اعتماد ـ «شما نمی‌توانید رای خود را از ۲۴ میلیون نفر بگیرید و حرف آن ۱۶ میلیون نفر را عمل کنید». این را عبدالله نوری خطاب به حسن روحانی گفته است. درست در روزهایی که اخبار منتشر شده از کابینه احتمالی دوازدهم از نگاه عموم اصلاح‌طلبان نگران‌کننده است». نگرانی‌ای که شاید درست یا نادرست بودن آن شش روز دیگر و زمانی که حسن روحانی لیست وزرای پیشنهادی‌اش را به مجلس می‌برد روشن شود اما اصلاح‌طلبان و پایگاه رای او نگران هستند.
عبدالله نوری تاکید دارد که این نگرانی از جنس سهم‌خواهی نیست و می‌گوید که «اصلاح‌طلبان نسبت به انحراف و فاصله گرفتن دولت از خواست و نظر اکثریت مردم حساس هستند و پیگیری وعده‌های داده شده را وظیفه خود می‌دانند.» او اما برای اصلاح‌طلبان یک توصیه مهم دارد، می‌گوید: «اصلاح‌طلبان نباید با ایشان رودربایستی داشته باشند. باید صریح و منطقی و البته محترمانه سخن بگویند و هر نکته‌ای را که لازم باشد، در راستای مصالح کشور و خود ایشان بیان کنند.» او اما در شرایطی که خیلی‌ها از محدودیت‌های روحانی برای تشکیل کابینه، انتخاب زنان یا استفاده از اهل سنت سخن می‌گویند خطاب به روحانی هشدار می‌دهد که: «بلافاصله به این بیندیشید که جامعه و بدنه اجتماعی که پشتیبانان واقعی شما در شرایط حساس به ویژه در انتخابات بوده‌اند هم، درحال نگاه کردن به شما و عملکردتان هستند.» توصیه‌ها، هشدار‌ها و اتمام‌حجت‌های عبدالله نوری در دیدار با اعضای شورای مرکزی و شورای عمومی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی مطرح شده بود. دیداری با محوریت کابینه و ابراز نگرانی عبدالله نوری از وضعیت محصوران.
وزیر بهداشت هم از وضعیت محصوران نگران است
اظهارات ابتدایی عبدالله نوری در این مراسم اشاره به وضعیت محصوران بوده است. او در این اظهارات ضمن انتقاد از ادامه وضعیت حصر، این موضوع را به زیان کشور و نظام دانست و در پاسخ به سوالات دانشجویان درباره آخرین اخبار از وضعیت محصورین، گفت: «بنده در روزهای گذشته با سرکار خانم کوکب موسوی تماس تلفنی داشتم. ایشان از وضعیت آقای موسوی بسیار نگران بود. وی می‌گفت به جز ملاقات روزهای سه‌شنبه، هیچ تماس دیگری نداریم و از وضعیت ایشان بی‌اطلاع هستیم. این در حالی است که وقتی من در زندان بودم، زندانیان، روزانه چند دقیقه اجازه تماس تلفنی با منزل را داشتند.» عبدالله‌نوری همچنین با بیان اینکه «در تماس تلفنی با همسر آقای کروبی، ایشان از نتیجه عمل اخیر آقای کروبی ابراز رضایت کردند، ولی نسبت به لزوم مراقبت‌های ویژه از ایشان تاکید داشت»، گفت: «من اخیرا با آقای دکتر هاشمی، وزیر محترم بهداشت هم در خصوص وضعیت سلامتی عزیزان در حصر صحبت کردم و ایشان هم نسبت به وضع سلامتی آنها با توجه به سن آقایان موسوی و کروبی و خانم رهنورد و نیز شرایطی که در آن قرار دارند، اظهار نگرانی می‌کرد.»
