سازندگی - ژاپن دوشنبه‌شب با شکست ۳-۲ مقابل تیم ملی بلژیک از جام حذف شود تا کار نمایندگان قاره آسیا در روسیه به پایان برسد. نمایش ژاپنی‌ها در جام جهانی اما تحسین رسانه‌های جهان را به دنبال داشت. این تیم تنها تیم قاره آسیا بود که از مرحله گروهی صعود کرد و در برابر بلژیک هم نمایشی شجاعانه و چشم‌نواز ارائه داد. با این اوصاف، این تیم را می‌توان قدرت اول قاره آسیا در این مقطع دانست. این در حالی است که ژاپن در چند سال گذشته هرگز در رنکینگ فیفا تیم اول آسیا نبود ولی به احتمال زیاد به زودی این عنوان را از استرالیا که ماه پیش به آن رسیده بود خواهد ربود.
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
در میان تیم‌های قاره آسیا تنها ایران و ژاپن بودند که موفق شدند در مرحله گروهی ۴ امتیاز بگیرند. ایران با بدشانسی از صعود به مرحله بعد بازماند و ژاپن در نهایت خوش‌شانسی و فقط به دلیل کارت زرد کمتر نسبت به سنگال راهی مرحله یک‌هشتم نهایی شد. البته خوش‌شانسی ژاپن فقط به این مورد محدود نمی‌شود. شاید اگر کلمبیایی‌ها در دقیقه ۳ بازی با ژاپن ده نفره نمی‌شدند نتیجه بازی به سود سامورایی‌ها رقم نمی‌خورد و ژاپنی‌ها هم راهی مرحله بعد نمی‌شدند. اما آنها خوش‌شانس بودند و البته شجاع! حالا ایران و ژاپن مدعیان اصلی قهرمانی در جام ملت‌های آسیای ۲۰۱۹ در امارات هستند و مقایسه کمی و کیفی نمایش آنها در جام جهانی می‌تواند نشان دهد که شانس کدام‌شان برای قهرمانی آسیا بیشتر است.
مالکیت توپ و پاس برای ژاپن
ژاپن در هر ۳ بازی مرحله گروهی خود مالکیت توپ بیشتری نسبت به حریفانش داشت. البته در بازی اول، کلمبیا در دقیقه ۳ بازی ۱۰ نفره شد و به همین دلیل مالکیت ۵۹ درصدی سامورایی‌ها در این بازی زیاد عجیب نبود. در بازی دوم مقابل سنگال مالکیت توپ ژاپن به ۵۴ درصد رسید و در بازی سوم مقابل لهستان هم ژاپنی‌ها همین مقدار مالکیت را ثبت کردند. در این بازی هم لهستانِ حذف‌شده، انگیزه‌ای نداشت و همین باعث شد ژاپنی‌ها بیشتر از حریف صاحب توپ و میدان باشند. فقط در برابر بلژیک بود که مالکیت توپ ژاپن از نصف کمتر شد و به ۴۴درصد رسید.
سبک بازی ژاپنی‌ها و البته اتفاقاتی مثل ده نفره شدن کلمبیا و بی انگیزگی لهستان باعث شد تا تعداد پاس‌های بازیکنان ژاپن بالا باشد. کمترین تعداد پاس ژاپنی‌ها در جام جهانی مقابل سنگال ثبت شد با ۴۴۹ پاس و بیشترین تعداد پاس آنها هم در مقابل کلمبیا رقم خورد، با ۵۵۷ پاس.
ایران اما یکی از ضعیف‌ترین آمارها را در مالکیت توپ و رد و بدل کردن پاس در جام جهانی روسیه داشت. در بازی اول مقابل مراکش، ایران ۳۶ درصد مالکیت توپ را داشت و در مقابل اسپانیا این رقم به ۳۰درصد رسید. در مقابل پرتغال هم ایرانی‌ها ۳۲درصد مالکیت توپ را در اختیار داشتند. دلیل اصلی ثبت چنین ارقامی به سبک بازی تیم ملی ایران تحت هدایت کارلوس کی‌روش برمی‌گردد. او با پرتغال در جام جهانی ۲۰۱۰ هم همین سبک بازی را پیاده کرد و فقط در پیروزی ۷-۰ مقابل کره شمالی بود که میزان مالکیت توپ پرتغال از ۵۰ درصد عبور کرد و به ۵۴ درصد رسید.
با چنین سبکی طبیعی است که تعداد پاس‌های تیم ملی ایران تحت هدایت کی‌روش زیاد نباشد. ایرانی‌ها در برابر مراکش ۱۹۴ پاس، در مقابل اسپانیا ۲۱۹ پاس و در برابر پرتغال ۲۲۶ پاس رد و بدل کردند. ضمن این که این را هم باید در نظر داشت که همه حریفان ایران در جام جهانی روسیه، فوتبالی مبتنی بر مالکیت توپ ارائه می‌دادند و در این نوع بازی تبحر زیادی داشتند.
