جهت اطلاع و یادآوری: اقتصاد مال ِ خر است (بنیانگزار انقلاب مستضعفان، امام خمینی)
اگر وضع میهن اسلامی را نه با کشورهای همسایه مثل عمان و کویت بلکه با کشورهای باصطلاح عوام پوکیده منطقه طی ده سال اخیر مقایسه کنیم نقاط ِ روشنی را بدست خواهد داد که فرق بین ِ بد و بدتر را تقریبا بی نقص متمایز میکند.
جنگ سوریه به اقوالی از ۲۰۱۰ میلادی کلید خورد و طی این هشت سال تا امروز نیز روزبروز رو به وخامت گذارده است. یقینا در شرایطی که چندین جبهه مانند ارتش آزاد، جبهة النصرة، جبهه اسلامی ائتلاف، دواعش، مدافعان ِ حرم ِ بی بی زینب، ارتش بشار اسد، اخوان المسلمین، روسیه و غرب نیز از هیچ رقم بمب و تسلیحات و کشتاری هم دریغ نکرده‌اند بیشتر اهمیت دارد. در عمل، زیرساختها نابود یا رو به زوال است، بیش از نیم میلیون کشته، بنقلی پانزده میلیون پناهجو و پناهنده، یکصد هزار نفر مفقود ِ قطعی بعلاوه پنج میلیون سرگشته و حیران داخلی، از جمعیت حدود بیست میلیونی سوری تقدیم به جامعه انسانی شده است. یعنی اینکه قریب به نود درصد اجزای مملکت از گردونه خارج شده‌اند و مهمتر اینکه باید توجه نمود از سال ۲۰۱۵ ببعد تقریبا هیچ آمار ِ رسمی و قابل ِ استنادی ارائه نشده و میتوان گفت کشور عملا ساقط شده است.
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
اکنون بر سر بحث اصلی یعنی برابری پوند (لیره) سوریه و رالت ایران با دلار امریکا اگر بپردازیم وضع زیباتر شده و به فاجعه رخ داده در مملکت اهورایی و انتخاب بین بد و بدتر پی خواهیم برد.
دلیل ضعف ارزش پول یک کشور در برابر کشورهای دیگر علاوه بر قدرت اقتصادی، تابع عوامل متعدد دیگری است. در اصل، ارزش پول یک کشور در نهایت، تابع دریافت‌های ارزی آن کشور (شامل ارز ناشی از صادرات، سرمایه‌گذاری خارجی، کمک مالی) در قیاس با پرداخت‌های ارزی (واردات، هزینه اقدامات سیاسی و نظامی و کمک به خارج و غیرو) باید باشد. ساده اینکه اگر پرداخت‌های ارزی بیش از دریافت‌ها باشد، نرخ ارز خارجی افزایش می‌یابد.
عامل دیگر در این زمینه، نرخ تورم داخلی است. تورم به معنی کاهش ارزش پول ملی یک کشور است که قاعدتا بر ارزش نسبی آن در برابر ارزهای دیگر تاثیر می‌گذارد. حال اگر کشوری با شرایط سیاسی متلاطم و آینده مبهم اقتصادی مواجه باشد، طبیعتا انتظار می‌رود اقتصاد آن متزلزل تر و در نتیجه، پول آن هم غیرقابل اطمینان تر و ارزش آن در برابر پول سایر کشورها نیز رو به کاهش گذارد.
در ادامه میتوان افزود که تورم در نتیجه افزایش حجم پول در جامعه و کاهش ارزش پول به وجود می‌آید. یعنی زمانی که حجم پول در جامعه افزایش یافت، افراد تشویق می‌شوند که میزان مصارف‌شان را افزایش بدهند لذا به دنبال افزایش مصرف و تقاضا، قیمت‌ها نیز در بازار صعود کرده و تورم به وجود می‌آید.
شاید به جدّ بشود گفت که تورم، بیشترین تاثیر خود را از داخل کشور و ترکیب موازنه بین عرضه و تقاضا می‌گیرد. هر کالا یا خدماتی که تقاضا برای آن بالا باشد گران میشود و برعکس، یعنی اگر در مجموع تقاضاها بالا و عرضه‌ها پایین باشد تورم شدت می‌گیرد.
