یورونیوز، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ۶ شرط را برای ماندن ایران در برجام تعیین کرده است. شروطی که برخی از آنها چندان ساده به نظر نمیرسد.
آقای خامنهای روز چهارشنبه ۲۴ مه/ ۲ خرداد در دیدار با کارگزاران نظام ۶ شرط را برای کشورهای اروپایی تعیین کرده که پیش نیاز ماندن ایران در توافق هستهای است.
شروط ۶ گانه خرداد ۱۳۹۷
-
در دوسال گذشته آمریکا بارها برجام را نقض کرده است و اروپاییها ساکت مانده اند. اروپا باید آن سکوت را جبران کند.
-
آمریکا قطعنامهی ۲۲۳۱ را نقض کرده است؛ اروپا باید یک قطعنامه علیه نقض آمریکا، صادر کند.
-
اروپا باید متعهد شود که بحث موشکی و منطقهای جمهوری اسلامی را مطرح نخواهد کرد.
-
اروپا باید با هر گونه تحریم جمهوری اسلامی مقابله کند و مقابل تحریمهای آمریکا صریح بایستد.
-
اروپا باید فروش کامل نفت ایران را تضمین کند تا تحریمهای آمریکا ضربهای به فروش نفت ما نزند.
-
بانکهای اروپایی باید تجارت با جمهوری اسلامی را تضمین کنند.
هرچند برخی از شروط آیتالله خامنهای قابل دستیابی است اما در عین حال برخی دیگر از آنها غیرممکن به نظر میرسد. به عنوان مثال درخواست او برای اینکه «اروپا یک قطعنامه علیه آمریکا صادر کند» یا اینکه «اروپا باید متعهد شود که بحث موشکی و منطقهای جمهوری اسلامی را مطرح نخواهد کرد.»
اما آیا این شروط غیرممکن باعث میشود گفتگوهای ایران و اروپا را تمام شده بدانیم؟ بهتر است نگاهی به گذشته داشته باشیم. رهبر ایران ۱۹ مرداد ۱۳۹۴ و پس از حصول توافق هستهای هم شروطی ۹ گانه برای دولت تعیین کرده بود که در صورت تحقق آنها دولت مجاز به اجرای آن توافق بود.
آن شروط چه بود؟ نگاهی به برخی از آن شروط مهم بیندازیم.
شروط ۹ گانه مرداد ۱۳۹۴
-
اعلام کتبی رئیسجمهور آمریکا و اتحادیه اروپا مبنی بر لغو تحریمها.
-
وضع هر تحریمی در دوره ۸ ساله اجرای برجام از سوی کشورهای غربی نقض برجام بوده و در آن صورت دولت موظف است از این توافق خارج شود.
-
نوسازی نیروگاه اراک تنها در صورتی آغاز میشود که قرارداد قطعی و مطمئن درباره طرح جایگزین آن امضا شود.
-
معامله اورانیوم غنیشدهی در برابر کیک زرد با دولت خارجی در صورتی آغاز شود که قرارداد مطمئن دراینباره همراه با تضمین کافی منعقد شده باشد.
-
طرح لازم برای پیشرفت در صنعت هستهای تا بازه ۱۵ سال آینده که منتهی به ۱۹۰ هزار سو است در دستور کار قرار گیرد.
-
سازمان انرژی اتمی توسعه فنآوریهای خود را به گونهای انجام دهد که در پایان دورهی ۸ ساله هیچ کمبود فنآوری برای ایجاد غنیسازیِ مورد قبول در برجام وجود نداشته باشد.
این شروط از پیشنیازهای اجرا و آغاز برجام از سوی رهبر ایران به شمار میرفتند. اما همانطور که مشخص است پس از حدود ۳ سال میتوان به راحتی دریافت که برخی از آنها اجرا نشده است یا برخی دیگر که آقای خامنهای آنها را دلیلی بر خروج از برجام ذکر کرده بود، حاصل شده، اما ایران همچنان در این توافق باقی مانده است.
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
در نتیجه به نظر میرسد رهبر ایران بیشتر بر ابعاد بینالمللی و تقویت جبهه مذاکرهکنندگان ایران در مذاکرات تاکید دارد. این شروط در واقع احتمالا با این استدلال وضع شدهاند که تیم ایرانی بتواند به سطحی پایینتر از این به توافق برسد که میتواند شرایط مطلوب را برای تهران در مذاکرات حاصل سازد.
شروطی که سخت بودن آن باعث میشود محمدجواد ظریف و تیم مذاکرهکننده ایرانی بتواند با دستی بالاتر وارد اتاق گفتگو شود و درخواستهایی بالاتر از حد انتظار واقعی تهران از طرف مقابل طلب کند. در آن صورت آنها میتوانند به امتیازات بیشتری دست یابد.