رادیوفردا - بزرگترین قرار داد طراحی خودرو در ایران طی تاریخ صنعت خودرو سازی کشور بین ایران خودرو و ۱۰ شرکت از کشورهای مختلف از جمله، آلمان، ایتالیا، کره جنوبی و بلژیک به ارزش بیش از ۲۵۰ میلیون دلار امضا شد.
یکی از بزرگترین ضعفهای تاریخی صنعت خودرو ایران عدم توانایی طراحی و تولید کامل یک پلتـفرم است. پلتـفرم مجموعه قطعاتی هستند که معمولا از دید مشتریان مخفی است. این قطعات شامل موتور، گیربکس، اکسل، سیستم فرمان، فنر بندی و شاسی خودرو میشود. ایران در گذشته با کمک شرکتهای آلمانی تنها توانسته بود به بخشی از دانش طراحی موتور در پروژه موتور «ای اف هفت» دست پیدا کند اما حالا این شرکت با قرارداد ۱۰ جانبه با چندین شرکت بزرگ در اروپا قصد داد به دانش طراحی یک پلتـفرم کامل دست پیداکند. این در حالی است که تا کنون اصلی ترین محصولات شرکت ایران خودرو از پلتـفرم محصولات پژو استفاده میکنند.
بر اساس تفاهم نامه ۱۰ جانبه ای که بین گروه صنعتی ایران خودرو، معاونت علمی-فناوری ریاست جمهوری، دانشگاههای صنعتی شریف و امیرکبیر، شركت پینین فارینا ایتالیا، پانچ بلژیک، هیوندای پاورتک کره جنوبی و بنتلر و ماهله آلمان امضا شد، تمامی مراحل طراحی و تولید پلتفرم و محصول اختصاصی ایران خودرو توسط یک کار تیمی بین این شرکتها انجام خواهد شد.
به گزارش شرکت ایرانخودرو علاوه بر این تفاهم نامه، گروه صنعتی ایرانخودرو و شركت پینین فارینا ایتالیا قراردادی را به امضا رساندند كه براساس آن شركت ایتالیایی با همراهی شركتهای ذکر شده، پلتفرم و محصولات جدید ایران خودرو را طراحی و تولید میكند. سرمایه گذاری لازم برای اجرای قرارداد بیش از ده هزار میلیارد ریال برآورد می شود.
هاشم یکه زارع مدیر عامل ایران خودرو درباره این قرار داد گفته است « در کنار این همکاریها شرکت بوش و دیگر شرکتهای بزرگ و قطعه سازان ایرانی در طراحی پلتفرم مشارکت فعالانه ای دارند. اولین محصول پلتفرم در دو سال و نیم آینده وارد بازار خواهد شد که در این پلتفرم سبد محصولات از جمله تولید خودروهای هیبریدی و برقی وجود دارد.»
اجرای كامل این قرارداد به طراحی و تولید پلتفرم اختصاصی گروه صنعتی ایران خودرو منجر می شود كه محصولات متعدد در مدلهای مختلف سدان، هاچ بک، كراس آور و شاسی بلند، هیبرید و برقی روی آن به تولید خواهد رسید. ایران خودرو گفته است نخستین محصول این قرارداد در نیمه دوم سال ۹۸ وارد بازار ایران شود.
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان یكی از اركان اصلی این كنسرسیوم (همكاری مشترک) حضور دارد و با تشكیل و توسعه شركتهای دانش بنیان طراحی-مهندسی گامهایی را در زمینه تامین قطعات و مجموعههای موتور، گیربكس، اكسل، استایل، بدنه و برق و الكترونیک برخواهد داشت.
ضمن اینكه دانشگاه صنعتی شریف برای طراحی و توسعه خودروهای الكتریكی و دانشگاه صنعتی امیركبیر برای طراحی و توسعه خودروهای هیبریدی در این طرح مشاركت خواهند داشت.
