تهران- خبرگزاري كار ايران
اكبر هاشميرفسنجاني از نامزدهاي نهمين دوره انتخابات رياستجمهوري، در گفتوگويي تفصيلي با خبرنگار خبرگزاري فرانسه، به تبيين ديدگاههاي خود در مورد عرصههاي مختلف داخلي و خارجي پرداخته است.
به گزارش سرويس ديپلماتيك خبرگزاري كار ايران ( ايلنا ) به نقل از نمابر ارسالي دفتر هاشميرفسنجاني، متن كامل اين مصاحبه به اين شرح است:
ـ خيلي تشكر ميكنم كه بهرغم مشغله زياد اين وقت را در اختيار خبرگزاري فرانسه قرار داديد.
ميدانيم فعاليتهاي بسياري داريد و شايد در اين بُرهه مصاحبه مطبوعاتي براي شما نتيجهاي نداشته باشد.
افتخار بزرگي براي ماست كه با كسي مصاحبه ميكنيم كه در 25 سال گذشته، نقش بالايي در جمهوري اسلامي ايران داشته و احتمالاً در آنده نيز همين نقش را در ايران خواهيد داشت؛ اولين سؤال من اين است كه آيا ميدانيد چه كسي رئيسجمهور آينده ايران است؟ آيا همان است كه قبلاً بود؟
نميتوان مطمئن بود. افكارسنجيها چنين ميگويند. اما قطعي نيست.
ـ با اين نظرسنجيها اميدوار هستيد كه در مرحله اول انتخاب شويد؟
چنين اميدي هست ولي نتايج هر انتخاباتي به آراي مردم بستگي دارد.
ـ در تحليلهاي موجود، رابطه با دنياي خارج بهخصوص آمريكا براي انتخابات نقش تعيينكنندهاي دارد؛ نظر شما چيست؟
در انتخابات فكر نميكنم اين قدر مهم باشد ولي در آينده اگر مسائل آمريكا حل شود تفاوتهاي اساسي به وجود ميآيد.
ـ كساني كه به شما نزديك هستند ميگويند "طرح آمادهشدهاي براي شروع گفتوگو با آمريكا داريد"؛ آيا چنين است؟
همان است كه سابقاً هم بهصورت تفكر مطرح كردم؛ اگر آمريكاييها به خصومت خود پايان و علامتي براي حسننيت بروز دهند، راه براي شروع مذاكرات باز ميشود؛ اين، طرح نيست يك نظريه است كه از سالها پيش مطرح كردم.
ـ شما ميفرماييد آمريكا حركتي كند كه شرايط براي شروع مذاكره مهيا شود؛ آيا اين اولين شرط است يا شروط ديگري هم داريد؟
آن را علامت مهمي براي حسننيت ميدانم نشان مي دهد كه براي همكاري با ايران جدي هستند. آمريكا مهمترين كشور دنيا و ايران مهمترين كشور منطقه است. منطقي است كه مشكل ايران و آمريكا حل شود.
ـ شما در سخنان خود درباره بوش گفتيد كه مغز گنجشك در بدن دايناسور دارد؛ آمريكا هم ايران را محور شرارت ميداند. آيا ميتوان با اين دولت كار كرد؟
از نظر من، دولتهاي آمريكا از اين جهت فرقي نميكنند.
ـ آمريكايي ها هم براي شروع مذاكره شرايطي دارند؛ آيا ايران حاضر است حسننيتي از خود نشان دهد؟
تا به حال شرطي از طرف آمريكا نديدم.
- آمريكا گفته ايران نقش مثبتتري در صلح خاورميانه داشته باشد و براي مقابله با القاعده هم جديتر باشد...
اينها كه شرط مذاكره نيست؛ از مباحث مذاكره است.
- اگر ديپلماتها، اول گفتوگوهاي بدون شرط داشته باشند ميتوانند راه را براي مذاكره مشروط باز كنند؛ نظر جنابعالي چيست؟
اين بحث جديدي است هنوز درباره آن فكري ندارم.
- چرا بايد پيششرط باشد؟ بهتر نيست مذاكرات شروع شود و در عين مذاكره مسائل مطرح شود؟
ما آنچه را گفتيم قبول داريم. راه واقعبينانه همان است كه گفتهام.
ـ چند تن از نامزدهاي رياستجمهوري مثل كروبي گفتند اكثر مردم خواهان روابط عادي با آمريكا هستند و آقاي قاليباف ميگويند مردم عادي، مشكلات خود را به خاطر عدم رابطه با آمريكا ميدانند؛ نظر شما چيست؟
من كاري به موضع آنها ندارم. حرف خودم را ميزنم.
