بی بی سی - مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا رهبران ایران را به دروغگویی متهم کرده است.
در پی اظهارات روز گذشته نخست وزیر اسرائیل در مورد دستیابی به مدارک متعددی از تخطی حکومت جمهوری اسلامی از تعهدات بینالمللی در زمینه فعالیتهای هستهای، آقای پومپئو گفت که این مدارک نشان میدهد که حکومت ایران به مردم این کشور دروغ گفته است.
وزیر خارجه آمریکا به خبرنگاران گفت که در حالیکه وجود پروژه آماد - طرح ادعایی ساخت تسلیحات اتمی - از مدتها قبل دانسته شده بود اما مدارکی که اسرائیلیها به دست آوردهاند جزئیات بیشتری را در این مورد در اختیار مقامات غربی قرار میدهد. او گفت که در ملاقات روز یکشبنه با نخست وزیر اسرائیل، از وجود این مدارک مطلع شده بود.
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
آقای پومپئو گفت که "این مدارک دست کم کاملا روشن میکند که حکومت ایران همواره به مردم خود دروغ گفته است." وزیر خارجه آمریکا از تایید اینکه آیا این مدارک تخطی جمهوری اسلامی از تعهدات خود در برجام را هم ثابت میکند خودداری ورزید. و در پاسخ به سئوالی در این مورد گفت: "من این موضوع را به حقوقدانان واگذار میکنم، و در نهایت رئیس جمهوری [آمریکا] است که باید این موضوع را تشخیص دهد و در این مورد تصمیم بگیرد."
پیشتر، سخنگوی کاخ سفید در مورد مدارک مورد اشاره نخست وزیر اسرائیل گفته بود که "این مدارک حاوی جزئیات جدید و قانع کنندهای در مورد تلاش ایران برای ساخت اسلحه اتمی قابل حمل توسط موشک است." به گفته او، "این اطلاعات در انطباق با اطلاعاتی است که ایالات متحده از دیرباز در اختیار داشت یعنی اینکه ایران برنامه پیگیر و مخفیانهای برای ساخت اسلحه اتمی داشته که کوشیده بود از جهانیان مخفی نگه دارد اما در این زمینه ناکام ماند."
روز گذشته، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در یک سخنرانی در وزارت دفاع آن کشور که به طور مستقیم از چند شبکه تلویزیونی پخش شد، مقامات ارشد حکومت ایران را متهم کرد که در اظهارات خود در این مورد که در صدد ساخت بمب اتمی نبوده و اسلحه اتمی را خلاف شرع میدانند، دروغ گفتهاند و در واقع برنامههایی را برای ساخت کلاهکهای هستهای دنبال میکردند.
آقای نتانیاهو در این سخنرانی با به نمایش گذاشتن چند هزار برگ سند و حدود یکصد و پنجاه دیسک فشرده، اظهار داشت که این مدارک حاکی از فعالیتهای اتمی غیرمجاز جمهوری اسلامی شامل تلاش برای ساخت اسلحه اتمی است.
با وجود توضیحات مفصل نخست وزیر اسرائیل در مورد این مدارک و اهمیت آنها، وی صراحتا مشخص نکرد که آیا این مدارک صرفا به فعالیتهای، به گفته او، غیرمجاز ایران در سالهای قبل از توافق هستهای در ژوئیه سال ۲۰۱۵ ارتباط دارد یا اینکه این فعالیتها برخلاف تعهدات جمهوری اسلامی در قالب این توافق، پس از آن هم ادامه داشته است. او تنها گفت که مدارک مربوط به فعالیتهای جمهوری اسلامی در زمینه تولید اسلحه اتمی "برای استفاده در آینده" بایگانی شده بود و برخلاف تعهد ایران، از میان برده نشد.
آقای نتانیاهو گفت که نسخههایی از این اسناد را در اختیار دولت آمریکا قرار داده و قرار است آمریکائیان کشورهای اروپایی را از محتوای آنها مطلع سازند. بخش عمده ای از سخنرانی نخست وزیر اسرائیل به زبان انگلیسی ایراد شد ظاهرا به این دلیل که ناظران خارجی بتوانند مستقیما آن را بشنوند.
در حالیکه قرار است دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، ظرف چند روز آینده در مورد ادامه عضویت یا خروج از برجام تصمیمگیری کند، هرگونه مدرکی در مورد تخلف ایران از این توافق موضع مقامات آمریکایی مخالف برجام را تقویت و امکان خروج آمریکا از آن را افزایش میدهد.
با وجود سخنرانی روز گذشته نخست وزیر اسرائیل، دولت بریتانیا همچنان از برجام دفاع کرده و خواستار حفظ آن شده است. دولتهای اروپایی گفتهاند که اگرچه برجام ممکن است نواقصی داشته و به عنوان مثال، به موضوع برنامه موشکی و سیاست منطقهای ایران نپرداخته باشد، اما در حد خود دستاوردی موثر است که باید حفظ شود. بعضی از آنان امکان بررسی مجدد و "رفع نواقص" این سند را توصیه کردهاند.
همچنین پیشنهاد شده است که بین ایران و قدرتهای جهانی مذاکراتی در مورد برنامههای موشکی و سیاست منطقهای جمهوری اسلامی انجام گیرد و در صورت مخالفت با خواست این قدرتها، تحریمهایی نیز علیه این برنامهها وضع شود. در چنین صورتی، برجام حفظ خواهد شد اما همانند مذاکرات هستهای، فشار تحریم خارجی به موافقت ایران با مذاکره در زمینههای مورد نظر این قدرتها منجر خواهد شد.
به گفته نخست وزیر اسرائیل، این مدارک در یک عملیات گسترده اطلاعاتی از یک بایگانی مخفی در داخل ایران به دست نیروهای اطلاعاتی اسرائیل افتاده است. به گفته ناظران، در صورتی که اسناد مورد اشاره بنیامین نتانیاهو، بدون توجه به محتوای آنها، واقعا ماهیت محرمانه داشته و متعلق به سازمانهای دولتی ایران باشد، دستیابی، نسخه برداری و خارج کردن این حجم از مدارک احتمالا بدون اجرای عملیات اطلاعاتی عمده با سازماندهی گسترده و ارتباط، همکاری و حمایت افراد و نهادهایی در داخل تشکیلات حکومتی ایران امکانپذیر نمیشد.
در چنین صورتی، با توجه به ابراز حساسیت فوقالعاده و غیرمتعارف مقامات و تشکیلات اطلاعاتی و قضایی جمهوری اسلامی به مسایل امنیتی و اطلاعاتی که گاه شامل بازداشت و اتهام جاسوسی حتی علیه گردشگران و مسافران هم میشود، اجرای چنین عملیاتی قاعدتا باید باعث نگرانی عمیق و سلب اطمینان مقامات حکومتی ایران شده باشد. البته، مقامات جمهوری اسلامی تا کنون صحت این مدارک و تعلق آنها به حکومت ایران را تایید نکردهاند و رسانههای خبری داخلی نیز آنها را بیاساس دانستهاند.
روز سهشنبه، ۱۱ اردیبهشت (۱ مه)، بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی اظهارات نخست وزیر اسرائیل را "نمایش مضحک تبلیغاتی" و "یکی از آخرین سریالهای تکراری از نمایشهای بیثمر و شرمآور در خصوص برنامه هستهای مخفی ایران" توصیف کرد و گفت که افکار عمومی جهانیان این اظهارات را نمیپذیرد.