ایران وایر ـ احسان مهرابی - پس از مدتها گلایه و انتقاد اصلاح طلبان از «حسن روحانی»، سرانجام گروهی از آنها روز چهارشنبه هفته گذشته با رییس جمهوری ایران دیدار کردند. اصلاح طلبان حامی اصلی روحانی محسوب میشوند اما برخی از آنها از روحانی انتقاد میکنند که در دور دوم ریاست جمهوری، محافظه کارتر شده است.
چهره هایی چون «محمد باقر نوبخت»، رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی و «محمود واعظی»، رییس دفتر رییس جمهوری که به جریان راست یا اصول گرا نزدیک هستند، دست بالا را در دولت دارند.
ترکیب اصلاح طلبانی که با روحانی دیدار کردهاند نیز از سوی جوانان اصلاح طلب مورد انتقاد قرار گرفته است. اکثریت آن هااز اصلاح طلبان حکومتی و مدیران دولتی بودهاند.
در ماههای گذشته، «شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان» مورد انتقاد بیش از ۱۰۰ جوان اصلاح طلب قرار گرفت. در نهایت پس از این انتقادها، «عماد بهاور»، «پرستو سرمدی» و «مهدی شیرزاد»، سه فعال سیاسی جوان به ترکیب این شورا اضافه شدند. اما بعد اعلام شد عماد بهاور به دلیل شخصیت حقیقی خود عضو این شورا شده است نه به عنوان مسوول شاخه جوانان «نهضت آزادی».
با این حال، هیچ یک از این سه نفر در جلسه اصلاح طلبان با روحانی حضور نداشتند و به جز «محمد قوچانی»، دیگر حاضران مسن بودند. دراین نشست، نمایندهای از اهل سنت حضور نداشت. این در حالی است که «معروف صمدی» و «عبدالکریم حسین زاده»، دو چهره اهل سنت، عضو شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان هستند.
«محسن امین زاده»، «مصطفی معین»، «محسن صفایی فراهانی» و «اسماعیل گرامیمقدم» از جمله دیگر اعضای شاخص شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان به شمار میرود که دراین جلسه حضور نداشتند. در حالی که به نسبت برخی از حاضران در آن دیدار، مواضع سیاسی پیشروتری دارند.
محمدرضا عارف؛ متهم به سکوت و محافظه کاری
«محمدرضا عارف»، رییس «فراکسیون امید» مجلس شورای اسلامی و معاون اول «محمد خاتمی»، رییس شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان است. عملکرد عارف در مجلس و این شورا انتقادات زیادی را به دنبال داشته است. منتقدان، او را به سکوت و محافظه کاری بیش از حد متهم میکنند. فعالیتهای اقتصادی «حمیدرضا»، پسر محمدرضا عارف نیز در شبکههای مجازی انتقادهای گستردهای را باعث شده است.
حسین مرعشی؛ مدیر اجرایی و شوخیهای معروفش
«حسین مرعشی»، سخنگوی «حزب کارگزاران سازندگی» و پسرعموی «عفت هاشمی»، همسر اکبر هاشمی رفسنجانی است. او سمت هایی چون استاندار و نماینده کرمان و ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری را عهده دار بوده است. مرعشی هم چنین خود بنیادهای اقتصادی متعددی، از جمله هواپیمایی «ماهان» را پایه گذاری کرده است. او که از جمله منتقدان جدی محمدباقر نوبخت به شمار میرود، در بین سیاستمداران به شوخیهایش مشهور است.
محمد جواد فتحی؛ نماینده مستعفی
«محمدجواد فتحی» از جمله نمایندگان فراکسیون امید مجلس است که چندان امیدی به فعالیت مجلس ندارد و استعفا داده اما هنوز استعفایش بررسی نشده است.
فتحی برخی ایرادات وارده به نظام قانونگذاری را از دلایل این استعفا اعلام کرده و گفته است که این ایرادات را در جلسه بررسی استعفا توضیح خواهد داد.
او هم چنین از جمله طراحان اصلی «طرح عفو عمومی، تخفیف و تبدیل برخی مجازاتها» است.