ـ آقاي معين پيشنهاد كرده كه مذاكرات دو جانبه و چند جانبه شروع شود. نظر شما چيست؟
هر كس راهحل خود را دارد.
ـ در مورد مسائل هستهاي آيا مطمئن هستيد ايران و اتحاديه اروپا در مدتي كوتاه ميتوانند به توافق برسند؟
فكر ميكنم مي توانند به توافق برسند اما اينكه زمانش چقدر باشد معلوم نيست.
ـ ايران وارد مذاكره با اروپا شد و تعليق را پذيرفت؛ اگر شما رئيسجمهور شويد اين تعليق را ميشكنيد؟
اين تصميم، مخصوص رئيسجمهور نيست يك تصميم دستهجمعي است. موافق نيستم كه مذاكرات بيدليل، طولاني باشد اگر كار را شروع كنيم ميتوانيم مذاكرات را هم ادامه دهيم.
ـ اگر در طرحي كه قرار است اروپا در اواخر ماه جولاي يا اوائل اوت ارائه دهد اهداف ايران محقق نشود ايران به مذاكرات ادامه ميدهد؟
به آنها گفتيم كه غنيسازي بايد در توافقات باشد. بوش هم گفته كه ايران ميتواند در سطحي به مسائل غنيسازي ادامه دهد.
ـ با توجه به سخنان شما و تشبيه مغز گنجشك در بدن دايناسور درباره بوش، فكر نميكنيد اشتباه كرده باشد؟
من آن حرف را درباره دولت آمريكا گفتم. بعيد ميدانم در مسألهاي به اين مهمي اشتباه كرده باشد. اخيراً دو سه كار آمريكاييها نشان از رفتار عقلاني آنهاست كه يكي همين حرف بوش است.
ـ در بعضي از سايتهاي اينترنتي به نقل از مخالفان شما ميگويند در زمان جنگ گفتيد كه ايران بايد سلاح كشتار جمعي داشته باشد؛ درست است.
دروغ گفتن كه سخت نيست؛ هميشه مخالف توليد سلاح اتمي بوديم و هستيم و تلاش ما اين است كه ديگران هم خلعسلاح شوند. راه درست همين است.
ـ برخي از مقامات ايران تأكيد دارند كه مقام رهبري فتوايي براي ممنوعيت استفاده از سلاح اتمي صادر كردند؛ آيا درست است؟
وقتي حرفي از رهبري نقل ميشود و تكذيب نميشود نشان از اعلان آن نظر است.
ـ براي اين كه به سؤال ديگر بپردازيم ميپرسم آيا در مورد مسائل هستهاي و مسائل ديگر، بين شما و رهبري اتفاق نظر است؟ در چه حدي است؟
كاملاً با هم، همنظر هستيم.
ـ گفته شده كه مقام رهبري موافق نامزدي شما نبودند كه خواستند در نامزدي آقايان معين و مهرعليزاده تجديد نظر شود.
من و مقام معظم رهبري در ايران، از 45 سال پيش نزديكترين فرد به هم هستيم؛ در اكثر مسائل نظر مشترك داريم. در مورد نامزدي هم اگر ايشان موافق نبودند، مطمئناً نامزد نميشدم. اين تفاسير كه ميشود، خيالي است. ما خيلي با هم صريح هستيم. شايد براي شما جالب باشد كه قبل از اينكه نظر رهبري درباره آقايان معين و مهرعليزاده اعلام شود به شوراي نگهبان گفتم كه نظر رهبري را براي حضور حداكثري مردم فراهم كنيد و آن سخن من، قبل از نظر رهبري در اخبار آمده بود.
ـ در صورت پيروزي جنابعالي، آيا افرادي كه غربيها آنها را زنداني سياسي ميدانند مثل گنجي، آزاد ميشوند؟
سعي ميكنم قانون اجرا شود؛ اگر به ناحق زنداني باشند تلاش ميكنم و اگر جرمي هم داشته باشند ميتوان از طريق عفو و راههاي ديگر قانوني اقدام كرد. فرد، براي من مهم نيست. ميخواهم براي همه كشور كار كنم.
ـ آيا درست است كه يك فرد ايراني، به خاطر انتقاد از رهبري به زندان بيفتد؟
فرض ما اين است كه قضات ايران براساس قانون حكم ميكنند. انتقاد بههيچوجه زنداني ندارد.