دلسوزان و نجیبان با محدودیت مواجه شده‌اند
عبدالله نوری در ادامه با بیان اینکه «برخی افراد بعد از چندین روز زندان رفتن، آنگونه حق به جانب برخورد می‌کنند و آزاد هستند -البته از زندانی شدن افراد خوشنود نمی‌شویم- ولی کسانی که قبل و بعد از انقلاب برای این نظام و کشور فداکاری کرده‌اند و دلسوز و نجیب هستند، اینگونه با محدودیت مواجه شده اند» گفت: «برای من روشن نیست از حصر این عزیزان چه نفعی عاید کسی می‌شود؟ از سال ۸۸ تا امروز، از تریبون‌های گوناگون در جهت تخریب این شخصیت‌ها از هیچ کوششی فروگذار نشد اما بازهم در انتخابات امسال، مردم فریاد زدند که از علاقه آنها نسبت به شخصیت‌های محبوب‌شان، با هیچ ترفندی کاسته نمی‌شود، ولی متاسفانه گویا قرار نیست این صدا شنیده شود». او در ادامه افزود «در شرایط کنونی تنها راه مقابله با تهدید‌های روزافزونی که از سوی امریکا و اسراییل و دیگر متحدان منطقه‌ای آنها متوجه جمهوری اسلامی است، افزایش سطح مشروعیت نظام از راه همراهی با خواست اکثریت است و در این راستا رفع حصر از این بزرگواران در اولویت قرار دارد.»
متناسب با امکانات مطالبه کنیم
مطالبات دانشجویان از حسن روحانی موضوع دیگری بود که مورد اشاره عبدالله نوری قرار گرفت و او در این مورد توصیه‌هایی به دانشجویان داشت. او گفت: «بهتر است مطالبات خود و مردم را متناسب با امکانات موجود طرح کنیم تا موجب یأس و سرخوردگی نشود.» عبدالله نوری با بیان اینکه «هنوز دو ماه از انتخابات نگذشته و به زمان تنفیذ و تحلیف نرسیده‌ایم شاهد فشارهای همه‌جانبه‌ای پیرامون برجام و قراردادهای خارجی هستیم»، در ادامه هشدار مهم‌تری هم داشت و افزود: «باید بپذیریم که جریان مقابل که در انتخابات موفقیت به دست نیاورد در ساختار حکومت از امکانات و قدرت بالایی برخوردار است.»
روحانی اهل سنت را نادیده نگیرد
این روزها مطالبات از حسن روحانی یک محل مشخص دارد و آن کابینه‌ای است که رییس‌جمهور روز شنبه به مجلس معرفی می‌کند. عبدالله نوری هم در این مورد و در مورد بحث حضور زنان و اهل سنت و محدودیت‌های احتمالی در این مورد توصیه‌هایی به حسن روحانی کرد. عبدالله نوری در ادامه و در پاسخ به مطالبات مطرح شده برای پررنگ شدن نقش زنان و اقوام و مذاهب در کابینه خطاب به دانشجویان گفت: «شما می‌دانید که در هیات رییسه مجلس سال گذشته یک نفر از اهل تسنن حضور داشت که امسال او هم حذف شد و به زنان هم برای هیات رییسه رای ندادند.
لیکن من معتقدم وقتی اهل سنت یکپارچه به آقای روحانی رای داده‌اند، ایشان نباید به خاطر حرف فلان فرد یا جریانی که احتمالا به ایشان رای هم نداده است، اهل سنت را نادیده بگیرد. این موضوع درباره زنان هم صدق می‌کند که اکثریت آنها با حضور چشمگیر خود در عرصه انتخابات با امید و آینده‌نگری به آقای روحانی رای داده‌اند، نباید این نیروی موثر و هوشیار نادیده گرفته شود. البته، جریان اصلاحات مشکلات بر سر راه آقای روحانی را هم باید بداند که می‌داند.»
