ایران وایر ـ بهنام قلیپور - حوزه علمیه قم برای تامین هزینههای خود تلاشها برای پیدا کردن منابع مالی پایدار را آغاز کرده است.
این مطلب را علیرضا اعرافی٬ مدیر حوزه های علمیه در بیستمین اجلاسیه اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم اعلام کرده است.
اعرافی گفته که «استقلال مالی حوزههای علمیه بسیار مهم است و باید تلاش کنیم در حوزه منابع پایدار ایجاد شود و تا جایی که امکان دارد، منبع تغذیه ما این منابع باشند.»
وی اضافه کرده که «حوزه با مشکلات مالی دست و پنجه نرم میکند ولی از سالها پیش روندی دنبال شده که توانمندی ذاتی حوزه در این جهت افزایش پیدا کند.»
اعرافی به صراحت گفته «به دنبال ایجاد منابع پایدار مالی برای حوزههای علمیه هستیم تا از این طریق به اهداف علمی و اخلاقی خویش دست یابیم.»
وی در سخنان خود به تهیه یک برنامه پنجساله برای حوزه اشاره کرده که براساس مطالبات علی خامنهای و مراجع تقلید تهیه شده است.
اعرافی به هیچ یک از جزئیات این برنامه اشاره نکرده و نگفته که آیا این طرح٬ برنامهها و فعالیتهای حوزه به منظور پیدا کردن «منابع مالی پایدار» را دربر میگیرد یا خیر؟
مدیر حوزههای علمیه در سخنان خود همچنین توضیح نداده که منظورش از «منابع پایدار مالی» چیست و حوزه برای دستیابی به چنین منبعی چه فعالیتهای مشخصی را آغاز کرده است.
این اظهارات در شرایطی مطرح شده که بودجه حوزههای علمیه در سال ۱۳۹۷مبلغی معادل ۱,۸۶۸.۲۷۵ میلیارد تومان است٬ اما مسئولان حوزهها میگویند که این بودجه جوابگوی همه نیازهای آنها نیست.
حوزههای علمیه در بودجه سالانه دولتها دارای یک ردیف بودجه ثابت هستند که به طور مرتب سالانه مبالغ هنگفتی از این طریق به آنها داده میشود.
مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
دریافت کمکهای مالی حوزهها از دولتها در ایران همواره محل بحث و جدلهای فراوانی بوده به طوری که برخی این کمکها را تائید و خواستار افزایش روزافزون آن هستند و بعضی نیز مخالف این موضوع هستند.
علیاکبر مسعودی خمینی یک عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است که با کمکهای دولتی به حوزهها مخالف است و گفته «حوزه از اول انقلاب تاکنون یک اشتباه بزرگ کرده و آن اینکه از دولت بودجه گرفته است؛ در حالی که نباید میگرفت.»
در مقابل گروهی از روحانیون هم هستند که نهتنها کمکهای دولتی به حوزهها را تائید٬ بلکه میگویند که مبلغ این کمکها باید همه ساله افزایش یابد.
کاظم صدیقی، امام جمعه تهران از جمله روحانیونی است که سال ۱۳۹۶ گفته بود که «اگر بخواهیم دین را رواج دهیم باید برای حوزههای علمیه و مراکز فرهنگی بودجه مناسب پیشبینی شود.»
استدلال مخالفان این است که دریافت کمکهای دولتی باعث از بین رفتن استفلال حوزهها میشود٬ اما گروهی از موافقان میگویند که این کمکها وظیفه حکومت اسلامی است.
یکی از جنجالیترین تنشهای لفظی میان موافقان و مخالفان به سال ۱۳۹۰ باز میگردد که در پی علنی شدن کمک ۷۶۰ میلیارد تومانی دولت محمود احمدینژاد به حوزههای علمیه شکل گرفت.
مرتضی مقتدایی مدیر وقت حوزههای علمیه کشور در آن زمان حاضر نشد این کمکها را تائید کند٬ اما گفت که ««اگر چنین خدمتی هم به حوزههای علمیه شده باشد، آیا مصلحت است که بیان شود؟»
محمودرضا جمشیدی، مدیر حوزههای علمیه خواهران هم پول دادن دولت به حوزههای علمیه را به معنای ارتباط داشتن با حوزه ندانسته و گفته بود که «پول دولت، پول ولی فقیه است.»
جمشیدی افزوده بود که «عدم ارتباط وثیق با روحانیت با پول دادن به حوزه درست نمیشود»، کمکهای مالی به حوزهها صرف ساخت و ساز میشود و این پولها منتی بر سر حوزه نیست.
براساس آمارهای رسمی در حال حاضر ۹۰ هزار دانشجو در ۴۵ هزار رشته علوم اسلامی که مرتبط به حوزه است در دانشگاه تحصیل میکنند و ۲۰ مرکز در قم ۲۰۰ رشته علوم انسانی اسلامی را به طلبهها آموزش میدهند که وصل به نظام دانشگاهیاند و ۱۰ هزار طلبه نیز در دانشگاهها تحصیل میکنند.
این آمارها میگوید که بیش از ۱۳۰ هزار روحانی در ایران زندگی میکنند که ۸۰ هزار نفر از آنها در قم ساکن هستند.
حدود ۱۰ هزار طلبه خارجی هم در شهرهای قم، تهران، البرز، گنبد و مشهد مستقر هستند.
آمار طلاب زن که تقریبا ۶۰ هزار نفر اعلام شده که هشت هزار نفر از آنها در قم و مابقی در سراسر کشور بویژه در اصفهان و مشهد متمرکز هستند.
تعداد طلاب زن خارجی هم سه هزار تا سه هزار و ۵۰۰ نفر اعلام شده است.
ساختار حوزههای علمیه در سالهای اخیر به صورت استانی درآمده و در زیر مجموعه شورای عالی حوزههای علمیه دو مرکز حوزههای علمیه برادران و خواهران در نظر گرفته شده است.
شورای عالی حوزههای علمیه استانهای خراسان شامل خراسان رضوی، شمالی و جنوبی به انتخاب علی خامنهای متولی کارهای طلاب و روحانیون آن منطقه هستند و حوزههای علمیه اصفهان نیز زیر نظر حسین مظاهری فعالیت میکنند.