مخالفان سیاسی در صف جایزه صلح نوبل، رادیو فردا

با نزدیک شدن به زمان اعلام نام برنده جایزه صلح نوبل ۲۰۰۸، کارشناسان و شرط بندها از مخالفان سیاسی در کشورهایی چون چین و روسیه، به عنوان نفرات اول در صف نامزدهای معتبرترین جایزه بین المللی دنیا نام می برند.

در شصتمین سالگرد اعلام بیانیه جهانی حقوق بشر، برنده نوبل صلح امسال، چهار روز دیگر، در ۱۰اکتبر از میان ۱۹۷نامزد در اسلو، پایتخت نروژ، معرفی خواهد شد.

هر سال دانشگاهی ها و کارشناسان و شرط بندها در مورد برنده این جایزه يک ميليون و ۴۰۰ هزار دلاری گمانه زنی می کنند. اما حدس و گمان های آنها غالبا بسیار دور از واقعیت است، چرا که کمیته پنج نفره نوبل در نروژ نام نامزدها را فاش نمی کند.

استاین تونه سون، مدیر موسسه بین المللی تحقیقات صلح در اسلو، می گوید: «به نظر من بیش از همه احتمال دارد یک مخالف سیاسی از کشور چین برنده جایزه امسال باشد. و فکر می کنم بیش از همه گائو ژی شنگ یا هو جیا که هر دو در زندان هستند.»

گائو وکیل مدافع شهروندان چینی از جمله چند تن از اعضای جنبش مذهبی فالون گنگ بوده است. و هو یک فعال سیاسی جوان در زمینه های دموکراسی و محیط زیست و ایدز است.

اما تونه سون به «رویترز» می گوید که امسال هیچ نامزد بزرگی که همه بر سر او متفق القول باشند وجود ندارد.

از دیگر افراد و سازمان هایی که از نظر کارشناسان شانس زیادی برای بردن جایزه صلح نوبل دارند مورگان تسوانگیرای، نخست وزیر جدید زیمبابوه، و ائتلاف مهمات خوشه ای است که برای ممنوع کردن بمب های خوشه ای تلاش می کند.

تونه سون می گوید: «سال ۲۰۰۸شصتمین سالگرد بیانیه جهانی حقوق بشر است، و بنابراین فکر می کنم جایزه امسال هم به یک فعال حقوق بشر تعلق بگیرد.»

آخرین فردی که برای فعالیت های حقوق بشری خود جایزه صلح نوبل را دریافت کرد شیرین عبادی از ایران در سال ۲۰۰۳بود.

کمیته صلح نوبل گاه سالگردهای تاریخی را مد نظر قرار می دهد و بر اساس آنها برندگان خود را انتخاب می کند. در هر ده سالی که از انفجار بمب های اتمی در هیروشیما و ناکازاکی ژاپن در سال ۱۹۴۵گذشته است این جایزه به افراد فعال در زمینه خلع سلاح هسته ای یا منع افزایش این تسلیحات تعلق گرفته است.

از جمله این جایزه در سال ۱۹۸۵به سازمان بین المللی فیزیکدانان برای ممانعت از جنگ اتمی و در سال ۲۰۰۵مشترکا به آژانس بین المللی انرژی اتمی و محمد البرادعی، مدیر آن، داده شد.

تنها جایزه صلح نوبل که مستقیما به سالگرد اعلام بیانیه حقوق بشر در سازمان ملل در سال ۱۹۴۸مربوط می شود جایزه ای بود که در سال ۱۹۶۸به رنه کاسَن فرانسوی اعطا شد.

کاسن مدیر دادگاه حقوق بشر اروپا و یکی از معماران این بیانیه بود.

نوبل صلح سال ۲۰۰۷مشترکا به ال گور، معاون ریاست جمهوری آمریکا در زمان بیل کلینتون، و دفتر «تغییرات آب و هوا» در سازمان ملل با تاکید بر حفظ محیط زیست به عنوان یکی از راه های رسیدن به صلح جهانی اعطا شد.