مزدوران نرم در راستای تلقین پذیرترکردن مخاطب ها، تاثیرگذاری وجهت دادنِ افکار و رفتار آنان درنحوه تصمیمگیری ها و انتخاب کردن ها، فرایند ارزش گذاری ها، هویت بافی ها و حافظه سازی ها و ایجاد الگوهای فکری و رفتاری مورد نظر قدرت های مستبد سیاسی و دینی گام برمی دارند.
*****
همه شاگرد و او مدرسشان
همه مزدور و او مهندسشان
سنائی
قدرت های مستبدِ سیاسی و دینی درجنگ های گونه گون، به ویژه جنگِ سخت و نرم با دگراندیشان وروشنفکران و مخالفان، ازگروه های اجتماعی متعدد و مختلف به عنوان مزدوراستفاده کرده اند.
مزدوران نقش مهمی درحیات و تداوم حکومت های استبدادی درجهان داشته اند. ازافلاطون و ارسطو تا ماکیاولی وهگل درباب نقش مزدوران درحکومت مداری مستبدان ووابستگی قدرت ها به مزدوران وطنی و بیگانه، گفته و نوشته اند. ماکیاولی در"شهریار" به شهریارگوشزد می کند که :" مزدوران کمکی بیهوده و خطرناکند و اگر کسی کاردفاع ازکشورش را به مزدوران سپارد هرگزایمن و آسوده خاطر نتواند بود، چرا که آنان از هم گسیخته و قدرت طلب ، بی بندو باروپیمان شکنند، با دوستان دلیرند و دربرابردشمنان زبون ...". اما علیرغم پندها و توصیه ها مزدوران هنوز حیات و حضور دارند و دروابستگی وپیوند به قدرت های سیاسی و مذهبی و اقتصادی مورد استفاده قرارمی گیرند.
تاریخ میهنمان نیز شاهد حضور و استفاده ازمزدوران به اشکال مختلف بوده است، و اهل فکر و قلم در باب مزدوری و مزدور بسیار گفته و نوشته اند. اگرنخواهیم راه دور برویم ازمشروطه به این سو، قدرت های مستبد درکنار نیروهای نظامی و شبه نظامی و امنیتی و ارگان های مشابه، " لوطی های بدکردار" و "جاهل ها و لات ها" و" شبه روشنفکران سیاسی و فرهنگی و هنرمندان و قلم زنانِ اجاره ای" را نیز درراستای پیشبرد دیدگاه ها و دستیابی شان به خواست هاو هدف های شان مورد استعمالِ قرارداده اند. پاره هائی از این گروه های اجتماعی درچارچوب زیر"گروه های مزدوری" تعریف بردارند و عمل کرده اند.
مزدور به فرد و مزدوران به گروه و جمعی اتلاق شده است که: " در قبال دریافت پول و کمکها و امکان های مادی دست به عملی که از آنها خواسته میشود، میزنند". مدرس و مهندس مزدوری پول و منافع شخصی ست . مزدوران دو دسته شده اند: مزدوران سخت و مزدوران نرم. مزدوران فقط درعرصه های نظامی و امنیتی و درگیری های فیزیکی عمل نکرده اند، گسترش و نقش رسانه ها جایگاه و اهمیتِ "مزدوریِ نرم" را درمبارزۀ مستبدین وقدرت های استبدادی علیه دگراندیشی وروشنفکری ومخالفت به سطح توانائی وتاثیرگذاری" مزدوری سخت" رسانده است.
برای تعریف و شناخت عملکرد " مزدوری سخت " کافی ست در حکومت اسلامی به رفتار گروه هائی از شبه نطامیان و نظامیان، ماموران امنیتی و اطلاعاتی و قضائی، گروه های فشار و کشتار، جوخههای ربایش و کشتار، نیروهای لباس شخصی و عوامل کشتار دگراندیشان سیاسی وعقیدتی، روشنفکران ومخالفان توجه و دقت شود، مزدوران یا قاتلان اجاره ایی که به عنوان آمر وعامل خدمت ها به حکومت اسلامی کرده اند. ازاین دست مزدوران در ضرب و شتم و ایجاد ارعاب و وحشت تا ترور و قتل و کشتار استفاده شده است. مزدوران به طورمعمول ازمیان افراد ماجراجو و کسانی که روان سرکوب شدۀ آنها با درگیری های فیزیکی و اعمال خشونت و قساوت التیام و آرام میگیرد و حس قدرت طلبی شان را ارضاء می کند، برگزیده میشوند.
