العربیه ـ منابع رسانهای آمریکا از تصمیم واشینگتن برای اعمال اولین مرحله تحریمها علیه ایران میگویند که قرار است امروز دوشنبه ۸ اوت ۲۰۱۸ اعلام شود، دور دوم تحریمها که دونالد ترامپ از آن به عنوان «تحریمهای شدید» یاد کرده، در ماه نوامبر سال جاری آغاز خواهد شد.
این تحریمها به عنوان نخستین بخش از تحریمهایی «سخت» است که از سوی ایالات متحده علیه ایران اعمال خواهد شد، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، در اوایل ماه مه پس از خروج واشنگتن از توافق هستهای با ایران از آنها خبر داد. او در مناسبتهای مختلف از مصمم بودن دولتش برای اعمال مجدد همه تحریمهای پیش از توافق هستهای با تهران، تاکید کرده است.
ماهیت کالاهای صادراتی ایران و نوع تحریمها
تحریمهای جدید آمریکا، شامل تحریم خرید و فروش دلار به ایران، تجارت فلزات مانند فولاد، آلومینیوم، گرافیت و زغال سنگ، منع و تحریم معاملات مالی بزرگ با ریال ایران، منع سپرده یا تعامل با ریال ایران در خارج، تحریم سرمایه گذاری که با ابزارهایی مانند بدهی ایران انجام میگیرد و بلاخره تحریم بخش مربوط به لوازم خودروها و صنعت خودروسازی ایران.
طبق اظهارات برخی از مقامات عالیه رتبه واشینگتن قرار است مایک پومپیئو، وزیر خارجه آمریکا امروز در یک بیانیه مفصل در باره تحریمهای جدید کشورش علیه ایران توضیح دهد.
ارزش مالی صادرات معدنی ایران که قرار است تحریم شود
طبق آخرین آماری که خبرگزاریهای شبهرسمی ایران مانند ایسنا در آواخر سال ۲۰۱۷ منتشر کردند، حجم صادرات ایران از معادن ۵۸ میلیارد تن و به ارزش ۷۷۰ میلیارد دلار بوده است.
طبق این گزارش پس از نفت و مشتقات آن که در اقتصاد ایران حرف اول را میزند، سهم عمدهای از رقم صادرات ایران به معدن و صنایع معدنی اختصاص دارد. معدن و صنایع معدنی در برگیرنده کلیه اقلام خام و فرآوری شده فلزی، غیرفلزی، مصالح ساختمانی و غیره با ماهیت معدنی است که در میان مجموعه گروههای کالایی تولیدی و صادراتی ایران بخش قابل توجهی از صادرات محصولات غیرنفتی این کشور را پوشش میدهد.
طبق این گزارش مهمترین بازارهای صادراتی مواد معدنی ایران در سالهای اخیر به ترتیب به چین، عراق، امارات متحده عربی، ترکیه، ایتالیا، افغانستان، تایوان، عمان، تایلند، هند، ترکمنستان، اسپانیا، پاکستان، جمهوری کره و کویت هستند.
بسیاری از این کشورها با خروج آمریکا از توافق هستهای اعلام کردند، به هرگونه تحریمهایی که ایالات متحده علیه ایران اعمال کند، پایبند خواهند بود.
سنگ آهن ایران بخشی از اقلام تحریمی است
طبق گزارش منابع ایران، صادرات سنگ آهن ایران در سال ۲۰۱۷ به رقم ۷۷۵ میلیون دلار و به وزن ۲۰۲۳۵ هزار تن بالغ شده است. قیمت جهانی سنگ آهن در آواخر سال ۲۰۱۷ به حداقل ۲۵ دلار و حداکثر ۵۰ دلار رسیده بود.
سنگ تزئینی خام (کار نشده)
ایران از منابع و ذخائر انواع سنگ تزئینی برخوردار است این شرایط باعث شده تا بازارهای عمده جهانی سنگ مانند چین، هند، ایتالیا وغیره همواره از شرکای تجاری ایران در این زمینه باشند. در سال ۲۰۱۷ صادرات سنگ تزئینی کار نشده (خان) این کشور به رقم ۱۴۳ میلیون دلار به وزن ۷۲۶هزار تن بالغ شده بود.
