بيروت، خبرگزاري جمهوري اسلامي ۸۴/۰۷/۲۱
خارجي. اجتماعي. لبنان. سوريه. كنعان.
رسانههاي ديداري، شنيداري و بويژه روزنامههاي لبنان امروز (پنجشنبه) خودكشي "غازي كنعان" وزير كشور سوريه را با ترور "رفيق حريري" نخست وزير پيشين لبنان مرتبط دانستند.
اين روزنامهها در صفحههاي مختلف و سرمقالههاي خود پرسشهاي بسياري را در بارهي دلايل خودكشي كنعان و زمينههاي اين خودكشي و ارتباط احتمالي آن با نتايج تحقيقات "دلتو مهليس" رييس كميتهي بينالمللي تحقيق درباره ي ترور حريري مطرح كردند.
روزنامهي "النهار" در مقالهاي نوشت: در شرايطي كه مردم لبنان و سوريه در انتظار ارايهي گزارش رييس كميتهي بينالمللي تحقيق درباره ي ترور رفيق حريري هستند، اعلان رسمي دمشق در مورد خودكشي وزير كشور سوريه در دفترش اقدامي غير منتظره و شوكآور بود.
النهار افزود: دليل غيرمنتظره بودن اين خبر آن است كه كنعان يكي از شاهداني بود كه مهليس در ماه سپتامبر گذشته در چارچوب تحقيقاتش به سخنان وي در دمشق گوش فرا داد.
اين روزنامه خاطرنشان كرد: اين مساله پرسشهايي را در سوريه و لبنان در خصوص انگيزهي خودكشي كنعان و اين كه آيا با نقش احتمالي وي در ترور حريري ارتباط دارد، برانگيخته است بويژه كه كنعان يكي از آگاهترين افراد با پروندههاي داخلي سوريه، لبنان و نيز پروندههاي منطقهاي بود.
النهار ادامه داد: كنعان ۲۰سال پروندهي لبنان را در دست گرفت و اين كشور را از سال ۱۹۸۲تا ۲۰۰۲در ابعاد امنيتي و سياسي اداره كرد و رياست سازمان امنيت و اطلاعات نيروهاي سوريه را برعهده داشت.
اين روزنامه ابراز عقيده كرد: اعلان خودكشي كنعان در مرحلهي مهمي از تاريخ سوريه صورت گرفت به گونهاي كه اين كشور در معرض فشارهاي قوي آمريكا براي تغيير رفتارش در قبال عراق و لبنان است و با خودكشي كنعان، بسياري از اسرار، ابهامها و محتواي پروندهها فاش نخواهد شد.
النهار در مقالهي ديگري نوشت: حادثهي خودكشي وزير كشور سوريه بر وضعيت سياسي لبنان سايه افكند و موجب بهت و حيرت همگان شد.
اين روزنامه افزود: خودكشي رييس سازمان اطلاعات و امنيت سوريه در لبنان ممكن است حوادث ديگري را ظرف ۹روز آينده و پيش از ارايهي گزارش مهليس در پي داشته باشد.
النهار تصريح كرد: خبر مرگ وزير كشور سوريه موج گستردهاي از تفسيرها را به همراه داشت اما مهمترين موضوع كه مطرح است شك و ترديد درباره ي خودكشي كنعان است و اكنون اين پرسش مطرح است كه آيا كنعان به يقين خود را كشته است يا اين كه ترور شده و يا او را به خودكشي وادار كردهاند.
روزنامهي "البيرق" نوشت: چند روز پيش از گزارش مهليس، خبر مرگ كنعان محافل سياسي و مردمي لبنان را به لرزه درآورد و موجي از پرسشها و پيش داوريها را درباره ي اين مساله و پيامدهاي آن بر ماموريت كميتهي تحقيق درباره ي ترور حريري، برانگيخت.
اين روزنامه به نقل از منابع "بسيار مطلع" نوشت: علت خودكشي كنعان به مسايل داخلي سوريه برميگردد زيرا وي با شيوهي برخورد مقامهاي اين كشور با مشكلاتي كه دمشق در داخل و خارج با آنها روبرو است، ناراضي بود.
روزنامهي "المستقبل" در اين كه كنعان خودكشي كرده است ابراز ترديد كرد و در مقالهاي به قلم "نصير الاسعد" نوشت: مرگ غازي كنعان چه از طريق خودكشي يا وادار شدن به خودكشي باشد در ارتباط با فعاليت كميتهي تحقيق بينالمللي درباره ي جنايت ترور رفيق حريري صورت گرفته است.
المستقبل به نقل از منابع ديپلماتيك عربي و غربي نوشت: نظام سوريه ظرف ماههاي گذشته به شماري از پايتختهاي جهان مانند قاهره و پاريس متوسل شد تا از طريق آنها به "سازش با جامعهي بينالمللي در خصوص نتايج تحقيقات و گزارش دلتو مهليس" دست يابد.