اخبار کابینه نگران‌کننده است
عبدالله نوری در ادامه تصریح کرد: «با وجود همه محدودیت‌ها، ما نمی‌توانیم تحقق صددرصدی مطالبات ایام انتخابات را از دولت آقای روحانی انتظار داشته باشیم، اما امیدواریم که دولت در راستای تحقق وعده‌هایش همه توان خود را به کار برد.» او در ادامه تاکید کرد: «اخباری که از قابلیت و توانمندی بخشی از ترکیب کابینه پیشنهادی به گوش می‌رسد چنانچه صحت داشته باشد نگران‌کننده است. البته برای اصلاح‌طلبان مطالبات و عملکرد مهم است و نه گفتار درمانی و نه حضور در کابینه و هیچ درخواستی هم جز اجرای برنامه‌های وعده داده شده توسط آقای روحانی درایام انتخابات ندارند.
موافقت یا مخالفت اصلاح طلبان نسبت به حضور برخی افراد در کابینه هم از موضع تحقق یافتن وعده‌های رییس‌جمهور است. آنان نسبت به انحراف و فاصله گرفتن دولت از خواست و نظر اکثریت مردم حساس هستند و پیگیری وعده‌های داده شده را وظیفه خود می‌دانند. جمله خود ایشان را تکرار می‌کنم که شما نمی‌توانید رای خود را از ۲۴ میلیون نفر بگیرید و حرف آن ۱۶ میلیون نفر را عمل کنید، البته حقوق آنها باید محفوظ باشد. فاصله گرفتن از وعده‌های انتخاباتی قطعا پیام امیدبخشی نسبت به ۲۴میلیون رای‌دهنده نخواهد داشت.»
نگرانی اصلاح‌طلبان به بایگانی سپردن شعارهای روحانی است
عبدالله نوری در ادامه سخنان خود با اشاره به برخی مطالبی که درباره سهم‌خواهی اصلاح‌طلبان مطرح می‌شود، تصریح کرد: «همه نگرانی اصلاح‌طلبان این است که اگر وعده‌ها و شعارهای انتخاباتی آقای روحانی فراموش و به بایگانی سپرده شود، اعتماد مردم آسیب می‌بیند و کشور ضرر می‌کند.
برای تحقق این وعده‌ها باید کسانی که به آنها ایمان دارند، در کابینه حضور داشته باشند چرا که در غیر این صورت پیش از همه برای خود آقای روحانی مشکل ایجاد می‌شود.» عبدالله نوری در ادامه افزود: «البته آقای روحانی امروز وارد عرصه سیاست نشده و بر این مسائل به خوبی واقف است و ما هم امیدواریم که برای عبور از این فشارها، به گونه‌ای تعامل کند که باعث نگرانی مردم نشود.» وی در ادامه تاکید کرد: «گاهی هم ممکن است مشکل و فشار خاصی برای ماندن یا رفتن برخی از افراد وجود نداشته باشد و مسائل دیگری در میان باشد. مثلا با برخی از دوستان و نزدیکان رودربایستی باشد و لذا با طرح مسائلی مانند موافقت یا مخالفت رهبری با تک‌تک اعضای دولت فشارها را از روی خود برداریم که این کار صحیح نیست. باید به مشاوران، دوستان و نزدیکان، در حد جایگاه واقعی آنها در جامعه و در میان افکار عمومی و براساس توانایی، بهره‌وری و کارنامه آنها بها داده شود.»
اصلاح‌طلبان با روحانی رودربایستی نداشته باشند
عبدالله نوری در ادامه گفت: «چنانچه آقای روحانی با اطرافیان خود رودربایستی داشته باشد، اصلاح‌طلبان نباید با ایشان رودربایستی داشته باشند. باید صریح و منطقی و البته محترمانه سخن بگویند و هر نکته‌ای را که لازم باشد، در راستای مصالح کشور و خود ایشان بیان کنند.» وی همچنین در قالب توصیه‌ای خطاب به آقای روحانی گفت: «ایشان هر زمان احساس کرد، که برای جلب رضایت جریانی که عمدتا در تقابل با اوست و در مراکز متعدد از حوزه علمیه تا رسانه‌ها و بخش‌های گوناگون حکومتی حضور دارند باید ملاحظاتی را در نظر بگیرد، بلافاصله به این بیندیشد که جامعه و بدنه اجتماعی که پشتیبانان واقعی او در شرایط حساس به ویژه در انتخابات بوده‌اند هم درحال نگاه کردن به او و عملکردش هستند».
