رادیو فردا - رهبر جمهوری اسلامی روز پنجشنبه ۳۰ شهریور، ضمن تعریف یک ماموریت جدید برای مجلس خبرگان از این نهاد خواست که با تشکیل یک هیئت، «پیشرفتها یا پسرفتها در مسیر حرکت به سمت اهداف انقلاب» را از همه دستگاهها از جمله قوای سه گانه «مطالبه» کند.
آیت الله علی خامنه ای در دیدار اعضای مجلس خبرگان با او، گفت که این مجلس باید در کنار وظایف خود «یک نگاه و ارزیابی کلان و راهبردی به مسیر و حرکت انقلاب اسلامی داشته باشد».
وی با اشاره به وظایف قوای سه گانه تاکید کرد که مجلس خبرگان باید با تشکیل یک هیئت، «پیشرفتها یا پسرفتها را در مسیر حرکت به سمت اهداف انقلاب، ارزیابی، و بر اساس آن از دستگاههای مسئول، مطالبه کند».
سخنان علی خامنه ای در حالی بیان شده است که بر اساس قانون، مجلس خبرگان وظیفه نظارت بر رهبر جمهوری اسلامی را بر عهده دارد و نظارت بر نهادهایی مانند دولت و مجلس جزو وظایف این نهاد نیست.
تعیین وظیفه جدید برای مجلس خبرگان از سوی آیت الله خامنه ای همچنین درحالی صورت گرفته است که این مجلس وظیفه انتخاب و برکناری رهبرجمهوری اسلامی را برعهده دارد.
با این حال، رهبر جمهوری اسلامی در سخنان روز پنجشنبه خود به بیان برخی از نمونه هایی پرداخت که به گفته او، مجلس خبرگان باید از دستگاه های مختلف «مطالبه» کند.
وی « پالایش فرهنگ کشور از آمیختگی با فرهنگ غرب»، «اقتدار اقتصادی»،«عدالت، مبارزه با فقر و تقسیم صحیح ثروت» و «حفظ و حراست از روحیه و انگیزههای انقلابی» را از جمله موضوعاتی دانست که مجلس خبرگان باید تلاش برای دستیابی به آنها را از دستگاه های مختلف مطالبه کند.
آیتالله خامنه ای همچنین با تاکید بر اینکه مجلس خبرگان باید « این عناوین مهم را به گفتمان و مطالبه عمومی مردم تبدیل کند» افزود که « رسیدگی به این مسائل در شأن مجلس خبرگان است».
به عقیده آقای کاظمیان، «آیتالله خامنهای مجلس خبرگان را مجلسی استثنایی و بینظیر از لحاظ ترکیب، کارکرد و وظایف توصیف کرده؛ حق با اوست؛ اما شاید از این منظر که این مجلس به شکل فزایندهای وجه نمایشی و فرمایشی یافته و بهگونهای روزافزون از ایفای وظیفه اصلی خود، یعنی نظارت بر شخص اول نظام دور شده، و بهخاطر گزینش اولیه نامزدهای خبرگان توسط شش فقیه منصوب رهبری، عملا به زیرمجموعه و تحسینگر و حامی تمامقد رأس هرم نظام سیاسی مبدل شده است».
در همین حال، آیتالله احمد جنتی، رئیس مجلس خبرگان، نیز در افتتاحیه این مجلس گفته بود که وظیفه این مجلس «تثبیت مواضع» رهبر جمهوری اسلامی و «مطالبه گری» از مسئولان دیگر از جمله رئیس جمهوری است.
وظایف جدید تعیین شده برای مجلس خبرگان از سوی رهبر جمهوری اسلامی و رئیس این مجلس، جزو وظایف تعیین شده برای این مجلس در قانون اساسی جمهوری اسلامی نیست.
در این میان، هر چند به گفته برخی از مقامات جمهوری اسلامی و کارشناسان، مجلس خبرگان براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی، وظیفه نظارت بر رهبر جمهوری اسلامی را بر عهده دارد، این مجلس تاکنون گزارشی دراین باره ارائه نکرده است.
در پایان نشست های این مجلس نیز تنها بیانیه هایی درباره موضوعات سیاسی و یا بین المللی منتشر می شود.
در همین حال، علی مطهری، نایب رئیس مجلس، روز ۱۶ اسفند سال گذشته اعلام کرده بود که مجلس خبرگان رهبری وظایف خود از جمله نظارت بر رهبر جمهوری اسلامی را انجام نمیدهد و برخی از اعضای این مجلس «حرفهای زیادی دارند» اما به دلیل سرنوشت منتقدان قبلی نظرات خود را بیان نمیکنند.
سال گذشته نیز گفته های اکبر هاشمی رفسنجانی مبنی بر نظارت مجلس خبرگان بر نهادهای زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی واکنش شدید تعدادی از منصوبان آیتالله خامنهای از جمله آیتالله صادق لاریجانی، رئیس قوه قضاییه، و علی سعیدی، نماینده رهبر ایران در سپاه پاسداران، را به دنبال داشت.
رئیس قوه قضائیه در آن زمان نظارت مجلس خبرگان بر نهادهای زیر نظر رهبر را «بیپایه»، «نادرست» و «آرزوها و توقعات غیرقانونی» خوانده بود که «ربطی به قانون اساسی ندارد».
