مهندس جوان البته همانطور که وضع مالی‌اش ناگهان رونق گرفت، در سی سالگی هم ناگهان به ورشکستگی کامل رسید: «سال ۱۳۶۰ رسيد كه سال گرفتاری و بدبختی برای ما بود. در كار پيمانكاری‌مان ورشكست شديم و سال ۱۳۶۴ دوباره از زير صفر استارت زديم. در آن سال‌ها واقعا هيچ چيز نداشتم؛ هيچ چيز.»

سال ۱۳۶۴ بار دیگر فعالیت پیمانکاری خود را این بار در "اتوبان‌سازی" از سرگرفت و به قول خودش رفته رفته "نونوار" شد: «كمی بعد خواستند يك تعداد از پيمانكاران را به پاكستان بفرستند... که ما شديم "اولين پيمانكار خارجی جمهوری اسلامی ايران در خارج كشور". يك پروژه مهندسی را گرفتيم و به رغم همه مشكلات و گرفتاری‌ها در داخل و خارج كشور، خدا كمك كرد و آن پروژه خوب از آب درآمد و ما هم كمی نونوار شديم و خودمان را باور كرديم.»

صدر هاشمی‌نژاد اما از آن پس خیلی زود راه ثروتمند شدن خود را هموار کرد و پس از پیمانکاری، از دهه ۱۳۸۰ با تاسیس یک هلدینگ شامل ۶۰ شرکت، پای در مسیر "بانکداری" نهاد و نتیجه آن به تاسیس نخستین بانک خصوصی در جمهوری اسلامی، بانک "اقتصاد نوین" انجامید. او مالک و رییس شرکت ساختمان‌سازی "استراتوس" است که از آن به عنوان "بزرگ‌ترین شرکت ساختمان‌سازی ایران" یاد می‌شود.

ثروت افسانه‌ای در کنار خودداری آقای هاشمی‌نژاد از حضور در رسانه‌ها و گفتگو با خبرنگاران باعث شده تا برای این چهره‌ی تقریبا مرموز، القاب خاصی ساخته شود. خود او در خردادماه ۱۳۸۹ در جلسه‌ی هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در واکنش به این القاب و شایعات پیرامونش گفت: «بله؛ من گودزیلا، دراکولا، اختاپوس و مافیا هستم. عمری ما را به همین نام‌ها صدا می‌زنند و بگذار باز هم صدا بزنند.»

"ابر باران‌زا" ثروت می‌زاید

سیدمحمد صدر هاشمی‌نژاد بیشتر به عنوان مالک شرکت ساختمان‌سازی "استراتوس" شناخته می‌شود. "استراتوس" نام نوعی ابر باران‌زا است و آن‌گونه که وب‌سایت رسمی این شرکت در معرفی آن نوشته «از سال ۱۳۵۷ فعاليت خود را با اجرای پروژه‌های متعدد عمرانی-ملی آغاز نموده و از سال ۱۹۹۴ ميلادی [۱۳۷۳ خورشیدی] پيشتاز حضور در پروژه‌های برون‌مرزی بوده است». استراتوس در سال ۱۳۷۸ به عنوان "صادركننده نمونه"، از محمد خاتمی، رییس وقت جمهوری اسلامی، لوح تقدير دریافت کرد.

هاشمی‌نژاد در یکی از آخرین مصاحبه‌هایش در گفتگو با شماره روز ۱۲ اسفند 1393 روزنامه "دنیای اقتصاد"، چاپ تهران، در توصیف هلدینگ استراتوس گفت که "شرکت بین‌المللی پیمانکاری استراتوس" یکی از قدیمی‌ترین شرکت‌های هلدینگ استراتوس به شمار می‌رود.

او با بیان این‌که امروز، فعالیت‌های این هلدینگ، بخش‌های مختلف اقتصادی را در بر می‌گیرد، از "شرکت بین‌المللی خانه‌سازی ایرانیان" که در زمینه «خانه‌سازی در کشور ونزوئلا» فعالیت می‌کند، به عنوان دیگر شرکت پیمانکاری عضو گروه استراتوس یاد کرد و افزود که این شرکت «هم‌اکنون احداث ۱۲۰۰۰ واحد مسکونی به همراه کلیه زیرساخت‌ها و واحدهای خدماتی شهر جدید "اوهدا" در کشور ونزوئلا را در دست ساخت و اجرا دارد».

به گفته آقای هاشمی‌نژاد، "استراتوس" از طریق شرکت‌هایی همچون "شرکت سرمایه‌گذاری ساختمان ایران" و "شرکت نوسازی و ساختمان تهران" در زمینه "انبوه‌سازی مسکن" فعالیت می‌کند و گروه ديگری از شرکت‌های استراتوس مثل "بانک اقتصاد نوین" و شرکت‌های زیرمجموعه این بانک مانند لیزینگ، صرافی، تامین سرمایه و بیمه نیز در "حوزه مالی" حضور دارند.

