 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
لوموند سه شنبه 13 آوريل 2004
رهبران امريکا و اروپا صحبت در مورد ضرورت اعتلاي آزادي , عدالت و دمکراسي را در « خاورميانه بزرگ » آغاز نموده اند .
اگر که امريکايي ها تنها ميدان جنگ تعيين کننده ي خود عليه تروريسم را در آنجا يافته اند , اروپائيان مايلند همسايگان جنوبي شان در ثبات و دولتهايي خوب به سر برند تا از گسترشِ مهاجرت هاي غيرقانوني و جنايت سازماندهي شده کاسته شود . همگان پذيرفته اند , که بهترين شيوه براي پيشگيري از انقلابات خونين و يا کودتاهاي نظامي در آينده , تلاشي مشترک با شرکاي محلي در جهت تعويض رژيمها به سمت دمکراسي به روشي صلح آميز است .
اشتياق براي اصلاحات باعثِ تغيير سياستي مثال زدني شده است . در گذشته , منافعي از نوع تضمين تداوم دريافت نفت , و يا حصولِ همکاري در مبارزه عليه تروريسم , بسياري مواقع دليلي براي فراموشيِ اصلاحات سياسي مي شد . عليرغم سخنراني هاي پرسروصدا در زمينه ي ترويج دمکراسي , از طرحهاي مشخص براي اشاعه ي دمکراسي خبري نبود . يک استراتژي جدي مي بايست مشتمل بر سه اولويت اصلي باشد : افزايش حمايت از دمکراتهاي منطقه , ايجاد زمينه براي سهولت بخشيدن به توسعه ي دمکراسي , و بالاخره , سازماندهي مجدد سياست غرب براي حمايت از سياسيونِ حامي استقرار دمکراسي , در کشورهاي ديگر .
پيش از هر چيز مي بايست بپذيريم : اگر چه واقعيت اين است که غرب مي بايست نقشي قاطع بعهده بگيرد , اما تغييرات مي بايست از درون منطقه برخيزد . وظيفه ي ما انديشيدن به سياستي است که به تقويت نيروهاي سياسي محلي در مبارزه براي تغييرات دمکراتيک بيانجامد . هم به شيوه اي سمبوليک و هم عملي .
در بسياري کشورها فعالين دمکرات به دليل فعاليتهايشان در جهت ايفاي حقوق بشر زنداني اند , وما براي کمک به آنها چندان کاري نمي کنيم . استراتژي جديد ما مي تواند زمينه ساز پيدايي مرجعي براي حمايت سياسي و معنوي آنان باشد . بدونِ اشاره به حقوق بشر و دفاع از افراد شجاعي که براي حصول به دمکراسي مبارزه مي کنند , هيچيک از رهبران امريکايي و اروپايي نمي بايست به منطقه وارد شود .
در عمل غرب مي بايست حمايت هاي خود از سازمانهاي غيردولتي (ONG) ها و مبارزين محلي را بطور چشمگيري افزايش دهد ( اگر چه در کشورهايي مثل مصر , مي بايست قبل از هر چيز دولت را به تغيير قانون ترغيب کرد ؛ قانوني که اجازه بدهد که بتوان کمکهاي مالي از خارج دريافت نمود ) . در حالي که ايالات متحده امروزه رقمي حدود 400 ميليارد دلار خرج هزينه هاي نظامي مي کند , بنياد ملي موهبتِ دمکراسي تنها با بودجه اي معادل 40 ميليون دلار کار مي کند , که بخش بسيار کوچکي از آن به طرح خاورميانه بزرگ اختصاص يافته است . واشنگتن جديدا اين رقم را به دو برابر افزايش داده , ولي مي بايست جسور بود و به مقياس هاي بزرگتري انديشيد ؛ مثلا با 10 برابر نمودن ميزان کمکهايمان و حتي بيشتر , به قصد يک اثر گذاري حقيقي .
اتحاديه اروپا , به سهم خود , مي بايست دست و دلبازانه تلاش جهت ترويج دمکراسي بر زمينه ي گفتگو ميان اتحاديه ي اروپا و مديترانه ي تغيير سازمان داده شده را گسترش دهد . مي بايست افزايش بودجه ي برنامه ي ترويج دمکراسي ( MDP ) اتحاديه ي اروپا براي رسيدن به حداقل 55 ميليون يورو در سال , از نظر سياسي امکان پذير شود .
