دویچه وله - مقامات هلند به وزیر خانواده ترکیه اجازه ندادند وارد کنسولگری این کشور در روتردام شود. تجمع هواداران دولت ترکیه در روتردام با دخالت پلیس بر هم زده شد. نخستوزیر ترکیه هلند را به "اقدامات شدید متقابل" تهدید کرد.
تجمع حدود هزار نفر از هواداران اردوغان مقابل کنسولگری ترکیه در روتردام از روز شنبه ۱۱ مارس (۲۱ اسفند) به صورت مسالمتآمیز ساعتها ادامه داشت اما در نخستین ساعات روز یکشنبه پلیس هلند سوار بر اسب و با سگ به میان تظاهرکنندگان رفت و با ماشینهای آبپاش آنها را متفرق کرد.
پس از این اقدام پلیس تظاهرکنندگان به طرف نیروهای پلیس سنگ پرتاب کردند و صدها خودرو در خیابانی که کنسولگری ترکیه در آن قرار دارد با زدن بوق ممتد و به صدا درآوردن موتورهایشان به پلیس اعتراض کردند.
این تجمع پس از آن صورت گرفت که دولت هلند از فرود هواپیمای وزیر خارجه ترکیه در هلند جلوگیری کرد. مولود چاوش اوغلو قرار بود در کنسولگری ترکیه در روتردام به نفع رفراندوم تغییر قانون اساسی ترکیه سخنرانی کند.
ساعتی پس از ممنوعیت ورود وزیر خارجه ترکیه به هلند، فاطمه سایان کایا، وزیر خانواده ترکیه با خودرو از آلمان به هلند رفت تا در جمع هواداران اردوغان به نفع رفراندوم تغییر قانون اساسی سخنرانی کند اما پلیس هلند خودروی او را قبل از رسیدن به کنسولگری ترکیه در روتردام متوقف کرد و پس از ساعتها بحث او را تا مرز آلمان اسکورت کرده و بازگرداند.
فاطمه کایا در گفتوگویی با تلویزیون NOS هلند گفته پلیس روتردام ساعتها او را نگه داشته و حتی آب هم به او ندادهاند در حالی که به آنها گفته بوده که در اولین فرصت ممکن به آلمان باز میگردد. رسانههای ترکیه ادعا میکنند که پلیس هلند محافظان خانم سایان کایا را کتک زده است.
بینالی یلدیریم نخستوزیر ترکیه پس از آنکه پلیس هلند مانع ورود وزیر خانواده ترکیه به کنسولگری این کشور شد، هلند را به "اقدامات شدید متقابل" تهدید کرد. او در بیانیهایکه صبح روز یکشنبه منتشر شد گفته است: «کسانی که دوستان ما در اروپا نامیده میشوند و در هر فرصتی از دموکراسی، آزادی بیان و حقوق بشر حرف میزنند در این مسئله یک بار دیگر شکست خوردند.»
به گفته نخستوزیر ترکیه، این گونه اقدامات به این کشور کمک میکند تا بیش از پیش "دوستان واقعی" خود را بشناسد. یلدیریم در عین حال از اتباع ترکیه در هلند و آلمان خواست تا خونسردی خود را حفظ کنند.
انتخابات در هلند و رفراندوم در ترکیه
روز چهارشنبه ۱۵ مارس (۲۵ اسفند) انتخابات پارلمانی در هلند برگزار میشود و دولت هلند به همین دلیل اعلام کرده بود که اجازه نمیدهد در آستانه انتخابات در این کشور وزیر خارجه ترکیه برای تبلیغ رفراندوم به هلند بیاید. رفراندوم تغییر قانون اساسی در ترکیه ۱۶ آوریل برگزار میشود.
بعد از این اقدام هلند، اردوغان دولت هلند را "فاشیست" خواند و گفت: «کسانی که خودشان زمانی تحت تسلط نازیها بودهاند حالا تبدیل به بقایای نازیها شدهاند.»
نخستوزیر هلند، مارک روت، سخنان اردوغان را "احمقانه" خوانده است. او گفته: «من میتوانم بفهمم که آنها عصبانی باشند اما این سخنان دیگر خارج از خط است." نخستوزیر هلند تاکید کرده که تصمیم این کشور برای لغو سخنرانیهای دو مقام ترکیه تصمیم درستی بوده است.
پیش از هلند، آلمان نیز سخنرانی چند وزیر ترکیه و برگزاری کمپین تبلیغاتی برای رفراندوم ۱۶ آوریل ترکیه را ممنوع کرده بود. اردوغان نیز دولت آلمان را "بقایای نازیها و فاشیست" نامیده بود. رئیسجمهوری ترکیه پس از ممنوعیت ورود چاوش اوغلو به هلند، این کشور را تهدید کرد که در اقدامی متقابل مانع ورود مقامات هلند به ترکیه خواهد شد.
دولت هلند اقدام وزیر خانواده ترکیه در سفر زمینی به هلند برای انجام سخنرانی در روتردام را "غیر مسئولانه" دانست و به ترکیه تاکید کرد که نمیتواند نظم عمومی و امنیت هلند را با این کار به خطر بیندازد.
دولت هلند در یک بیانیه رسمی اعلام کرد: «در چنین شرایطی سخنرانی خانم کایا در هلند غیر مسئولانه است و از طریق تماسهای مکرر با مقامات ترکیه به آنها اطلاع داده شد که وزیر خانواده نمیتواند به هلند بیاید اما با این وجود او تصمیم به آمدن گرفت.»
در ادامه این بیانیه آمده است: «تلاش برای یافتن یک راه حل معقول غیرممکن شده و حملات لفظی مقامات ترکیه قابل قبول نیست.»
اقدام متقابل ترکیه
سفارت هلند در آنکارا و کنسولگری این کشور در استانبول از سوی پلیس ترکیه محاصره شدهاند. وزرات خارجه ترکیه نیز اعلام کرده که به سفیر هلند که هماکنون در تعطیلات است برای مدتی اجازه بازگشت به ترکیه را نخواهد داد.
چاووش اوغلو ممنوعیت ورودش به هلند را "غیر قابل قبول" خوانده و گفته بود: «آیا وزیر خارجه ترکیه یک تروریست است؟»
حدود ۴۰۰ هزار نفر از اتباع ترکیه در هلند زندگی میکنند و آنکارا قصد دارد رأی این افراد را برای رفراندوم تغییر قانون اساسی به دست آورد.
در آلمان بیش از دو و نیم میلیون شهروند ترکتبار زندگی میکنند که از این تعداد بیش از یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر دارای حق رای هستند. این کشور بیشترین تعداد رأیدهنده ترک را پس از شهرهای استانبول، آنکارا و ازمیر دارد.
در میانه جنجالها بین ترکیه با هلند و آلمان، مولود چاوش اوغلو وزیر خارجه ترکیه قصد دارد روز یکشنبه ۱۲ مارس در شهر متز در شرق فرانسه به نفع رفراندوم تغییر قانون اساسی ترکیه سخنرانی کند.
یک مقام دولت فرانسه گفته این برنامه از سوی وزارت خارجه فرانسه تایید شده است.