اولین بار که پس از ماه‌ها از در بزرگ زندان اوین خارج شدم، جمعتی زیر پل اوین نظرم را به خود جلب کرد. حدود ۵۰ نفر، در سکوت با پلاکاردهایی در دست. مینی بوس سرعت گرفت و لغزش چشمانم روی نوشته‌ها عقیم ماند. شاگردان طاهری! هم بندی‌های تازه واردتر برایم از شاگردانی گفتند که برای آزادی "استاد" تهدید و کتک و بازداشت را به جان خریده‌اند.
برای من به عنوان کسی که تجربه شرکت در اعتراضات مدنی را داشته‌ام، و همین طور برای بسیاری دیگر که درباره این موضوع با آن‌ها هم صحبت شده‌ام، انسجام و استمرار اعتراضات و تجمعات طرفداران و شاگردان طاهری محل کنجکاوی و سئوال بود؛ از این منظر که با شناخت و گرته برداری از چنین حرکت هایی می‌توان برای موارد مشابه الگویی موفق ساخت. قطعاً شناخت از باورهای اعضای حلقه عرفان، طبقه و خاستگاه‌ها و موقعیت‌های اجتماعی‌شان، نحوه و شدت برخورد با معترضین و غیره جزو موارد اصلی چگونگی شکل گیری و تداوم یک جریان اعتراضی خیابانی است.
از اعضای حلقه عرفان در مورد آموزه‌ها و دریافت‌ها در طی این دوره یک ساله پرسیدم. این که افراد جذب شده چه دغدغه‌ها، مشکلات و نیازهایی دارند و طی این کلاس‌ها چه دستاوردی نصیبشان می‌شود.
سیاوش آزرمی، یکی از مربیان (به اصطلاح مستر) عرفان حلقه، معتقد است که تمنای درمان بیماری‌های جسمی و روانی و برخی از نیازهای مشابه در افراد، دلیل ابتدایی کنجکاوی آن‌ها در مراحل ابتدایی است. مشکلاتی که در طی دوره اول با کمک طب مکمل به شکل قابل توجهی بهبود می‌یابند. او می‌گوید: "وقتی کسی می‌بیند طی مدت کوتاهی به کمک «فرادرمانی»، بخش زیادی از مشکلاتش چون افسردگی، فوبیا، جنون آنی، بدخوابی، عدم تمرکز و غیره مرتفع می‌شود، به ادامه مسیر علاقمند می‌شود. او جواب سئوال‌های اصلی بشر را چون «از کجا هستم و به کجا می‌رم» و «چرا به دنیا آمده ام»، به راحت ترین و جامع ترین شکل ممکن دریافت می‌کند و تاثیر هم فازی با زمان و هستی را عمیقاً در زندگی روزمره خود درک می‌کند". هم چنین رکسانا حق طلب، مسئول خبرگزاری عرفان معتقد است: "از آن جایی که انسان ذاتی حقیقت جو دارد، هر کلامی که حق باشد و حقیقت قطعاً مخاطب خودش را مجذوب خواهد کرد. موضوع آشنایی با بُعد کیفی زندگی و ارتقاء سطح آگاهی مردم، همراه با دادن یک جهان بینی کارآمد در زندگی از دید تئوریکال و نتایج عملی و تاثیرات مثبت نظریات استاد طاهری در زندگی، حقیقتی است که از سمت تمامی شاگردان ایشان تجربه و به اثبات رسیده است".
محمدعلی طاهری در طی چهار سال، سه بار توسط سپاه پاسداران دستگیر شد. اولین تجمع اعتراضی شاگردان وی در سال ۹۲، دو سال پس از آخرین بازداشت طاهری (فروردین ماه ۹۰) در تهران شکل گرفت و به مرور زمان توسط طرفدارانش به دیگر کشورهای جهان نیز تسری یافت. تجمعات تهران با وجود برخورد فیزیکی، بازداشت و صدور احکام سنگین تا امروز ادامه داشته است. طبق فهرست طبقه بندی شده "نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران" از سال ۱۳۸۹ (پس از دومین بازداشت بنیان گذار حلقه عرفان) تا کنون در رابطه با این گروه، ۲۰۸ نفر بازداشت و از این تعداد ۳۱ نفر در دادگاه‌ها با صدور حکم مواجه شده‌اند. این رقم البته بازداشت‌های گروهی را شامل نمی‌شود.
رکسانا حقیقت طلب می‌گوید: "شاگردان استاد محمدعلی طاهری، زندگی خویش را مدیون نظریات و شخص ایشان می‌دانند، و به خاطر همین امر از دادن هیچ هزینه‌ای ابایی ندارند. از طرفی وحدتِ درون مجموعه عرفان حلقه، با وجود اختلاف سلیقه بین افراد در جهت آزادی ایشان امری است انکار ناپذیر. شاگردان ایشان از هر قشر و طبقه‌ای، زمانی که پای استادشان در میان است، دوشادوش هم ایستاده و خواسته خود را مطالبه کرده و خواهند کرد". سیاوش آزرمی می‌گوید: "سرکوب طرفداران طاهری بسته به شدت و زمان وقوع برکم و کیف اعتراضات تاثیر داشته است اما هرگز بر روند کلی و بلندمدت آن خدشه‌ای وارد نکرده است".
