دویچه وله - مدیرعامل کارخانه "چسب هل" که بهخاطر وضع قواعد "عجیب و غریب" علیه کارگران بر سر زبانها افتاده بود، بار دیگر با اعلام آمادگی برای استخدام ۱۰ هزار مسلمان میانماری خبرساز شد. او متهم به نقض ابتداییترین حقوق کارگران است.
خلیل نظری، مدیرعامل کارخانه "چسب هل" که با فاش شدن قواعد خودسرانه و غیرمتعارفاش علیه کارگران چند هفته پیش به یکی از موضوعهای جنجالی رسانهها بدل شده بود، در حرکتی جدید در رابطه با مسلمانان میانمار، دوباره خود را به تیتر خبری رسانهها تبدیل کرد. او در یک پست اینستاگرامی اعلام کرده است که کارخانه "چسب هل" آماده استخدام ۱۰ هزار نفر از مسلمانان میانمار است.
همزمان با ناآرامیها در میانمار و آوارگی ۲۷۰ هزار نفر از اقلیت مسلمان روهینگیا، مدتی است که این کشور در کانون توجه افکار عمومی و نیز دولت ایران قرار گرفته است.
در چنین شرایطی است که موضعگیری باز هم "غیرمتعارف" مدیرعامل کارخانه "چسب هل" خبرساز میشود. خلیل نظری در پست اینستاگرامیاش نوشته است: «کارخانه چسب هل آماده است تا برای حمایت از مسلمانان میانمار ده هزار نفر که معادل ۲۵۰۰ خانواده میشود را استخدام کند و هزینه اولیه اسکان را پرداخت نماید و از دولت محترم درخواست قبول پناهندگی این برادران و خواهران مسلمان را سریعا دارد».
البته معلوم نیست که حتی چنانچه وزارت خارجه، کشور و کار ایران به ترتیب زمینه انتقال، اقامت و اشتغال مسلمانان میانمار را فراهم کنند، مدیرعامل "چسب هل" چگونه میخواهد معضلاتی مانند ارتزاق، بهداشت، یادگیری زبان و دیگر مشکلاتی که هر پناهجو در بدو ورود خود به یک کشور با آن مواجه است را حل کند.
اسکان پناهجویان در "چادر یک کیلومتری"
خلیل نظری در مورد تصمیم خود به خبرگزاری ایلنا گفته است: «پس از شنیدن خبر کشتار مسلمانان در کشور میانمار تصمیم گرفتم تا با انتقال ۱۰ هزار نفر و اسکان ۲۵۰۰ خانوار از این مسلمانان، وظیفه دینی خود را به عنوان یک مسلمان انجام دهم».
از سخنان مدیرعامل "چسب هل"، صرفنظر از جدیتاش در "استخدام" مسلمانان میانمار، چنین برمیآید که او میخواهد ۲۵۰۰ خانوار حدودا ۴ نفره را استخدام کند؛ یعنی تلویحا تمام اعضای خانواده و حتی کودکان آنها را به کار بگمارد.
این کارخانهدار جنجالی میخواهد با نصب چادری یک کیلومتری مشکل اسکان ۱۰ هزار نفر را حل کند: «پیش از این ما برای احداث کارخانه جدید زمین خریداری کردهایم و تصمیم داریم پس از نصب اسکلت فلزی با نصب چادر یک کیلومتری و نصب پارکت و پارتیشنبندی، محلی را برای زندگی آنها تهیه کنیم. همچنین میتوانیم سیستم آب گرم و سیستم سرمایشی و گرمایشی هم در اختیار آنها قرار دهیم».
خلیل نظری اذعان کرده که نه با هیچ دستگاهی در ایران مکاتبه کرده و نه از شرایط کار اتباع خارجی در کشور اطلاعی دارد، اما امیدوار است که در صورت بروز مشکلات، مجلس و دولت با او همکاری کنند.