ـ در دوران رياستجمهوري آينده شما، خطوط قرمز عقبتر ميروند؟ مثلاً ميتوان راحتتر از موقعيت رهبري انتقاد كرد؟
خط قرمز ما، قانون است كه همه بايد به آن عمل كنند.
ـ آيا با در نظر گرفتن عقايد و احساسات مذهبي، محكوميت اعدام آقاجري و دستگيري يكي از خبرنگاران اينترنتي كه توهيني عليه پيامبر(ص) داشت كه احتمالاً حكم اعدام دارد؛ درست است؟
بايد قوانين ما را بخوانيد و ببينيد شرايط ما چگونه است. اين دو پرونده را هم نخواندم. در كل ميگويم بايد قانون را ديد. اگر قانون اشكال دارد بايد عوض كرد.
ـ آيا فكر ميكنيد ديه زنان، بايد با ديه مردها برابر باشد؟
الان بحث است كه قانون مدني را كه دهها سال پيش نوشته شده بررسي و اصلاح كنيم.
ـ نظر شما چيست؟
هنوز بحث به ما نرسيده؛ بحث ديه بين فقها مورد اختلاف است؛ يك حكم مسلم شرعي اجتماعي نيست.
ـ حال كه صحبت از تفسير قانون شد تفسير شما از قانون اساسي درباره حضور زنان در رياستجمهوري چيست؟
من در اجلاس خبرگان براي قانون اساسي نبودم ولي در آن اجلاس، تعبيري به كار رفت كه موافق و مخالف راضي باشند.
ـ الآن جامعه ايران به اين حد رسيده كه زن رئيسجمهور شود؟
حكم شرعي نيست كه زن رئيسجمهور نشود. تفسير قانون اساسي است.
ـ شخص شما موافق هستيد؟
از نظر شرعي مخالفتي ندارم ضمن اينكه معتقدم منظور از رجل، مرتبت و جايگاه است و صرفاً مربوط به جنسيت نميشود
ـ در صورت پيروزي، آيا وزير را از زنان انتخاب ميكنيد؟
بله؛ كساني هستند كه قابليت اين كار را دارند.
ـ در دوران جواني به آمريكا سفر داشتيد. دلتان ميخواهد دوباره به آمريكا برويد؟ كجا رفتيد؟ چه خودرويي داشتيد؟
20 ايالت را با ماشين گشتم؛ برادرم كه در آنجا تحصيل ميكرد همراهم بود. دكتر يزدي هم آن موقع در آمريكا بود. ديدن آمريكا برايم جالب بود. كشور نيرومندي بود. تعجب كردم كه چرا با اين همه امكانات ميخواهند منافع ديگر كشورها را هم داشته باشند؟!
ـ آيا تصور ميكرديد روابط ايران و آمريكا به اينجا بكشد؟
خير.
ـ اگر يك خاطره را مهم بدانيد كدام است؟
خاطره، وقت ميخواهد كه نداريم ولي يكي را ميگويم: براي بازديد از سازمانملل به نيويورك رفته بودم. در كنار مجسمه آزادي، خبر آزادي آيتالله خامنهاي از زندان را شنيدم؛ كارتپستالي خريدم و پشت آن، مطلبي نوشتم و براي ايشان ارسال كردم و آزادي ايشان را تبريك گفتم.
ـ كارتپستال آن چه بود؟
نشاني از زندان و آزادي داشت. زنجيري در تصوير آن بود.
ـ هنوز آن كارت موجود است؟
آيتالله خامنهاي دارند.
ـ در دوران رياستجمهوري گفتيد مخالف ممنوعيت ماهواره هستيد. اگر دوباره انتخاب شويد نظر شما درباره آزادي ماهواره، اينترنت و مطبوعات چيست؟
الآن مطبوعات ما وضع متيني دارند. فكر ميكنم كه آزادي آنها تداوم دارد. با ماهواره و اينترنت نميتوان مبارزه كرد؛ از همه ديوارها عبور كردند. نياز اطلاعرساني دنياست ولي بدآموزيهاي جدي دارد كه همه، حتي اروپاييها نگران هستند. يك كار جهاني ميخواهد كه اين وسيله خوب، باعث تخريب فرهنگها و ارزشهاي ملتها نشود ولي اصل آن خوب و لازم است.
ـ آيا مايل هستيد دوباره به آمريكا برويد؟
خيلي جاهاي دنيا را نديدم و مايلم ببينم. دوست دارم مناطقي از آسيا را بيشتر ببينم.
ـ خيلي ممنون.