رايس: واکنش ايران ناقص و فريبکارانه است، بی بی سی

در آستانه برگزاری جلسه وزيران خارجه کشورهای عضو گروه 1+5 در مورد برنامه هسته ای ايران، وزير خارجه آمريکا موضعگيری هسته ای را به شدت مورد انتقاد قرار داده است.

روز چهارشنبه، 12 ژوئيه، کاندوليزا رايس، وزير خارجه آمريکا که برای شرکت در اجلاس وزيران خارجه 1+5 عازم پاريس بود با اشاره به بسته پيشنهادی برای حل بحران هسته ای ايران، آنچه را که واکنش اين کشور به اين پيشنهاد ها می خواند "ناقص و فريبکارانه" توصيف کرد.

وزيران خارجه کشورهای آمريکا، بريتانيا، چين، روسيه و فرانسه - پنج عضو دايم شورای امنيت - و آلمان برای بحث درباره پيشنهادهای خود به منظور حل بحران هسته ای ايران و بررسی امکان اتخاذ موضعی مشترک در اين مورد روز چهارشنبه در پاريس، پايتخت فرانسه، تشکيل جلسه می دهند.

در اين جلسه، خاوير سولانا، مسئول سياست خارجی اتحاديه اروپا نيز شرکت دارد و وزيران خارجه شش کشور را درجريان گفتگوهای روز سه شنبه خود با علی لاريجانی، سرپرست مذاکرات هسته ای ايران، قرار خواهد داد.

موضوع مذاکرات آقايان لاريجانی و سولانا پيشنهادهای گروه 1+5 برای حل بحران هسته ای ايران بدون ارجاع اين مساله به شورای امنيت سازمان ملل متحد بود.

پيش از آغاز مذاکرات، که با شش روز تاخير برگزار شد، گفته می شد که اروپاييان انتظار دارند حتی اگر در اين جلسه پاسخ قطعی ايران به بسته پيشنهادی را هم دريافت نکنند، دست کم از واکنش کلی جمهوری اسلامی آگاهی يابند.

مشکل اصلی: غنی سازی

به نظر می رسد اين انتظار برآورده نشده و نماينده ايران در مذاکرات بروکسل تنها به تکرار مواضع قبلی جمهوری اسلامی در مورد وجود ابهاماتی در بسته پيشنهادی و نياز به زمان برای بررسی آنها اکتفا کرده باشد.

آقای سولانا مذاکرات روز سه شنبه در بروکسل را دلسرد کننده توصيف کرد در حاليکه علی لاريجانی ضمن مثبت توصيف کردن بخش عمده از بسته پيشنهادی، تکرار کرد که در آن ابهاماتی وجود دارد که بايد مرتفع شود و افزود که برای دستيابی به توافق در اين زمينه راهی طولانی در پيش است و خواستار شکيبايی جامعه بين المللی در اين مورد شد.

سرپرست مذاکرات هسته ای ايران گفت مشکل اصلی اين پيشنهادها درخواست کنار گذاشتن غنی سازی اورانيوم توسط جمهوری اسلامی است.

بسته پيشنهادی، که روز 6 ژوئن توسط آقای سولانا در تهران تسليم مقامات ايران شد، ظاهرا شامل برخی امتيازات سياسی، اقتصادی و فنی در برابر تصميم جمهوری اسلامی به کنار گذاشتن بخشی از برنامه های هسته ای خود به خصوص برنامه غنی سازی اورانيوم است که در چند قطعنامه شورای حکام آژانس بين المللی انرژی اتمی و بيانيه شورای امنيت بر آن تاکيد شده است.

کشورهای غربی و به خصوص ايالات متحده، که بسته پيشنهادی را امتيازی قابل توجه به ايران به جای ارجاع پرونده هسته ای اين کشور به شورای امنيت می داند، اصرار داشته اند که پاسخ جمهوری اسلامی را هرچه سريعتر دريافت کنند.

به خصوص، مقامات غربی اميدوار بودند تا قبل از آغاز اجلاس سران هفت کشور ثروتمند جهان و روسيه - موسوم به گروه هشت - که اوايل هفته آينده در روسيه برگزار می شود ايران به اين پيشنهادها پاسخ قطعی داده باشد.

اختلاف نظر

بسته پيشنهادی به خصوص بر تعليق برنامه غنی سازی اورانيوم در ايران تاکيد داشته است در حاليکه مقامات ايرانی تا کنون ادامه اين برنامه را بخشی از حقوق کشورهای امضاکننده پيمان منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای دانسته اند.

جمهوری اسلامی زمان مشخصی را برای ارايه پاسخ خود تعيين نکرده اما برخی مقامات ارشد از تاريخی نا معينی در ماه اوت برای تسليم پاسخ خود سخن گفته اند.

در عين حال، معلوم نيست که آيا در آن زمان نيز ايران جوابی صريح در رد يا قبول بسته پيشنهادی خواهد داد و يا اينکه خواستار ادامه مذاکرات در مورد اجزای آن خواهد شد.

مقامات آمريکايی از کشورهای عضو گروه 1+5 خواسته اند در برابر ايران موضعی واحد اتخاذ کنند تا در صورتی که جمهوری اسلامی بسته پيشنهادی را نپذيرد، پرونده هسته ای اين کشور برای وضع تنبيه های بين المللی به شورای امنيت سازمان ملل متحد ارجاع شود.

تا کنون روسيه و چين، دو عضو دايم و دارای حق وتو در شورای امنيت که روابط نزديک تجاری و سياسی با ايران دارند، با اعمال فشارهای بين المللی بر جمهوری اسلامی موافقت نکرده اند.

ناظران گفته اند که اگر پاسخ ايران به بسته پيشنهادی منفی باشد، روسيه و چين در مخالفت با اتخاذ تصميماتی جدی تر عليه ايران با دشواری مواجه می شوند اما معلوم نيست در صورتی که جمهوری اسلامی به بسته پيشنهادی پاسخ قطعی ندهد و صرفا خواستار حل مساله از راه ادامه گفتگو شود، اين دو کشور چه موضعی می توانند در برابر آن اتخاذ کنند.