دویچه وله - سخنان اخیر وزیر خارجه جمهوری اسلامی درباره پولشویی گسترده در ایران با واکنش شدید تندروها مواجه شد. ظریف با اشاره به "فضاسازی" علیه لوایح مرتبط با پولشویی گفته بود که "خیلی‌ها" در ایران از پولشویی "نفع می‌برند".
اظهارات محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی درباره "واقعیت" پولشویی گسترده در ایران با واکنش شدید تندروها، از جمله روزنامه حکومتی کیهان و برخی نمایندگان اصولگرای مجلس، مواجه شده است.
ظریف در مصاحبه‌ای ویدیویی با "خبرآنلاین"، با اشاره به "فضاسازی‌ها" علیه لوایح مرتبط با گروه ویژه اقدام مالی (FATF)، پولشویی در ایران را "یک واقعیت" خوانده بود که به گفته او "خیلی‌ها" از آن "نفع می‌برند".
وزیر خارجه ایران افزوده بود: «کسانی که گردش مالی یکی از معاملا‌تشان ۳۰ هزار میلیارد تومان است، آن قدر توان مالی دارند که مبلغی برابر با کل بودجه وزارت خارجه را صرف یک مورد فضاسازی کنند.»
محمد جواد ظریف در ادامه گفته بود: «مجموع بودجه وزارت خارجه ١١٠٠ میلیارد تومان، یعنی کمتر از بودجه برخی دستگاه‌های فرهنگی است که با بعضی ارگان‌های قدرتمند کشور ارتباط دارند و ما نمی توانیم با آن فضاسازی مقابله کنیم.»
تلاش برای "سؤال" از ظریف
خبرگزاری تسنیم امروز سه‌شنبه ۲۲ آبان (۱۳ نوامبر) گزارش داده است که "برخی نمایندگان مجلس" در واکنش به اظهارات ظریف درباره "واقعیت" پولشویی گسترده در ایران، در حال جمع‌آوری امضا برای "سؤال" از او در صحن علنی مجلس هستند. به گزارش این خبرگزاری نزدیک به نهادهای امنیتی ایران، این نمایندگان خواستار توضیح ظریف درباره ادعایش شده‌اند.
محمدجواد ظریف گرچه در گفت‌وگوی ویدیویی اخیر خود تلویحا برخی نهادهای حکومتی را در "فضاسازی‌ها" علیه لوایح مرتبط با پولشویی سهیم دانسته، اما هم‌زمان گفته است که هیچ‌یک از ارگان‌های جمهوری اسلامی را متهم نمی‌کند.
وزیر خارجه ایران در مقابل این پرسش که آیا "کُدی" هم برای ادعای خود مبنی بر پولشویی گسترده در کشور دارد یا نه، گفته است: «اگر هم کدی داشته باشم، امکانش را ندارم که آن را علنی بگویم.»
"تهمتی بزرگ به نظام"
احمد امیرآبادی، عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز اظهارات ظریف مبنی بر وجود پولشویی گسترده در ایران را "تهمتی بزرگ به نظام جمهوری اسلامی" دانست و گفت که این سخنان "کاملا به معنای بازی در زمین دشمن است".
این نماینده اصولگرا به خبرگزاری فارس گفت: «مطالبی که در سایت خبرآنلاین به وزیر امور خارجه منتسب شده و بسیاری از شبکه‌های معاند نظام هم در سطح گسترده پوشش داده‌اند، اگر صحت داشته باشد باید برای وزیر خارجه کشور متأسف باشیم.»
امیرآبادی از ظریف خواسته است: «بگوید اگر پولشویی انجام می‌شود، کجا انجام می‌شود؟ مگر پولشویی در بانک‌ها انجام نمی‌شود؟! ایشان در هیأت وزیرانی حضور دارد که رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد حضور دارند؛ طبق قانون اساسی اعضای هیأت وزیران مسئولیت مشترک دارند و باید پاسخگو باشند.»
به گزارش فارس، این عضو هیأت رئیسه مجلس با اشاره به "سابقه اظهارات خلاف منافع ملی ظریف" اشاره کرد و گفت: «وی قبلا در دانشگاه گفته بود که آمریکا با یک بمب می‌تواند کل سیستم دفاعی ما را نابود کند.»
احمد امیرآبادی با اشاره به اینکه "بنا را بر این می‌گذاریم" که اظهارات منتسب به وزیر خارجه ایران "دروغ است" افزود: «امیدوارم آقای ظریف سخنان منتسب به خود را تکذیب کند.»