برخی مکملهای داخلی موثر در تورم عبارتند از:
۱) افزایش شدید و بی‌رویه حجم نقدینگی
۲) عدم وجود انضباط مالی و اعمال سیاست‌های انبساطی پولی برای فعالیتهای غیرمولد و یا کم بازده
۳) برداشت از حساب ذخیره ارزی برای مصارف غیر زیربنایی دولتی
۴) به هم خوردن عرضه و تقاضا در بازار
۵) افزایش هزینه دستمزد
۶) رونق ِ تجمل گرایی
۷) عدم توسعه و پیشرفت
۸) افزایش بیکاری
۹) گرایشات حزبی و جریانات سیاسی
۱۰) وامهای ِ کلان بدون بازگشت و دزدیها
عدم اطمینان، عوامل روانی و هر گونه حرکت در متغیرهای اقتصادی که مردم و عوامل اقتصادی را ترغیب کند تا نگران آینده باشند و مصرف را جلوتر بیاندازند و یا فراتر از آن احتکار نمایند، ویرانگرست.
در بحث اصلی مقایسه درست است که سوریه در حوزه پوند قرار دارد و ایران در حوزه دلار، اما گمان نمی‌برم که این تفاوت باعث بروز چنین فاجعه‌ای در میهن اسلامیان باشد که در عرض چند هفته ارزش رالا بیش از پنجاه درصد افت داشته باشد.
از آنجا که بخش مهمی از عواید ارزی ایران از فروش نفت خام است و بهای نفت خام نیز عمدتا به دلار محاسبه و پرداخت میشود ما در حوزه دلار قرار میگیریم و برخلاف شعارهای سیاسی اکثر ولایتمداران در امریکا ستیزی، آنان در عمل به برتری آمریکا در همه حوزه‌ها اعتقاد داشته و به استحکام دلار آمریکای جهانخوار اطمینان صد درصد دارند و مرگ بر آمریکایشان فقط برای امت ِ حزب الله است.
اکنون شاید جای سوال باشد که چرا در سوریه بعد از شرایط مذکور، قیمت هر صد دلار امریکا ۵۰۰۰۰ (پنجاه هزار) لیره است ولی در میهن عزیزمان هر صد دلار به بالای شش میلیون راله رسیده است و مهمتر اینکه در قیمت جهانی فورا مبنای پروفسور حاج سید اسحق خان جهانگیری به ثبت رسید (۴۲۰۰ و نه شش هزار تومان).
در طی ده سال گذشته تقریبا لیره ده برابر کاهش داشته است یعنی سالانه یک برابر و میهن اسلامیان نیز سقوطی تقریبا مشابه ولی به مراتب سنگین تر نموده است (کاهش قدرت خرید با افزایش تورم داخلی و سقوط بیش از پنجاه درصدی ارزش رال (در چهل روز).
مختصر اینکه از سوریه شدن نترسانیدمان که خودمان سوریه شده‌ایم اما بی سر و صدا و با طمأنینه ناشی از جهاد مدافین حرم، دولت خدمتگزار و نخبگان عرصه دیپلماسی - اکونومی ِ وطنی!
(جداول تغییرات طی دهه اخیر انضمام شده است)
اگر با دلارِ اسحاق خان جهانگیری هم حساب کنیم باز هم هیچ توفیری در این معادله نخواهد شد و اگر کسی شک دارد تشریف ببرد و دلارش را از دکتر سید حاج اسحاق ِ نخبه جهانی مطالبه فرماید.
بد نیست برای معلومات عمومی عرض شود که اسحاق در زبان عربی بمعنای بساب (ساینده) یا پودر کننده است و بعضی هم معتقدند از ریشه عبری یصحق بمعنایِ یضحک (خندیدن) در عربی امروزی است و چقدر با مسماست که چنین مدیری بسابد و پودر کند و بعد هم به ریش بقیه بخندد، ناگفته نماند که شاید کور بودن ِ زاویه دید ِ دکتر بساب ِ جهانخوار از ناحیه‌ای باشد که به آن شهره شده است (عاقلان دانند).
امیرعلی متولی
منابع
https://www.xe.com/currencyconverter/convert/?Amount=1&From=USD&To=IRR
https://www.xe.com/currencycharts/?from=SYP&to=USD&view=1Y
https://www.xe.com/currencyconverter/convert/?Amount=1000&From=SYP&To=USD
http://www.bbc.com/persian/world/2015/09/150912_l45_syria_displaced_un
http://fa.euronews.com/2015/06/25/learning-to-cope-the-impact-of-syria-s-war-on-lost-generation
http://usd.fxexchangerate.com/syp-2010_12_31-exchange-rates-history.html