عبدالله نوری در پاسخ به دغدغه برخی از دانشجویان برای حفظ هویت نقادانه اصلاحات، تصریح کرد: «هویت اصلاح‌طلبی مستقل است و به اشخاص گره نخورده است. اصلاح‌طلبان چون تشخیص داده‌اند حضور آقای روحانی به نفع کشور و منافع ملی است از ایشان حمایت کرده‌اند، اما معنایش این نیست که با همه اقدامات آقای روحانی موافق هستند و نقدی ندارند. اصلاح‌طلبان در دفاع از آرمان‌های‌شان و خواست اکثریت که هزینه‌های بسیار زیادی برایش پرداخته و می‌پردازند، باید پایدار باشند. اصلاح‌طلبان همیشه باید از توقعات و انتظارات اصلاح‌طلبانه در راستای بهبودخواهی حکومت دفاع کنند.
قدرت اصلاحات، به بدنه آن که همانا عموم جامعه هستند، تعلق دارد و نباید این بدنه گسترده اجتماعی فکر کنند که اصلاح‌طلبان از آنان به عنوان ابزاری برای رسیدن عده‌ای به قدرت بهره می‌برند. بنابراین نقد عملکرد رییس‌جمهور و دولت باید صادقانه، شفاف، صریح و البته خیرخواهانه و بدون حب و بغض انجام شود. اهداف و برنامه‌های اصلاح‌طلبان ممکن است فراتر از عملکرد دولت باشد، لیکن طرح توقعات حداقلی برای این است که بی‌جهت سطح انتظارات جامعه بالا نرود، چرا که دامن زدن به توقعات می‌تواند به ناامیدی منجر شود.» عبدالله نوری در تشریح گفتمان اصلاح‌طلبی گفت: «گفتمان اصلاح‌طلبی» «تنش‌زدایی با جهان»، «عقلانی کردن تصمیم‌گیری‌های اقتصادی با استفاده از کارشناسان خبره و مجرب»، «بازسازی و سالم‌سازی نظام اداری کشور»، «مقابله با فساد، رانت و سوءاستفاده از امکانات عمومی»، «حرکت کشور به سمت پیشرفت و توسعه متوازن در مسیری آرام و صلح‌جویانه»، «تامین حقوق بنیادی، مانند حق حیات و بهره بردن از شرایط زیستی و معیشتی حداقلی» است. گفتمان اصلاح‌طلبی «تاکید بر احترام به حق حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش»، «تاکید بر مردمسالاری و مخالفت با همه اشکال اقتدارگرایانه نظام سیاسی»، «تاکید بر اجرای کامل قانون»، «تاکید بر انجام علمی و کارشناسانه امور»، «تاکید بر مبارزه با فساد اقتصادی و شفافیت مالی»، «تاکید بر تنش‌زدایی و پرهیز از افراط‌گرایی در سیاست خارجی و داخلی» و «تاکید بر آزادی‌های اجتماعی و حفظ کرامت انسانی» است و از هر فرد و جریانی که سرانجام سخن و عملش بهبود شرایط کشور و افزایش رفاه مردم باشد، استقبال می‌کند.»