داوود محمدی؛ رییس کمیسیون اصل ۹۰
«داوود محمدی» درسه سال گذشته رییس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس بوده، با این حال درفضای سیاسی و درمجلس چندان نمودی نداشته است. وی پیش از نمایندگی، قاضی بوده و سمت هایی را در قوه قضاییه داشته که از جمله آنها، رییس دادگاه تجدید نظر و معاونت دادگستری استان زنجان است.
محسن هاشمی؛ ارث محافظه کاری از هاشمی
«محسن هاشمی» را میتوان محافظه کارترین فرزند اکبر هاشمی رفسنجانی دانست. او در دورهای که اصلاح طلبان مدیریت شهرداری تهران را برعهده داشتند، در زمانی که «محمود احمدی نژاد» شهردار بود و مدتی از دوره «محمد باقر قالیباف»، مدیریت شرکت بهره برداری راه آهن شهری تهران و حومه را برعهده داشت. محسن هاشمی به عنوان گزینه شهرداری تهران نیز مطرح بود اما در نهایت اصلاح طلبان تصمیم گرفتند او از شورای شهر خارج نشود و رییس این شورا باقی بماند.
علی شکوری راد؛ عضو محافظه کار مشارکت
«علی شکوری راد»، دبیر کل «حزب اتحاد ملت ایران» است. برخی از اعضای این حزب همچنان در «حزب جبهه مشارکت» عضو هستند.
شکوری راد البته از اعضای محافظه کار حزب جبهه مشارکت بود اما پس از بازداشت اعضای این حزب در سال ۱۳۸۸، با بخش فارسی شبکه «بی بی سی» مصاحبه کرد و بازداشت شد. او با درخواست آیت الله «موسی شبیری زنجانی»، مرجع تقلید شیعیان از آیت الله «علی خامنه ای»، آزاد شد.
عبدالواحد موسوی لاری؛ برگزار کننده انتخابات ناسالم
«عبدالواحد موسوی لاری» به دلیل نحوه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۴، از سوی چهره هایی چون «مهدی کروبی» و اکبر هاشمی رفسنجانی مورد انتقاد بود. آنها این انتخابات را ناسالم میدانستند. با این حال، وزیر کشور دولت محمد خاتمی هم چنان یکی از اعضای موثر شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان است. او یکی از اعضای شاخص «مجمع روحانیون مبارز» هم به شمار میرود.
ابراهیم اصغرزاده؛ اصلاح طلب معترض
«ابراهیم اصغرزاده»، یکی از طراحان اصلی اشغال سفارت امریکا در ایران، در میان اصلاح طلبان به دلیل مواضع خود در دوره اول شورای شهر تهران مورد انتقاد است. او از جمله منتقدان مدیریت شهرداران اصلاح طلب بود. بسیاری برخی جنجالهایش را باعث انحلال شورای شهر اول تهران و دلسرد شدن مردم پایتخت از شرکت در انتخابات شورای شهر دوم میدانند.
در مقابل، اصغرزاده اصلاح طلبان را به بی تفاوتی درموضوع عدالت اجتماعی و خواستههای گروههای کم درآمد متهم میکند و این موضوع را پاشنه آشیل اصلاح طلبان میداند.
مجید انصاری؛ نزدیک به دفتر آیت الله خمینی
«مجید انصاری»، عضو مجمع روحانیون مبارز و از چهرههای نزدیک به دفتر آیت الله خمینی است. او رییس «فراکسیون اقلیت اصلاح طلب» در دوره پنجم مجلس شورای ملی بود. انصاری در دولت اول حسن روحانی نیز معاون پارلمانی بود اما در دولت دوم جای خود را به «حسینعلی امیری» داد.
زهرا شجاعی؛ رییس مرکز مشارکت زنان
«زهرا شجاعی»، رییس مرکز مشارکت زنان در دولت محمد خاتمی بود و «شهیندخت مولاوردی» که معاونش بود را برای این سمت به حسن روحانی معرفی کرد.
شجاعی هر چند به محمد خاتمی و اصلاح طلبان نزدیک است اما چندان در فضای سیاسی حضوری جدی نداشته است. او دبیرکل «حزب زنان اصلاح طلب» است؛ گروهی که هرچند در رایزنیهای پشت پرده با دولت و معرفی تعدادی از زنان برای تصدی سمتهای دولتی نقش داشته اما در فضای عمومی درباره موضوعات زنان اقدام جدی انجام نداده است.
