپاریس) . یا اینکه: فاصله طبقاتی درجامعه اسلامی نباید بیش ازیک به سه باشد( سخن آیت اله بهشتی) یا اینکه : زندان اوین باید به موزه تبدیل شود ( سخن آیت اله طالقانی ) البته علاوه براینگونه سخنان یک پیشینه تاریخی نیزدرتصورذهنی مردم ازجمهوری اسلامی تاثیرگذاربود. آن پیشینه سخنانی نظیراین گفته های آیه اله خمینی بود که درنفی وضع موجود می گفت:" آیا ملت مسلمان می داند ... بسیاری ازمسلمین بیگناه درزندانها به سرمی برند وبرخلاف قوانین آنها را بدون رسیدگی مدتهای مدیدی زندانی کرده اند ومرجعی نیست که به این وضع هرج ومرج ارتجاعی قرون وسطایی خاتمه دهد؟... هیات حاکمه به جای اینکه برای اقتصاد ایران ... برای آب ونان فقرا ومستمندان ، برای زمستان سیاه وبی خانمانها برای پیدا کردن کار برای جوانان فارغ التحصیل و سایر طبقات بیچاره فکری بکند به کارهای مخرب مثل آنچه گفته شد و نظایر آن دست می زند..."(4/8/43) وباز درخصوص تایید دمکراسی ونفی حکومت سلطانی اظهاراتی نظیر اینگونه سخنان عنوان می شد که آیت اله خمینی درنامه به هویدا نخست وزیروقت نوشته بود: " چرا راضی می شوید حکومت خود ، ملت خود ومملکت اسلام را عقب افتاده به دنیا معرفی کنید. نقض قانون اساسی سند عفب افتادگی است . رفراندوم غیرقانونی ودرعین حال قلابی سند عفب افتادگی است. آزاد نگذاشتن ملت برای انتخاب وکیل ونصب اشخاص معلوم الحال به دستور دیگران بی دخالت ملت سند عقب افتادگی است... اگر10 روز آزادی به گویندگان ونویسندگان بدهید جرایم شما برملا خواهد شد .قدرت آزادی دادن ندارید . سلب آزادی مطبوعات ودیکته کردن سازمان به اصطلاح امنیت سند عقب افتادگی است..."
بنابراین درتحلیل رفتارجامعه در27 سال قبل باید این شرایط را لحاظ نمود که مردم اگردریک رفراندوم به تنها گزینه موجود رای آری دادند با این ذهنیت بود که جمهوری اسلامی یعنی نفی دیکتاتوری ، نفی فقر، نفی تبعیض وشکاف طبقاتی و حکومتی مبتنی برآرا مردم ومدافع آزادیها وحقوق شهروندان اما هرچه برعمرحکومت گذشت عملکردها به نفی ذهنیتها واتوپیای پیش گفته منجرشد. روندی که حکومتگران ازفردای تثبیت خود آغازکردند بیش ازهرموضوعی به حفظ خود درمسند قدرت معطوف بود . مشاهده سیروقایع طی دودهه اخیربیش ازهرچیزفرضیه ترمیدوری انقلاب ها راتداعی می کند. درواقع همان سیرکه منجربه دگرگونی بسترسیاسی جامعه گردید طی دو دهه بازتولید شده تادگرباربنای ساخته شده متزلزل گردیده آهنگ افول آغازکند.
امروزدیگریک سابقه وتجربه عملی ازجمهوری اسلامی وجود دارد.اکنون روشن است که علاوه برمطالبات نسل جدید حاکمان باید به نسلی که درآن رفراندوم شرکت کرد هم پاسخ گویند که به چه میزان جمهوری اسلامی با دمکراسی ها ی موجود قابل مقایسه است . آیااگربدون ذکرنام گویندگان همان سخنان فوق رااکنون تکرارکنیم جامعه چنین سخنان را بیان گویایی ازوضعیت موجود کشور تلقی نخواهد کرد. آیا فاصله طبقاتی اکنون درجامعه ما آنگونه که وعده می شد یک به سه است یا یک به صد . آیا زندان اوین تبدیل به موزه ای شده که مساله زندانی سیاسی بعنوان یک یادگارسیاه تاریخ گذشته دردل آن حبس شود یا اکنون همچنان زندانی سیاسی مساله روز واوین محبس آزادگان وفرزندان بیدار ملت ایران است ؟ جای پرسش است امروزکه حکومت خودرا پیرو گویندگان سخنان فوق می خواند به چه میزان به تحقق آن حرفها پایبند است. آیا امروز نام ایران دردنیا بعنوان یک حکومت عقب مانده تلقی نمی شود؟ آیاامروز قانون اساسی نقض نمی شود؟ آیا انتخابات مجلس وریاست جمهوری و.. درشرایط آزاد ورقابتی وبدون اعمال نظر ودستوراین وآن برگزارمی شود؟ آیا امروزمطبوعات آزادند آنچه می خواهند بنویسند ؟آیا دنیا ایران کنونی را بزرگترین زندان روزنامه نگاران نمی خواند؟ آیا امروزحکومت نگران نیست که 10 روزبه گویندگان ونویسندگان آزادی دهد؟ آیا امروزحکومت قدرت آزادی دادن به مردم را دارد؟ آیا امروز هیات حاکمه به فکراقتصاد کشور و تامین نیازهای محرومان جامعه ، بی خانمانها ، جوانان جویای کاروحل مشکلات اقتصادی است ودرآمدهای ملی را صرف اینگونه امورنموده ومصارف بی حاصل به حال ملت ندارد؟ اگرپاسخ بسیاری از این نوع پرسشها نفی کننده وضع موجود است پس آیاچنین نتیجه ای حاصل نمی شود که امروز درهمان جایگاهی هستیم که 27 سال قبل برای نفی آن همین حکومت اقدام به برگزاری رفراندوم نمود ؟
پس آیا بازمردم حق ندارند بگویند اگرپدرانشان با شرکت دریک رفراندوم نوع حکومت مورد نظرشان را انتخاب کردند نسل امروز محق است نوع حکومت خود را دریک رفراندوم آزاد انتخاب کند؟
اگرتلقی ذهنی نسلی که دررفراندوم سال 58 شرکت کردند ازجمهوری اسلامی آن مفاهیم دورازحقیقت بود نسل امروزبی اعتنا به شعارها وسخنوری ها این حکومت را با محک عمل می سنجد وازاین روست که اگربخواهدآنرا معنا کند می گوید جمهوری اسلامی یعنی: حذف واژه مستضعفین ازقاموس جامعه بجای رفع فقروتبعیض وشکاف طبقاتی
یعنی انحصارقدرت دردست کسانی که ابتدای انقلاب می گفتند ما تشنه قدرت نیستیم
بعنی بستن دانشگاه بدلیل سیاسی بودن دانشجویان !
یعنی پرپرکردن گل حیات انسان به اتهام بودن برسرموضع فکری(تابستان 67)
یعنی شعارجامعه مدنی سردادن وسرکوب کردن نهادهای مدنی
یعنی کتک زدن دختران به جرم درخواست تماشای فوتبال!!

یعنی ضرب وشتم وزندانی کردن کارگران وحتی کتک زدن اطفالشان به جرم درخواست افزایش حقوق
یعنی تبدیل دانشگاه به مدفن انسانها بجای توسعه انسانیت وترویج دانش واندیشه درمهد آن
....
نسل امروزجمهوری اسلامی رابااین تجربیات وتلخیهای بازهم بیشتربه یاد می آورد ومعنا می کند. پس محق است که بخواهد باردیگردررفراندومی آینده اش رابدست خودرقم زند.

می گویند تاریخ تکرارمی شود باید ازاین منظر این سخنان آیه اله خمینی راکه چهاردهه قبل به نخست وزیروقت نوشته بود مرورکرد:" چطور وجدان خود را راضی می کنید برای حکومت زودگذراین قدرچاپلوسی ازاجانب کرده ، ذخایرملت را به رایگان یا به مقدارناچیزتسلیم آنها نموده وظلم وستم به زیردستان یعنی ملت بدبخت می کنید"
امروزاگرجنبش دمکراسی طلب وآزادیخواه مردمی سخن ازرفراندوم آزاد تحت نظارت مراجع بی طرف بین المللی نماید با مخالفت ویا بحث های انحرافی وبی پایه حامیان حکومت مواجه می گردد اما تاریخ به یاد دارد که این سخن وروش قبلا نیزمورد استفاده قرارمی گرفت که حکومتگران کنونی هیچ ایرادی به آن وارد نمی دانند سخنان آیه اله خمینی درتاریخ 20/4/1349 دراین زمینه قابل توجه است. وی دربی اعتباردانستن قراردادهای خارجی که با موافقت مجلسین وقت انجام می گرفت چنین گفته بود:" وکلای مجلسین ایران چون منتخب ملت نیستند رای آنها قانونی نیست ومخالف قانون اساسی وخواست ملت است دراین قضایا باید با نظارت مقامات بی طرف جهانی رفراندوم شود تا خواست ملت معلوم گردد."
کسانی که دیروزبا چشم ناگشوده سرنوشتی را بریک کشور تحمیل نمودند نه صرفا برای تصمیم آنروزشان بلکه بخاطر اهمال امروزقابل مواخذه اند امروزمردم ایران می خواهند خود سرنوشت آینده را رقم زنند بنابراین باید شرایط رفراندوم آزاد با نظارت مراجع بی طرف بین المللی فراهم شود تا مشخص شود رای امروزمردم ایران چیست .