العربیه - محمد جواد ظریف از استعفای خود صرفنظر کرد و به وزارت امور خارجه بازگشت؛ اقدامی که چهارشنبه 27 فوریه پس از نپذیرفته شدن استعفایش از سوی حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران صورت گرفت.
با این وجود، همچنان تحلیل‌ها و گمانه‌زنی‌ها درباره دلیل استعفا مطرح می‌شود. اگر چه برای همگان تقریبا روشن است که دلیل اصلی استفعای ظریف، بی اطلاع بودنش از سفر بشار اسد رئیس‌جمهوری سوریه به تهران و دیدارش با علی خامنه‌ای رهبر و حسن روحانی رئیس‌جمهوری بود، اما عامل این بی خبری و حضور نداشتن ظریف در دیدار اسد با روحانی چه بود؟
برخی از تحلیلگران، عامل حذف ظریف از برنامه را قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس شاخه برون مرزی سپاه پاسداران ایران می‌دانند؛ اما با توجه به پیشینه رابطه ظریف با قاسم سلیمانی و نوع موضع‌گیری‌ها که به هم نزدیک است، چنین فرضی تا حدودی بعید به نظر می‌رسد.
شاید بتوان عامل دعوت نشدن ظریف را در اظهار نظرهای برخی مسئولان از جمله شخص قاسم سلیمانی و پست‌های برخی کاربران نزدیک دولت در فضای مجازی دید.
استعفای ظریف
منابع بسیاری از گله‌گی ظریف از حسن روحانی در نامه استعفایش خبر داده‌اند. به گفته این منابع، ظریف از این‌که دفتر ریاست‌جمهوری او را در جریان سفر بشار اسد قرار نداده، ابراز ناراحتی کرده است. او معتقد است حتی اگر روحانی از پیش در جریان سفر اسد قرار نداشت، با توجه به نزدیکی دفتر وزارت امور خارجه با دفتر ریاست‌جمهوری، این امکان وجود داشت که به سرعت برای حضور در دیدار احضار شود.
به گفته منابع مختلف از جمله برخی منابع به سایت العربیه، روحانی خود در جریان سفر بشار اسد به تهران با او قرار نداشت.
به گفته این منابع پس از پایان دیدار بشار اسد با رهبر ایران، تنها یک ساعت تا بازگشت اسد به فرودگاه زمان باقی مانده بود که قاسم سلیمانی پیشنهاد می‌کند دیداری هم با حسن روحانی صورت گیرد. تا آن زمان رئیس‌جمهوری ایران از سفر اسد به ایران مطلع نبود و برای بازدید، به وزارت تعاون رفته بود.
به روحانی اطلاع داده می‌شود که اسد در تهران است. او نیز برنامه بازدید خود را نا تمام می‌گذارد و به دفتر ریاست‌جمهوری باز می‌گردد. در این فاصله حتی زمانی برای اقدامات تشریفاتی و قرار دادن پرچم سوریه وجود نداشت. مکالمه روحانی و اسد هم بسیار کوتاه بود.
دلیل بی اطلاعی ظریف از زبان قاسم سلیمانی
از سویی قاسم سلیمانی دوشنبه قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس شاخه برون مرزی سپاه پاسداران ایران، عدم حضور محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه این کشور در دیدار بشار اسد رئیس‌جمهوری سوریه با حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران را «غیر عمد» و ناشی از «نا هماهنگی‌ها در نهاد ریاست‌جمهوری» دانست.
قاسم سلیمانی همچنین در واکنش به استعفای ظریف گفت: «حتما آقای ظریف مسئول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است و طی مدت مسئولیت در وزارت امور خارجه کشورمان همواره مورد حمایت و تائید مقامات عالیرتبه نظام، بویژه مقام معظم رهبری بوده و هستند».
نقش محمود واعظی رئیس دفتر روحانی
اما منظور از نا هماهنگی در نهاد ریاست‌جمهوری چیست؟
پس از آن‌که ظریف دوشنبه 25 فوریه خبر استعفای خود را در اینستاگرام منتشر کرد، برخی از نزدیکان محمود واعظی رئیس دفتر روحانی، او از جانشینان احتمالی ظریف معرفی کردند.
واعظی خود یکی از نامزدهای وزارت امور خارجه در دولت روحانی بود. بسیاری از ساستمداران ایران نیز از تلاش‌های او برای رسیدن به وزارت امور خارجه آگاهی دارند. حمید رسایی نماینده پیشین و اصولگرای مجلس ایران نیز از جمله آن‌هاست که در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی توئیتر، واعظی را جانشین ظریف دانست.
جالب است که در دیدار با روحانی، محمود واعظی جای وزیر امور خارجه نشسته بود. تعدادی از منابع آگاه هم به «العربیه.نت» گفتند که محمود واعظی عامل نگذاشتن ظریف در جریان دیدار بشار اسد با روحانی است.
پس از بازگشت ظریف به وزارت امور خارجه نیز ماجرا ادامه داشت. ظریف فعالیت‌های خود را چهارشنبه در مشارکت در مراسم استقبال از رئیس‌جمهوری ارمنستان از سر گرفت.
در مراسم امضای توافق‌نامه‌ها، یکی از تفاهم‌نامه‌هایی که طرف امضایش وزیر امور خارجه ارمنستان بود، مجری برنامه، یکی از معاونان روحانی را به عنوان طرف امضا کننده معرفی کرد، اما روحانی خواست که ظریف تفاهم‌نامه‌را امضا کند.
شایان ذکر است که تنظیم این مراسم بر عهده نهاد ریاست‌جمهوری ایران بود.
پیشتر هم در رسانه‌های ایران خبرهایی درباره نقش واعظی در دولت منتشر شد، از جمله این‌که دلیل عزم اسحاق جهانگیری معاون اول روحانی برای استعفا در ماه‌های گذشته هم در رسانه‌ها و شبکههای اجتماعی، واعظی معرفی شد؛ تصمیمی که جهانگیری پس از گفت‌وگو با روحانی از آن سر باز زد.
دستگیری فرزند مدیر ارشد اسبق مازندران