اين روزنامه افزود: "آصف شوكت" رييس سازمان اطلاعات نظامي سوريه به تازگي با سفر به بسياري از پايتختهاي جهان پيشنهادهايي را در اين زمينه ارايه كرد.
به نوشتهي المستقبل، محور اين پيشنهادها تاكيد بر همكاري سوريه در قبال مسايل عراق، فروش برگهي عراق از طريق تحويل "عزت ابراهيم الدوري" از رهبران حزب بعث اين كشور، همكاري در پروندهي نزاع فلسطين اسراييل از طريق برداشتن پوشش حمايتي خود از سازمانهاي فلسطيني بوده است.
اين روزنامه افزود: دست برداشتن سوريه از دخالت در امور داخلي لبنان، سازماندهي و خروج فراگير از اين كشور كه شامل شبكههاي اطلاعاتي ميشود در مقابل توقف تحقيقات در سطح معيني از نظام سوري كه از غازي كنعان بالاتر نرود، ديگر پيشنهادهاي دمشق بوده است.
المستقبل اين گونه نتيجهگيري ميكند كه " مرگ كنعان ممكن است در اعتراض به معاملهي نظام سوريه با ديگران صورت گرفته باشد، يا ميتواند خودكشي به خاطر احتمال فروش كنعان از طرف نظام سياسي و امنيتي باشد كه وي سالها در آن خدمت كرد.
اين روزنامه خاطر نشان كرد: همچنين اين احتمال وجود دارد كه كنعان ترور شده باشد زيرا يكي از كوتاهترين راهها براي رهايي از دست يك ركن امنيتي، كشتن وي است تا كنعان در جريان تحقيقات مهليس نتواند چيزي بگويد زيرا او زياد ميدانست.
روزنامهي "اللواء" نوشت: با مردن وزير كشور سوريه كه " مرد قوي لبنان در دوراني طولاني" لقب گرفته بود، به شمار پرسشهاي بزرگ افزوده شد، پرسشهايي كه در انتظار نتايج تحقيقات مهليس است و هنوز بيپاسخ مانده است.
اللواء اين پرسشها را مطرح كرد: پيامي كه كنعان در تلاش براي رساندن آن به افكار عمومي لبنان و جهان از طريق گفت وگو با راديو "صداي لبنان" بود، چيست؟ سخناني كه چند ساعت پيش از خودكشي مطرح و از پيش آماده شده بود.
چرا كنعان در پايان سخنان خود گفت كه ممكن است اين آخرين سخنان وي باشد؟ آيا زمينهاي براي ابراز شك و ترديد در صداي كنعان آن گونه كه "ميشل عون" نمايندهي مجلس و رييس پيشين ارتش لبنان مطرح كرد، وجود دارد؟ رخداد مرگ كنعان كه ديروز چهارشنبه در دمشق اتفاق افتاد چه ارتباطي با پيامدهاي ترور رفيق حريري دارد؟
اين روزنامه افزود: با خودكشي كنعان مردم سوريه و لبنان حيرت زده شدند و مقامهاي دو كشور تفسيري درباره ي اين حادثه ارايه نكردند و اين، براي محافل سياسي و رسانهاي جاي درنگ، تامل و اظهار نظر دارد.
روزنامهي "الديار" نوشت: گلولهاي كه وزير كشور سوريه در دهان خود شليك كرد بمثابهي انفجار بمب بزرگي در فضاي لبنان و سوريه است و پرسشهاي مهمي را ايجاد كرد كه پاسخ دادن به آنها در زمان كوتاه دشوار است و شايد روزهاي آينده برخي جوانب اين مساله روشن شود.
روزنامهي "السفير" نوشت: سوريه تا كنون به جز يك مورد خودكشي سياسي به خود نديده است و آن هم خودكشي "محمود الزغبي" نخست وزير پيشين اين كشور بود كه در سال ۲۰۰۰ميلادي اتفاق افتاد.
اين روزنامه تاكيد كرد: خودكشي كنعان مشابه خودكشي الزغبي نيست و اين مساله سرآغاز داستانهايي است كه از لبنان آغاز ميشود و حتي در سوريه پايان نمييابد.
"صقر ابوفخر" در روزنامهي السفير نوشت: اعلان رسمي دمشق درباره ي مرگ كنعان با توجه به نقش سياسي و امنيتي وي در دوران حضور سوريه در لبنان شوك بزرگي به افكار عمومي مردم اين كشور وارد كرد و براي آنان غير منتظره بود.
جسد وزير كشور سوريه ديروز چهارشنبه در دفتر كارش در حالي كه گلولهيي به دهانش شليك شده بود، پيدا شد.
خبرگزاري رسمي سوريه "سانا" علت مرگ غازي كنعان را خودكشي اعلام كرده است.