درطولِ تاریخ مان سلاطین و روحانیون، از هخامنشیان تا حکومت اسلامی، از مزدوران سخت، محلی (بومی) یا غیرمحلی، به کرات استفاده کردهاند. درانقلاب مشروطه علاوه برنیروهای شبه نظامی و نظامیِ مزدوری، از" لوطی های بدکردار" و درکودتای 28 مرداد سال1332 ازنقش مزدوران داخلی در پیروزی کودتا گفته شده است، مزدورانی که برخی از آنان از میان لوطی ها و جاهلها ولاتها بودند. (همهی لوطی ها و جاهلها و لاتهای شرکت کننده علیه انقلاب مشروطه و یا کودتای 28 مرداد، شورش 15 خرداد سال 1342 و انقلاب بهمن 1357 مزدور نبودند و فقط به خاطر کسب پول و منافع مادی به کارهائی که از آنها خواسته شد، دست نزدند. در فرهنگ جاهلیسم علائق و گرایشهای میهنی، دینی وعاطفی عمل کرده و میکند. بسیاری از آنها به نیروی اعمال سلطه و در خدمت حکومتها و قدرتهای سیاسی و دینی بَدَل نشدند، اینان بر مبنای اعتقادهای مذهبی و ناسیونالیستی، پای بندی به پارهای سنتهای موجود درجامعه، علاقه به دربار و شخص شاه یا خمینی، وطن و ملیت، و وابستگیهای دیگر به نظام سیاسی یا دینی، به فعالیتهای اجتماعی و سیاسی روی آوردهاند. بنابراین این گروه را یک دست نمی توان مزدور دانست، همچنان که لوطی ها را به نیک کردار و بدکردار و...تقسیم کرده اند).
"مزدوران نرم" اما عرصه فعالیت و کارشان متفاوت است. عرصه سخن و قلم، منبروروضه و مداحی، روزنامه و کتاب و رادیو و تلویزیون ودیگر شبکه های اجتماعی و رسانه ای جولانگه این دست مزدوران بوده و هست. مزدوران عرصه "مزدوریِ نرم" درحکومت اسلامی، به ویزه شاغلان درخارج از کشور، که اکثرآنان مزدورانی به ظاهر خشونت گریز و مخالف منازعه فیزیکی و زور و اجبارمی نمایند، بیشترازمیان شبه روشنفکران و اهل قلم، به ویژه اربابان روزنامه ای و رادیو و تلویزیونی و اینترنتی و سایر شبکه های اجتماعی دستچین شده اند. این مجموعه درلباس و شمایل " نخبگان سیاسی و فرهنگی"، " ژورنالیست و برنامه سازرادیو و تلویزیون" ، " تحلیل گرمسائل سیاسی" در واقع " خبرنگاران مزدور" و " نویسندگان مزدور( هَک رایتر)" ، " تحلیل گران سیاسی مزدور" ...هستند که با ابزارهای فرهنگی و هنری، اجتماعی و سیاسی کار تبلیغ و ترویج همراه با افکارعمومی سازی، پذیرش و توجیه و تحکیم استبداد دینی و تحقق خواست واراده حکومت اسلامی را برنامه ریزی، مهندسی و مدیریت می کنند.
هدف" مزدوران نرم" در جنگی نرم و روانی درراستای تلقین پذیرترکردن مخاطب ها و تاثیرگذاری برافکار و رفتار آنان درنحوه انتخاب کردن ها و تصمیمگیری ها، فرایند ارزش گذاری ها، هویت و حافظه سازی ها، شایعه سازی و خبرسازی های دروغین و هدفمند، جهت دادنِ افکارعمومی و ایجاد الگوهای فکری و رفتاری مورد نظراربابان شان، که قدرت های مستبدِ ریز ودرشت هستند، قرار دارد.
مزدوران نرم، همچون مزدوران سخت، افراد و یا نیروهای داوطلبی هستند که دستیابی به پول و قدرت وموفقیت و شهرت و پیروزیِ آسان، انگیزه ها و محرکهای اصلی برای آنان است. اینان نیز، بسانِ مزدوران سخت، تهی ازهرگونه حس انسانی و نوع دوستی وشفقت، درخدمت قدرتهای سیاسی و دینی ( مذهبی) به ویژه جباران و ستمگران بودهاند. مزدوران نرم علاوه برپول و امکان های مادی، آلوده و مبتلا به روش و منشِ مزدور صفتانه، با کسب شهرت رسانه ای روانِ خود شیفته و محرومیت های عاظفی، ناکامی وبی اعتمادی شان را تسکین می بخشند." ایگو"ی ضعیف و محرومیت های دوران کودکی و نوجوانی و ماجراجوئی نیز برخی ازعوامل کشیده شدن شبه روشنفکران سیاسی و فرهنگی و هنری، به ویژه پاره هائی از اهل قلم و بیان به "مزدوریِ نرم" هستند. مزدوران نرم همچون مزدوران سخت چشم به دست " سرور" و قدرت دارند، حکومت اسلامی نمونه است. شاید چیزی کف دست شان نگذاشته باشد اما حس مزدورصفتی را ارضاء کرده است. تجربۀ " مزدوران نرم"ِ وطنی نشان داده است نوعِ و شکل نظام استبدادی برای این جماعت مهم نبوده و نیست، و فرقی هم برایشان نکرده و نمی کند که "سرور" و مراد مُکلا باشد یا دستاربند، تاج برسرداشته باشد یاعمامه.
چند واژه و اصطلاح:
Mercenary & Freelance
امروزه برای معادل مزدوری واژه های فوق بکاربرده می شوند که البته تفاوت هائی دارند.اصطلاح " فری لنس" به عنوان معادل مزدوری را بیشتر اصطلاحی رایج در قرن هجدهم می دانند که نخستین بار نویسنده و شاعرمشهوراسکاتلندی، " سروالتراسکات" ( 1771-1832) در رمان " آیوانهو" به کار برد.
Hack Writer
معادل نویسنده مزدوریا اجیربکاربرده شده است.
Fake news/ Hoax
خبرهای دروغ ، اطلاعات نادرست ،" ضد اطلاعات"