چدن، آهن و فولاد
صنعت فولاد در ایران نیز یکی از اقلام عمده صادرات غیرنفتی این کشور به شمار میآید. صادرات گروه کالایی فولاد خام و نیمه ساخته طی سال ۲۰۱۷ به ۲۴۵۹ میلیون دلار و وزن ۶۳۶۷ هزار تن بالغ گردیده است.بیشترین میزان صادرات در این گروه کالایی مربوط به محصولات فولادی نورد گرم غیرآلیاژی بوده است.
مصنوعات از چدن، آهن و فولاد
مصنوعات این بخش شامل اقلامی نظیر لوازم خطوط آهن، لوله و پروفیل، اسکلت فولادی، مفتول، سیم، قطعات فولادی لوازم فولادی و مصنوعات ریخته گری و غیره میباشد. مجموع صادرات این بخش طی ۱۲سالهای اخیر به ۴۹۰ میلیون دلار به وزن ۳۳۸ هزار تن بالغ شده است بیشترین رقم صادرات طی این دوره مربوط به انواع ورقهای فولادی به ارزش ۷۴۰ میلیون دلار میباشد.
مس و محصولات مسی
صادرات مس نیز سالانه بالغ بر ۵۱۸ میلیون دلار به میزان ۱۷۵ هزار تن است.
گروه آلومینیوم و مصنوعات آلومینیومی
پس از فولاد فلز آلومینیوم بیشتری حجم صادرات فلزی ایران را تشکیل میدهد. صادرات ایران در سال ۲۰۱۷ بالغ بر ۲۳۷ میلیون دلار به زون ۱۳۷ هزار تن بوده است.
سرب و مصنوعات مشتق از سرب
صادرات سرب و مصنوعات از سرب نخست سال ۲۰۱۷ جاری بالغ بر ۱۷۱ میلیون دلار به وزن ۹۲ هزار تن گزارش شده که عموما به صورت شمش بوده است.
روی و مصنوعات از روی
صادرات ایران در این بخش ۲۲۰ میلیون دلار به وزن ۱۲۷ هزار تن که ۹۹ درصد به صورت شمش به فروش رفته است.
سیمان و کلینگر
صادرات سیمان و کلینکر سالانه به ۳۹۹ میلیون دلار معادل ۱۱۳۸۵ هزار تن بالغ شده است.صادرات کلینکر بیشتر به عراق و بنگلادش است.
کاهش صادرات سیمان کشور عمدتا متاثر از تحولات داخلی کشور عراق بوده است. با توجه به تقاضاهای مناسب برای کلینکر و سیمان ایران که در بازارهای جنوب شرق آسیا و نیز آفریقا وجود دارد، ضرورت تامین بخشی از هزینه حمل دریایی این محصولات پیشنهاد میشود.
کاشی و سرامیک، چینی بهداشتی و آجر
از این اقلام نیز ایران سالانه ۳۷۲ میلیون دلار به وزن ۲۴۰ هزار تن انواع کاشی و سرامیک، آجر و چینی بهداشتی صادر می کند.
ایران علاوه بر این اقلام صادراتی شیشه ساختمانی، به ارزش ۱۳۹۴ میلیون دلار و به وزن ۴۳۲ هزار تن، سنگ تزیینی کار شده به ارزش ۱۲۲ میلیون دلار و ۳۷۴ هزار تن سالانه صادر میکند.
ظریف گفته هیچ اتفاقی نمیافتد
برغم همه گزارشها اما مقامات تهران تاکید میکنند که با برگرداندن تحریمها علیه ایران هیچ اتفاقی نمیافتد.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه این کشور روز دوشنبه ۶ اوت ۲۰۱۸ به جمعی از خبرنگاران گفت که با اعمال تحریمهای آمریکا علیه ایران هیچ اتفاقی نمیافتد، آمریکاییها در این مدت کاری که میخواستند کردند و اینها بیشتر جنبه روانی داشت.
ظریف در باره صعود بی رویه دلار و سقوط ارزش پول ایران گفت، «التهابات بازار ارزی» کشور در رسانهها و فضای مجازی شکل گرفت و نه در بازار.
وی گفت : «واقعیت روی زمین این است که میزان صادرات و درآمد ارزی ما به مراتب بیشتر از نیازهای وارداتی ماست، اما آنچه باعث شد فضا به این شکل درآید عدم اطمینان به آینده است و همین مساله فضا را ملتهب کرده است».