Monday, Mar 12, 2018

صفحه نخست » موافقت کنگره خلق چین با مادام‌العمر شدن ریاست‌جمهوری

Xi_Jinping.jpgاعتماد ـ شهاب شهسواری ـ فقط دو نفر نه گفتند و سه نفر نظر ممتنع داشتند، ۲۹۵۸ نماینده دیگر کنگره ملی خلق چین، با حذف محدودیت دو دوره‌ای ریاست‌جمهوری از قانون اساسی موافقت کردند. چهار دهه بعد از مرگ بنیانگذار چین کمونیست، مائه زدونگ، بار دیگر چین شاهد رهبری است که قصد دارد تا لحظه مرگش تمام قدرت را در اختیار داشته‌باشد. هر چند رسانه‌های رسمی چین حذف محدودیت دوره‌های ریاست‌جمهوری را که از ۵ ماه پیش در کنگره ملی حزب کمونیست چین مطرح و دیروز در جلسه کنگره ملی خلق چین تایید شد، لزوما به معنای مادام‌العمر شدن ریاست‌جمهوری و رهبری شی جین‌پینگ نمی‌دانند، اما مشخص است که رییس‌جمهور جدید چین، به این زودی‌ها علاقه‌ای برای کنار گذاشتن قدرت ندارد.

جمهوری خلق چین، بعد از تغییر قانون اساسی توسط کنگره ملی خلق، پس از ۳۶ سال بار دیگر به جمع حکومت‌های ریاستی مادام‌العمر جهان بازگشت. سال ۱۹۸۲، کنگره ملی خلق چین تصمیم گرفت محدودیت دوره‌های ریاست‌جمهوری را به قانون اساسی این کشور وارد کند. در آن دوران دنگ شیائوپنگ به عنوان رهبر بالفعل چین تمامی قدرت را در اختیار داشت و مقام ریاست‌جمهوری قدرت زیادی نداشت. دنگ بدون اینکه مقام رسمی ریاست‌جمهوری یا دبیرکلی حزب کمونیست را در اختیار داشته‌باشد، با ریاست بر کمیسیون مرکزی نظامی حزب و دولت چین، عملا تمام قدرت را در اختیار خود داشت. اما زمانی که در ابتدای دهه ۱۹۹۰ میلادی دنگ شیائوپنگ، معمار چین مدرن تصمیم گرفت تا قدرت را به جیانگ ‌زمین، جانشین خود انتقال دهد، موضوع محدودیت دوره ریاست‌جمهوری اهمیت بیشتری پیدا کرد. در چین پس از دنگ شیائوپنگ، رییس‌جمهور نقش اصلی رهبری چین را بر عهده داشت و بر همان مبنایی که قانون اساسی ۱۹۸۲ چین شکل گرفته‌بود، نباید یک رییس‌جمهور بیش از دو دوره ۵ ساله در این کشور حاکم باشد. اما کمتر از ۲۵ سال بعد از انتصاب جیانگ زمین به عنوان رییس‌جمهور، حالا فردی در چین قدرت را در اختیار دارد که ترجیح می‌دهد مانعی برای تبدیل شدنش به یک رهبر مادام‌العمر وجود نداشته‌باشد.

فانگ ئی، معاون صدر حزب کمونیست چین و یکی از افراد موثر در تصویب قانون اساسی چین معتقد بود: «اگر فردی ۱۵ سال در مقامی بماند، دیگر هیچ کس جرات نمی‌کند انتقاداتش را به او مطرح کند. مثلا رییس‌جمهور فرانسه یک دوره ۷ ساله رییس‌جمهور می‌شود و در پایان این دوره فقط یک بار دیگر فرصت خواهد داشت که در این مقام بماند، البته این شرایط هم کاملا متفاوت است، چون آنها احزاب اپوزیسیون دارند که هر روز روی کوچک‌ترین اشتباهات رییس‌جمهور انگشت می‌گذارند و انتقاد می‌کنند.»

