به گزارش رادیو فرانسه در آستانه دور اول بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران، گمانه‌زنی‌ها درباره مذاکرات پنهانی تهران و واشینگتن قوت گرفته است. در حالی که مقامات رسمی جمهوری اسلامی هرگونه مذاکره با آمریکا را رد می‌کنند، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران، ایرنا، به نقل از یک مقام پیشین وزارت امورخارجه ایران نوشت که احتمال تکرار سناریو برجام که با گفت‌وگوهای محرمانه ایران و آمریکا در عمان آغاز شد، وجود دارد.
جاوید قربان اوغلی، مدیر کل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه ششم اوت، به ایرنا گفت: "بر اساس رفت و آمدهای مقامات عمان ممکن سناریویی مانند برجام در حال انجام باشد."
اشاره این مقام پیشین وزارت امورخارجه ایران به سفر اخیر جواد ظریف وزیر امورخارجه ایران به مسقط و سپس سفر یوسف بن علوی، وزیر امور خارجه عمان به واشینگتن است.
***
ایرنا - سیاست چماق و هویج یا دست آهنین زیر دستکش مخملین، مفاهیم یک استراتژی کهنه در روابط بین الملل است که گاهی از سوی سیاستمداری برای حل چالش های جهانی اتخاذ و اعلام می شود. استراتژی که پیچیدگی دنیای کنونی نتیجه بخشی آن را با تردیدهای جدی مواجه کرده است.
به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا سه شنبه هفته گذشته در جریان کنفرانس خبری با «ژوزپه کونته» نخست وزیر ایتالیا، پیشنهاد مذاکره بدون پیش شرط با ایران را مطرح کرد. ترامپ گفته است «به ملاقات اعتقاد دارم، البته آنها کمی مشکل دارند، من به تعهد خودمان در برجام پایان دادم، اگر رهبران ایران بخواهند دیدار کنند، هیچ پیش شرطی هم ندارم و هر وقت بخواهند با آنها دیدار می کنم.»
طی ساعات گذشته این پیشنهاد و گمانه زنی ها درباره دلایل ارائه آن، میزان صداقت و یک صدایی مسوولان آمریکایی و نوع مواجه ایران با آن مورد توجه و تحلیل های بسیاری قرار گرفته است. به همین منظور گروه سیاسی ایرنا در گفت وگو با «جاوید قربان اوغلی» دیپلمات و مدیر کل اسبق وزارت خارجه و «امیرعلی ابوالفتح» تحلیلگر بین الملل و کارشناس مسائل آمریکا به بررسی پیشنهاد مذاکره بی قید و شرط آمریکا پرداخته است.
**گمانه زنی هایی درباره پیشنهاد ترامپ
جاوید قربان اوغلی درباره پیشنهاد رییس جمهوری آمریکا دو گمانه زنی را مطرح کرد و به خبرنگار ایرنا گفت: گمانه زنی اول این است که چنین پیشنهاد مذاکره ای ریشه در همان رفتارهای شخصی ترامپ دارد که همیشه دنبال جنجال و بمب خبری است. در چنین صورتی دستگاه سیاسی و اطلاعاتی ما باید این موضوع را مشخص کند تا بتوان واکنش مناسب درباره آن از سوی مسوولان انجام شود. اما گمانه زنی دوم که بر اساس رفت و آمدهای مقامات عمان احتمال وقوع آن قوی تر است، ممکن سناریویی مانند برجام در حال انجام باشد. ممکن است طی ماه های گذشته رایزنی ها و مذاکرات اولیه ای به صورت غیرمستقیم صورت گرفته که در نهایت ترامپ در یک پروسه تصمیم گیری، پاسخ میانجی و یا در حقیقت پاسخ آمریکا به ایران را در قالب پیشنهاد مذاکره داده است.
