سوم، اظهارات در این باره است که ایالات متحده سوریه را از دست داده است. این کشور از ابتدای امر هیچگاه به آمریکا تعلق نداشته که اکنون بخواهد آن را از دست بدهد. بالعکس، سوریه از اواسط دهه 1950 به بعد یکی از متحدان اصلی شوروی سابق و پس از آن روسیه بوده و به همین دلیل هم کرملین تا این اندازه برای محافظت از دولت بشار اسد تلاش کرده است. «از دست دادن» سوریه به معنای متصور شدن چشم انداز موفقیت برای ایالات متحده و نابودی این چشم انداز در پی تصمیم ترامپ است؛ اما آنچه می توان از 15 سال گذشته دریافت این است که ایالات متحده نمی تواند هیچ یک از کشورها در خاورمیانه را تحت کنترل درآورد و هرگز نباید خون و ثروت را برای ممکن ساختن غیرممکن هزینه کند.

چهارم، نیاز به یادآوری این مساله است که تا پیش از ناآرامی های داخلی در سوریه و ظهور داعش، آمریکا هرگز به این کشور یا سیاست های داخلی آن به عنوان منافع حیاتی خود نگاه نکرده بود. روسای جمهوری آمریکا از نیکسون گرفته تا بوش پسر، هر زمانی که به نفع آمریکا بود با خانواده اسد معامله می کردند. اما با ظهور بهار عربی، اوباما ناگهان به این نتیجه رسید که سیاست داخلی سوریه برای آمریکا مهم است و اسد باید برکنار شود و این در حالی بود که آنها هیچ ایده ای درباره چگونگی برکناری او یا یافتن جایگزینی برای دولت او نداشتند.

پنجم، بسیاری از ناظران خیلی سریع اینطور نتیجه گیری کردند که خروج از سوریه شکستی برای ایالات متحده و پیروزی بزرگ برای روسیه، ایران، حزب الله، ترکیه یا هر کس دیگری است. اما باید به این مساله اشاره کرد که سوریه در شکل و شرایط کنونی یک جایزه نیست و یک مسئولیت است. این کشور هرگز یکی از مهره های قدرتمند منطقه نبوده و اقتصاد و زیرساخت های آن به شدت در جنگ آسیب دیده اند. شاید از این نظر، تحویل سوریه به دیگر بازیکنان منطقه ای یک پیروزی تمام عیار برای آمریکا باشد.

ایالات متحده باید به جای وسواس روی اینکه چه کسی برنده یا بازنده شده، روی تشخیص منافع استراتژیک خود متمرکز شود. در رابطه با خاورمیانه، منافع استراتژیک آمریکا کسب اطمینان از ادامه جریان منابع نفتی و گازی به بازارهای جهانی است. اگرچه ایالات متحده این روزها انرژی کمتری از منطقه خریداری می کند، اما قطع ناگهانی منابع ورودی به اقتصاد جهانی و در نتیجه اقتصاد آمریکا آسیب می زند.

در اینجا تنها یک مساله باقی می ماند و آن نگرانی از قدرت گرفتن مجدد داعش و حملات تروریستی آن در خارج است؛ اما حتی این مساله هم ادامه حضور نیروهای آمریکایی در سوریه را توجیه نمی کند. ایدئولوزی گروهی مانند داعش با بمب و موشک و حملات پهپادها از بین نمی رود و تنها راه آمریکا برای مقابله با چنین تفکری تعهدی همیشگی به کمک به ایجاد دولت ها و نهادهای محلی موثر است.

نگرانی دیگر درباره سرنوشت شبه نظامیان کرد در سوریه است که شرکای اصلی ایالات متحده در مبارزه با داعش بوده اند. بسیاری از تصمیم ترامپ به مثابه رها کردن کردها انتقاد کرده اند، اما تعهد آمریکا به آنها نامحدود نیست و درست یا غلط، عواقب بلندمدت این تصمیم رئیس جمهوری برای ایالات متحده احتمالا چندان وخیم نخواهد بود.

در نهایت، می توان گفت تصمیم ترامپ به پایان دادن به حضور نیروهای آمریکایی در سوریه تصمیم نادرستی برای ایالات متحده نبوده است. اما آنچه جالب توجه است، شیوه او در انجام این اقدام درست به بدترین شکل ممکن است. هیچ هشداری یا هماهنگی یا آماده سازی برای این تصمیم وجود نداشته که این یعنی زمان بندی، تدارکات و تاثیرات گسترده تر آن از پیش مورد بررسی قرار نگرفته است. برای همین، جای تعجب ندارد که این تصمیم با استعفای جیمز متیس، وزیر دفاع همراه شد. طبق معمول، ترامپ با متحدان آمریکا مشورت نکرد یا زودتر به آنها درباره تصمیم خود خبر نداد. درست همانند اجلاس تقلبی هسته ای با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی یا تصمیم به انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به قدس اشغالی، ترامپ بار دیگر یکجانبه گرایی خود را به نمایش گذاشت.

این تصمیم ترامپ هم مانند باقی اقدامات او نشان داد که رئیس جمهوری آمریکا سیاستی هماهنگ یا یک منطق استراتژیک منسجم را در خاورمیانه دنبال نمی کند. ترامپ و اطرافیانش همچون بولتون یا مایک پومپئو، وزیر امور خارجه، برای تثبیت «روابط ویژه» آمریکا با مصر، اسرائیل و عربستان سعودی به «اعمال فشار حداکثری» علیه ایران وعده داد و اکنون به نظر می رسد این تصمیم اخیر او در تناقض کامل با این سیاست است. به مرور زمان، این تناقض ها و پیچیدگی ها این احساس را ایجاد می کند که ترامپ هیچ اهمیتی به آنچه برای کشور خوب است، نمی دهد و تنها در تلاش برای به دست آوردن اعتبار سیاسی برای خود اقدام می کند که آن هم عمدتا نتیجه عکس می دهد.

به طور خلاصه، حتی زمانی که به نظر می رسد ترامپ اقدامی درست انجام داده، باز هم هزینه های آن اقدام را برای آمریکا به حداکثر افزایش و مزایای آن را به حداقل کاهش می دهد. البته با توجه به مدت زمانی که در کاخ سفید حضور داشته، این مساله دیگر جای تعجب ندارد.