العربیه - شبکه بی بی سی اسنادی جدید فاش کرد (+ لینک) که نشان میدهد دولت قطر میلیاردها دلولار به سازمانها و افرادی پرداخت کرده که در فهرست سیاه تروریسم بسیاری از کشورها قرار دارند؛ پرداختهایی که به منظور آزادی شماری از افراد خاندان حاکم در عراق صورت گرفت که در سال 2015 در عراق ربوده شدند.
شبکه بریتانیایی بی بی سی در گزارش خود که آن را پاول وود تهیه کرده، نامههایی را منتشر کرد که از منابع دولتی بریتانیا به دست آورده است. این نامهها تاکید دارد که چند طرف و چند کشور به قطر کمک کردند تا گروگانهایش را آزاد کند.
نامههای درز یافته، بخشهایی از گفتوگوها میان سفرای قطر و وزیر امور خارجه این کشور را فاش کرد. از جمله آن نامهای است که زاید بن سعد سفیر قطر در عراق و مذاکره کننده ارشد برای آزادی گروگانها نوشته و در آن آمده است: «سوریها، حزبالله لبنان و گردانهای حزبالله عراق، همه اینها پول میخواهند، این مساله برای آنها فرصتی است».
این علاوه میشود بر گفتوگویش با یکی از افراد قرار گرفته در فهرستهای تروریسم بینالمللی که به او میگوید: «پس از آنکه افرادمان آزاد شوند، پولت را خواهی گرفت».
این اسناد نشان میدهد که دو تن از نزدیکان محمد بن عبدالرحمن آل ثانی وزیر امور خارجه قطر، در میان گروگانها بودند، از این رو از سفیر کشورش خواست ماجرا را با دقت پیگیری کرده و او را در جریان جزئیات تحولات قرار دهد.
روزنامه آمریکایی واشینگتن تایمز جزئیات ماجرا را آوریل سال 2018 منتشر کرده بود، اما در گزارش بی بی سی اسنادی درج شده که پشتیبانی مالی قطر را از کسانی ثابت میکند که در فهرستهای تروریسم قرار دارند. این اسناد همچنین نشان میدهد دولت قطر به «گروههای شبهنظامی تروریست» پول پرداخت کرده در حالی که میگفت به دولت عراق پولی برای فدیه پرداخت کرده است.
اسناد منتشر شده نشان میدهد که دیپلماتهای قطری، سلسله پرداختهایی 5 تا 50 میلیون دلاری به مسئولان ایرانی، عراقی و رهبران گروههای شبهنظامی امضا کردهاند. همچنین 25 میلیون دلار به یک مقام مسئول بلندپایه در گروه حزبالله لبنان اختصاص یافت.
بنا بر اسناد، 360 میلیون دلاری که پیشتر مصادره آن از فرودگاه بغداد اعلام شد، برای گروهها و افرادی قرار گرفته در فهرستهای تروریسم ارسال شده بود که قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس شاخه برون مرزی سپاه پاسداران ایران و شماری دیگر از مسئولان، از جمله آنها هستند.
اسناد به دست آمده از ایمیلهای هک شده نشان میدهد که 50 میلیون دلار به قاسم سلیمانی اختصاص داده شد و همچنین مبلغی اضافی به قیمت 150 میلیون دلار به افراد و گروههایی اختصاص یافت که به عنوان واسطه کار میکردند.
از جمله میانجیهایی که گزارش به آنها اشاره کرد، گروه شبهنظامی حزبالله عراق، گروه شبهنظامی حزب الله لبنان و دستکم دو گروه اپوزیسیون سوریه هستند که گروه النصره شاخه القاعده در سوریه از جمله آنها است. النصره از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان گروهی تروریستی شناخته شده است.
در یکی از جلسات مذاکرات میان قطریها و «تروریستها» نشان میدهد یکی از مذاکره کنندگان از گروه گردانهای حزبالله عراق موسوم به ابو محمد، سفیر قطر را کنار کشیده و از او 10 میلیون دلار طلب کرده است.
سفیر قطر در ایمیلی صوتی گفته است: «ابو محمد از من پرسید: از این کار چه سودی میبرم؟ در واقع من 10 میلیون دلار میخواهم. به او گفتم: 10 میلیون؟ من به تو 10 میلیون نمیدهم مگر آنکه همه گروگانها را به من تحویل دهی. برای اینکه بیشتر تشویق شود به او گفتم در آن صورت آپارتمانی هم برای تو در لبنان خواهم خرید».
در نهایت بنا بر اسناد، مبلغ کل ی درخواستی برای آزادی گروگانها، به یک میلیارد دلار رسید.
اسناد درز یافته ثابت میکند که قطر نقش میانجی را میان گروه جیش الفتح از گروههای اپوزیسوین سوریه و ایران ایفا کرد تا در نهایت، توافق جنجالی «چهار شهر» به دست آید. این توافق تغییر جمعیتی بزرگی در سوریه ایجاد کرد. گفتوگوها میان سفیر قطر و مسئولان این کشور نشان میدهد که قاسم سلیمانی برای تحقق این توافق، طرفها را زیر فشار قرار داد.
بنا بر اسناد، آوریل سال 2016 نام جدیدی به فهرستهای تلفنها اضافه شد که «قاسم سلیمانی» است. سفیر قطری پیامی به وزیر امور خارجه کشورش ارسال کرد که در آن آمده است: «سلیمانی شامگاه گذشته با گروگانگیران دیدار کرد و بر آنها فشار آورد تا یک میلیارد دلار را بپذیرند. آنها به خاطر وضع مالیشان نپذیرفتند... سلیمانی باز خواهد گشت».
در یکی از ایمیلها آمده که جاسم بن فهد آل ثانی افسر اطلاعاتی قطری و از نزدیکان امیر این کشور، در اجرای توافق چهار شهر حاضر بود و بر خالی کردن این شهرها از سنیان و تامین امنیت شیعیان نظارت داشت. او در ایمیلی نوشته است: «نخست 46 اتوبوس از مردم را از دو شهر سنی در سوریه خارج کردم». او افزود: «5000 شخص را در دو روز خارج کردیم. اکنون ما در صدد خارج کردن 3000 شخص دیگر هستیم... نمیخواهیم انفجاری روی دهد». پس از چند روز دو شهر شیعه هم تخلیه شد.
اسناد نشان میدهد که این پرداختهای قطر از پیش از ماجرای گروگانها جاری بود و با برخی از گروهها هم دوحه روابط نزدیک داشت.
یک ایمیل صوتی از سفیر قطر وجود دارد که برای حزبالله لبنان ارسال شده و در آن آمده است: «باید به قطر اعتماد کنیم، شما میدانید قطر چه انجام داد و پدر امیر چه کاری کرد... کارهای زیادی کرد، 50 میلیون پرداخت کرد، زیر ساخت برای جنوب فراهم کرد، او اولین کسی بود که به این منطقه سفر کرد». حزبالله معتقد است که پشتیبانی قطر از گروههای شبهنظامی شیعه از قبل در جریان بود.
برخی از ایمیلهای صوتی هم درخواست گروگانگیران از قطر برای خروج از ائتلاف عربی پشتیبانی از دولت قانونی یمن را نشان میدهد. همچنین از دوحه خواستند آزادی سربازان ایرانی به اسارت گرفته شده در سوریه را تامین کند.
بحران گروگانها آوریل 2017 به پایان رسید. بر پایه گزارش بی بی سی یک هواپیمای وابسته به خطوط هوایی قطر، برای انتقال اموال و باز گرداندن گروگانها، به بغداد سفر کرد.