بوش: ”بايد براى تهران روشن شود كه ما شوخى نمىكنيم و جهان بر اين نظر است كه ايران اجازه داشتن سلاحهاى هستهاى را ندارد“
مناقشه بر سر برنامه هستهاى ايران دوباره موضوع بحث شوراى امنيت سازمان ملل متحد شد. بالاترين مرجع بينالمللى ديروز (چهارشنبه ۱۲ جولاى) مجددا برنامه اتمى ايران را در دست گرفت، يعنى اندك زمانى پس از آنكه پنج دولت داراى حق وتو بهاضافه آلمان، به دليل امتناع ايران از واكنش به بسته پيشنهادى كشورهاى موسوم به ۵+۱، خواستار دخالت شوراى امنيت در اين موضوع شدند.
پس از تصميم وزيران خارجه كشورهاى موسوم به ۵+۱ مبنى بر بازگشت پرونده هستهاى ايران به شوراى امنيت، جان بولتون نماينده آمريكا در سازمان ملل ابراز خوشبينى كرد كه شوراى امنيت بتواند در روزهاى آينده و حداكثر تا اواسط هفته بعد، بر سر قطعنامهاى عليه ايران به توافقنظر برسد.
قدرتهاى داراى حق وتو و اتحاديه اروپا به ايران بسته مشوقهايى را ارائه كرده بودند كه در آن از جمله پيشنهاد شده بود كه در صورت توقف غنىسازى اورانيوم توسط جمهورى اسلامى، با ايران همكارىهايى در عرصههاى اقتصادى و فناورى انجام خواهد گرفت. غرب انتظار داشت كه ايران به اين بسته پيشنهادى تا فردا جمعه، يعنى پيش از اجلاس سران ۸ كشور بزرگ صنعتى جهان موسوم به گروه «جى ۸» در سنتپترزبورگ پاسخ بدهد، در صورتى كه جمهورى اسلامى اعلام كرد، تا نيمه دوم ماه آينده ميلادى اوت، پاسخ قطعى خود را ارائه خواهد كرد.
در ديدار روز سهشنبه گذشته خاوير سولانا هماهنگكننده سياست خارجى اتحاديه اروپا با على لاريجانى دبير شوراى عالى امنيت ملى ايران نيز هيچ تغييرى در اين موضع جمهورى اسلامى مشاهده نشد. به همين دليل وزيران خارجه انگلستان، فرانسه، آلمان، آمريكا و روسيه بههمراه معاون وزير خارجه چين، در پاريس به توافق نظر رسيدند كه شوراى امنيت مجددا برنامه هستهاى ايران را موضوع بحث خود قرار دهد.
فيليپ دوست بلازى وزير خارجه فرانسه گفتگوهاى تاكنونى با ايران را عميقا دلسردكننده خواند و موقعيت كنونى را بازگشت به همان نقطهاى عنوان كرد كه ماهها پيش وجود داشته است.
فرانك والتر اشتاينماير وزير خارجه آلمان نيز گفت: ”براى ما راه ديگرى باقى نمانده است. ما هنوز اميدواريم كه نيروهايى در رهبرى ايران وجود داشته باشند كه اين پيام را بفهمند“.
دولت آمريكا رضايت كامل خود را از نتيجه ديدار وزيران خارجه در پاريس ابراز كرد. نيكولاس برنز معاون وزارت خارجه آمريكا در پاريس گفت، بازگشت مجدد موضوع ايران به شوراى امنيت تصميم مهمىست كه دلسردى و نااميدى نسبت به عدم وجود اراده دولت ايران جهت پاسخى جدى به بسته پيشنهادى غرب را منعكس مىكند.
جرج دبليو بوش رييس جمهور آمريكا و خانم آنگلا مركل صدراعظم آلمان امروز تاكيد كردند كه دو كشور كماكان مىخواهند به تلاشهاى ديپلماتيك خود براى حل مناقشه اتمى ايران ادامه داده و فشار بر رهبرى ايران را براى پذيرش خواستهاى جامعه جهانى افزايش دهند. بوش گفت، چنانچه ايران غنىسازى اورانيوم را متوقف كند، آمريكا براى مذاكره مستقيم با جمهورى اسلامى آماده است. وى طولانى شدن بررسى بسته پيشنهادى غرب از سوى ايران را مورد انتقاد قرار داد و گفت، براى اين موضوع چند هفته و نه چند ماه لازم بود. رييس جمهور آمريكا با تاكيد بر يكصدايى اروپا در برخورد با ايران گفت بايد براى تهران روشن شود كه : ”ما شوخى نمىكنيم“. و جهان بر اين نظر است كه ايران اجازه داشتن سلاحهاى هستهاى را ندارد.
صدراعظم آلمان نيز پس از گفتگويى با بوش، ايران را به انعطاف بر سر برنامه اتمىاش فراخواند. خانم مركل گفت، اگر ايران پيشنهاد جامعه جهانى را نپذيرد، بايد از راههاى ديگرى استفاده كرد. صدراعظم آلمان تاكيد كرد كه هنوز «در بسته نيست»، اما ايران بايد همكارى كند. وى افزود، مسئله بر سر پيشنهادى بنيادى با اين هدف است كه در عين جلوگيرى از دستيابى ايران به سلاحهاى اتمى، منافع شهروندان ايران تامين شود.
در حالى كه قرار است شوراى امنيت، ايران را از لحاظ حقوقى متعهد كند تا به خواست آژانس بينالمللى انرژى اتمى گردن نهد و از غنىسازى اورانيوم چشمپوشى كند، واكنش مقامات ايرانى نسبت به بازگشت پرونده ايران به شوراى امنيت، لحنى تهديدآميز دارد.
محمود احمدىنژاد رييس جمهورى اسلامى ايران امروز گفت: ”ما در مسير حق خود و قانون حركت كرديم، اما متاسفانه آنها مىخواهند اين پيشنهاد را به بهانهاى براى افزايش فشار بر ما تبديل كنند. ما به آنها توصيه مىكنيم صبور باشيد و اگر تنش ايجاد كنيد، تبعات آن متوجه خودتان است“. احمدىنژاد اضافه كرد: ”ما تا امروز در چارچوب مقررات منع گسترش سلاحهاى هستهاى و توافقها حركت كرديم، اما آنها بدانند كه اگر ملت ايران به اين نتيجه برسد كه آنها در رفتار و پيشنهادشان حسننيت و صداقت ندارند، در سياستهاى خود تجديدنظر خواهد كرد“. وى افزود: ”هر مشكلى كه پيش بيايد ضرر آن متوجه اروپايىها است، ما مىخواهيم تنشى ايجاد نشود. آنها بدانند نمىتوانند به ملت ايران آسيب وارد كنند“.
بهنام باوندپور