زمانه ـ عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ایران گفته است چه اشکالی دارد وقتی که فردی در فقر به سر میبرد و با دریافت ۲۰ تا ۳۰میلیون زندگیاش متحول میشود، کلیهاش را بفروشد؟
خرید و فروش کلیه به دلیل نیاز مالی فروشندگان سالهاست که در ایران رواج دارد و اعلامیههای فروش کلیه بهخصوص در اطراف بیمارستانها به وفور دیده میشود.
سایت شفاآنلاین با انتشار گفتوگویی با حسینعلی شهریاری، نماینده زاهدان و از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، از قول او نوشته است که عدهای از ممنوع شدن پیوند کلیه از زنده به زنده سود میبرند و سود آنها نیز در خرید و وارد کردن دستگاههای دیالیز و تجهیزات گرانقیمت مربوطه است.
او با این استدلال گفته است که به فکر مردم باشید نه منافع برخیها: «به نظر میآید عواملی هستند که میخواهند پیوند کلیه را از افراد داوطلب ممنوع کنند. ضمن اینکه در این فرآیند همیشه هم خرید و فروش صورت نمیگیرد بلکه در خیلی از موارد اهدای عضو صورت میگیرد، ولی عدهای دوست دارند که پیوند زنده به زنده را متوقف کنند چون در این کار منفعت دارند و دستگاه و تجهیزات دیالیز را خریداری و وارد میکنند.»
آقای شهریاری که با عنوان «دکتر» معرفی شده است، در واکنش به اظهارنظرها درباره تبعات خرید و فروش کلیه گفته است با توجه به اینکه دولت و دستاندرکاران توانستهاند نوبت را در پیوند کلیه تقریباً از بین ببرند و تمام افرادی که نیاز به پیوند کلیه دارند به موقع پیوند میشوند، پس نمیتوان برخی انتقادهای مطرح شده را بیدلیل دانست: «از دوستان خواهش میکنم قبل از اینکه به فکر منافع گروه خاصی برای خریدن دستگاههای دیالیز باشند، به فکر مردم و بیماران باشند و فضاسازی نکنند.»
این نماینده مجلس جلوگیری از پیوند کلیه از فرد زنده به زنده با وجود رضایت فرد دهنده را زمینهساز بروز عوارض جبرانناپذیر دانسته و گفته است: «زمانی که ما در مورد اقتصاد مقاومتی صحبت میکنیم بهترین کار همان پیوند کلیه است چرا که هزینهها نیز کاهش مییابد چون دیالیز هزینههای بسیار بالایی دارد و تعداد زیادی دستگاه باید خریداری شود.»
پیوند کلیه پس از چندین سال ممکن است گیرنده کلیه را با مشکلاتی مواجه کند و به عبارتی که در میان عموم مردم استفاده میشود، بدن بیمار کلیه را پس بزند. با وجود این حسینعلی شهریاری گفته است که پیوند، عوارض و مشکلات خاصی ندارد و انسانهای زیادی هم با یک کلیه زندگی میکنند: «از آن طرف هم عده زیادی نیازمند کلیه هستند که اگر کلیه به آنها نرسد دچار عوارض میشوند و جان خود را از دست میدهند.»
دولت ایران به کسانی که کلیه خود را اهدا میکنند، «هدیه ایثار» میدهد.
شهریاری در پاسخ به اینکه خرید و فروش کلیه در ایران از نظر اغلب کشورها غیراخلاقی و غیرانسانی است، گفته است که چهطور آنها انسانها و کودکان را میکشند و این غیراخلاقی نیست: «{اینکه آنها زنان و پیرمردان و پیرزنان را بمباران میکنند غیر انسانی نیست؟ این مخالفتها تنها منافع مالی گروهی را در بر میگیرد که به دنبال خرید دستگاههای دیالیز هستند.»
سایت تابناک اما در واکنش به صحبتهای این نماینده مجلس یادداشتی منتشر کرده و صحبتهای او را اظهارنظری عجیب خوانده است.
در این یادداشت به این موضوع اشاره شده که افرادی هم هستند که با گرم شدن بازار خرید و فروش کلیه به منافع مالی میرسند: «افرادی که در این فرایند نقش رابط میان فروشنده و بیمار نیازمند را ایفا میکنند و با انجام عمل دلالی منافع قابل توجهی به دست میآورند.»
از نظر نویسنده این یادداشت، نکته مهم و نگران کننده در صحبتهای حسینعلی شهریاری، پرسشیست که به شکل انکاری مطرح شده است:
«شهریاری پرسیده است: چه اشکالی دارد وقتی که فرد در فقر به سر می برد و با دریافت ۲۰ الی ۳۰ میلیون زندگی اش متحول می شود این کار را انجام دهد؟ این سوال جدا از اینکه از سوی چه کسی مطرح شده باشد، اعتراف دردناکیست که اثبات میکند در کشور ما عدهای برای فرار از فقر و فشار اقتصادی ناگزیرند به فروش اعضای بدن خود روی بیاورند. دردناکتر اینکه مقامی مثل نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی بدون در نظر گرفتن خسارتهای اجتماعی و اقتصادی این نوع تنفروشی، آن را بیاشکال میخواند و با تمسک بر اجتهاد شرعی مراجع تقلید، سعی بر بیاشکال نشان دادن این آسیب اجتماعی دارد.»
این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس توجه نداشته است که فروش کلیه، آن هم از سوی افرادی که با مشکل اقتصادی روبهرو هستند، نه تنها نمیتواند تحولی در زندگی آنها ایجاد کند، بلکه به دلیل محدودیتهای اقتصادی و اجتماعی، در آینده برایشان مشکلات عدیدهای را ایجاد خواهد کرد. فردی که با یک کلیه زندگی میکند، طبیعتاً در ادامه زندگی خود باید بیشتر مراقب سلامتیاش باشد و از بسیاری فعالیتهای سنگین اجتماعی بپرهیزد.
تابناک اما نوشته است، تلختر آنجاست که میبینیم ایشان {شهریاری} به جای تلاش برای ترویج فرهنگ ایثار و اهدای عضو، بر بیاشکال خواندن فروش کلیه (با وجود خسارتهای اجتماعی و اقتصادی آن)، اصرار میورزد و به نوعی نیازمندان را به این کار ترغیب میکند، در حالی که انتظار میرود درصدد ارائه راهی برای حل مشکل اقتصادی افراد نیازمند برآید و به دنبال راهی برای مقابله با آن دسته از افراد سودجو و منفعتطلب باشد که به بیماران دیالیزی به چشم منفعت مینگرند.