یورونیوز - نمایندگان مجلس سنای آمریکا برای بحث در مورد بازنگری در حمایت نظامی از عربستان سعودی در جنگ یمن چراغ سبز نشان دادند.
عصر چهارشنبه ۷ آذر، ۶۷ نماینده دموکرات و جمهوریخواه سنای آمریکا به پیشنهاد بحث در مورد قطع کامل فروش تسلیحات به دولت ریاض در جنگ یمن رأی مثبت دادند. این پیشنهاد ۳۳ رأی منفی داشت و به این ترتیب بحث برای تصویب یک قطعنامه دو حزبی با موضوع بازنگری در این سیاست دولت دونالد ترامپ مورد قبول اکثریت نمایندگان قرار گرفت.
پیش از این نیز در ماه مارس سال جاری میلادی همین پیشنهاد در سنای آمریکا مطرح شده بود، اما اکثریت نمایندگان از آغاز بحث در این زمینه حمایت نکردند. در آن زمان تنها ۴۴ نماینده به گشودن بحث در مورد بازنگری در حمایت تسلیحاتی از عربستان رأی دادند.
تأثیر پرونده خاشقجی
این موضوع اکنون در شرایطی مطرح شده است که عربستان به دلیل پرونده قتل خاشقجی مورد انتقاد شدید جامعه جهانی قرار گرفته است. جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد سعودی روز دهم مهر گذشته برای انجام کارهای اداری وارد کنسولگری عربستان در شهر استانبول ترکیه شد و در آنجا به قتل رسید. از آن زمان دولت پادشاهی عربستان و به ویژه محمد بنسلمان، ولیعهد این کشور به دلیل آمریت احتمالی این قتل در مظان اتهام قرار گرفتهاند. بسیاری از کشورها از جمله چند متحد غربی ریاض نیز در اعتراض به قتل خاشقجی و تا زمان روشن شدن ماجرا، تصمیم به تعلیق فروش اسلحه به عربستان گرفتهاند.
برخی نمایندگان روز چهارشنبه به خبرنگاران گفتند که قبح این ماجرا و موضعگیری دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در حمایت از آمر احتمالی قتل یعنی بنسلمان، آنها را در دادن رأی علیه روابط با عربستان مصمم کرده است.
ناکامی نمایندگان دولت
مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا و جیم متیس، وزیر دفاع این کشور صبح چهارشنبه با حضور در ساختمان کنگره آمریکا و در جریان نشستی در پشت درهای بسته تلاش کردند تا نمایندگان سنا را از بحث در مورد چنین پیشنهادی منصرف کرده و آنها را به باقی ماندن در کنار عربستان سعودی تشویق کنند. اما ظاهرا تلاش آنها نتیجهای نداشته است.
رأی سنا در روز چهارشنبه، نخستین اقدام کنگره برای عملی ساختن تهدید خود مبنی بر اتخاذ تدابیری برای تحریم عربستان بود. این در حالی است که رئیس جمهوری آمریکا اخیرا بار دیگر تمام قد از ولیعهد متنفذ عربستان دفاع کرد.
مایک پمپئو و جیم متیس در برابر فشار روز افزون نمایندگان با حضور در محل مجلس سنا از ائتلاف عربی به رهبری عربستان که درگیر جنگ در یمن است دفاع کردند. آنها ابتدا اطلاعات محرمانهای را که نمایندگان در مورد قتل خاشقجی مطرح کردند پذیرفتند. آقای پمپئو در این زمینه گفت: «من تمام محتویات پرونده را خواندم. هیچ مدرک مستقیمی وجود ندارد که نشان دهد ولیعهد دستور کشتن جمال خاشقجی را صادر کرده باشد.»
وزیر خارجه آمریکا در حالی چنین ادعایی را مطرح میکند که بیشتر رسانههای آمریکا اخیرا از قول سازمان امنیت آمریکا، سیا محمد بنسلمان را آمر قتل این خاشقجی مطرح کرده بودند.