آیتالله لاریجانی و برخی از نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی همچنین اعتقاد دارند که نظارت بر مجلس خبرگان در قانون اساسی وجود ندارد.
او پیشتر هم در سال ۸۹ گفته بود که «مجلس خبرگان دارای وظایف و اختیارات خاصی از جمله تشخیص صفات ضروری در رهبری و بقای آن است ولی تعبیر نظارت بر رهبری در قانون اساسی وجود ندارد».
پاسخ به سخنان روحانی: در اسلام در برخی موارد اجبار وجود دارد
رهبر جمهوری اسلامی در سخنان روز پنجشنبه خود این سخن را که «ما نمیخواهیم مردم را به زور به بهشت ببریم»، «نادرست و مغالطهآمیز» خواند.
وی اضافه کرد:«این حرف هم که در اسلام هیچ اجباری وجود ندارد، حرف درستی نیست و حدود شرعی در برخی موارد وجود دارد».
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، چند بار با انتقاد از دخالتها در زندگی مردم٬ گفته بود که «نمیشود مردم را با زور و شلاق به بهشت فرستاد» و «مردم خودشان راه بهشت را انتخاب میکنند».
این اظهارات با انتقاد و اعتراض گروهی از روحانیون محافظهکار مواجه شده است.
از جمله آیتالله احمد علمالهدی، امام جمعه مشهد، گفته بود که «شلاق که سهل است، با همه قدرت جلوی کسانی که قصد دارند جلوی بهشت رفتن مردم را بگيرند خواهيم ايستاد.»
واکنش به سخنان رییس جمهور آمریکا
رهبر جمهوری اسلامی روز پنجشنبه بار دیگر ضمن انتقاد از توافق اتمی وین گفت که «مذاکره اشکالی نداشت اما باید در این مذاکره مراقبت و دقت لازم انجام میگرفت تا اینگونه نباشد که هر غلطی که طرف مقابل انجام بدهد، نقض برجام محسوب نشود اما هر اقدام ایران، نقض برجام محسوب شود».
با وجود تایید توافق اتمی وین از سوی آیتالله علی خامنهای، او و نزدیکانش همچنان از این توافق انتقاد میکنند. با این حال آنان اعلام کردهاند که جمهوری اسلامی به این توافق پایبند است.
رهبر جمهوری اسلامی همچنین سخنان رئیس جمهوری آمریکا در سازمان ملل را « نطق ابلهانه و بسیار زشت و سخیف و با ادبیات گانگستری و کابویی و سراسر دروغ محض و با آشفتگیِ» خواند.
وی همچنین گفت که « باید نخبگان امریکا، از این سخنان و داشتن چنین رئیس جمهوری احساس شرم کنند».
آقای خامنه ای مدعی شد که «مواضع امریکا به دلیل قدرت و توانایی در مقابل ایران نیست بلکه کاملاً به دلیل ضعف و شکست و عصبانیت اوست».
مرتضی کاظمیان می گوید: «واکنش آیتالله خامنهای به سخنان رئیس جمهور ایالات متحده در سازمان ملل نیز همچنان که «قابل پیشبینی بود» بسیار تند و با ادبیات خشمگینانه ابراز شد. اما وی بهشکل معناداری از ورود به مسئله برجام و نیز پیامدهای سختگیریهای محتمل واشنگتن یا خروج آمریکا از برجام پرهیز کرد. به نظر میرسد که رهبر جمهوری اسلامی میکوشد ضمن واکنش تند به سخنان ترامپ، بهشکلی رفتار نکند که برجام بیش از آنچه به خطر افتاده، دچار حاشیه و تهدید شود».
در این میان نیز حسن روحانی، رییس جمهور ایران، روز چهارشنبه ۲۹ شهریور، در سخنرانی خود در سازمان ملل گفته های رئیس جمهوری آمریکا را «ادبیات جاهلانه، زشت، کینهتوزانه و مشحون از اطلاعات غلط و اتهامات بیپایه» خواند که به گفته او، در «شان» سازمان ملل نبود.
در همین حال علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران، سخنان رییسجمهوری آمریکا و نخستوزیر اسرائیل در مجمع عمومی سازمان ملل را نشان دهنده به گفته او، «روحیه جنگطلبانه، خصمانه و ضد صلح» آنان دانسته است.
محمد علی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران، نیز خواستار «پاسخ دردناک» به آمریکا شده است.
حملات تند مقام های جمهوری اسلامی ایران به دونالد ترامپ، در شرایطی صورت گرفت که او روز سه شنبه ۲۸ شهریور از جامعه بینالمللی خواسته بود تا با «اقدامات بیثباتکننده رژیم جنایتکار» ایران مقابله کند.
رئیسجمهوری آمریکا همچنین حکومت ایران را یک «دیکتاتوری فاسد» خواند که چهرهاش را در پشت نقاب دموکراسی دروغین پنهان کرده است.
دولت آمریکا تهران را متهم میکند با عملکردی که بر خلاف «روح» برجام است، مانند آزمایشهای موشکی، حمایت از شبهنظامیان و موارد دیگر، ثبات منطقه و جهان را به خطر انداخته است. تهران این اتهامات را رد میکند.
در این میان، کشورهای اروپایی طرف مذاکره با ایران در جریان توافق اتمی در عین حال، آزمایشهای موشکی بالیستیک ایران را ناسازگار با توافق اتمی توصیف کردهاند.