براي جلوگيري از فشارهاي ديپلماتيک بر دولت , اين پول مي بايست دورادور تحت نظارت باشد . گردهمايي اي نوين آن سوي اقيانوس اطلس براي ترويج دمکراسي با تاسيس خود قادر خواهد بود تمامي تحرکات منطقه اي , از جمله برنامه هاي دوجانبه اي که تحت مسئوليت دولتهاي اروپايي است , را هماهنگ کند . اين گردهمايي مي تواند توسط تشکيلاتي مستقل براي دمکراسي در خاورميانه تکميل شود . تشکيلاتي که دولتهاي اروپايي و ايالات متحده با کمک مالي و به رسميت شناختن آن مورد حمايت قرار مي دهند .
همزمان با کار پايه اي , مي بايست که از سياست هاي تجاري و حمايتي خود نيز براي تشويق دولتها به اصلاحات و گسترش فضاي حرکت سياسي مشروع بهره بگيريم . با پيشبرد روندي شفاف و قابل اتکا مي بايست کشورهايي را که پيشرفت هايي به سوي دمکراسي و استقرار دولتهاي درستکارحاصل کرده اند را مورد تشويق قرار داده و آنهايي را که خلاف عمل کرده اند , از امتيازاتي محروم کنيم .
ثانيا , ايالات متحده و متحدين اروپائيش مي بايست به ايجاد محدوده اي خارجي و منطقه اي امن ياري رسانند , محدوه اي که تغييرات دمکراتيک در آن به سهولت بيشتري امکان پذير باشد . تاريخ قرن گذشته در اروپا به ما مي گويد که استقرار امنيت براي مهيا نمودنِ زمينه هاي توسعه ي دمکراسي حياتي است . همزمان با تلاش براي استقرار صلح ميان اسرائيل و فلسطين , مي بايست که ترکيه را ياري دهيم تا به گذار دمکراتيک نائل شده و مختصات لازم براي پيوستن به اتحاديه ي اروپا را کسب کند . ما مي بايست فشارهاي خود بر رژيم ايران در زمينه ي دمکراسي و کنترل سلاح را دوچندان کنيم . ما نمي بايست به شيوه اي پيش رس از درگير شدن در روندِ گذار کنونيِ عراق به سمت دمکراسي سرباز بزنيم .
همزمان با کار با حکومتهاي اعتدالي عرب , مي توانيم با الگو گرفتن از سازمان امنيت و همکاري اروپا OSCE , براي خاورميانه ي بزرگ بکوشيم نظمي پايدار در منطقه پديد آوريم . سهم بزرگ پروسه ي هلسينکي در اروپا پذيرش اين امر بود که براي صلحي واقعي نياز به استقرار روابطي نوين ميان حکومت شوندگان و حکومت کنندگان است , و البته به همين ترتيب ميان حکومتها – و اين به جوامع امکان خواهد داد که حکومتهاي خود را ناچار کنند که هماهنگ با اين تحولات عمل کند . ايجاد چنين نظمي در منطقه باعث بسط و گسترش انگيزه ها خواهد شد , به ترتيبي که کشورهاي عربي متوجه مزيت هاي پيوستن به اين نظم خواهند شد ( به همان شيوه اي که رهبران افريقايي در مورد همکاري نوين براي توسعه ي افريقا عمل کردند ) .
يکي ديگر از نهادهايي که نقشي به عهده دارد , ناتو است . ناتو مي تواند شرايط صلح آميز براي کمک به بازسازي عراق و افغانستان را مهيا کند . او مي تواند در کادر نسخه ي جديدي از برنامه ي همکاري براي صلح ناتو در منطقه , به اشاعه ي عمل دمکراتيک تر در زمان صلح ياري رساند . نقش جديد آن در خاورميانه حفظ همبستگي امريکائيها و اروپائيان , سرکوب مهاجمين و شکست طرحهاي تروريستي خواهد بود .
