رادیو زمانه، قیمت مسکن در تهران و دیگر شهرهای ایران افزایش یافته است. بانک مرکزی رشد قیمت مسکن را طی شش سال گذشته بیسابقه و یک رکورد تازه توصیف کرد. دو نهاد دولتی متولی اعلام آمارهای رسمی دو رقم متفاوت برای نرخ تورم مسکن در اردیبهشت امسال اعلام کردند. بانک مرکزی نرخ تورم بخش مسکن را ۸,۱ درصد برآورد کرد در حالی که وزارت راه وشهرسازی رقم ۱۲ درصد را تخمین زده است.
گزارش میدانی رسانههای داخلی از بازار مسکن اما از افزایش بیسابقه قیمت به نسبت یک ماه قبل حکایت دارد. خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، گزارش کرد: قیمت هر یک متر مربع مسکن در برخی از مناطق تهران تا ۷۰ درصد افزایش یافته است.
نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران هم افزایش بیسابقه قیمت را تائید کرده و گفته: رشد قیمت مسکن در اردیبهشت به ۶۰ درصد رسیده است. او این وضعیت را «موقت» توصیف و اظهار امیدواری کرده است: در پایان نیمه نخست سال قیمت مسکن تعدیل شود و به رشد ۳۰ درصدی عقبنشینی کند.
برپایه گزارش بانک مرکزی میانگین رشد قیمت مسکن در مناطق ۲۲ گانه تهران در اردیبهشت امسال به نسبت یک ماه قبل ۳۵ درصد بوده است. این شاخص برای برخی از مناطق تا ۷۰ درصد نیز پیش رفته است.
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
محمدرضا رضایی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز رشد بیسابقه قیمت مسکن در آستانه فصل جابهجایی مستاجران را تائید کرده و گفته: «حباب نرخ مسکن به بزرگترین حد خود در چند سال اخیر رسیده است».
بازار آشفته مصالح ساختمانی تحریک تقاضا به منظور رشد اقتصادی بخش مسکن یکی از ابزارهای دولت حسن روحانی برای آنچه که «رونق بخشی» به اقتصاد اعلام شد، است. در همین راستا طی یکسال گذشته سقف تسهیلات خرید مسکن چندین بار افزایش یافته و نرخ سود وام بانکی نیز کاهش داده شده است. این ابراز اما نقشی در افزایش قدرت خرید متقاضیان واقعی مسکن نداشته است. با این حال میزان تقاضا برای مسکن بیشتر شده و به تبع آن قیمت نیز رشد کرده است. رئیس کمیسیون عمران مجلس «آشفتگی بازار مصالح ساختمانی» را یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت دانسته و گفته است: «تولید کنندگان مصالح ساختمانی به بهانه افزایش نرخ ارز قیمت تمام شده محصولات را افزایش دادند». به گفته رضایی این افزایش قیمت غیرواقعی است، چرا که حدود ۹۰ درصد مصالح ساختمانی ایران تولید داخلی است و قیمت تمام شده آن ارتباطی با افزایش نرخ ارز ندارد. با این حال قیمت مصالح ساختمانی طی یک ماه گذشته حداقل ۳۰ درصد افزایش یافته است. رشد قیمتی میلگرد و سیمان تا سه برابر قیمت پیشین گزارش شده است. چه کسانی خانه میخرند؟ رشد قیمتها اما خرید و فروش مسکن را متوقف نکرده است. وزارت راه و شهرسازی از افزایش ۳۳ درصدی معاملات مسکن در اردیبهشت امسال در مقایسه با یک ماه قبل خبر داده است.
این در حالی است که تسهیلات خرید مسکن به دلیل افزایش قیمت دیگر حتی توان پوشش ۳۰ درصد قیمت تمام شده یک واخد مسکونی را هم ندارد. اما آنگونه که رضایی گفته: خریداران مسکن همان حاضران در بازار ارز و دلار در ماه گذشته هستند.
دولت جمهوری اسلامی از روزهای پایانی سال گذشته پس از عبور دلار از نرخ برابری ۶ هزار تومان، سیاستهای کنترلی بر بازار ارز را افزایش داد، خرید و فروش دلار را محدود کرد و نرخ رسمی دلار را ۴۲۰۰ تومان اعلام کرد.
ابزارهای پلیسی در بازار ارز و محدودیت عرضه دلار موجب بازگشت سپردههای سرگردانی که جذب این بازار شده بود، به بازار مسکن شده است.
در شرایطی که بازگشت احتمالی تحریمهای گسترده علیه ایران تمامی بازارها را تحت تاثیر قرار داده، مسکن و طلا همچنان به عنوان دو بازار «امن» برای حفظ ارزش سرمایه انتخاب شدهاند.
تشدید مصائب اجارهنشینی
در چنین شرایطی وضعیت برای اجارهنشینها دشوارتر از قبل خواهد شد. پایان فصل بهار و تعطیلی مدارس آغاز جابهجایی اجارهنشینها در شهرهای مختلف است. صاحبان املاک اما امسال به بهانه افزایش نرخ دلار، از پذیرش مبالغ رهنی خودداری میکنند و اجاره بهاء را افزایش دادهاند.
در حالیکه پیش از این حداکثر افزایش اجارهبها واحدهای مسکونی برای سالجاری ۱۵ درصد اعلام شده بود، نرخ اجارهبها در شهرهای مختلف دستکم ۲۰ درصد بیشتر شده است.
نرخ رشد ۲۰ درصدی قیمت اجارهبها بالاترین میزان افزایش این شاخص طی چهار سال گذشته به شمار میآید و به نظر میرسد در آستانه فصل تابستان و آغاز جابهجاییها این نرخ افزایش بیشتری داشته باشد.