کیوان مشیری - دماوند
علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی گفته است که کشورهایی چون فرانسه، آلمان یا بلژیک به بازیکنانی با ملیتهای دیگر - و به ویژه آفریقایی - تابعیت کشور خود را میدهند و آنها را به کار میگیرند و به خاطر همین هم تیمهای قدرتمندی دارند. وی خواستار توقف این روند و حتی جلوگیری از به کارگیری بازیکنان دورگه در تیمهای ملی این کشورها شده است.
به درستی هم از وی انتقاد شد و به وی گفته شد که کمابیش همه این بازیکنان در این کشورهای اروپایی زاده شده اند و برای همین هم ملیت همین کشورها را دارند و نیازی به گرفتن تابعیت ندارند.
نکته دیگری که وی عنوان کرد، بحث عدم به کارگیری بازیکنان دورگه در تیمهای ملی کشورها بود. از سخنان ایشان - با توجه به تاکیدی که بر بازیکنان آفریقایی داشتهاند - برمیآید که ایشان حتی با نژاد این بازیکنان نیز مشکل دارند. باز هم به درستی منتقدان ایشان را به نژادپرستی محکوم کردند.
در سال ۱۹۵۰ میلادی، سازمان ملل متحد در بیانیهای در پاریس، درخواست کرد به جای به کارگیری واژه نژاد (race)، واژهٔ قوم (ethnic) به کار گرفته شود. این بیانیه پنج سال پس از پایان جنگ جهانی دوم صادر شد که یکی از بهانههای آغاز آن برتر خواندن نژاد آریایی بود. یونسکو اعلام کرد که همهٔ انسانها از هر نژاد و تباری ریشه هوموساپینس (Homo Sapiens) دارند.
پژوهشهای مردمشناسی و ژنتیک این چند سال اخیر هم همگی تایید میکنند که اجداد همه انسانها، یعنی هوموساپینس ۲۰۰ هزار سال پیش در آفریقا زاده شده است. ۶۰ هزار سال پیش نخستین انسانها آفریقا را ترک میگویند و از راه جنوب آسیا راهی ۱۰ هزار ساله را میپیمایند تا به استرالیا برسند. همزمان گروهی دیگر و از راه دریای سرخ از آفریقا به خاورمیانه و آسیای مرکزی میروند. ۴۰ هزار سال پیش هم انسانها - از جمله از راه فلات ایران - به اروپا میرسند. پس از پایان یافتن آخرین عصر یخبندان و در ۱۵ هزار سال پیش هم انسانها از راه تنگه برینگ (Bering Strait) در شمال شرقی آسیا به قاره آمریکا پای میگذارند و کم کم از شمال قاره آمریکا به جنوب آن و در نهایت به آمریکای جنوبی میرسند.
از آغاز نیمه دوم سده شانزدهم میلادی بود که اسپانیاییها با ورود به قاره آمریکا و با اجازه کلیسا و به بهانه گسترش مسیحیت دست به غارت و نابودی تمدنهای مایا، آزتک و اینکا در قاره آمریکا زدند. هم سلاحهای پیشرفته اسپانیاییها به کارشان آمد و هم آنها ناخواسته با خود بیماریهایی را به قاره آمریکا آوردند که ساکنان بسیاری از این سرزمینها را به خاطر ایمن نبودن در برابر آنها از بین برد.
بومیان قاره آمریکا در زبان عامیانه سرخپوست خوانده میشوند که شاخهای از نژاد زرد در نظر گرفته میشوند و گمان میرود از آسیای شمال شرقی پا بر قاره آمریکا گذاشته باشند. برای همین هم است که نگارنده همیشه در تمایز میان چهره یک فیلیپینی و یک بومی آمریکا مشکل داشته است.
علی مطهری نمیداند که در آمریکای جنوبی و در کشور برزیل، سلطان فوتبال و برنده بیشترین تعداد جامهای جهانی است که ما بیشترین شمار نژادها و رگهها و دورگههای رنگارنگ و گوناگون را میبینیم. پس از اسپانیاییها؛ فرانسویان، هلندیها و انگلیسیها هم به قاره آمریکا آمدند و البته پرتغالیها هم به برزیل پا گذاشتند. آغاز ورود آفریقاییها به برزیل با پرتغالیها بود که به برده نیاز داشتند.
برای همین هم در تیم ملی برزیل پله سیاهپوست و کاکای سفیدپوست و ریوالدوی دورگه (Pardo) را میبینیم.
با توجه به مهاجرت سفیدپوستان از آسیا و فلات ایران تعجبی ندارد که در کشوری مانند آرژانتین هم لیونل مسی را داریم که چهرهاش با رضا پرستش مو نمیزند! و چقدر هم زیباست این رنگارنگی و مدارا و نوعدوستی در کشورهایی چون فرانسه و برزیل و آلمان و بلژیک و کانادا و آمریکا و ...
جهان مدرن میکوشد با پشت سر گذاشتن رنگها و نژادها به خردمداری و انسانیت برسد و موجهترین نماینده مجلس شورای اسلامی هنوز در بند رنگ مو و پوست و... است که در ادامه همان گفتمان نجس خواندن مسیحی و یهودی و بهایی و... محسوب میشود.
در ایران هم هر وقت به جایی رسیدیم که در تیم ملیمان یک ایرانی افغانتبار دیدیم آن زمان میتوان گفت که ما هم از نظر انسانی یک رتبه بالاتر رفتهایم و مطهریها را کنار زدهایم.