تفاوت در سبک بازی
ژاپن در سال‌های اخیر هرگز فوتبال دفاعی و مبتنی بر ضدحمله را در دستور کار خود قرار نداده است. برخلاف ایران، این تیم کمتر در لاک دفاعی فرو می‌رود و هافبک‌های این تیم در جریان بازی نقش پررنگی دارند و اجازه نمی‌دهند مدافعان و دروازه‌بان فشار زیادی را تحمل کنند. این هیت‌مپ ژاپن در بازی مقابل بلژیک است. همانطور که می‌بینید ژاپنی‌ها کمتر میانه زمین را خالی کرده‌اند و فعالیت زیادی در این منطقه از زمین داشته‌اند و چند باری هم به محوطه جریمه ژاپن رسیده‌اند.
اما هیت‌مپ بازیکنان ایران در برابر پرتغال کاملا متفاوت است. در تصویر کاملا مشخص است که بازیکنان ایران نه تنها زیاد وارد زمین پرتغال نشده‌اند بلکه در میانه زمین هم حضور پررنگی نداشته‌اند و بیشتر در یک سوم دفاعی خود حاضر بوده و فضاهای خالی میان مدافعان را پوشش داده‌اند. ایرانی‌ها در محوطه جریمه پرتغال هم حضوری کمرنگ داشته‌اند و به ندرت در این منطقه از زمین دیده شده‌اند و البته همه این‌ها به سبک مورد علاقه کارلوس کی‌روش برمی‌گردد. همان سبکی که او حتی در تیم ملی پرتغال هم آن را به خوبی اجرا کرده است.
ایجاد موقعیت و شوتزنی
ژاپنی‌ها با همین سبک بازی در ایجاد موقعیت گلزنی و زدن شوت به دروازه حریف هم موفق‌تر از ایران عمل کرده‌اند. آنها در ۴ بازی خود ۴۲ شوت به سمت دروازه حریفان زدند و میانگین ۱۰. ۵ شوت در هر بازی را ثبت کردند و ایرانی‌ها در ۳ بازی خود ۲۱ شوت روانه دروازه حریفان کردند که این عدد، میانگین ۷ شوت در هر بازی را نشان می‌دهد. با چنین آماری، ژاپن در ۴ بازی ۶ گل زد و ایران در ۳ بازی ۲ گل!
«دفاع» تنها برتری ایران نسبت به ژاپن
با سبک بازی تیم ملی ایران، قاعدتا حریفان با استفاده از مالکیت بالای توپ باید شوت‌های زیادی به سمت دروازه شاگردان کی‌روش زده باشند اما در عمل چنین اتفاقی رخ نداده است. ۳ تیم مراکش، اسپانیا و پرتغال روی هم فقط ۱۰ شوت در چارچوب دروازه ایران داشتند یعنی متوسط ۳ شوت در هر بازی. اما تیم‌های کلمبیا، سنگال، لهستان و بلژیک در مجموع ۲۱ شوت در چارچوب مقابل ژاپنی‌ها ثبت کردند، یعنی ۵ شوت در هر بازی. نتیجه این آمارها هم در گل‌های خورده دو تیم خود را نشان داده است. ایران در ۳ بازی تنها دو گل دریافت کرد اما ژاپن در ۴ بازی ۷ گل خورد.
آمارهایی از آسیاییهای ناکام
عربستان و بالاترین مالکیت توپ
عربستان جام جهانی را بد شروع کرد و اولین آسیایی حذف شده از روسیه بود. این تیم البته از نظر آماری مالکیت توپ بالایی داشت و تعداد پاس‌های این تیم در هر ۳ بازی از حریفانش بیشتر بود و از مرز ۵۰۰ عبور کرد. این تیم از نظر مالکیت در مرحله گروهی جزو ۵ تیم اول رقابت‌ها بود اما در نهایت این سبک بازی کمکی به سعودی‌ها نکرد و این تیم خیلی زود از دور رقابت‌ها کنار رفت.
کره جنوبی بهترین برد آسیایی‌ها در دفاعی‌ترین بازی
کره جنوبی بعد از دو باخت در دو بازی اول، بهترین و مقتدرانه‌ترین برد یک تیم آسیایی را در جام جهانی ۲۰۱۸ به دست آورد. چشم‌بادامی‌ها با ۳۰درصد مالکیت توپ و رد وبدل کردن تنها ۲۳۷ پاس در مقابل ۷۱۹ پاس ژرمن‌ها، این تیم را ۲-۰ شکست دادند اما این نتیجه در تدافعی‌ترین بازی این تیم در تورنمنت به دست آمد. با نمایشی شبیه بازی‌های ایران. با کمترین پاس و کمترین میزان مالکیت. استقبال بد هواداران از این تیم در فرودگاه هم احتمالا به همین موضوع مربوط است.
استرالیا ضعیف‌تر از انتظار
استرالیا که در آستانه جام جهانی، رنک اول آسیا را پس از چند سال از ایران ربوده بود، ضعیف‌ترین تیم آسیایی جام جهانی بود. این تیم مقابل فرانسه نمایش نسبتا خوبی داشت اما در نهایت تنها آسیایی تورنمنت بود که یک پیروزی هم به دست نیاورد و فقط یک امتیاز کسب کرد. هر دو گل این تیم مقابل فرانسه و دانمارک از روی نقطه پنالتی به دست آمد و بازی مقابل پرو ضعیف‌ترین نمایش این تیم بود. استرالیا برخلاف انتظارات، ناامیدکننده‌ترین نماینده آسیا بود و احتمالا باید منتظر تغییراتی اساسی در این تیم باشیم.