موضع‌گیری "مغرضانه"
علی اکبر کریمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ایران نیز خواستار "شفاف"کردن موضوع توسط ظریف شد و گفت: «متأسفانه بکارگیری کلیدواژه‌های اینگونه و یا واژه‌هایی همچون کاسبان تحریم که حامیان دولت به مخالفین بحث الحاق ایران به کنوانسیون و FATF می‌دهند به نظر من یک موضع‌گیری مغرضانه است چرا که این‌ها نمی‌توانند در مقابل استدلال‌های منطقی و روشن و شفاف برای عدم پذیرش این کنوانسیون و عدم الحاق به آن دلیلی داشته باشند به اینگونه موارد روی می‌آورند.»
به گزارش فارس، این نماینده اصولگرا در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «تلاش برای عدم تصویب کنوانسیون CFT و ربط دادن این موضوع به کسانی که به دنبال پولشویی هستند به نظر می‌رسد که یک قضاوت غیرمنصفانه و غیرکارشناسی و البته اتهام واهی است که به مخالفین داده می‌شود و از آقای ظریف انتظار چنین اظهارنظر و موضعی نیست که بخواهد به طور تلویحی کسانی که با CFT مخالف بودند را به نوعی حامی پولشویی در کشور متهم کنند.»
علی اکبر کریمی در خاتمه تأکید کرد: «ما قطعا در مجلس این موضوع را پیگیری خواهیم کرد و از آقای ظریف هم سوال خواهیم کرد که این موضوع را شفاف کند و بگوید که مصادیق پولشویی چه بوده و توضیح دهد که ما هم با این موضوع آشنا شویم.»
اتهام "پولشویی برای تامین مالی تروریست‌ها"
حسین شریعتمداری، مدیرمسئول کیهان هم در یادداشتی زیر عنوان "آقای ظریف متوجه هستید که...؟!" در شماره امروز این روزنامه (۲۲ آبان) خطاب به وزیر خارجه ایران نوشته است: «جناب ظریف! چرا دقیقا هنگامی که آمریکا و اروپا برای تصویب لوایح چهارگانه FATF در کشورمان یقه چاک می‌دهند و فشار می‌آورند، جنابعالی ایران اسلامی را به پولشویی گسترده متهم می‌کنید؟! جنابعالی در حالی که آمریکا اصرار داشت با ترساندن ملت از سایه جنگ اهداف خود را به ایران تحمیل کند، فرموده بودید آمریکا با یک بمب می‌تواند تمام تاسیسات نظامی ما را نابود کند! و با این اظهارنظر خود، آنهم از جایگاه وزیر امور خارجه به کمک آمریکا در تهدید نظامی علیه مردم وطنتان رفته بودید و نمونه‌های دیگری از این دست که تاکنون از جانب شما بی‌پاسخ مانده است!»
نماینده رهبر جمهوری اسلامی در مؤسسه کیهان افزوده است: «چرا این پولشویان - به قول خودتان- صدها هزار میلیاردی را به مردم و مخصوصا به مراجع قضایی معرفی نمی‌کنید؟! اگر ادعایتان واقعیت دارد، خود‌داری شما از معرفی آنان خیانت به ملت و نظام و همدستی با پولشویان است! نیست؟!»
شریعتمداری در ادامه لبه انتقاد ظریف به پولشویی گسترده در ایران را به سوی خود او و دولت روحانی برمی‌گرداند و می‌نویسد: «این چه دولتی است که در سیستم بانکی آن هزاران میلیارد پولشویی صورت می‌پذیرد و این سیستم بانکی توان کشف آن را ندارد و برای مقابله با آن باید به بیگانگان متوسل شود (پذیرش FATF)! آیا این اظهارنظر جنابعالی تخریب دولت و اعتراف به ناکارآمدی آن نیست؟! دولتی که خود یکی از اعضای اصلی آن هستید؟!»
مدیر مسئول کیهان در خاتمه نوشته است: «اکنون جای این سؤال است که آیا اظهارات نسنجیده جنابعالی متهم کردن جمهوری اسلامی ایران به پولشویی برای تامین مالی تروریست‌ها نیست؟! یعنی دقیقا همان که آمریکا و اسرائیل و اروپا همه‌روزه ایران اسلامی را به آن متهم می‌کنند! بیهوده نیست که اظهارات جنابعالی بلافاصله به تیتر اول رسانه‌های دشمن تبدیل شده و برایتان کف و سوت می‌زنند؟!»
"تکرار ادعاهای دشمنان"
حمله کیهان به ظریف محدود به یادداشت مدیر مسئول آن نمی‌شود. این روزنامه حکومتی در گزارشی دیگر مدعی شد که ظریف "به جای پاسخ به نقدهای FATF منتقدان را متهم به پولشویی" کرده است. این گزارش وزیر خارجه ایران را متهم به "ادعاهای بی‌اساس و بدون مدرک" کرده و از جمله نوشته است: «اظهارات عجیب ظریف و اتهام‌زنی وی به منتقدان و مخالفان لوایح FATF که با استقبال گسترده رسانه‌های معاند و ضدانقلاب خارج‌نشین نیز مواجه شد، در حالی است که براساس قانون، پولشویی یک جرم محسوب می‌شود و تهمت پولشویی آنهم به صورت گسترده به منتقدان و مخالفان بدون ارائه سند و مدرک قطعا پیگرد قانونی خواهد داشت و وزیر امور خارجه حتما باید در این زمینه پاسخگو باشد.»
