تخریب واحدهای مسکونی مهر در حالی اتفاق افتاده است که قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در طرح مسکن مهر اسفند ماه سال گذشته تاکید کرده بود که ۱۲۰ هزار میلیارد تومان برای طرح مسکن مهر در کشور هزینه شده است.

اگر تا دیروز منتقدان مسکن مهر از تبعات اقتصادی اجرای این طرح سخن می‌گفتند و مشکلات اجتماعی آتی را مورد استناد قرار می‌دادند، امروز امنیت اندک این واحدهای مسکونی و استاندارد نبودن‌شان تبعات جانی برای ساکنان را به رخ می‌کشد.

چند نفر در سر پل ذهاب ساکن مسکن مهر بودند؟

عکس‌های منتشر شده از تخریب گسترده مسکن مهر در منطقه زلزله زده سرپل‌ذهاب نشان از عمق فاجعه دارد. این پروژه مسکونی آنطور که پیش از این فاجعه، از سوی فرماندار سرپل‌ذهاب نقل شده، حکایت از آن دارد که در سال ۱۳۹۱ آماری در خصوص تعداد متقاضیان ارایه داده بود که پیرو آن، تعداد نفرات ثبت‌نامی برای این پروژه ۷ هزار و ۳۲۵ نفر اعلام شد. بنا به گفته فرماندار سرپل‌ذهاب «واجدین شرایط ۲ هزار و ۶۰۰ نفر بودند که تعداد ۵۹۷ نفر از آنها انصراف دادند.»

به گفته وی کل واحدهای در حال ساخت هزار و ۷۷ مورد بوده است. او تاکید کرده بود که مجموع سهم آورده برای این واحدها ۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان بوده است و میزان نیروی مشغول به‌کار در اتحادیه ۴۲۰ نفر بوده است.

از سوی دیگر جلیل کرم، مدیرکل تعاون استان کرمانشاه نیز در سال ۱۳۸۹ اعلام کرده بود که بالغ بر ۸ هکتار زمین برای تعاونی‌های مسکن مهر اختصاص داده شده است.

متهم ردیف اول تورم

هنوز سال ۱۳۹۳ به پایان نرسیده بود که وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت یازدهم تاکید کرد که مسکن مهر یکی از متهمان ردیف اول افزایش لجام گسیخته تورم در سالیان پیشین بوده است. تزریق پول پرقدرت بانک مرکزی برای تامین منابع مورد نیاز یکی از دلایل این اتفاق است.

انتشار اسکناس‌های بی‌پشتوانه و پول پاشی برای احداث مسکن در کوه و کوه پایه و دشت و بیابان، در دستور کار قرار گرفت و دولت نهم و دهم مفتخر به این اقدامات، هر روز برنامه‌ای تبلیغی را در این حوزه تدارک می‌دید.

سال ۱۳۸۶ بود که طرح مسکن مهر در دستور کار دولت قرار گرفت. احمدی‌نژاد که دولتش را به کارهای جهادی شهرت داده بود و مهرورزی را به عنوان صفت دولتش برگزیده بود، در شورای عالی مسکن قصد می‌کند تمام بی‌خانه‌ها را اعم از نیازمندان و مستاجران، خانه‌دار کند.

یکی از اعضای شورای عالی مسکن در سال ۱۳۸۶ می‌گوید: «در نخستین جلسه شورای عالی مسکن، مسکن مهر را برای ۵۰ هزار واحد تعریف کردم، آقای احمدی‌نژاد گفت، ۵۰ هزار واحد؟ و رو به من کرد و گفت: چقدر کمبود مسکن در کشور داریم؟ گفتم: بر اساس سرشماری ۸۵ حدود ۱/۵ میلیون واحد کمبود داریم که ۶۰۰ هزار واحد روستایی و ۹۰۰ هزار واحد شهری است. رییس‌جمهور سابق گفت: چی داری میگی، مستاجر چقدر داریم. گفتم مستاجر فرق می‌کند آقای دکتر، مستاجر ۳/۸ میلیون خانوار. گفت خب، مستاجران چی؟ گفتم: ‌آنها که خانه دارند، مگر می‌خواهیم همه را از خانه اجاره‌ای در بیاوریم و مسکن مهر به آنها بدهیم. احمدی‌نژاد گفت: آره، می‌ری برای ۳/۸ میلیون واحد مسکونی این طرح را توزیع می‌کنی.» قبل‌تر این اما طرحی با هدف احداث بیست هزار واحد مسکونی اجرایی شد و بعدتر ۵۰ هزار واحد مسکونی را در بر گرفت، ناگهان رشدی بیش از ۵۰ برابر را تجربه کرد و به ۲ میلیون و ۱۱۰ هزار واحد رسید. مقرر بود هزینه تمام شده ساخت هر متر مربع واحد مسکونی در حدود ۳۰۰ هزار تومان باشد، اما درست در پایان دولت دهم بود که آمار نشان می‌داد هزینه‌ها به ۴۴۰ هزار تومان رسیده است، اما همچنان مسکن‌ها بی‌کیفیت بود و بدقواره، چون وصله ناجوری که بر منابع طبیعی حاشیه شهرها روییده بودند.

برخی انبوه‌سازان همان روزها تاکید می‌کردند کار اینچنین پیش برود، مسکن مهر هنوز شمع ۱۰ سالگی را فوت نکرده تبدیل به بافت فرسوده می‌شود و حالا، هنوز شمع ۱۰ سالگی فوت نشده، مسکن‌های مهر بی‌مهری‌شان را رو کردند و تابوت‌هایی شدند برای ساکنان‌شان.