اما در حوزه نقض حقوق بشر در مسائل عام تر: آلودگی هوا، هدر رفتن هر سال بالغ بر ۸ هزار میلیارد تومان از منابع شهر تهران در ترافیک (اقتصاد نیوز کدخبر: ۱۶۰۹۳۶ ۱۳۹۵/۱۱/۲۳) و اینکه میلیون‌ها ساعت از عمر شهروندان در راه بندان‌ها از بین می‌رود که معادل مرگ صدها نفر است، چند حادثه مرگبار تصادف اتوبوس حامل دانش آموزان راهیان نور، بحران آب، حقوق معوقه و اعتصابات کارگران و امار تصاعدی فرار مغزها، را می‌توان برشمرد.
اما در مسائل خاص تر وجود بیش از ۳۰۰ هزار زندانی، ۱۵ میلیون حاشیه نشین و بد مسکن، ۵ میلیون معتاد، ۱۰میلیون بیکار، ۲۵ میلیون و ۵۵۶هزار نفر زیر خط فقر ۱ونیم میلیون تومانی هستند که ۲ونیم میلیون نفر با درامد سالانه کمتر از ۵میلیون تومان در قعر فقرند، ۳۰۰تا۵۰۰ هزار روسپی، هرساعت۱۹ طلاق در کشور (طبق امارهای ثبت احوال از هر ۳/۹ ازدواج یکی منجر به جدایی می‌شود)، سالانه ۱۵ میلیون پرونده در دستگاه قضایی، ۵۰ درصد نرخ افسردگی، ۳۷درصد بودن نرخ عدم سلامت روان، مراجعه ۴۰۰هزار نفر به پزشکی قانونی بخاطر نزاع که ۷۰ درصد نزاع‌های آنی منجر به قتل شده (منهای آمار نزاع‌های مراجعه نشده به پزشکی قانونی) و... به تنهایی برای دریافت تصویری از وضعیت حقوق بشر گویا است. اینها بخشی از آمارهای رسمی و نیمه رسمی‌اند. نگران کننده تر از این آمار، چشم بستن مسئولان بر آن و خودفریبی‌ها و انداختن آن به گردن عواملی غیر از راهبردهای کلان است که چشم اندازی برای بهبود وضعیت را نشان نمی‌دهد. نام این سخنان را سیاه نمایی، منفی نگری و منفی بافی، و حتی تبلیغ علیه نظام می‌گذارند.
اما از نظر من مهم ترین رخدادهای سال ۹۶ در زمینه حقوق بشر در محدوده زندان و اعدام بود زیرا اینها از رخدادهای سیستماتیک هستند و به اراده و برنامه و سیاست‌های کلی وابسته‌اند و اتفاقا پربسامدترین اخبار هم مربوط به این موضوع است مانند:
۱- بازداشت ادمین‌های تلگرامی
۲_ حجاب و بازداشت دختران انقلاب
۳_ درگیری دراویش وبازداشت‌های گسترده از انها
۴_ ممانعت از فعالیت تشکل‌های صنفی معلمان و بازداشت تنی چند آنان (بهشتی، عبدی و حبیبی)
۵_اعتراضات دیماه ۹۶ در صد شهر و بازداشت حدود ۵هزار نفر
۶_ مرگ کاووس امامی و پیشداوری برخی مقامات قضایی پیش از اثبات جرم که بر مسیر پرونده تاثیر منفی می‌گذارد
۷_ اجرای اعدام چند مجرم زیر۱۸ سال که بر خلاف ماده ۹۱ قانون جدید والبته دوپهلوی مجازات اسلامی مصوب۱۳۹۲ و نیز اسناد و تعهدات حقوق بشر بود و ایران تنها کشوری در دنیا بود که این مجازات را برای مرتکبان جرم در سن زیر۱۸ سال اجرا کرد.

انصاف نیوز: اولویت‌های سال ۹۷ کدامند؟

به نظر من مهم ترین اولویت‌ها اگر فرصتی مانده باشد لغو اعدام‌های زیر۱۸ سال و اجرای ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی با رعایت اصل تفسیر به نفع متهم است. اقدام دوم لغو تبصره ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری و اقدام سوم جدا کردن سازمان زندان‌ها از قوه قضاییه است که مستندات حقوقی محکمی دارد.
اما مهم تر از همه اینکه باید طبق ماده ۲۱۰قانون برنامه پنجم توسعه که مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس و شورای نگهبان است و همه نهادها را موظف کرده به گونه‌ای عمل کنند که به منظور اعتلاء شأن، موقعیت، اقتدار و نقش جمهوری اسلامی ایران و استفاده از فرصت‌های اقتصادی در منطقه و نظام بین‌الملل و بسط گفتمان عدالت‌خواهی در روابط بین‌الملل، جهت توقف روند صدور قطعنامه‌های حقوق بشری علیه جمهوری اسلامی ایران تلاش کنند، بنابراین باید یک تجدید نظر اساسی و اتخاذ تصمیم جدید در سطح راهبردهای کلان صورت گیرد تا به این وضعیت پایان ببخشد.