از جمله مهمترین پروژه‌های به اتمام‌رسیده توسط "استراتوس" می‌توان به سدهای آزاد و تالوار در استان کردستان، تونل شماره ۴ قطعه ۳ باند شمالی آزادراه تهران -پردیس، سد ارسباران در استان آذربايجان شرقی، قطعه یک راه‌آهن قزوین-رشت، قطعه چهار راه‌آهن اصفهان-شيراز، قطعه سوم آزادراه قم-كاشان، مشارکت در ساخت شهرک واوان، راه جایگزین و تونل سد کارون ۳ و همچنین قطعات یک و دو راه اسفراین-بجنورد اشاره کرد.

طراحی و ساخت مجتمع‌های مسکونی ۲۲۰ و ۴۵۶ واحدی در کربلا و بصره در جنوب عراق، طراحی و اجرای ساختمان مجلس و مركز تجاری در کشور جیبوتی، طراحي و ساخت فرودگاه سقطرا در کشور یمن، و احداث راه و تونل هیبت سلطان شامل دو باند رفت دو باند برگشت در کردستان عراق نیز شماری از پروژه‌های بین‌المللی استراتوس به شمار می‌روند.

بنا بر اطلاعات موجود در آرشیو "روزنامه رسمی کشور"، استراتوس هم‌چنین در شرکت‌های متعددی به عنوان سهامدار حضور دارد که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به "شرکت‌ سرمایه‌گذاری گروه پارس نوین"، "شرکت بیمه نوین"، "شرکت بین‌المللی توسعه تجارت و سرمایه‌گذاری هیرمند"، "شرکت سرمایه‌گذاری ساختمان ایران"، "شرکت استراتوس آسیا"، "شرکت استراتوس سبز"، "شرکت بهین‌سازان سپیدار بلند"، "شرکت کیهان تبادل"، "شرکت سرمایه‌گذاری سامانه گستر نوین"، "شرکت خدمات بیمه‌ای پرشیا" اشاره کرد.

بانک اقتصاد نوین؛ نخستین بانک خصوصی ایران

آقای هاشمی‌نژاد بعد از کسب ثروت نجومی از طریق شرکت "استراتوس"، به فکر بانک‌داری افتاد: «با خودم گفتم در حوزه بنگاه‌داری يکي از وظايف مهم اين است که يك بانک را تاسيس كنيم و در آن بانک، روش‌ها و عملكردهای نوين را بياوريم و به اين ترتيب اولين بانك خصوصی كشور را تاسيس كرديم.»

مجمع عمومی مؤسس بانک "اقتصاد نوین" روز ۱۳ مرداد سال ۱۳۸۰ برگزار شد و یک هفته بعد، تحت شمارهٔ ۱۷۷۱۳۲ با سرمایه‌ی اولیه ۲۵ میلیارد تومان در ادارهٔ ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیرتجاری تهران به ثبت رسید.

آن‌گونه که در وب‌سایت رسمی "اقتصاد نوین" اعلام شده، سرمایه کنونی این بانک رقمی بیش از ۱۱۰۰ میلیارد تومان است.

بانک اقتصاد نوین در ۱۵ بهمن ۱۳۸۲ در سازمان بورس اوراق بهادار تهران پذيرفته شد و از آن تاريخ سهام بانک در تابلو اصلی این سازمان قابل معامله است.

با توجه به سابقه آقای هاشمی‌نژاد در ساختمان‌سازی، بانک اقتصاد نوین عملا بر پایه شرکت‌های ساختمان‌سازی بنا شد به گونه‌ای که در میان سهام‌داران آن، نام شرکت‌هایی چون شرکت تامین مسکن جوانان، شرکت بین‌المللی پیمان‌کاری استراتوس، شرکت تامین مسکن کارگران، شرکت عمران و مسکن‌سازان ایران، مجتمع‌های توریستی رفاهی آبادگران ایران و کیش، و شرکت ساختمانی گروه صنایع بهشهر به چشم می‌خورد.

اخبار مربوط به این بانک البته گه‌گاه با حاشیه‌هایی هم همراه شده است؛ از جمله، تیرماه سال ۱۳۹۱ وب‌سایت‌های نزدیک به نهادهای امنیتی با استناد به مصوبات مجامع عمومی بانک "اقتصاد نوین" گزارش دادند که این بانک بعد از بانک پاسارگاد در جایگاه دومین بانک از لحاظ "اعطای پاداش‌های هنگفت به اعضای هیات مدیره" خود قرار دارد. وب‌‌سایت "مشرق‌نیوز" در همین ارتباط نوشته بود که «مدیران این بانک اخیراً ۸۰۰ میلیون تومان پاداش دریافت کردند و برای هر ماه نیز یک میلیون تومان حق جلسه دریافت می‌کنند».