پینین فارینا ایتالیا که یكی از بزرگترین شركتهای طراحی جهان به شمار می آید به عنوان لیدر این قرارداد طراحی و توسعه پلتفرم اختصاصی برای گروه صنعتی ایران خودرو را به عهده دارد.
شركت ماهله آلمان نیز در این قرارداد بخش طراحی و توسعه موتورهای جدید برای ایران خودرو را با مشارکت با مرکز تحقیقات موتور ایران بر عهده دارد. ماهله چهار موتور جدید برای نصب روی محصولات جدید ایران خودرو طراحی و تولید خواهد كرد. این موتورها در دو حجم ۱۲۰ سی سی و ۱۵۰۰ سی سی با سوخت بنزین و گاز خواهند بود.
قرار داد شرکت ایرانخودرو با شرکت آلمانی ۵۰۰ میلیارد تومانی است و شامل طراحی، توسعه، صنعتیسازی و تولید انبوه موتورمیشود. سهم ایرانخودرو در طراحی این محصول ۲۰ درصد و سهم طرف آلمانی ۸۰ درصد است. موتور اول۱۲۰۰ سی سی است و قرار است طی مدت۳۳ ماه از فاز طراحی به تولید برسد. بر اساس اعلام شرکت ایرانخودرو،موتورهایی که براساس این قرارداد طراحی و تولید خواهند شد، ۱۲۰ تا ۱۶۰ اسب بخارقدرت دارند و از نظر آلایندگی نیز دستکم استانداردهای یورو ۶ را خواهند داشت. مصرف سوخت اولین موتور که سه سیلندر است و ۱۲۰۰ سی سی حجم دارد حدود پنج لیتر در صد کیلومتر عنوان شده است. این موتور مجهز به توربو شارژ بوده و از تکنولوژی پیشرفته تزریق مستقیم سوخت بهره میگیرد. بنا به اعلام شرکت ایرانخودرو پس از طراحی موتور ۱۲۰۰ سی سی، سه موتور دیگر با حجم ۱۵۰۰ سی سی و با سوختهای مختلفی مانند گاز و بنزین طراحی خواهد شد.
در تفاهم نامه ده جانبه امضا شده، طراحی و توسعه اكسل جدید و مجموعههای مربوطه به عهده شركت بنتلر از كشور آلمان است.
شركتهای پانچ بلژیک و هیوندای پاورتک كره جنوبی نیز طراحی و توسعه گیربكسهای دستی و اتوماتیک برای محصولات آینده ایران خودرو را با مشارکت شرکتهای قطعهساز ایرانی انجام میدهند.
برخی تحلیلگران معتقدند اگر ایران میخواهد واقعا به صف اول خودروسازان در جهان وارد شود باید در کنار همکاری با شرکتهای بزرگ جهانی برای افزایش کیفیت و توان ساخت قطعات و تولید محصولات به روز در ایران، دانش طراحی ساخت قطعات اصلی خودرو را در همکاری با شرکتهای دانشبنیان بزرگ در جهان کسب کند تا بتواند نشانهای داخلی خود را هم سطح تکنولوژی روز توسعه دهد.
با چنین فرضی این قرار داد را میتوان یکی از حرکتهای روبهجلو در صنعت خودرو ایران دانست با این همه درباره زمان اجرای چنین قرار دادی اما و اگرهایی وجود دارد. شرکتهای خودرو ساز بزرگ جهان، معمولا طی مدت چهار سال یک پلتـفرم کامل را در همکاری با شبکه گسترده ای از قطعه سازان کارآمد که هر کدام در زمینه مراکز تحقیقاتی پیشگام هستند طراحی میکند اما چگونه ایران خودرو میتواند در یک قرار داد ده جانبه و با بدنه ضعیف قطعه سازان ایرانی از نظر تحقیقاتی، این پروژه را طی مدت کمتر از سه سال اجرایی کند؟ این در حالی است که در پروژه قبلی ایران خودرو توانسته بود طی هشت سال موتور« ای اف هفت» را با مشارکت شرکتهای آلمانی طراحی کرده و بسازد.