برخی بر این باورند که، سخنرانی سید علی خامنه‌ای، رهبر ایران، در روزهای پایانی سال ۱۳۸۹ مبنی بر لزوم مبارزه با به تعبیر وی "عرفان‌های کاذب" یا نوظهور و وارداتی، حملات سیستم امنیتی-اطلاعاتی نسبت به دراویش و سایر گروه هایی که به موازات مجاری رسمی اقدام به تببین مسائل اعتقادی می‌کردند، شدت یافت و گروه‌های عرفانی و معنوی نیز در این مورد بی نصیب نماندند.
رکسانا و سیاوش هر دو مدعی هستند که در زمان سومین و آخرین بازداشت طاهری، حداقل حدود یک میلیون متقاضی ثبت نام "ترم یک" فرم پر کرده بودند! رکسانا می‌گوید: "با وجود این که نظریات آقای طاهری در ابتدا با اقبال خوبی از طرف حوزه و دانشگاه مواجه شد، تا جایی که ایشان دوره‌های فرادرمانی و سایمنتولوژی (طب‌های مکمل بنیان گذاری شده توسط آقای طاهری) برای جامعه پزشکی، روانپزشکی و پیراپزشکی زیر نظر دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران برگزار کردند، و جلسات متعدد و مثبتی با اساتید حوزه داشتند، با افزایش محبوبیت از یک سمت و نتیجه مثبت فرادرمانی از سمت دیگر، و مهم تر از آن پخش مستندِ ماحصل پروژه «طرح طاهر» در زمینه ترک اعتیاد از صدا و سیمای ملی، مافیای قدرت، دارو و موادمخدر درصدد بر آمدند تا با طرح اتهامات واهی در ابتدا از گسترش نظریات ایشان جلوگیری کنند و سپس به فکر حذف آقای طاهری افتادند". سیاوش با اشاره به "حکومت توتالیتر مذهبی ایران" اضافه می‌کند که: "برخورد امنیتی با طاهری و عرفان حلقه موضوع جدیدی نیست و جمهوری اسلامی سال هاست که به صورت هدفمند و برنامه ریزی شده در صدد ریشه کن کردن این مباحث در سطح جامعه است". او هم چنین معتقد است که تلاش حکومت ایران برای مخدوش کردن وجهه این گروه به نفع آن‌ها بوده است و به نوعی باعث تبلیغ و اقبال بیش تر به عرفان حلقه شده است.
علیزاده طباطبایی، وکیل محمدعلی طاهری، در مورد صدور مجدد حکم اعدام برای طاهری به شبهات ادله و نقض قوانین اشاره می‌کند و می‌گوید: "حکم اعدام علیه طاهری به استناد ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی صادر شده که مصوب سال ۱۳۹۲، یعنی حدود ۳ سال بعد از زندانی شدن آقای طاهری است. قانون نمی‌تواند مشمول فعالیت هایی بشود که پیش از تصویب آن صورت گرفته است".
او گفته است که ماده ۲۸۶ به موضوع اتهام افساد فی الارض می‌پردازد که تا پیش از تغییرات مصوب سال ۱۳۹۲ با محاربه همراه بود و نمی‌توانست شامل اقدامات آقای طاهری باشد.
آقای طباطبایی می‌گوید: "در مورد اتهام هایی که مورد ایراد دیوان عالی کشور قرار گرفته، یعنی سب النبی، ارتداد، اجتماع و تبانی و اتهامات مرتبط با فرادرمانی قرار منع تعقیب صادر شده است".
تجمعات اعضای گروه عرفان حلقه گرچه بر مبنای ارادت قلبی به "استاد" و بر محور حق طلبی و تظلم خواهی در مورد یک فرد است، اما حتی نسبت به گروه‌های مشابه از بسیاری از جهات قابل توجه است. تشکیلات منسجم، با انگیزه، استمرار و پافشاری بر مطالبه خواست مشخص، و تجمعات اعتراضی خیابانی، هم چنان می‌تواند محل کنجکاوی و گرته برداری فعالین سیاسی و اجتماعی باشد. بسیاری از اقلیت‌های مذهبی، قومی و یا برخی گروه‌های صنفی از طرح علنی مطالبات و اعتراض به تضییع حقوق خود ابا دارند و اکثراً ترجیح می‌دهند در خفا به مذاکره و یا لابی گری با افراد و نهادهای ذی نفوذ داخلی و خارجی بپردازند. پس از تجمعات نتیجه بخش نسرین ستوده در جهت احقاق حق وکالت خود، در صورتی که اعتراضات گروهی کم سابقه اعضای عرفان حلقه، منجر به حصول نتیجه شود، مهره تاییدی دیگر بر کارآمدی مطالبه خواهی خیابانی باشد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
برگرفته از [ماهنامه خط صلح]