زهرا صدراعظم نوری، اولین شهردار زن منطقه
«زهرا صدراعظم نوری» اولین زنی است که در شهرداری تهران به عنوان شهردار منطقه منصوب شد. او در دوره مدیریت «غلامحسین کرباسچی» و همچنین اولین دوره شورای شهر، شهردار منطقه ۷ بود. صدراعظم نوری که عضو مجمع زنان اصلاح طلب نیز هست، هم اکنون عضو شورای شهر تهران است.
آذر منصوری؛ معاون سیاسی حزب مشارکت
«آذر منصوری»، معاون سیاسی حزب مشارکت بود که پس از تعلیق فعالیتهای این حزب، عضو حزب اتحاد ملت شد. او در سال ۱۳۸۸ بازداشت و چند ماه زندانی بود. منصوری در فضای مجازی حضوری فعال دارد و از جمله سخنرانهای نشستهای اصلاح طلبان در شهرستانها است که چندین بار نیز به سخنرانیهایش حمله شده است.
مرتضی حاجی؛ مدیر مورد انتقاد
«مرتضی حاجی»، رییس ستاد محمد خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۷۶ که در دولتهای او وزیر رفاه، تعاون و کار اجتماعی و وزیر آموزش و پرورش بود، در همه سمتهای خود معمولا مورد انتقاد بوده است. در دوره وزارت حاجی، اعتراضات گسترده معلمان آغاز شد و اینک از مدیریت او بر موسسه «همشهری» انتقادهایی وجود دارد. با این حال، پای ثابت ستاد انتخاباتی اصلاح طلبان در اکثر دورهها بوده است.
محمدجواد حق شناس؛ عضو اعتماد ملی و شورای شهر
«محمدجواد حق شناس» که معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت محمد خاتمی بود، مدیر مسوول روزنامه توقیف شده «اعتماد ملی» به صاحب امتیازی مهدی کروبی، دبیر کل این حزب است.
حق شناس همچنین عضو شورای شهر تهران است. او و دیگر اعضای حزب اعتماد ملی در شورای شهر موفق شدند «محمدعلی افشانی»، همحزبی خود را به عنوان شهردار تهران انتخاب کنند.
جواد اطاعت؛ شهرت به دلیل یک مناظره
«جواد اطاعت»، مدیرکل دفتر مطالعات سیاسی وزارت کشور در دولت محمد خاتمی و نماینده داراب در ششمین دوره مجلس شورای اسلامی بود. با این حال، به دلیل مناظرهاش در تلویزیون ایران با «علیرضا زاکانی»، نماینده اصول گرای مجلس هشتم مشهور شد. این مناظره از سلسله مناظره هایی بود که پس از اعتراضها به انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ برگزار میشدند و بازتاب گستردهای داشتند. اطاعت با وجود این که عضو حزب اعتماد ملی بود، در سال ۱۳۸۸ از نامزدی «میرحسین موسوی» حمایت کرد.
صاق خزاری؛ نزدیک به خاتمی، فامیل پسر خامنهای
«صادق خرازی» هر چند پیش از این جزو جریانات اصلاح طلب نبوده اما رابطه نزدیکی با محمد خاتمی و برخی از دیگر اصلاح طلبان، از جمله غلامحسین کرباسچی داشته است. خواهر صادق خرازی، همسر «مسعود خامنه ای»، پسر آیت الله خامنهای است. صادق خرازی سال ۱۳۹۳ «حزب ندای ایرانیان» را راه اندازی کرد که برخی از جوانان اصلاح طلب نیز عضو آن هستند. او در دولتهای هاشمی و خاتمی، معاون عمویش، «کمال خرازی» که وزیر امور خارجه بود و بعد نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد و سفیر ایران در فرانسه شد، بوده است.
محمد نعیمی پور؛ از سفارت امریکا تا سدسازی
«محمد نعیمی پور» از دانشجویان اشغال کننده سفارت ایران در امریکا بود که در دولتهای هاشمی رفسنجانی و خاتمی مدیریت پروژههای سدسازی، از جمله «کارون» را برعهده داشت. او عضو حزب جبهه مشارکت و یکی از اعضای هیات رییسه فراکسیون مشارکت در مجلس ششم نیز بوده است.