بانک "اقتصاد نوین" در حال حاضر دارای صدها شعبه در سراسر کشور است و هزاران نفر به طور مستقیم یا غیر مستقیم در آن مشغول به کار هستند. صدر هاشمی‌نژاد درباره‌ی تعداد کارمندانش می‌گوید: «من حدود ۶۰ شركت را زير پوشش و مديريت مستقيم و غيرمستقيم خودم دارم و ۱۰ هزار نفر برايم كار می‌كنند، يعنی اگر هر نفر ۳ عضو خانواده داشته باشد، ۳۰ هزار نفر از اين محل نان می‌خورند و كار می‌كنند.»

نزدیکی به اصول‌گرایان و در پی تکثیر "خون اسلامی"

ثروتمند کرمانی البته به خوبی می‌داند که برای کسب چنین ثروتی باید قواعد بازی در جمهوری اسلامی را رعایت کند؛ از همین رو است که وی تا حد امکان از نشست و برخاست با سیاسیون پرهیز می‌کند و از میان آن‌ها نیز تنها با اصول‌گرایان شناخته‌شده‌ای همچون محمدرضا باهنر یا علی لاریجانی دم‌خور است.

وی اسفندماه سال ۱۳۹۲ و هم‌زمان با "روز ملی مهندس"، از سوی علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی به عنوان "مهندس برتر کشور" مورد قدردانی قرار گرفت.

خردادماه سال ۱۳۹۱ نیز مراسم کلنگ‌زنی "مجتمع بزرگ خیریه فرهنگی آموزشی" در روستای هنزاء، زادگاه آقای‌ هاشمی‌نژاد، با حضور چهره‌های اصول‌گرا برگزار شد. در جریان آن مراسم، محمدرضا باهنر، نایب‌رییس مجلس شورای اسلامی ضمن ستایش از هم‌شهری ثروتمندش گفت: «یک فرد وقتی پول حلال در می‌آورد بهتر است آن را در کار حلال هزینه کند.»

خود صدر هاشمی‌نژاد هم با وجود انتقادهای همیشگی‌اش از نقش کم‌رنگ بخش خصوصی در اقتصاد ایران اما گرایش سیاسی‌اش به طیف اصول‌گرایان جمهوری اسلامی را کم و بیش آشکار کرده است. وی از جمله در اسفندماه ۱۳۹۱ در گفتگو با خبرگزاری "فارس"، متعلق به سپاه پاسداران تاکید کرده بود که اعضای هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران بايد افرادی "معتقد"، "سالم" و البته "اصول‌گرا" باشند.

اما شاید یکی از جالب‌ترین اظهارنظرهای هاشمی‌نژاد را می‌توان سخنان مهرماه سال گذشته‌اش در جمع شماری از فعالان اقتصادی کرمان دانست. جایی که او از سرمایه‌گذاری‌اش برای راه‌اندازی "پالایشگاه خون" و "تولید انواع داروهای خاص از پلاسمای خون" در کرمان خبر داد و تاکید کرد از این طریق، از "خون مسلمان" برای تهیه دارو استفاده خواهد شد. او نوید داد که با تولید دارو از "خون مسلمان"، «کشورهای مسلمان هم‌چون سوریه، عربستان، عراق و فلسطین که تا کنون مجبور به استفاده از داروهای خارجی مشابه بودند از فرآورده‌های خونی این قطب دارویی دنیا استفاده کنند».

هاشمی‌نژاد که پیش‌تر عضو دوره ششم "اتاق بازرگانی تهران" بود، پس از یک دوره غیبت، در انتخابات دوره هشتم اتاق بازرگانی تهران که اسفند 1393 برگزار شد، نام‌نویسی کرد اما با وجود تبلیغات فراوان و تشکیل ائتلافی موسوم به "کارآفرینان توسعه‌گرا" با کسب تنها ۴۴۷ رأی یکی از سرشناس‌ترین چهره‌هایی بود که از راه‌یابی به این نهاد اقتصادی بازماند.

مولتی‌میلیاردر کرمانی و اقتصاد نفتی

محمد صدر هاشمی‌نژاد در دسته‌ی آن گروه از سرمایه‌دارانی قرار می‌گیرد که در بطن نظام جمهوری اسلامی و به ویژه در سال‌های جنگ ایران و عراق در مسیر ثروتمند شدن قرار گرفتند؛ اقتصاد نفتی ایران و ویژگی‌های مخصوص چنین اقتصادهایی از جمله ابتلای آن به "بیماری هلندی" این فرصت را برای مهندس جوان کرمانی فراهم کرد تا از طریق ساختمان‌سازی و فعالیت در زمینه ملک و املاک، از یک روستایی ساده به یکی از مولتی‌میلیاردرهای کنونی تبدیل شود.

او همواره خود را از فراز و فرودهای سیاسی و دست به دست شدن قدرت در میان اطلاح‌طلبان و اصول‌گرایان و تحولاتی همچون "جنبش سبز" کنار نگه داشته و در انتخاب‌های ناگزیر نیز روی کارت‌های اصول‌گرایان سرمایه‌گذاری کرده است. شاید هم به همین دلیل است که تاکنون حرف و حدیث‌های کمتری درباره ثروت نجومی وی بر سر زبان‌ها افتاده است.