جیم متیس نیز در مورد اتهام آمریت قتل خاشقجی از سوی بنسلمان گفت: «هیچ مدرک انکارناپذیری در این زمینه وجود ندارد.»
چندین تن از نمایندگان سنا از هر دو حزب از این که جینا هسپل، رئیس سیا در نشست روز گذشته شرکت نکرده بود ابراز ناخرسندی کردند. لیندسی گراهام، سناتور جمهوریخواه که در خط مقدم متهمکنندگان بنسلمان قرار دارد، تهدید کرد تا زمانی که سازمان امنیت خارجی آمریکا اطلاعات خود در این پرونده را مستقیما در اختیار نمایندگان قرار نداده از شرکت در دیگر بحثهای مجلس سنا از جمله بودجه خودداری میکند.
مایک پمپئو از نمایندگان انتقاد کرد که زمان مناسبی را برای این کار انتخاب نکردهاند چون به گفته او این پیشنهاد ممکن است در کار سازمان ملل که در حال پایان دادن به جنگ یمن است، «اخلال» ایجاد کند. قرار است در اوایل ماه دسامبر نمایندگان دولت یمن مورد حمایت عربستان و ائتلاف عربی از یک سو و نمایندگان شورشیان حوثی مورد حمایت ایران از سویی دیگر را برای گفتگو گرد هم آورد.
آقای پمپئو در دفاع از سیاست کاخ سفید مبنی بر حمایت نظامی از عربستان در یمن خطاب به نمایندگان سنای آمریکا گفت: «من از رنجی که در یمن مشاهده میشود آزردهام. اما اگر آمریکا در یمن مداخله نکرده بود، وضعیت از این بدتر میشد. اگر ایالات متحده از جنگ یمن کنار بکشد، جنگ تمام نخواهد شد و این بسیار به زیان امنیت ملی آمریکا خواهد بود.»
وزیر خارجه آمریکا همچنین در مورد کشتار شهروندان غیر نظامی در یمن افزود: «در غیاب ما نیروهای ائتلاف عربی به رهبری عربستان نخواهند توانست از مشاوره و آموزش ما در مورد هدفگیری صحیح بهره ببرند و بنابراین غیرنظامیان بیشتری کشته میشوند.»
جیمز متیس در برابر نمایندگان سنا گفت: «به ندرت پیش میآید که آمریکا آزادی و اختیار همکاری با یک شریک و متحد ایدهآل را داشته باشد. عربستان سعودی به دلیل موقعیت ویژه جغرافیایی و نیز وجود تهدید ایران نقش بنیادی در تأمین امنیت و ثبات منطقه و اسرائیل و نیز منافع ما در خاورمیانه دارد.»
به هر روی، بسیاری از نمایندگان از سخنان وزرای کابینه دونالد ترامپ قانع نشدند. مایک لی، سناتور جمهوریخواه که به همراه همکاران دیگرش پیشنویس بیانیه علیه حمایت از عربستان را تهیه کرده به خبرنگاران گفت: «ما در یمن وارد جنگی شدهایم که هرگز خودمان آن را اعلام نکرده بودیم و کنگره نیز هرگز اجازه آن را نداده بود.»
وی افزود که دفاع دولت از سیاست خود باعث تغییر نظر او نمیشود.
برنی سندرز، سناتور دموکرات و یکی دیگر از نویسندگان پیشنویس قطعنامه سنا نیز گفت: «سنای آمریکا امروز باید قاطعانه به عربستان سعودی و دنیا بگوید که ما در این فاجعه انسانی شریک نمیشویم.»
جنگ داخلی یمن که در سال ۲۰۱۵ میلادی آغاز شد تا کنون بیش از ۱۰ هزار کشته بر جای گذاشته و قحطی و بحران انسانی گستردهای را در این کشور به بار آورده است.