مدیر کل وزارت امورخارجه دولت اصلاحات در ادامه افزود: درباره هر کدام از این گمانه زنی ها نمی توان به طور دقیق پیش بینی کرد اما اگر گمانه زنی دوم را مد نظر قرار دهیم، به نظر من اقدامی مثبت است که باید جدی گرفته شود. اینکه پاسخ ایران به این پیشنهاد چه باید باشد هم نظرات گوناگونی را می توان مطرح کرد. من معتقدم پاسخ ایران از یک سو نباید عجولانه و در رد فوری این پیشنهاد باشد و برخی رسانه ها بار دیگر تئوری توطئه را مطرح کنند، از سوی دیگر در برابر این پیشنهاد نیز نباید خود را مشتاق نشان دهیم. بنابراین یک استراتژی میانه ای باید اتخاذ و بررسی جامعی در این زمینه بر اساس منافع ملی انجام شود.
این دیپلمات ارشد در جمع بندی نهایی سخنانش گفت: اگر گمانه زنی دوم را بررسی کنیم، با توجه به این که هم جامعه و هم بازار و اقتصاد ایران درباره این موضوع بسیار حساس است بنابراین درباره پیشنهاد مذاکره نه خیلی سریع باید رد کرد و نه مشتاقانه آن را قبول. در شرایط کنونی مشخص است که برای اصلاح و بهبود نیازمند مذاکره هستیم اما سازمان دهی مذاکره و کیفیت آن نیز مهم است و باید مورد توجه قرار گیرد. نباید فراموش کرد که در جهان کنونی مذاکره نه سازش است و نه تسلیم، مذاکره ، مذاکره است. می توان درباره همه موضوعاتی که به منافع ملی ایران مربوط می شود مذاکره کرد.
**تناقض گویی های مقامات آمریکایی پالس منفی ارسال می کند
امیرعلی ابوالفتح درباره واکنش جامعه جهانی به پیشنهاد ترامپ گفت: جامعه جهانی همواره از مذاکره و گفت وگو میان دولت ها و حل مشکلات از راه دیپلماتیک استقبال می کنند. این استقبال در تمام سطوح مذاکره حتی در مذاکرات دشواری چون آینده سوریه، بحران یمن یا آینده کره شمالی هم دیده می شود. اما در باره پیشنهاد مذاکره رییس جمهوری آمریکا باید نکاتی را مدنظر قرار داد. طی ساعات پس از سخنرانی ترامپ، نوعی چند صدایی و تناقض و حتی با نگاهی بدبینانه نوعی تقسیم کار را میان مسوولان ایالات متحده آمریکا مشاهده می کنیم. رییس جمهوری آمریکا مقابل لنز دوربین ها صراحتا اعلام می کند که مایل است با ایران بدون هرگونه پیش شرط مذاکره کند، دو ساعت بعد وزیر امور خارجه آمریکا به عنوان مسوول دیپلماسی این کشور در مصاحبه ای 12 شرط پیشین خود را در قالب سه شرط اعلام می کند.
این کارشناس مسائل آمریکا تصریح کرد: درباره این تناقض می توان دو دیدگاه را مورد بررسی قرار داد. دیدگاه نخست این است که ما با یک اختلاف دیدگاه مواجه هستیم یعنی میان رییس جمهوری و وزارت امورخارجه تناقض نظر وجود دارد و آقای ترامپ موضوع مذاکره را به صورت فی البداهه و بدون نظر کارشناسی مطرح کرده باشد. در چنین صورتی بدنه دستگاه دیپلماسی از او پیروی نخواهند کرد و این سردرگمی را برای ایران در پی خواهد داشت که طرف مذاکره با ایران، آمریکای با ترامپ یا بدون ترامپ و یا آمریکای مایک پمپئو است.
ابوالفتح افزود: از منظر دیگر می توان گفت که مقامات آمریکایی در تلاش هستند همزمان به عدم همراهی اروپا؛ نقش پلیس خوب و بد را میان خود تقسیم کنند. با چنین تقسیم بندی تکلیف جمهوری اسلامی مشخص نخواهد بود که با پلیس خوب مواجه است یا پلیس بد و بالاخره حرف کی مورد قبول است؟ این وضیعت متزلزل و متناقض در سطح جهانی و حتی برای خود رسانه های آمریکایی هم علامت سوال است. اصل مذاکره مورد قبول همه است و جمهوری اسلامی هم پیش از این مذاکره کرده است اما در مذاکره هم اصول اولیه در هر سطحی باید رعایت شود. ارسال این پیام ها و پالس های متناقض به کشوری مانند ایران که برای مذاکره ملاحظاتی دارد، کار را دچار مشکل خواهد کرد.