سومين قدم بزرگ در زمينه ي استراتژي ترويج دمکراسي در حوزه ي وسيع , مبتني بر سازماندهي مجدد خودمان براي ياري رساني به چنين طرحي طي دهه ي آينده خواهد بود . بعلاوه ايجاد نسل جديدي از ديپلماتها و معماران دمکراسي که به منطقه و زبانهاي آن آشنايي داشته باشند ؛ بهمين ترتيب مي بايست دولتهاي خودمان را نيز يک بارديگر سازماندهي نمائيم تا جايي که يقين حاصل شود که قادر به تضمين وظايفشان در اين زمينه ها در دراز مدت خواهند بود .
موفقيت عليه تروريسم نياز به هماهنگي ميان وظايف تهاجمي و تدافعي دارد . براي مورد دوم ايالات متحده بخش امنيت داخلي ايجاد نموده و ارتش امريکا را براي پاسخگويي به اين امر آمادگي بخشيده است . در اروپا , کميسرِ دادگستري و امور داخلي و نماينده عاليرتبه ي روابط خارجي توانايي پرداختن به تهديدات نوين را افزايش مي دهد .
و وظايفِ تهاجمي عبارتند از ساختمانِ دمکراسي , ترويج و اشاعه ي برنامه اي براي دگرگوني هاي سياسي , بدست آوردن اعتماد و علاقه ي ساکنينِ ميليوني منطقه ؛ اين وظايف در عمق بوروکراسي امريکايي و اروپايي دفن شده اند . به اين ترتيب اين وظايف هرگز قادر به کسب توجه و منابع مورد نياز از سوي مسئولين و گردانندگان نخواهند بود . دولت هاي ما براي ساختمانِ حکومتهاي دمکراتيک نوين مي بايست همان نيرو و توانايي اي را به کار ببرند , که در هنگام سرنگوني حکومتهاي استبدادي عمل مي کنند .
به همين دليل در ايالات متحده پرزيدنت بوش ويا جانشين دمکرات او مي بايد به تاسيس حوزه اي براي ترويج و اشاعه ي دمکراسي که تحت مسئوليت فردي با نقشي در حد يک وزير قرار بگيرد , همت کند . اروپائيان نيز مي بايست کميسري براي ترويج دمکراسي و حقوق بشر در کميسيون جديد اروپا برگزينند , که کار خود را از نوامبر 2004 آغاز کند . سودمندي چنين مقامي در بخشيدنِ نقشي مستقيم به تلاشهاي اروپائيان براي پيشبرد تغييراتِ دمکراتيک و همينطور ايجاد مخاطبي با کفايت از همتاي امريکايي خود خواهد بود , به شکلي که پيشبرد استراتژي مشترکي در دو سوي اقيانوس اطلس امکان پذير شود .
در حالي که مباحثه در مورد [ طرح ] خاورميانه ي بزرگ رو به گرم شدن است , خطر همچنان موجود اين است که اروپائيان و امريکائيها استراتژي هايي براي دمکراتيزاسيون در رقابت با يکديگر در پيش بگيرند . در حالي که دو طرف ايده هاي متفاوتي به سر ميز مذاکره مي آورند – و سودمندي در همين رقابت نهفته است – ما مي بايست که بهترين پيشنهادات ارائه شده از هر دو جانب , از دو سوي اقيانوس اطلس را گرد هم آورده و عملي نمودن آنان را با عمل مشترک خود تضمين کنيم .
اوربان آهلين , نماينده سوئد , رئيس کميسيون روابط خارجي پارلمان سوئد
رونالد آسموس , رئيس گروه تحقيقات بنياد ژرمن مارشال ( German Marshal Fund ) - ايالات متحده
استيون اورتز , محقق در مرکز اصلاحات اروپايي ( Center for European Reform ) – هلند
يانا هيباسکوا , سفير سابق جمهوري چک
مارک لئونارد , رئيس مرکز سياست خارجي ( Foreign Policy Center ) – بريتانياي کبير
مايکل مک فاول , محقق در موسسه هوور (Hoover Institution ) – ايالات متحده
مايکل مرتس , مشاور سابق صدراعظم هلموت کهل , مدير سهامدار Dimap Consult – آلمان . اين گروهِ آنسوي آبهاي اقيانوس اطلس تحت نظارت بنياد ژرمن مارشال است .
برگردان : سيامند
