Thursday, May 10, 2018

صفحه نخست » نرمش قهرمانانه دوم رهبری

narmesh_050918.jpgواکنش ایران به خروج ترامپ از برجام

رضا حقیقت‌نژاد - ایران وایر

آیت الله خامنه ای صبح امروز در یک سخنرانی عمومی در واکنش به خروج آمریکا از برجام، از دولت ایران خواست با گرفتن «تضمین قطعی و قابل اعتماد» از انگلستان، فرانسه و آلمان، زمینه تداوم برجام را فراهم کنند. این درخواست و موافقت رهبر جمهوری اسلامی را می توان نرمش قهرمانانه شماره ۲ توصیف کرد.

آیت الله خامنه ای ۲۶شهریور۹۲ در دیدار با فرماندهان سپاه با تشبیه دیپلماسی به مسابقات کشتی گفت: «یک کُشتی گیر فنی نیز برخی مواقع بدلیل فنی نرمش نشان میدهد اما فراموش نمیکند که حریفش کیست و هدف اصلی او چیست؟» او این روش را «نرمش قهرمانانه» توصیف کرد،‌ اصطلاحی که نشان دهنده موافقت او با مذاکرات اتمی ایران بود. حدود ۵سال پس از آن سخنرانی، او امروز در واکنش به تلاش های معطوف به حفظ برجام بدون آمریکا، گفت: « اگر توانستید [ از اروپایی ها] تضمین قطعی و قابل اعتماد بگیرید که البته بسیار بعید است، اشکالی ندارد و حرکت را ادامه دهید، وگرنه نمی‌شود به این شکل حرکت را ادامه داد.»

به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید

این رویکرد آیت الله خامنه ای از دو نظر حائز اهمیت است. نخست اینکه او ۲۵خرداد۹۵ در واکنش به تهدیدهای ترامپ گفته بود: «اگر آنها [آمریکایی ها] برجام را پاره کردند، ما آن را آتش می‌زنیم.» این رجزخوانی انقلابی در ماه های گذشته به یک سرفصل رسانه ای و دیپلماتیک ایران تبدیل شده بود. بر خلاف این ژست، امروز آیت الله خامنه ای ضمن انتقاد شدید از دونالد ترامپ، نارضایتی خود را از وضعیت موجود نشان داد و گفت: «دو سال و نیم است که ما در حال انجام این قرارداد هستیم و حالا این مردک میگوید من قبول ندارم.»

وجه دوم اهمیت سخنان آیت الله خامنه ای می تواند سنگین کردن کفه ترازو به نفع مدافعان چنین ایده ای باشد. حسن روحانی در روزهای اخیر از مشارکت با اروپایی ها برای حفظ برجام سخن گفته بود ولی دیروز علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به کشورهایی اروپایی در زمینه همراهی نسبی با ترامپ و «گرفتن امتیازات بیشتر از جمهوری اسلامی ایران از مسیر برجام» هشدار داده بود و گفته بود این مسیر به تخریب برجام منتهی می شود. امروز نیز محمدعلی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران ضمن تبریک گفتن خروج آمریکا از برجام، گفت: «روشن است که اروپایی ها نمی‌توانند میان ایران و آمریکا مستقلانه تصمیم بگیرند و آنها وابسته به آمریکا هستند.» این اظهارنظرها نشان می دهد که درباره نحوه ورود و مواجهه ایران با کشورهای اروپایی، در میان مقام های ارشد تصمیم گیرنده اختلاف نظر وجود دارد.

با این حال، آیت الله خامنه ای امروز گفت به سه کشور اروپایی اعتماد ندارد ولی موافقت کلی او با مذاکره در این زمینه، فعلا می تواند دست دولت را برای پیگیری یک پروژه تکمیلی باز بگذارد.

مهم ترین نکته ای که در روزهای آینده می تواند محل بحث و گفتگو در فضای داخلی سیاسی ایران شود، دو واژه «تضمین» و «امتیاز» است. رهبر جمهوری اسلامی و لایه هایی که از امروز حامی سخنان او خواهند بود، خواستار گرفتن تضمین های عملی و قطعی اروپا برای ادامه برجام است ولی در مقابل در سخنان مقام های اروپایی می توان دریافت که ایجاد یک فضای جدید برای تنفس ایران نیازمند دادن «امتیاز» از سوی ایران است. چگونگی و محدوده این امتیازها می تواند تا حدود زیادی ابعاد نرمش تازه جمهوری اسلامی برای حفظ برجام را روشن تر کند.

موضع گیری سریع رهبر جمهوری اسلامی در این زمینه احتمالا به هماهنگ شدن مواضع بین المللی ایران درباره رویکردهای این کشور در قبال وضعیت تازه کمک کند ولی مانع از انتقادها و صف کشی های داخلی نمی شود. رهبر جمهوری اسلامی امروز با اشاره به برخی دیدگاه های خود در مخالفت با آمریکا و مذاکرات هسته ای، گفت: «آنچه می‌گفتیم، تحقق یافت.» این عبارت می تواند یک دستاویز مهم برای اصولگرایان مخالف دولت روحانی باشد که در روزهای آینده او را به دلیل بی توجهی به توصیه های آیت الله خامنه ای در دوران مذاکرات سرزنش کنند. در نخستین اشاره ها، امروز آیت الله احمد جنتی، رئيس مجلس خبرگان رهبری گفت: «این پیمان‌شکنی آمریکا نشان داد نظر ایشان از سایر نظرات دقیق‌تر بوده و از همه بهتر سیاست را می‌فهمند.»

مطلب قبلی...
مطلب بعدی...


Copyright© 1998 - 2024 Gooya.com - سردبیر خبرنامه: [email protected] تبلیغات: [email protected] Cookie Policy