حسین کمالی؛ دبیر کل حزب کار
«حسین کمالی»، دبیر کل «حزب کار»، وزیر کار در دولت هاشمی و نیز دولت اول خاتمی بوده است. حزب کار و «خانه کارگر»، تشکلهای کارگری وابسته به حکومت هستند که با شکل گیری تشکلهای مستقل کارگری مخالفت دارند. کمالی همچنین یکی از افراد نزدیک به اکبر هاشمی رفسنجانی بود.
علی ربیعی، وزیر برکنار شده
«علی ربیعی»، وزیر برکنار شده کار، از اعضای قدیمی خانه کارگر است. او در زمان دبیری حسن روحانی در شورای عالی امنیت ملی، مسوول کمیته تبلیغات این وزارتخانه بود و از این جهت با روحانی رابطه نزدیکی داشت.
ربیعی پیش از آن نیز سالها معاون وزیر اطلاعات بود و به همین دلیل گاهی با نام مستعارش، یعنی «عباد» خطاب میشود.
صفدر حسینی، جنجال حقوقهای «نجومی»
«صفدر حسینی» که با موضوع حقوقهای «نجومی» نامش بر زبانها افتاد، عضو حزب جبهه مشارکت و وزیر کار و نیز اقتصاد در دولت محمد خاتمی بود. او درعین نزدیک بودن به محمد خاتمی، با مهدی کروبی نیز روابط نزدیکی داشت.
حمیدرضا جلایی پور؛ از زندان تا آمادگی برای جنگ
«حمیدرضا جلاییپور» در دوره اصلاحات، مدیرمسوول روزنامههای مشهوری، از جمله «جامعه» بود. او پیش از آن اما از چهرههای نزدیک به جریان مشهور به راست به شمار میرفت و به دلیل کشته شدن سه برادرش در جنگ ایران و عراق و نیز حضور درگیری با گروههای مخالف در کردستان، جایگاه ویژهای درمیان چهرههای سیاسی حکومت داشت.
مواضع اخیر جلایی پور اما بسیار خبرساز شده اند؛ از جمله حملات او به اعتراضات دی ماه و هم چنین گفتن این جمله: «اگر ایران به خطر بیفتد، زیر فرماندهی آیت الله خامنهای به جبهه میروم.»
مصطفی کواکبیان؛ حزب برادر کوچکتر
«مصطفی کواکبیان» همواره منتقد حزب جبهه مشارکت بود و آن را «حزب برادر بزرگ تر» میخواند. او و گروهی دیگر، از جمله اعضای «حزب همبستگی»، از این حزب انتقاد میکردند که آنها را در بازی قدرت دخالت ندادهاند و از سمتهای دولتی سهمی به آنها نرسیده است.
کواکبیان درمجلس هشتم، نماینده سمنان بود و در مجلس دهم، نماینده تهران است. او که به فریادهای بلندش در مجلس مشهور دارد، دبیر کل «حزب مردم سالاری» است؛ حزبی که تنها چهره شاخص آن، خود کواکبیان است.
محمد قوچانی؛ روزنامه نگاری و عضویت درحزب
«محمد قوچانی» که در دوره جوانی با نوشتههایش درروزنامههای اصلاح طلب مشهور شد، در عالم سیاست چرخشهای بسیاری داشته و اینک در حزب کارگزاران سازندگی آرام گرفته است. او ابتدا نزدیک به اعضای «سازمان مجاهدین انقلاب» بود اما بعدها به اعضای حزب کارگزاران سازندگی نزدیک و عضو این حزب شد.
ژاله فرامرزیان؛ مدیر دولتی و مدعی روزنامه نگاری
«ژاله فرامرزیان» با وجود این که سابقه خبرنگاری نداشته و همواره مدیری دولتی بوده، دبیرکل «انجمن روزنامه نگاران زن» است؛ گروهی که درفضای عمومی هیچ حضوری ندارد. او از مدیران معاونت اجتماعی وزارت کشور در دولت محمد خاتمی بود و اینک معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت ورزش و جوانان است. اخیرا در شبکههای اجتماعی، حضور فرامرزیان در بازیهای آسیایی جاکارتا با بودجه دولتی به عنوان تماشاچی خبرساز شده است.