دویچه وله - نخست خبر خوش: حمله هوایی سهقدرت جهان غرب به سوریه، به جنگ جهانی منجر نشد. و حال خبر بد: این حمله شرایط کشور جنگزده سوریه را بهتر نکرد. یک ارزیابی در این باره از کریستیان تریپه، گزارشگر دویچه وله.
این پرسش که دو قدرت اتمی جهان، آمریکا و روسیه، در روزهای میانی ماه آوریل تا چه اندازه به جنگ نزدیک شده بودند، روشن نیست. باید چندی بگذرد تا اطلاعات بیشتری در این باره منتشر شود.
در حال حاضر تنها گفته شده که حمله هوایی ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و فرانسه تنها به مواضعی در سوریه محدود بوده که به گونهای با ساخت و نگهداری سلاحهای شیمیایی مربوط بودهاند. و آن گونه که تاکنون مشخص شده این حمله هوایی هیچ قربانی غیرنظامی نداشته است.
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
عقلانیت نوین نظامیان؟
در روزهای اخیر منابع مختلفی بر وجوه تشابه میان بحران سوریه در حال حاضر و بحران کوبا میان آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق در سال ۱۹۶۲ میلادی تاکید کردند. سخنان ستیزهجویانه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، و تهدیدهای روسیه بخشی از این تشابه بود.
اما بحران کوبا در ۵۶ سال پیش سیاسی باقی ماند و اولویت سیاسی بر خواست ژنرالها برای درگیری نظامی پیروز شد، در بحران سوریه اما تهدیدهای کنونی سیاستمداران پیش از حمله هوایی بسیار شدید بود و باید امیدوار بود که این بار عقلانیت و تخصص ژنرالها بر ناآگاهی و بیخردی سیاستمداران غلبه کند.
برای یادآوری بار دیگر باید گفت که در حال حاضر چند هزار سرباز روسی در سوریه در کنار نیروهای بشار اسد می جنگند. دو ماه پیش در پی حملات ائتلاف تحت رهبری ایالات متحده علیه "دولت اسلامی" (داعش) به شمال سوریه چند سرباز روسیه کشته شدند. این حمله به بحران میان دو کشور منجر نشد.
ارتش سه قدرت جهانی غرب در حملات کنونی به سوریه نیز مواضعی انتخاب کرده بودند که خبری از سربازان روسیه نبود.
به این ترتیب به نظر میرسد که خط ارتباطی میان رهبری نظامی ایالات متحده و ستاد ارتش روسیه پایدار باقی مانده است. کارشناسان بر این نظرند که تبادل حرفهای و نسبتا قابلاعتماد بین نظامیان روسیه و آمریکا به رغم رویارویی شرق و غرب همچنان ادامه دارد.
شاید بتوان گفت که نبرد سوریه مبهمترین جبهه جنگ در تاریخ است. گاهی نظامیان یک گروه در برابر گروه دوست و متحد خود صفکشی میکنند و با آنها میجنگند و گاه با گروههای دشمن برای رسیدن به اهداف مشترک متحد میشوند.
جنگ داخلی سوریه با مداخله روسیه به نفع بشار اسد و اتحاد سوریه با ایران به نتیجه رسیده است و در چنین شرایطی حملات هوایی به اصطلاح تلافیجویانه سه قدرت غربی این نتیجه را تغییر نمیدهد. این حملات اما بیمعنا نیستند.
پیام واضح حملات هوایی
آمریکا، بریتانیا و فرانسه با حمله هوایی خود دو پیام واضح داشتند. نخست این که استفاده از سلاحهای غیرقانونی کشتار جمعی بدون پیامد نمیماند و انکار و سرپوش گذاشتن بر جنایات جنگی تحملپذیر نیست.
افزون بر این قدرتهای غربی نمیخواهند این منطقه ژئوپلیتیک را به رغم داشتن سیاست اشتباه، نامشخص و مبهم طی سالهای متمادی، به همین سادگی ترک کنند.
به این ترتیب حملات سه قدرت جهانی غرب به کارخانه های شیمیایی اسد حاوی پیامهایی دوگانه بودند: خاورمیانه با ساماندهی مجددی روبروست و این ساماندهی جدید تنها در روسیه و ایران انجام نمیشود.
یک پیام دیگر نیز بر این دو افزوده میشود و آن این که ایالات متحده در این حمله به تنهایی عمل نکرد و در اتحاد نظامی و هماهنگی نزدیک سیاسی با فرانسه و بریتانیا بود. این امر در سال دوم زمامداری دونالد ترامپ، احتمالا خبری خوش در این صبح شنبه بود.