مجتبی احمدی - شبکه رسانه ای بیان
پس از به اجرا گذاشتن تحریمهای جدید علیه ایران، برخی مقامهای ارشد جمهوری اسلامی در مواجه با این مسئله، واکنشهای عجیبی نشان دادهاند. جالب توجهترین واکنش مربوط به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی است که در دیدار دیروز (1 نوامبر) با پوتین، رئیسجمهور روسیه گفته است «میتوانیم تحریمهای آمریکاییها را با روشهایی ازجمله حذف دلار و جایگزین کردن پول ملی در معاملات اقتصادی دو یا چندجانبه، بیاثر و آمریکا را منزوی کنیم.»
تأکید خامنهای بر حذف دلار آمریکا در حالی است که دلار، ارز رسمی مبادلات تجاری بینالمللی پس از جنگ دوم جهانی در نظر گرفته شده و حذف آن عملاً ناممکن است. البته موضوع حذف دلار از مبادلات اقتصادی، پیشازاین هم بارها مطرح شده بود که بهجایی نرسید.
تحریمهای جدید علیه ایران که به قانون «کاتسا» نیز معروف است نهتنها دسترسی ایران را به سیستم مالی آمریکا قطع میکند، بلکه هر شخص یا نهادی با هر ارز دیگری غیر از دلار هم با سپاه پاسداران یا وابستگان آن معامله کند، تحت تحریم قرار میگیرد؛ بنابراین ادعای علی خامنهای مبنی بر دور زدن تحریمهای آمریکا با حذف دلار از مبادلات اقتصادی، اساساً نادرست و غیرممکن است.
محمدعلی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران نیز در واکنش به تحریمها علیه ایران گفته است «آمریکاییها مطمئن باشند هر چه فشار اقتصادی و تحریم را بیشتر کنند عزم ملت در توانایی دفاعی بیشتر خواهد شد و حجم موشکها انبوهتر میشود و برد و دقت موشکها نیز بیشتر میشود.»
تحریمهای جدید که به گفته کارشناسان «ویروسی» است و به هر شخص یا نهادی که با سپاه یا شرکتهای وابسته به آن ارتباط داشته باشد، سرایت میکند، ازنظر فرمانده سپاه با «انبوهتر شدن حجم موشکها» برطرف میشود!
جعفری در بخش دیگری از واکنش خود به تحریم کاتسا اظهار داشته است که آمریکا باید به فکر آبروی ریخته خود باشد: «آنها باید منتظر تبعات اقدامات خود باشند و به دنبال جمعکردن آبروی ریخته خود در دنیا باشند.»
رئیس کمیته امداد امام خمینی نیز که در لیست تحریمهای جدید قرار گرفته است، از این موضوع متعجب شده و ادعا کرده است که تحریم او را مصممتر میکند. پرویز فتاح در واکنشی که نشاندهنده بهت اوست، گفته است «آنها نگفتهاند به چه علت در لیست تحریمها قرار گرفتهام. برای ما غیرمنتظره بود.ما کار خیریه انجام میدهیم و به نیازمندان رسیدگی میکنیم و در فضاهای نظامی حضور نداریم.»
فتاح در بخش دیگری از واکنش خود با غیرقانونی دانستن تحریمش از سوی آمریکا بیان داشته است «به چه دلیل باید مقامی که چند سال است کار خدماتی و حمایتی میکند مورد تحریم قرار بگیرد. این اتفاق به استناد کدام بند قانونی در شورای عالی امنیت یا عرف دیپلماسی دنیا صورت گرفته است.»
اما محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت که هنوز گمان میکند تحریمهای موسوم به کاتسا تفاوتی با تحریمهای قبلی ندارد در اظهارنظری رسمی گفته است «همه ما فراز و فرود حوزه اقتصادی را در زمان تحریمها تجربه کردیم. زمانی ادعای تحریمهای هوشمند و فلجکننده علیه ایران داشتند که نتیجهاش را روی ایران دیدند.»
ادعای نوبخت بر بیاثر بودن تحریمهای فلجکننده در حالی است که همین تحریمهای فلجکننده در دوران باراک اوباما بود که تولید نفت ایران را از 4 میلیون بشکه در روز به کمتر از 800 هزار بشکه رساند تا ایران پای میز مذاکرات هستهای حاضر شود.
مجموع واکنشهای مقامهای ایران تا به این لحظه نشان میدهد جمهوری اسلامی نگرانی عمیقی از اجرای قانون کاتسا و تحریمهای ویروسی دارد. البته اغلب سران حکومت تلاش میکنند اثر تحریمهای جدید را کمرنگ نشان دهند و برخی نیز بر این باوراند که اساساً این تحریمها هیچ تاثیر منفی بر اقتصاد ایران نخواهد داشت.
کاتسا کمی زمان نیاز دارد تا مانند توفان «کاترینا» اقتصاد ایران را زیر و رو کند. سیاهچاله تحریمها که به گفته اقتصاددانان ایرانی «همهچیز را با خودش میبرد» از سوی وزارت خزانهداری آمریکا بسیار هوشمندانه طراحی شده است؛ چراکه مانند ویروس سرماخوردگی عمل میکند که در خانهای پدیدار میشود و گریبان تکتک اعضای خانواده را میگیرد.