نگاه به آینده: ایران و حقوق بشر۹۷

در یادداشتی که به درخواست پایگاه خبری جماران نوشته شده و جمعه ۳ فروردین منتشر شد آمده است:
پیش بینی وضعیت آینده، دیگر کار چندان دشوار و پیچیده‌ای نیست. عامه مردم هم با مشاهده شرایط کنونی می‌توانند حدس بزنند و ما فقط این حدس‌ها را اندکی دقیق تر، روشن تر و با اشاره به بعضی فکت‌ها بیان می‌کنیم.
آینده در گرو اکنون است. آینده را می‌توان تغییر داد مشروط به تغییر علل وضع موجود. تا هنگامی که علل پیدایی و پایایی (به تعبیر فلاسفه علل محدثه و مبقیه) چیزی وجود داشته باشند نمی‌توان انتظار تغییر داشت.
در زمانی که نهادهای مدنی قدرتمند غایبند وضعیت حقوق بشر در ایران ۹۷ کاملا تابع شرایط اقتصادی و سیاسی است. میان جرایم و بزهکاری‌ها که به تبع آن مجازات‌ها می‌آیند همبستگی وجود دارد. میان فقر و بیکاری و سرخوردگی‌های سیاسی با پرخاشگری هم همبستگی وجود دارد.
سیاست خارجی در ایران مهم تر از سیاست داخلی و اقتصاد شده است زیرا اقتصاد، گروگان سیاست خارجی است. در نتیجه سیاست هایی که خارج از تدابیر دولت روحانی و خارج از رویکرد اصلاحی و تعامل سازنده با جهان اعمال می‌شود و از سویی بخاطر سناریوی کمپانی‌های تسلیحاتی برای تبدیل منطقه به مصرف کننده تولیدات ویرانگر آنها و رونق اقتصاد خونین‌شان، بر اساس اخبار و نشانه‌های فراوانی پیش بینی می‌شود برجام یا تعلیق تحریم‌ها در اواخر فروردین ۱۳۹۷ توسط ترامپ که نماینده این کمپانی‌ها است تمدید نخواهد شد. یکی از نشانه‌ها این است که در پی پیام‌های محرمانه مبادله شده میان آمریکا و کره شمالی کیم جونگ اون، اعلام کرد اگر از آمریکا تضمین امنیتی گرفته شود برنامه اتمی و موشکی‌اش را تعطیل خواهد کرد. ترامپ برای همراه کردن جامعه جهانی علیه ایران و تصویر ایران را بدتر از کره جلوه دادن و همچنین برای انکه به قول خودش توافق خوب را به اروپایی‌ها نشان دهد با کره شمالی به توافق می‌رسد ولی مسئله مهم این است که بار بزرگی از فشار سیاست خارجی‌اش برداشته می‌شود و یکی از کانون‌های تنش در روابط چین و امریکا رفع گردیده و بر ایران متمرکز می‌شود و اعراب را هم علیه ایران تشجیع می‌کند. این در حالی است که در جریان مذاکرات برجام، شاهکار روحانی-ظریف این بود که نضمین امنیتی از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل گرفتند و اوباما در پیام نوروزی‌اش رسما آن را اعلام کرد ولی جریانات مشکوک در داخل ایران، همسو با کمپانی‌های تسلیحاتی و جنگ طلب جهانی تمام نیروی خود را برای برهم زدن برجام به کار گرفتند.
وقتی برجام تمدید نشود کشورهای اروپایی هم میان معامله ۱۲۰۰ میلیادرد دلاری با آمریکا و اقتصاد کوچک ایران معلوم است کدام را انتخاب می‌کنند. در نتیجه، عدم تمدید برجام عامل شتاب زای وخامت وضع اقتصاد ایران و به تبع آن همه جرائم و بحران‌های اجتماعی و اقتصادی وخیم تر می‌شوند و حقوق بشر به محاق می‌رود.
روا نیست کشور زرخیزی چون ایران که می‌تواند مرفه ترین مردم دنیا را داشته باشد به سبب سیاست‌های دشمن ساز یک گروه تندرو و نیز دشمنان طمعکارش در تنگدستی بسر برد.
در شرایطی که برخی تصمیم سازان به جای تن دادن به جراحی، همچنان ترجیح می‌دهند سر در برف فرو برند و وضعیت منطقه‌ای و بین المللی ایران همچنان پر تنش و فراری دهنده سرمایه‌های داخلی و خارجی باشد، طبعا شرایط اقتصادی و روانی بهبود نخواهد یافت و در نتیجه، پرخاشگری، جرم، مجازات‌ها، اعتراضات و تنش‌ها هم رشد خواهد داشت. اگر آمارها از کاهش ناچیزی خبر بدهند یا این آمارها نادرست است یا به دلیل عادی شدن جرم و یا زیر زمینی تر شدن جرم و رفع مشکلات بدون مراجعه به نهادهای فصل خصومات است که خطرناک تر خواهد بود..
شکاف‌های مختلف در ایران که قبلا در مقاله‌ای در زمینه پیش بینی وضعیت ۱۳۹۶ به فعال شدن آنها اشاره کرده بودم (هفته نامه صدا، شماره ۱۰۸ ویژه نوروز ۱۳۹۶ ص۳۹-۳۶) در شرایط جدید بحرانی تر می‌شوند. از طرفی برخی نهادهای قدرت اجازه عملیاتی کردن سیاست‌های دولت روحانی را هم نداده و تن به تغییر نمی‌دهند و در برابر اراده مردم مقاومت می‌کنند. اگر به حوادث پیش از جنگ سوریه و چگونگی شروع این تراژدی غمبار دقیق شویم می‌توان گفت در درون قدرت کسانی با بی اعتنایی به وقایع زیر پوست جامعه آگاهانه با ناآگاهانه دارند ایران را به آنسو می‌برند. بنابراین سال ۹۷ افق دلگرم کننده‌ای ندارد اما ناامیدی، خود بخشی از فرایند ویرانگری است. باید با امید و تلاش و همفکری راه را جست و مانع از رخدادهای ناگوار شد.

http://www.emadbaghi.com/archives/001449.php
کانال گفتارهای باقی https://t.me/emadbaghi
اینستاگرام emadeddinbaghi