- با شدت گرفتن بحرانها داخلی در جمهوری اسلامی گروهی معتقدند زمام امور از دست دولت روحانی خارج شده و پیشبینی میکنند که سپاه تحت فرمان علی خامنهای دست به کودتا نظامی بزند
- در مقابل از احتمال یک کودتا علیه قدرت انحصاری خامنهای نیز سخن میرود. همه این حدس و گمانها و احتمالات نشانگر وضعیت متزلزل جمهوری اسلامی است.
ایران از آغاز سال جدید میلادی مدام شاهد اعتراضات مردم بوده است. در ماه ژانویه (دی ماه) در بیش از ۸۰ شهر از ۲۵ استان ایران، تظاهرات گسترده علیه دولت صورت گرفت و دستکم ۲۱ نفر کشته شدند. در ماه فوریه (اسفند) نیز دهها زن ایران به خاطر برداشتن حجاب خود در خیابان و در اعتراض به حجاب اجباری، بازداشت شدند و همزمان نیروی انتظامی اعتراض دراویش گنابادی را سرکوب کرد که دستکم ۵ نفر در این درگیریها کشته و صدها نفر زندانی شدند.
الجزیره با اشاره به بالا گرفتن اعتراضها در ایران از جمله تظاهرات گستردهی مردم اهواز و ایرانیان عرب در خوزستان به خاطر توهین تلویزیون این کشور و تظاهرات کشاورزان اصفهانی علیه بیآبی و خشکسالی و اعتصابات کارگری در شهرهای مختلف و سرکوب آنها توسط نیروهای امنیتی به دیگر مشکلات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی که گریبان رژیم جمهوری اسلامی را گرفته نیز اشاره کرده و نوشته زمام امور از دست دولت حسن روحانی خارج شده است.
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
در این گزارش با اشاره به دخالتهای رژیم در سوریه و سوء مدیریت به کاهش ارزش ریال و سقوط آن در برابر ارزهای خارجی اشاره کرده و نوشته این بحرانهای بیشمار احتمال وقوع یک کودتای نظامی علیه دولت حسن روحانی را که تا سال ۲۰۲۱ میلادی (۱۴۰۰ خورشیدی) روی کار است افزایش داده است.
به نوشته الجزیره، نخبگان سیاسی در ایران معتقدند اصلاحات اساسی تنها راه حل این بحرانهاست اما اینکه رژیم تن به اصلاحات دهد بسیار بعید به نظر میرسد و جناحهای سیاسی حاکم در ایران از جمله جریانهای نزدیک به دولت و مجلس قادر به ایجاد اصلاح نیستند زیرا قدرت آنها محدود است و در عین حال قوه قضائیه و نیروهای امنیتی که از قدرت سیاسی بالایی در سیستم برخوردارند ادعا میکنند این بیکفایتی دولت است که باعث مشکلات فعلی است.
علی خامنهای از آغاز رهبری خود در سال ۱۹۸۹ میلادی تا امروز، به طور دائم با رؤسای جمهور روابط پرتنشی داشته و قدرت را در انحصار خود گرفته است.
بسیاری در ایران معتقدند تا علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی است و قدرت در انحصار اوست، هر تلاشی برای تغییر بینتیجه است.
الجزیره ادامه میدهد، پیداست سرمایه سیاسی که حسن روحانی در مقابل خامنهای برای خود ذخیره کرده بود تا حد زیادی سقوط کرده؛ از سوی دیگر دشمنیهای رژیم با آمریکا و تهدید برجام توانایی دولت روحانی را کاسته است.
به نظر میرسد در صورتی که اوضاع ایران از این هم بدتر بشود و ثبات حکومت روحانیون به خطر بیفتد علی خامنهای به عنوان فرمانده کل قوا در ایران، که شامل ارتش و سپاه پاسداران میشود قادر خواهد بود قدرت را از دولت روحانی بگیرد و او را سرنگون کند.
در ایران تندروها معتقدند مقاومت در برابر آمریکا میتواند مشکلات ایران را حل کند. علی خامنهای میتواند تصمیم بگیرد که بهترین برنامه در زمان حاضر، برکنار زدن نیروهای میانهرو از سیستم و به قدرت رساندن نظامیها خواهد بود.
