یادداشتی از گوردن چنگ در فوربس
برگردان فارسی صدای آمریکا
انتظار می رود پرزیدنت ترامپ پنج شنبه بر این مبنا که برجام در راستای منافع امنیت ملی آمریکا نیست آن را در گزارش به کنگره تصدیق نکند.
دولت ترامپ نباید پایبندی ایران به برجام را تصدیق کند، اما مبنای این عدم تصدیق باید این باشد که شواهد کافی درباره پایبندی ایران به مفاد توافق هسته ای وجود ندارد.
بر مبنای «قانون بررسی توافق هسته ای ایران» مصوب سال ۲۰۱۵، رییس جمهوری آمریکا هر نود روز باید این موارد را تصدیق کند: ایران «به شکلی شفاف، قابل تایید و کامل» برجام و توافق های مرتبط را اجرا می کند؛ ایران اجازه نداده است هر گونه تخلف عملی از برجام صورت گرفته باشد؛ ایران به هیچ اقدامی از جمله فعالیت های پنهان که موجب پیشبرد چشمگیر برنامه جنگ افزار هسته ای اش شده باشد دست نزده است؛ و تعلیق تحریم ها در جهت «منافع عالی امنیت ملی ایالات متحده است».
پایان نیافتن همکاری ایران در حوزه جنگ افزار هسته ای با کره شمالی یکی از موارد نقض عمده برجام است که مورد رسیدگی قرار نگرفته است.
این همکاری گسترده بوده و دست کم از نیمه دهه گذشته ادامه داشته است. در سپتامبر ۲۰۱۲ یک توافق همکاری فنی بین دو کشور یاغی انجام گرفت. بعضی معتقدند از آغاز ماه دیگر ایران پرسنلی را در یک مرکز نظامی در کره شمالی در نزدیکی مرز چین مستقر خواهد کرد. منابع دیپلماتیک غربی در گفتگو با «کیودو نیوز» می گویند اعضای وزارت دفاع و موسسات وابسته ایران بر روی برنامه های موشکی و هسته ای پیونگ یانگ کار می کردند.
محسن فخری زاده، رییس مرموز برنامه هسته ای تهران، هنگام سه آزمایش انفجار اتمی در مرکز «پانگیه ری» در کره شمالی که پیش از آغاز اجرای برجام انجام گرفت، حضور داشته است.
خیلی دشوار نیست تصور کرد که ایران پس از توافق هسته ای به انجام بعضی تلاش ها در ساخت جنگ افزار هسته ای در کره شمالی ادامه داده باشد.
گزارش منتشر شده ای در این باره پس از برجام در دست نیست، ولی بعضی منابع می گویند ایرانی ها هنگام دو آزمایش انفجار اتمی در سال گذشته در کره شمالی حضور داشتند. نفس چنین حضوری نقض آشکار و عمده توافق هسته ای است.
هر چند برای مبادله همکاری های فنی نیاز به حضور فیزیکی نیست و فرصت های فراوانی برای همکاری های غیرقانونی وجود دارد.
اگر جامعه اطلاعاتی آمریکا شواهدی دارد که برنامه جنگ افزار هسته ای ایران در کره شمالی در جریان است باید این اطلاعات را آشکارا به اشتراک بگذارد. با توجه به اهمیت مساله مباحثات عمومی در این باره در آمریکا و دیگر نقاط ضرورت دارد.
ترامپ برای عدم تصدیق برجام نیاز به اثبات ادامه همکاری ایران و کره شمالی ندارد، فقط کافی است نشان دهد شواهد پایان یافتن آن ناکافی است. اثبات پایبندی به برجام بر عهده ایران است.
دولت ترامپ اگر تصمیم به عدم تصدیق برجام بگیرد موظف است جهان را متقاعد کند که این کار را بر مبنای واقعیت های موجود انجام می دهد نه از روی هوا و هوس یا تغییرات سیاسی.