جریان اصلاحات نباید به سمت دولتی شدن برود
عبدالله نوری در ادامه افزود: «به اعتقاد من اگر دولت با این دیدگاه جلو برود که انشاءالله چنین خواهد بود، جریان اصلاحات نه‌تنها با دولت جدید زاویه پیدا نمی‌کند که تا پایان همراه و پشتیبان آن خواهد بود. ولکن اگر از گفتمان اصلاحات فاصله گرفت، جریان اصلاحات نباید به سمت دولتی شدن برود. اصلاحات باید در خط خود پایدار بماند و چارچوب فکری خود را حفظ کند. البته همچنان که اشاره شد، مطالبات باید بر اساس توان دولت و واقعیات بیان شود و خواسته‌ها آرمانی نباشد» . عبدالله نوری در مورد اصل حضور در انتخابات و اثرات آن گفت: «ممکن است گفته شود که عملکرد دولت‌ها و موفقیت یا عدم موفقیت آنها، در شرکت و عدم شرکت مردم در انتخابات، اثرگذار خواهد بود و چه بسا برخی عملکردها آنان را از صندوق رای و انتخابات ناامید کند. در پاسخ باید گفت که اصلاح و بهبود شرایط کشور امری تدریجی و گام به گام است که عمدتا از طریق انتخابات حاصل می‌شود، بنابراین پیوند زدن شرکت در انتخابات با افراد و عملکردهای افراد، صحیح نیست. صندوق رای، بهترین و کم هزینه‌ترین راه برای اصلاح امور است. فراموش نکنیم که از افراد هم در هر مقام و منصبی انتظار معجزه نباید داشت و در ساختن و آبادانی کشور همه باید همدل، همگام و همراه باشند.
فکر می‌کردیم قبل از اصلاح ساختاری با انتخابات نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود
عبدالله نوری در ادامه به روزگاری اشاره کرده است که «تحریم انتخابات» نوعی راه‌حل به نظر می‌رسیده و در مورد آن گفته است: «برخی و از جمله من، در مقطعی بر این باور بودیم که قبل از اصلاح ساختاری در کشور، با شرکت در انتخابات، نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود. با مرور زمان به این نتیجه رسیدیم با شرکت نکردن در انتخابات هم نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد و چه بسا با شرکت نکردن جمع گسترده‌ای از مردم، افرادی با کمترین صلاحیت و رای حداقلی در مصادر امور قرار گیرند و ما هم با عدم شرکت خود در آسیب‌هایی که به منافع کشور وارد می‌شود، مقصر باشیم. حداقل فایده شرکت کردن در انتخابات این است که به جای آن هشت سالی که آسیب فراوان به کشور رسید و متولیان آن هم هنوز طلبکارانه حرف میزنند، دولت آقای روحانی روی کار آمد که نه‌تنها آن مشکلات را برای کشور ایجاد نکرد که گشایش‌های گوناگونی هم به دست آمد. به عنوان نمونه در دولت پیشین همه شاهد بودند که چگونه با شعارهای توخالی، اجماع جهانی علیه ایران درست شد. با انتخاب دولت روحانی همه شاهد بودیم که با وجود تلاش‌های مذبوحانه اسراییل و تندروهای امریکایی- عربی، اجماع جهانی علیه ایران از میان رفت. البته آنان برای جبران این ناکامی تمام کوشش خود را برای خنثی کردن برجام به کار گرفته‌اند زیرا وجود برجام را مانع مهمی برای تحقق خواسته‌های خود می‌دانند. منتقدان برجام نیز به جای برجسته کردن کارشکنی‌های امریکا به این فکر کنند که اگر برجام نبود، با روی کار آمدن دولت کنونی در امریکا چه وضعیتی پیدا می‌کردیم؟ و چقدر برخورد با ایران برای آنان آسان‌تر بود.
پیام انتخابات، پیامی شنیدنی است اگر گوش شنوایی باشد
عبدالله نوری در خاتمه اظهاراتش گفت: «به نظر می‌رسد امروز عموم مردم و اصلاح‌طلبان به این نتیجه رسیده‌اند که می‌توان با حضور در انتخابات تغییراتی اگر چه جزیی به وجود آورد و هرچقدر هم سخت‌گیری و نظارت شورای نگهبان و سایر بخش‌ها، محدودیت ایجاد کند، بازهم پیام انتخابات، پیامی شنیدنی است اگر گوش شنوایی باشد و نتیجه انتخابات هم در سرنوشت کشور بی‌تاثیر نیست. انشاءالله موفق باشید.»