جیانگ زمین و هو جین تائو، دو رییس‌جمهور چین بودند که بین سال‌های ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۳ قدرت را در اختیار داشتند و به این محدودیت قانون اساسی احترام گذاشتند. این دو رهبر پیشین چین کمونیست، همچنان زنده هستند، هر یک از آنها بعد از پایان دور اول ریاست‌جمهوری‌شان در کنگره ملی حزب کمونیست چین، نام جانشین‌شان را از طریق انتصاب در مهم‌ترین نهاد حزب کمونیست چین، یعنی کمیته دایمی پو‌لیتبرو معرفی کردند تا زمانی که پنج سال بعد قدرت را ترک می‌کنند، حزب کار سختی برای انتخاب نداشته‌باشد. البته همه اینها میراث دنگ شیائو پنگ بود، او که بعد از اعتراضات دانشجویی در میدان تیان آن‌من و شکاف در حزب کمونیست برای جانشینی، تصمیم گرفت تا شرایط را برای جانشین خودش کاملا مهیا کند، او جیانگ زمین را به ترتیب به عنوان دبیرکل حزب کمونیست، رییس کمیسیون مرکزی نظامی و رییس‌جمهور منصوب کرد. جیانگ زمین سال ۱۹۹۳، ۴ سال پیش از مرگ دنگ شیائوپنگ هر سه مقام اصلی حزب را در اختیار داشت تا رهبر پیشین نسبت به دورنمای چین پس از خود دورنمای روشنی داشته‌باشد. اما این‌بار در نوزدهمین کنگره ملی حزب کمونیست چین که ۵ ماه پیش برگزار شد، شی جین‌پینگ این رسم را به هم زد، از ارتقای جانشینش در کمیته دایمی پولیتبرو حزب کمونیست چین خودداری کرد و حزب تصویب کرد که پیشنهاد حذف محدودیت دوره‌های ریاست‌جمهوری به کنگره ملی خلق چین داده‌ شود.

برای شی جین‌پینگ، اولین دبیرکل حزب کمونیست چین که بعد از جنگ جهانی دوم متولد شده است، محدودیت در دوره‌های ریاست‌جمهوری معنایی ندارد. رسانه‌های رسمی چین ادعا می‌کنند که وقتی دو مقام اصلی دیگر حکومت یعنی دبیرکل حزب کمونیست و رییس کمیسیون مرکزی نظامی چین، هیچ محدودیت دوره‌ای ندارند، عملا دلیلی برای محدودیت ریاست‌جمهوری که مقام کم اهمیت‌تری نسبت به دو مقام دیگر دارد وجود ندارد. سال ۲۰۲۳ دوره دوم ریاست‌جمهوری شی جین‌پینگ به پایان می‌رسد، در شرایطی که او می‌تواند همچنان دبیرکل حزب کمونیست و رییس کمیسیون مرکزی نظامی چین باقی بماند، اگر قرار باشد فرد جدیدی به عنوان رییس‌جمهور انتخاب شود، یک رقیب و مزاحم برای رهبری فردی شی جین‌پینگ ایجاد شده است.

امپراتور سانسور

زمانی که پیشنهاد حذف محدودیت دوره‌های ریاست‌جمهوری در چین اعلام شد شهروندان چینی واکنش منفی نشان دادند. شبکه‌های اجتماعی چین از انتقادها نسبت به این تصمیم پر شد، تا جایی که مقام‌های دولتی مجبور شدند تیغ‌های سانسور شبکه‌های اجتماعی را تندتر از گذشته‌کنند. در شرایطی که دولت چین شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر و فیس‌بوک را در این کشور کاملا فیلتر کرده است، شبکه‌های اجتماعی جایگزین مانند وی‌چت و ویبو، اصلی‌ترین ابزار اطلاع‌رسانی و درمیان گذاشتن اطلاعات در میان چینی‌ها است که کاملا تحت اختیار دولت قرار دارند. دولت چین تصمیم گرفت در اپلیکیشن‌های پیام‌رسانه و شبکه‌های اجتماعی بومی هم استفاده از برخی کلمات و تصاویر را سانسور کند. استفاده تنها از حرف لاتین N به معنای تعدد دفعات، کلمه امپراتور، یا عبارت مخالفم، در شبکه‌های اجتماعی چین کاملا غیرقابل استفاده شده‌اند و به اشتراک‌گذاشتن تصاویری که در آن شخصیت کارتونی خرس «وینی د پوه» که به خاطر شباهت هیکلش با شی جین‌پینگ مشهور است در شبکه‌های اجتماعی چینی غیرممکن شده است. هر چند آنتی‌فیلترها در چین هم مانند برخی کشورهای دیگر دنیا بسیار پرطرفدار هستند و کاربران چینی برای دور زدن دیوار بزرگ آتش، بسیار حرفه‌ای عمل می‌کنند.

مطلب قبلی...
مطلب بعدی...


Copyright© 1998 - 2024 Gooya.com - سردبیر خبرنامه: [email protected] تبلیغات: [email protected] Cookie Policy