از طرفی به نظر میرسد سیاستهای اقتصادی روحانی به طبقه متوسط ایران ضربه جدی زده است.
با توجه به تغییرات در کادرهای فرماندهان ارتش و سپاه که در ماههای اخیر صورت گرفته و همین طور حدس و گمانهای مختلف درباره به قدرت رسیدن یک «رییس جمهوری نظامی»، این احتمال میرود که طراحان این ایده در حال سنجش واکنش مردم ایران در این مورد هستند و سعی میکنند تابوی «کودتا» آن هم از نوع نظامی را از بین ببرند و جامعهی ملتهب را آماده و پذیرای آن کند آن هم در حالی که از یکسو انواع کودتای نظامی با قرن بیستم به تاریخ پیوست و از سوی دیگر ایران هرگز تجربه کودتای نظامی نداشته و به نظر نمیرسد جامعهای که از کل نظام سرخورده و متنفر است، به نظامیان آن روی خوش نشان دهد.
هوشنگ امیراحمدی تحلیلگر سیاسی در آمریکا که با خوشبینی در انتخابات دورههای مختلف ریاست جمهوری نیز شرکت کرده و رابطه خوبی با سیاستمداران جمهوری اسلامی دارد، در ماههای گذشته حتی پیشنهاد تشکیل یک دولت سپاهی- نظامی را مطرح کرد. پاسدار محمدعلی پورمختار عضو کمیسیون قضایی مجلس اسفند سال ۹۶ رسماَ گفت یک نظامی رئیسجمهور شود کشور را نجات میدهد.
در مقابل، یکی از اصلاحطلبانی که از روی کار آمدن نظامیها ابراز نگرانی کرد مصطفی تاجزاده معاون امنیتی وزیر کشور دولت اصلاحات است.
اما روزنامه اصلاحطلب شرق که از حامیان دولت است، ۳۰ فروردین، از پیشنهاد دست به دامان یک «رییس جمهور نظامی» شدن دفاع کرد و مدعی شد این راهکار برای طبقه متوسط ایران سودمند خواهد بود! جالب اینکه همین روزنامه ۱۰ روز قبلتر از آن با انتشار تصویری از قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و فرمانده پیشین سپاه و باقر قالیباف فرمانده پیشین نیروی انتظامی و شهردار پیشین تهران در گزارشی ادعا کرده بود که زمزمه انتصاب «رییس جمهور نظامی» در بین اصولگرایان قوت گرفته است.
گرچه برخی کارشناسان معتقدند احتمال وقوع یک کودتای نظامی علیه دولت کم نیست و حتی در محافل غیررسمی علی شمخانی دبیر شورایعالی امنیت ملی رژیم هم به عنوان یکی از گزینههای احتمالی برای نشاندن به جای روحانی نام برده میشود اما برخی دیگر معتقدند اصلاحطلبان برای بسیج کردن هواداران خود علیه دشمن فرضی بر اساس توهم توطئه به طرح کودتا دامن میزنند. از طرفی زمزمهها مبنی بر کودتای سپاه علیه رژیم و خود علی خامنهای هم مطرح است و همه اینها بیانگر وضعیت متزلزل جمهوری اسلامی در شرایط کنونی است.
این همه در حالیست که بخش عمده تحریمهایی که رژیم گرفتار آن است مستقیم و غیرمستقیم اتفاقا ناشی از دخالتهای سپاه در اقتصاد و همهی امور مملکت است.کودتای نظامی حتی در صورت وقوع چارهی خوبی برای حل بحرانهای داخلی و خارجی که جمهوری اسلامی با آنها دست و پنجه نرم میکند نیست و نتیجهای جز انزوای بیشتر نظام و نابود کردن سرمایههای اقتصادی و انسانی در پی نخواهد داشت به ویژه آنکه در حال حاضر جهان غرب و اروپا اصولا با هر کودتا و کودتای نظامی مخالف است و با آن مقابله خواهد کرد.