گزارش مزبور همچنین اظهارات اخیر ظریف را "تکرار ادعاهای آمریکا و دشمنان جمهوری اسلامی مبنی بر تامین مالی تروریسم" توسط ایران دانسته و ضمن حمله به لوایح مرتبط با پولشویی در ایران نوشته است: «طبق منویات مافیای حاکم بر FATF، قاسم سلیمانی‌ها و حسین همدانی‌ها متهم محسوب می‌شوند، باید اطلاعات آنها را بی‌اغماض به دشمن داد و مورد تحریم قرار داد!»
به گزارش کیهان: «در حال حاضر، حدود ۲۸۵ شخص، موسسه و شرکت ایرانی در لیست تحریم‌ها قرار دارند و دولت ایران با پیوستن به FATF، متعهد به اعمال تحریم‌ها علیه آنها در داخل کشور شده است! برخی از مهم‌ترین این موسسات عبارتند از: صدا و سیما، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، وزارت اطلاعات، سازمان صنایع دفاعی، دانشگاه مالک اشتر، گروه صنایع صنام، صنایع شهید صیاد شیرازی، صنایع شهید باقری، باتری‌سازی نیرو، صنایع پارچین و هواپیمایی مرکز تحقیقات و فناوری دفاعی و... این فهرست - که دربرگیرنده جمعی از بهترین متخصصین و مدیران کشور نیز هست- به لطف FATF مشمول تحریم‌های داخلی شده و خواهند شد!»
تصویب لوایح مرتبط با سازمان میان‌دولتی "گروه ویژه اقدام مالی" موسوم به لوایح چهارگانه، نه تنها یکی از شروط این گروه برای خروج کامل ایران از "فهرست سیاه" خود است، بلکه اتحادیه اروپا نیز اجرایی شدن لوایح مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم در ایران را از الزامات همکاری با جمهوری اسلامی برای نجات برجام عنوان کرده است.
گروه ویژه اقدام مالی یکی از سازمان‌های زیرمجموعه سازمان همکاری و توسعه اقتصادی است که ایجاد "استانداردهای بین‌المللی" برای مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم در جهان یکی از وظایف اصلی آن است. تصمیم این سازمان بین‌المللی در مورد ایران نیز برای تداوم مبادلات بانکی جمهوری اسلامی حیاتی است.
لوایح مورد نظر FATF که در ایران به لوایح چهارگانه معروف‌اند، از این قرارند: لایحه پیوستن ایران به کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی موسوم به "کنوانسیون پالرمو"؛ لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT)، لایحه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی و نیز لایحه اصلاح قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم.
مدتی پیش اعلام شد که شورای نگهبان لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) را رد کرده است. سپس اما محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس، "ایرادهای" شورای نگهبان به این لایحه را رفع‌شدنی خواند و اعلام کرد: «چنانچه مجلس بدون انجام اصلاحی، لایحه CFT را به شورای نگهبان ارسال کند و این شورا هم دوباره بر نظرش اصرار کند، این لایحه به مجمع تشخیص مصلحت نظام خواهد رفت و در نهایت باید این نهاد در مورد آن تصمیم بگیرد. البته شواهد دال بر این است که اراده نظام بر تصویب نهایی این لایحه است و به نظر نمی‌رسد موانع زیادی در این زمینه وجود داشته باشد.»
علی نجفی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران، دوم آبان‌ماه گذشته گفته بود که حتی روسیه و چین نیز به ایران گفته‌اند، "اگر به FATF نپیوندید روابط دوجانبه ما با شما دچار مشکل می‌شود."
فرماندهان سپاه پاسداران، امامان جمعه، برخی مسئولان حکومتی از جمله مقام‌های مرتبط با زیرمجموعه‌های دفتر رهبر جمهوری اسلامی و بعضی از مقام‌های مجمع تشخیص مصلح نظام و نیز رسانه‌های نزدیک به جریان موسوم به اصولگرایان تندرو از جمله مخالفان تصویب لوایح مرتبط با "اف‌ای‌تی‌اف" در ایران هستند. آنها تصویب این لوایح را تهدیدی برای تداوم کمک جمهوری اسلامی به سازمان‌هایی چون حماس و حزب‌الله لبنان می‌دانند. موافقان اما در مقابل تصویب لوایح چهارگانه را در راستای "شفافیت اقتصادی" و "فسادستیزی" ارزیابی می‌کنند.
