تکرار یک استراتژی موثر

به نظر می‌رسد ایالات‌متحده دقیقاً همان استراتژی مقابله با کره شمالی را برای مهار جمهوری اسلامی پیگیری می‌کند و قصد دارد با استفاده از تحریم‌های خردکننده، جمهوری اسلامی را دوباره سر میز مذاکرات بیاورد. این استراتژی برای مهار کره شمالی جواب داده است و تکرار آن کاملاً منطقی به نظر می‌رسد.

واکنش دیشب رئیس جمهوری و سایر مقامات سیاسی ایران نسبت به تصمیم آمریکا، سرشار از نگرانی بود. این نگرانی از آنجا نشئت می‌گیرد که علاوه بر لغو تمام قراردادهای تجاری و اقتصادی میان ایران و اروپا، بانک مرکزی و ریال ایران دچار تحریم‌های بی‌سابقه و جمهوری اسلامی در فروش نفت خود با مشکل جدی مواجه خواهد شد.

صنعت خودرو و پتروشیمی، کشتیرانی، چندصد شخصیت سیاسی، بانک‌های دولتی، برخی شرکت‌های بیمه و شرکت ملی گاز ایران نیز دیگر بخش‌های اقتصادی ایران هستند که با کابوس تحریم‌های آمریکا روبرو خواهند شد.

خروج آمریکا از توافق هسته‌ای تقریباً چیز زیادی از سند امضاشده وین باقی نگذاشته و عملاً برجامی وجود ندارد. شاید عصبانیت و چهره برافروخته، فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سخنرانی دیشب خود نیز به همین دلیل بود.

وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرده است که همه شرکای خارجی ایران 80 تا 190 روز فرصت دارند تا ایران را ترک و قراردادهای خود را با ایران لغو کنند. بازگشت تحریم‌های اقتصادی اگرچه در میان‌مدت به سود دلالانِ سپاه پاسداران خواهد بود، قطعاً در بلندمدت ارکان اقتصادی و نظامی ایران را فلج خواهد کرد.

رفتار دولت آمریکا در قبال ایران نیز دقیقاً به‌منظور دستیابی به همین هدف تنظیم شده است؛ یعنی رساندن جمهوری اسلامی به نقطه‌ای که رفتارش را 180 درجه تغییر دهد و بگوید داشتن بمب اتمی و تخاصم با غرب، به دردسرش نمی‌ارزد؛ کلماتی که اخیراً از زبان کیم جونگ اون شنیدیم.

به رغم همه لاف‌های سیاسی مقامات ایران، صحنه سیاسی و اقتصادی ایران بدون توافق هسته‌ای برای جمهوری اسلامی گران تمام خواهد شد؛ چراکه هدف اصلی مذاکرات برای رفع تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا بود؛ ولی حالا دستور قانونی بازگشت این تحریم‌ها صادر شده و رئیس جمهوری آمریکا از فاز تهدید، وارد فاز اقدام شده است. برخی کارشناسان سیاسی، این تغییر فاز آمریکا را به معنای کلید خوردن برنامه تغییر رژیم ایران تفسیر کرده‌اند.