دویچه وله ـ شمار اعدام‌ها در سال گذشته نسبت به سال ۲۰۱۶ در جهان کاهش پیدا کرده است. گزارش سالانه عفو بین‌الملل درباره اعدام‌ها می‌گوید این خبر تنها در نگاه اول مثبت به نظر میرسد چون شمار افرادی که زیر اعدام هستند افزایش یافته است.
سازمان عفو‌بین‌الملل در گزارش سالانه خود که روز پنج‌شنبه (۱۲ آوریل) منتشر کرد، گفته است که تعداد اعدام‌ها در سال ۲۰۱۷ نسبت به سال قبل از آن در سراسر جهان کم‌تر شده است.
اما این خبر تنها در ظاهر جای خوشحالی دارد، چرا که عده افرادی که درانتظار مجازات اعدام در زندان به سر می‌برند ۱۶ درصد افزایش یافته و ۲۱۹۱۹ نفر زیر اعدام هستند. این مجازات به ویژه در کشورهایی اعمال می‌شود که حکومت‌های آن‌ها تصور می‌کنند مجازات اعدام برای قاچاقچیان مواد مخدر می‌تواند متخلفان را بترساند. از این گذشته درباره شمار مجازات اعدام در چین که در جهان رکورد‌دار است، آمار دقیقی داده نشده است.
گزارش می‌گوید که وضعیت هم‌چنان نگران کننده است:
در ۵۶ کشور مجازات اعدام هم‌چنان اجرا می‌شود.
در ۵۳ کشور در سال گذشته میلادی احکام اعدام صادر شده و در ۲۳ کشور این احکام اجرا شده‌اند.
در هفت کشور، برزیل، شیلی، السالوادور، گواتمالا، پرو ،اسرائیل و در قزاقستان مجازات اعدام در شرایط ویژه مثلا در مواقع بحرانی یا برای جنایت‌های سنگین درنظر گرفته شده است.
با همه این‌ها در سال ۲۰۱۷ نسبت به سال قبل از آن ۴ درصد احکام اعدام کم‌تری اجرا شده و شمار آن به ۹۹۳ رسیده است. این رقم نسبت به سال۲۰۱۵ که ۱۶۳۴ نفر اعدام شدند، ۳۹ درصد کم‌تر است.
۸۴ درصد اعدام‌ها در ایران، عربستان سعودی و پاکستان
هم‌چنین ۵۲۶ حکم اعدام کم‌تر نسبت به سال ۲۰۱۶ صادر شده و از ۳۱۱۷ به ۲۵۹۱ رسیده است. ولی واقعیت این است که هم‌چنان مجازات اعدام با روش‌های مختلف، گردن‌زدن، تیرباران و... به اجرا درمی‌آید. نگاهی به نقشه جغرافیای اعدام‌ها نشان می‌دهد که بیشترین موارد اعدام در کشورهای خاورمیانه است.
۸۴ درصد اجرای مجازات اعدام در ایران، عربستان سعودی و پاکستان صورت می‌گیرد. البته در آمریکا نیزدر سال گذشته ۴۱ نفر به اعدام محکوم شدند که ۲۳ مورد از این احکام به اجرا درآمد.
این نیز مشاهده می‌شود که مجازات اعدام در مورد تخلفاتی که در ارتباط با مواد مخدر هستند، افزایش یافته است. در ۱۵ کشور مجازات اعدام برای این افراد صادر یا اجرا شده است. ده تای این کشورها در آسیا هستند. بیشترین این موارد در کشورهای شمال آفریقا و در خاورمیانه است: ۲۶۴ مورد.
در بسیاری از این کشورها متهمان در دادگاه‌هایی عادلانه و منطبق بر استانداردهای جهانی محاکمه نمی‌شوند. عفو بین‌الملل درگزارش خود می‌گوید که بسیاری از متهمان تحت شکنجه مجبور به اعترافات اجباری می‌شوند. این سازمان به ویژه به ایران، چین، عراق و عربستان سعودی اشاره کرده است.
محرمانه بودن آمار اعدام‌ها
این سازمان هم‌چنین انتقاد می‌کند که برخی کشورها حاضر به علنی کردن آمار اعدام‌ها نیستند. در روسیه و چین و ویتنام آمار اعدام اسناد محرمانه تلقی می‌شوند. این امر بر آمار واقعی اعدام در جهان سایه می‌اندازد و تصویر درستی به دست نمی‌دهد. عفو بین‌الملل تخمین می‌زند که تعداد اعدام‌ها تنها در چین به هزار نفر میرسد.
بیشترین آمار اجرای احکام اعدام در ایران ثبت شده که بالغ بر ۵۰۷ مورد بوده است. این رقم در سال گذشته نسبت به سال قبل از آن ۱۱ درصد کم‌تر است. حداقل ۳۱ درصد از این احکام در ملاء عام اجرا شده‌اند. دستکم پنج نفر از اعدام‌شدگان در زمان ارتکاب به جرم زیر سن قانونی بوده‌اند.
بیشترین آمار منتشر شده مربوط به صدور حکم اعدام به نیجریه با ۶۲۱ مورد برمی‌گردد. پس از نیجریه، مصر با ۴۰۲ و بنگلادش با ۲۷۳ مورد قرار دارند. هم‌چنین ۲۲۸۵ نفر در نیجریه و ۲۷۱۷ نفر در سری‌لانکا در انتظار اجرای حکم اعدام در سلول‌های خود به سر می‌برند. این رقم در آمریکا ۲۷۲۴ و در پاکستان ۷۰۰۰ نفر است.
عفو بین‌الملل گزارش داده است که در کنار این آمار سیاه، پیشرفت‌هایی نیز در کشورهای مختلف رخ داده‌اند. از جمله این که در ۲۱ کشور جهان مجازات اعدام به زندان تغییر کرده است. ۵۵ نفر در شش کشور مورد عفو قرار گرفته‌اند. از این گذشته در دو سوم کشورهای جهان یا حکم اعدام اجرا نمی‌شود یا این مجازات به کلی برچیده شده است.