"در تبریز بیکار نداریم"
اندک زمانی پس از انتشار اعلام "آمادگی" مدیرعامل "چسب هل" برای استخدام مسلمانان میانمار، برخی از کاربران شبکههای اجتماعی به او تاختهاند و اولویت استخدام اتباع خارجی را در شرایط بیکاری بسیاری از شهروندان تبریز مورد انتقاد قرار دادهاند.
نظری اما در پاسخ به این عده به ایلنا گفته است: «چند ماه است که در روزنامهها آگهی دادهایم برای جذب ۲۰۰ بازاریاب آنهم با امکانات مناسب، ولی هیچکس به ما مراجعه نکرد. این بدان معنا است که ما در تبریز بیکار نداریم. آنها عدهای هستند که حوصله تکان دادن خود را هم ندارند».
کارخانه "چسب هل" سازنده چسب و مواد شیمیایی است. قواعد این واحد صنعتی چنان شگفتانگیز بوده که حتی به موضعگیری مسئولان وزارت کار ایران انجامیده است.
الزامی بودن حضور کارگران در مراسم نماز جماعت روزانه و تعیین جریمه نقدی برای غایبان احتمالی، استخدام مردان تنها در صورت تأهل و زنان تنها در صورت تجرد و نیز امکان اخراج زنان در صورت ازدواج، از جمله "تخلفات" این کارخانه بوده است.
در قوانین این کارخانه از جمله آمده بود: «با توجه به اینکه ورود و خروج به سرویس بهداشتی توسط دوربین کنترل میشود، اگر بیش از ۱۰ دقیقه به طول انجامد، شامل عکسالعمل خواهد شد».
خلیل نظری، صاحب کارخانه، با تصور اینکه کارخانهاش "خصوصی" است، فکر میکرده میتواند هر قاعدهای را به کارگران و کارکنان خود تحمیل کند؛ در صورتی که پس از رسانهای شدن قواعد "عجیب و غریب"اش، رفتار او حتی از سوی مسئولان وزارت کار ایران "خودسرانه و مغایر با قوانین کار" ارزیابی شد.
سیاست رسمی ایران
حکومت ایران که خود را نماینده مسلمانان جهان معرفی میکند، حتی از سوی بخشی از بدنه وفادر خود، متهم بوده که در مقایسه با توجه به مسلمانان فلسطینی، سوری، عراقی یا یمنی، آنگونه که باید از مسلمانان چینی، چچنی یا اخیرا میانماری حمایت نمیکند و حمایتهایش از مسلمانان عمدتا با اغراض سیاسی همراه است.
میانمار هیچگاه از اولویتهای سیاست خارجی ایران نبوده و جمهوری اسلامی در این کشور سفارتخانهای ندارد. با وجود این مسئولان دولتی و حکومتی ایران در موضعگیریهای رسمی خود در رابطه با وقایع اخیر میانمار، خواهان "توقف سریع خشونت و جنایت علیه مسلمانان"، "رسیدگی فوری به وضعیت آسیبدیدگان و پناهجویان"، "اقدام عملی سران کشورهای اسلامی" و اقدام سازمان ملل برای پایان دادن به خشونتها در این کشور شده و برای ارسال محمولههای امدادی برای اقلیت روهینگیا اعلام آمادگی کردهاند.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران سه روز پیش در دومین نامهاش خطاب به دبیر کل سازمان ملل، از آنتونیو گوترش خواسته بود تا "برای پاسخ به نگرانیهای بینالمللی درباره وضعیت وخیم در میانمار" به سرعت وارد عمل شود.
همزمان با مقامهای دولتی و حکومتی، بسیاری از روحانیان و مراجع شیعه در ایران نیز به وقایع اخیر میانمار اعتراض کردهاند. از جمله آیتالله حسین نوری همدانی، با اشاره به"وظیفه بسیار حساس" مسلمانان "در قبال کشته شدن مسلمانان میانمار" خواستار "قیام" آنها شده بود.